به گزارش خبرگزاری ایمنا، شمار بازیگران مطرحی که بعد از بازی در چند نقش موفق و دریافت سیمرغ یا دیپلم افتخار یا تأثیرگذار بودن در گیشه، تصمیم گرفتند به سمت کارگردانی بروند کم نیست.
بعضی از آن‌ها بعد از یک تجربه ناموفق در عرصه کارگردانی، دوباره به مسیر قبلی بازگشتند و به عنوان بازیگر فعالیت خود را ادامه دادند، اما تعدادی از آن‌ها در شروع فعالیت به عنوان کارگردان، موفقیتی چشمگیری به‌دست آوردند و تعدادی دیگر، هم در عرصه کارگردانی موفقیت‌هایی به‌دست آوردند و هم بازیگری را ادامه دادند.
کارنامه ۱۰ بازیگر که روی صندلی کارگردانی هم موفق بودند در این یادداشت واکاوی شده است؛ بررسی عملکرد «فرامرز قریبیان» و نخستین فیلم وی در سال ۱۳۶۵ تا «هادی حجازی‌فر» در سال ۱۴۰۰ را در ادامه خواهید خواند.
فرامرز قریبیان
اولین فیلمی که ساخت: جدال در تاسوکی
سال تولید: ۱۳۶۵
«فرامرز قریبیان» بازیگری را به‌صورت حرفهای از سال ۱۳۴۵ آغاز کرد و به یکی از بازیگران مطرح سینما تبدیل شد. او تاکنون ۳ بار سیمرغ بلورین بهترین بازیگر مرد را از جشنواره فیلم فجر برای نقش‌آفرینی در فیلم‌های «ترن» (۱۳۶۶)، «بندر مه‌آلود» (۱۳۷۱) و «مرد بارانی» (۱۳۷۸) کسب کرده است.
فرامرز قریبیان، فیلم اول خود به نام «جدال در تاسوکی» را در سال ۱۳۶۵ کارگردانی کرد و بعد از آن فیلمی به نام «قانون» ساخت که البته هیچ‌کدام کار چشمگیری نبودند. قریبیان توانایی‌هایش در کارگردانی را در سال ۱۳۷۸ با فیلم خوش‌ساخت «چشم‌هایش» ثابت کرد.
بین این فیلم و فیلم آخرش «گناهکاران» ۱۲ سال فاصله افتاد و در سال ۱۳۹۰ فیلم «گناهکاران» را به تهیه‌کنندگی خودش ساخت.
هومن سیدی
اولین فیلمی که ساخت: آفریقا
سال تولید: ۱۳۸۹
«هومن سیدی» در سال ۱۳۸۳ در فیلم «یک تکه نان» با «رضا کیانیان» همبازی شد و سپس نقش کوتاهی را در فیلم «چهارشنبه‌سوری» ساخته «اصغر فرهادی» ایفا کرد؛ او در فیلم «پابرهنه در بهشت» به کارگردانی «بهرام توکلی» نقش اصلی را بازی کرد، این فیلم نخستین فیلم بلند «بهرام توکلی» بود که باعث شناخته‌شدن او شد و «هومن سیدی» هم نامزد جایزه بهترین بازیگر نقش اول مرد در جشن خانه سینما شد.
سریال «راه بی‌پایان» در سال ۱۳۸۶ نام هومن سیدی را بیشتر بر سر زبان‌ها انداخت؛ او سال ۱۳۸۹ فیلم تحسین شده «آفریقا» را ساخت و برای آن «سیمرغ بلورین» بهترین کارگردانی را از بیست‌ونهمین دوره جشنواره فیلم فجر گرفت. فیلم‌های «سیزده»، «اعترافات ذهن خطرناک من» و «خشم و هیاهو»، هر سه موفق به دریافت جایزه ویژه هیئت داوران شدند و مورد استقبال هم قرار گرفتند.
