به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، ملبورن و شهرهای دیگری مانند پورتلند، اوسلو، سانفرانسیسکو و سنگاپور در حال اجرای تغییرات گسترده برای ادغام فضاهای طبیعی در محیط‌های شهری هستند. در حال حاضر شهرها بافت غالب محیط طبیعی هستند و نیازهای فیزیکی، اقتصادی و اجتماعی آنها با تغییر چشم‌اندازها برآورده می‌شود. شهرها برای ایجاد و گسترش، زمین را از گونه‌های طبیعی و زیستگاهشان پاکسازی کردند، مسیر آبراه‌ها را تغییر دادن، مقادیر زیادی از منابع طبیعی را مصرف کردند و حجم زیادی زباله تولید کردند.
با افزایش سرعت تغییر ماهیت شهرها در قرن ۱۹ و ۲۰، جنبش‌های زیست‌محیطی برای محافظت از منابع و حفظ فضاهای طبیعی خارج از شهرها به وجود آمد تا مردم بتوانند با بیرون رفتن از شهر از طبیعت بهره ببرند. امروزه، نزدیک به ۱۵ درصد از کل زمین‌های کره زمین تحت نوعی وضعیت حفاظت‌شده قرار دارد. همچنین فعالیت‌های دیگری برای افزودن پارک‌های عمومی به محوطه‌های داخل شهر صورت گرفته است تا شهروندان از استرس‌های شهری دور شوند و سلامت عمومی بهبود بخشیده شود. برخی از طراحان شهری برنامه‌های گسترش «باغ‌شهرها» را ترویج کردند؛ شهرهای کوچکی که دارای فضای سبز هستند و توسط کمربندهای سبز نیز احاطه می‌شوند.
ایده ظهور باغ‌شهرها
ایده نوظهوری که می‌تواند طبیعت را به عنوان بافت غالب به شهر بازگرداند این است که «یک شهر مدرن باید خود را شهری در دل طبیعت بداند». ملبورن که ساکنان آن همیشه محافظ جنگل‌های داخل شهر هستند، اکنون از اصطلاح «شهری در جنگل» در برنامه‌های خود استفاده می‌کند. سنگاپور، شهری فشرده با بیش از پنج میلیون نفر جمعیت، زمانی خود را شهری دارای باغ می‌دانست اما اکنون خود را شهری درون باغ می‌بیند، سازه‌ها در این شهر به قوت قبل باقی هستند اما چشم‌انداز آنها تغییر کرده است زیرا تغییرات لازم برای بازگشت به طبیعت در مقیاس‌های کوچک مانند محلات و حتی نماهای ساختمان‌ها ایجاد شده است.
بخشی از فرایند بازسازی شهری اجرای طرح‌های ترمیمی است تا راهی برای بازگرداندن تعادل و پایداری به رابطه شهر و طبیعت بگشاید و بخشی دیگر طرح‌های جدیدی را به فضای شهری می‌افزاید به‌طوری‌که عناصر قدیمی وجود دارند، اما سازه‌ها و عناصر جدیدی نیز به آنها اضافه می‌شود.
به عنوان مثال می‌توان استفاده از عناصر طبیعی در دیوارها و نمای ساختمان‌ها و همچنین طبیعت ترکیبی «ابردرختان» سنگاپور را نام برد، سازه‌های فلزی بزرگ، طراحی و ساخته شده توسط انسان که گیاهان زنده را در خود جای می‌دهند. برای بازسازی شهرها و برگرداندن طبیعت به محیط شهری سه فرایند مهم دنبال می‌شود؛ استفاده از زیرساخت‌های سبز گسترش می‌یابد، از اکوسیستم و تنوع زیستی محافظت می‌شود و راه‌هایی برای غوطه‌ور شدن در طبیعت را در اختیار مردم قرار می‌دهند.
گسترش زیرساخت‌های سبز
برای گسترش زیرساخت‌های سبز برای مقابله با طوفان، سیل، گرمای بیش از حد، بالا آمدن سطح دریا و سایر مشکلات از روش‌های گوناگونی مانند ساخت باغ‌های بارانی، جمع‌آوری آب باران، سنگفرش‌های نفوذپذیر، سایبان‌های درختی، سقف‌ها و دیوارهای سبز استفاده می‌شود. هرچند این روش‌ها جدید نیستند اما به‌تازگی در برنامه‌ریزی و سیاست‌های دولت‌های سراسر جهان به‌عنوان روشی مطلوب برای افزایش پایداری و جذابیت شهرها و پاسخ به تغییرات اقلیمی شتاب قابل‌توجهی پیدا کرده‌اند.