فیلم بعدی او «مغزهای کوچک زنگ زده» و برگ برنده اصلی تمام آثارش بود، فیلمی که در ۹ رشته نامزد سیمرغ شد و چهار سیمرغ هم برای «سیدی» به همراه داشت؛ سریال نمایش خانگی «قورباغه» در سال ۱۳۹۸ در حال حاضر آخرین فعالیت او در عرصه کارگردانی است که مخاطبان بسیار زیادی را با خودش همراه کرد.
رامبد جوان
اولین فیلمی که ساخت: اسپاگتی در هشت دقیقه
سال تولید: ۱۳۸۳
«رامبد جوان» با بازی در سریال «خانه سبز» به شهرت رسید و خیلی زود به عنوان بازیگر موقعیتش را در سینما تثبیت کرد؛ او سال ۱۳۸۰ برای نخستین بار پشت دوربین کارگردانی رفت و نخستین سریال مناسبتی ماه رمضان با نام «گمگشته» را برای شبکه سه ساخت و با همان سریال نشان داد که در عرصه کارگردانی حرفهای زیادی برای گفتن دارد.
او سه سال بعد نخستین فیلم بلند سینمایی‌اش با نام «اسپاگتی در ۸ دقیقه» را جلوی دوربین برد، فیلمی که برخلاف انتظار نتوانست موفقیتی کسب کند؛ بین فیلم اول و دوم او ۵ سال وقفه افتاد تا سال ۱۳۸۸ که «یدالله صمدی» از کارگردانی فیلم «پسر آدم، دختر حوا» انصراف داد و «رامبد جوان» جایگزین او شد.
وی با این کمدی، موقعیت خود را کمی در عرصه کارگردانی مستحکم کرد و یک سال بعد شاهکار کارنامه سینمایی‌اش یعنی «ورود آقایان ممنوع» را جلوی دوربین برد؛ او بعد از این فیلم، دو اثر سینمایی دیگر به نام‌های «نگار» و «قانون مورفی» را هم کارگردانی کرد.
پیمان معادی
اولین فیلمی که ساخت: برف روی کاج‌ها
سال تولید: ۱۳۹۰
«پیمان معادی» به عنوان فیلم‌نامه‌نویس در سینما فعالیت داشت تا اینکه انتخاب او توسط «اصغر فرهادی» برای بازی در فیلم «درباره الی» همه را شگفت‌زده کرد، اما شگفتی زمانی کامل شد که مخاطبان بازی درخشانی از او را دیدند.
درخشش «معادی» موجب شد تا فرهادی نقش اول فیلم بعدی‌اش «جدایی نادر از سیمین» را هم به او بسپارد که او از پس این مهم هم برآمد.
بعد از این درخشش‌ها تصمیم گرفت در سال ۱۳۹۰ فیلم اولش به نام «برف روی کاج‌ها» را بسازد، این فیلم از حد و اندازه‌های یک فیلم اولی فراتر بود و توانست به اثری موفق در سینمای ایران تبدیل شود و به فروشی میلیاردی دست پیدا کند.
فیلم دومی که «معادی» کارگردانی کرد با نام «بمب یک عاشقانه» هم فیلم موفقی بود و در جشنواره سی‌وششم فجر در ۱۰ رشته نامزد سیمرغ شد و در نهایت جایزه ویژه هیئت داوران و سیمرغ بهترین طراحی لباس به این فیلم رسید.
محسن تنابنده
اولین فیلمی که ساخت: گینس
سال تولید: ۱۳۹۳
«محسن تنابنده» زمانی قدم به ساخت اولین فیلمش گذاشت که به عنوان بازیگر سینما شهرت زیادی داشت و برای بازی در فیلم‌های «سنگ اول» و «هفت دقیقه تا پاییز» سیمرغ گرفته بود؛ او سال ۱۳۹۰ با نقش «نقی معمولی» در سریال «پایتخت» در تلویزیون هم به شهرت زیادی رسیده بود و در واقع بعد از بازی در فصل سوم این سریال بود که «گینس» را به‌عنوان اولین فیلمش ساخت.