استفاده از زیرساخت سبز به‌جای یا در ترکیب با زیرساخت خاکستری و سخت (ساختارهای بتنی ساختمان‌ها) می‌تواند از طریق کاهش هزینه‌های اولیه ساخت‌وساز و کاهش هزینه‌های عملیاتی و نگهداری موجب صرفه‌جویی در هزینه‌ها شود. علاوه بر این موارد، زیرساخت‌های سبز می‌توانند فواید مهم دیگری مانند بهبود کیفیت آب‌وهوا، ارتقا زیستگاه و افزایش فضای تفریحی را برای یک شهر به ارمغان بیاورند.
مقابله با سیلاب با باغ‌های شهری
هنگامی که کپنهاگ با افزایش شدید بارندگی مواجه شد، تصمیم گرفت به جای اینکه سیستم فاضلاب خود را گسترش دهد (که روشی بسیار گران قیمت بود)، محله‌ای به نام سنت کیلد را به عنوان مکان آزمایشی برای اجرای زیرساختی سبز در راستای مدیریت بارندگی‌های شدید انتخاب کند و ۲۰ درصد از مسیر سنگفرش‌های خیابانی را به محوطه سبز تبدیل کند تا ۳۰ درصد از آب باران به جای اینکه به فاضلاب ختم شود برای آبیاری این محوطه‌ها استفاده شود. این رویکرد از اختلال در ترافیک در هنگام بارندگی شدید و آسیب‌های ناشی از آن جلوگیری کرد و پس از آن مقامات شهری متعهد شدند که در طول پانزده سال به میزان ۴ میلیارد دلار برای ۳۰۰ پروژه زیرساخت سبز در سطح شهر سرمایه گذاری کنند.
روتردام برای توسعه طرح سازگاری با آب‌وهوا در سطح شهر، محله‌ای به نام زوهو را انتخاب کرد و در آن چندین زیرساخت سبز خلاقانه در را در ترکیب با یکدیگر ایجاد کرد تا آب باران به جای آنکه به فاضلاب بریزد، جذب یا ذخیره شود و یا به صورت آهسته در زمین رها شود، این نوآوری‌ها در کنار هم مانند یک اسفنج در سطح منطقه عمل می‌کند. در حال حاضر زیرساخت‌های سبز شامل گیاهان، درختان و باغ‌ها در پشت‌بام‌ها و نماهای سبز در زوهو که قبلاً یک منطقه شلوغ قرن نوزدهمی بود فراگیر شده است، سنگفرش خیابان‌ها و جاده‌های کم‌استفاده با روسازی نفوذپذیر جایگزین شده است و اجازه می‌دهد باران به داخل زمین نفوذ کند، آب باران برای استفاده مجدد در ساختمان‌ها در بشکه‌ها جمع‌آوری می‌شود، فضای سبز در ترکیب با زیرساخت‌های بتنی قرار گرفته است و در مرکز منطقه، اولین میدان آبی جهان در حالی‌که به عنوان یک جمع‌کننده غول پیکر آب باران عمل می‌کند فضای عمومی بزرگی را برای تفریح و برگزاری رویدادها فراهم کرده است. این اقدامات به ویژه در مناطقی با تراکم بالا و فضای در دسترس کم، مانند مراکز شهر فشرده بسیار مؤثر است.
واشنگتن دی‌سی نیز تصمیم گرفت که به جای ساخت یک تونل غول پیکر برای افزایش ظرفیت زهکشی اضافی هنگام بارندگی‌های شدید، ۹۰ میلیون دلار در زیرساخت‌های سبز در مقیاس بزرگ سرمایه‌گذاری کند تا میزان آب طوفان وارد به تونل‌ها را کاهش دهد.
محافظت و تقویت اکوسیستم‌ها و تنوع زیستی
مقامات شهری معمولاً از مقررات و سرمایه‌گذاری برای مدیریت اکوسیستم‌ها استقبال می‌کنند و با سایر نهادهای دولتی برای کنترل اکوسیستم‌ها مشارکت می‌کنند. بعضی شهرها تلاش‌هایی را برای حفاظت و احیای اکوسیستم‌ها و تنوع زیستی مناطق شهری خود آغاز کرده‌اند تا اهداف بازگشت به طبیعت را تضمین کنند و با اجرای سختگیرانه مقررات برای جلوگیری از آلودگی و مشوق‌هایی برای حفظ زمین‌های کشاورزی از طرح توسعه حمایت کنند. بعضی از شهرها نیز مدل‌های مدیریتی جدیدی مانند مدیریت یکپارچه آب و ارزیابی مالی خدمات اکوسیستم را در برنامه خود قرار داده‌اند.