او در این فیلم همراهی جالبی با «رضا عطاران» داشت اما جنس کمدی‌اش از نوعی نبود که مخاطبان زیادی را با خودش همراه کند؛ «تنابنده» برای فیلم دومش سراغ موضوعی اجتماعی رفت و فیلم «قسم» را در سال ۱۳۹۷ کارگردانی کرد که این فیلم، اثر موفقی بود، اما فروش زیادی نداشت.
ایرج طهماسب
اولین فیلمی که ساخت: کلاه قرمزی و پسرخاله
سال تولید: ۱۳۷۳
«ایرج طهماسب» با اینکه کارش را به‌عنوان مجری و عروسک‌گردان و صداپیشه در تلویزیون شروع کرد اما هم‌راستا با دغدغه‌های عروسکی‌اش در تلویزیون، بازیگر سینما هم بود و در فیلم‌هایی مثل «خط پایان»، «آن سوی مه»، «روز باشکوه» هم بازی می‌کرد؛ «طهماسب» در همان دوران، آرام آرام در کنار اجرای برنامه‌های عروسکی، کارگردانی هنری برنامه‌هایش را هم برعهده گرفت و پا به این عرصه گذاشت.
بعد از موفقیت مجموعه «کلاه‌قرمزی» او تصمیم گرفت تا با حضور این عروسک محبوب، یک فیلم سینمایی بسازد؛ حاصل این تصمیم ساخت فیلم «کلاه قرمزی و پسرخاله» بود که با آن کارگردانی در سینما را استارت زد فیلمی که فروش بسیار بالایی داشت.
این فیلم در شرایطی ساخته شد که «کلاه‌قرمزی» به‌شدت مورد توجه قرار داشت و علاوه بر کودکان، بزرگسالان هم به او علاقه داشتند.
«طهماسب» بعد از این موفقیت، فیلم‌های «یکی بود یکی نبود»، «کلاه‌قرمزی و سروناز»، «دختر شیرینی‌فروش»، «زیر درخت هلو» و «کلاه‌قرمزی و بچه‌ننه» را ساخت.
نیکی کریمی
اولین فیلمی که ساخت: یک شب
سال تولید: ۱۳۸۳
«نیکی کریمی» درست در دوران اوج بازیگری‌اش وارد عرصه کارگردانی شد و فیلم «یک شب» را در سال ۱۳۸۳ ساخت، اما این فیلم تا مدتی اکران نشد تا اینکه سال‌ها بعد در گروه سینمایی «هنر و تجربه» به نمایش درآمد؛ نیکی کریمی بعد از آن فیلم «چند روز بعد» را ساخت که بدون اکران در سینماها مستقیم وارد شبکه نمایش خانگی شد. فیلم بعدی او «سوت پایان» هم اکران نیمه‌موفقی داشت.
نیکی کریمی سال ۱۳۹۳، فیلم «شیفت شب» را کارگردانی کرد و دیپلم افتخار جایزه ویژه هیئت داوران را هم‌زمان برای کارگردانی این فیلم و بازی در «مرگ ماهی» و «چهارشنبه ۱۹ اردیبهشت» گرفت.
«آتابای» جدیدترین فیلم او است که مهم‌ترین اثر کارنامه‌اش به حساب می‌آید فیلمی که فیلم نامه‌اش را به همراه «هادی حجازی‌فر» نوشته و حال و هوایش با آثار قبلی او فرق دارد. «آتابای» در سی‌وهشتمین دوره جشنواره فیلم فجر، نامزد دریافت سیمرغ بلورین در ۵ بخش شد.
رضا عطاران
اولین فیلمی که ساخت: خوابم میاد
سال تولید: ۱۳۹۰
حضور «رضا عطاران» در تلویزیون با بازی در مجموعه تلویزیونی «بیداران» در سال ۱۳۶۹ به کارگردانی «اصغر عبداللهی» آغاز شد؛ اما آغاز پیشرفت او در بازیگری به مجموعه «پرواز ۵۷» در سال ۱۳۷۲ مربوط می‌شود. وی یک سال بعد در مجموعه طنز «ساعت خوش» که ساخته «مهران مدیری» بود، بازیگری و نویسندگی کرد و این مجموعه باعث پیشرفت او در بازیگری شد.