برنامه‌ریزی‌های ملبورن برای گسترش شهر جنگلی، به تنوع زیستی جانوری و گیاهی اکوسیستم‌های منطقه‌ای توجه داشت و با در نظر گرفتن شهر به عنوان یک اکوسیستم وسیع، فرصتی برای تقویت ارتباط بین مردم و فضاهای سبز و حیوانات ایجاد کرد. طرح کلی شهر جنگلی ملبورن، شامل طرح ساخت بناهایی با تاج درخت برای هر یک از ۱۰ ناحیه شهر است که با همکاری اعضای شهر انجام می‌شود.
در سانفرانسیسکو، افزایش پنج فوتی سطح دریا که پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۱۰۰ اتفاق بیفتد، می‌تواند بزرگراه‌ها، فرودگاه‌ها و بسیاری از ساختمان‌های ۷۵ میلیارد دلاری در خط ساحلی شهر را غرق کند که پیامد تخریب اکوسیستم جذرومدی این منطقه است. سطح زمین‌های آبرفت از ۲۰۰ هزار هکتار به حدود ۴۰ هزار هکتار کاهش یافته بود و در سال ۲۰۱۶ مقامات تصمیم به سرمایه‌گذاری ۵۰۰ میلیون دلاری برای بازسازی و گسترش تالاب‌های خلیج و افزودن ۶۰ هزار هکتار زمین آبرفتی و فضاهای سبز گرفتند تا مانع از بروز خسارات ناشی از رویدادهای مخرب طبیعی شوند.
راهکارهایی برای غوطه‌ور شدن مردم در طبیعت
تعداد رو به افزایشی از شهرها در سراسر جهان، از جمله ملبورن و شش شهر خلاق در مسائل آب‌وهوا (آستین، اسلو، پورتلند، ریودوژانیرو، سانفرانسیسکو و واشنگتن دی‌سی) اقداماتی فراتر از زیرساخت‌های سبز و بازسازی اکوسیستم و تنوع زیستی انجام می‌دهند تا از فواید طبیعت بهره ببرند. آنها در میان ۲۴ شهر عضو شبکه شهری بیوفیلیک هستند، شهرهایی که در ۱۰ کشور فعالیت دارند تا ارتباط هرچه بیشتر افراد با طبیعت را در زندگی روزمره برقرار کنند. واژه بیوفیلی به معنی وابستگی عاطفی ذاتی انسان به دیگر موجودات زنده است. اساس راه‌اندازی شبکه شهری بیوفیلیک این است که انسان برای زندگی سالم، شاد، سازنده و معنادار به تماس با طبیعت و محیط طبیعی نیاز دارد. ارتباط با طبیعت به کاهش استرس‌های شهری مزمن و پیوند مجدد افراد با خانواده و جامعه منجر می‌شود.
سانفرانسیسکو از ایجاد بیش از ۱۰۰ پارک و پارکلت خیابانی (قطعات کوچکی از زمین‌های کنار خیابان که به عنوان فضای سبز شهری تغییر کاربری داده‌اند) حمایت کرده است، به‌طوری‌که تخمین می‌زند ۹۸ درصد ساکنان آن در فاصله نیم‌مایلی یک پارک زندگی می‌کنند. اداره حمل‌ونقل عمومی این شهر نیز واگن‌های مسافربری با پنجره‌های بزرگ‌تر از استاندارد خریداری کرده است تا دید بهتری از خلیج و دیگر مناظر طبیعی را برای مسافران فراهم کند و به این ترتیب شهروندان نشاط روحی بیشتری پیدا کنند.
مکزیکوسیتی بیش از ۲۲۶ هزار فوت مربع بام سبز نصب کرده است که بیشتر روی ساختمان‌های دولتی، مدارس و بیمارستان‌ها است و به ساختمان‌های مسکونی خصوصی ۱۰ درصد تخفیف مالیاتی برای نصب بام سبز خود پیشنهاد می‌دهد.
برلین، با ۳.۴ میلیون نفر ساکن در ۳۴۳ مایل مربع، از دهه ۱۹۹۰ استراتژی سبزسازی شهر را دنبال کرده است. ایجاد نزدیک به ۳۰۰ مایل پیاده‌رو سبز برای عابران پیاده و دوچرخه‌سواران و حفظ ۴۴ درصد از مساحت شهر در جنگل‌ها، مناطق حفاظت شده، دریاچه‌ها و سایر فضاهای سبز و آبی در سال ۲۰۱۵، یک استراتژی در سطح شهر بود و نتیجه آن ایجاد یک شبکه زیستگاهی امن برای تنوع زیستی، گسترش کشاورزی شهری و تجربیات طبیعی در شهر بود.
نظر شما