سال ۱۳۷۶ عطاران در سریال «دنیای شیرین» که از شبکه یک پخش می‌شد بازی کرد؛ نخستین تجربه کارگردانی «رضا عطاران» به مجموعه «سیب خنده» مربوط می‌شود که برای گروه سنی کودک و نوجوان ساخته شده بود و به‌صورت هفتگی روانه آنتن شبکه یک می‌شد، او در سال ۱۳۹۰ اولین فیلمش به نام «خوابم میاد» را ساخت.
عطاران برای «خوابم میاد» برنده سیمرغ بهترین کارگردانی بخش نگاه نو شد و در گیشه هم موفق بود؛ فیلم دومش «رد کارپت» بازهم نظر منتقدان و مردم را جلب کرد و سومین فیلمش «دراکولا» مضمون جالبی داشت اما روند قصه‌گویی‌اش مخاطبان را آن‌طور که باید جلب نکرد.
شهاب حسینی
اولین فیلمی که ساخت: ساکن طبقه وسط
سال تولید: ۱۳۹۲
«شهاب حسینی» در شرایطی اولین فیلمش با نام «ساکن طبقه وسط» را در سال ۱۳۹۲ ساخت که برای فیلم «سوپراستار» یک سیمرغ از جشنواره فجر گرفته بود و سه دیپلم افتخار هم برای بازی در فیلم‌های «محیا»، «درباره الی» و «جدایی نادر از سیمین» در کارنامه داشت. او به واسطه بازی در دو فیلم «اصغر فرهادی» مورد توجه جشنواره‌های خارجی هم قرار داشت و به‌طور کلی ستاره مهمی در سینمای ایران به‌شمار می‌رود.
«شهاب حسینی» در جشنواره فیلم کن ۲۰۱۶ با ایفای نقش در فیلم «فروشنده» توانست جایزه بهترین بازیگر مرد این جشنواره را به خود اختصاص دهد؛ ساکن طبقه وسط» یک فیلم خاص با حال‌وهوایی متفاوت بود که خود «شهاب حسینی» در این فیلم با ۳۸ گریم متفاوت حضور پیدا کرده بود.
او پای بازیگران بسیاری را به فیلمش باز کرده بود با این حال این فیلم جزو فیلم‌های موفق در حافظه‌ها ماندگار نشد؛ «حسینی» فیلم دومش «مقیمان ناکجا» را سال ۱۳۹۶ با بازی خودش، «پریناز ایزدیار» و «آرمان درویش» ساخت.
هادی حجازی‌فر
اولین فیلمی که ساخت: موقعیت مهدی
سال تولید: ۱۴۰۰
«هادی حجازی‌فر» از دهه ۸۰ به عنوان کارگردان تئاتر فعالیت می‌کرد و در این عرصه فعالیت زیادی را به نمایش گذاشته بود اما از سال ۱۳۹۴ با بازی در فیلم «ایستاده در غبار» به کارگردانی «محمدحسین مهدویان» به مخاطبان معرفی شد. او با همین یک فیلم بسیار مورد توجه قرار گرفت و بعد از آن در فیلم «ماجرای نیمروز» «مهدویان» بار دیگر درخشید.
«حجازی‌فر» بعد از آن به بازیگری پرکار در سینما و تلویزیون تبدیل شد و به شهرت رسید.
او سال ۱۳۹۸ با نگارش فیلمنامه فیلم «آتابای» همراه «نیکی کریمی»، فصلی جدید از کارنامه هنری‌اش را تجربه کرد و بعد از موفقیت این فیلم بود که تصمیم گرفت به عنوان کارگردان اولین اثرش را بسازد.
نگاه متفاوت «حجازی‌فر» به زندگی شهیدان «مهدی» و «حمید باکری» در فیلم «موقعیت مهدی» بسیار مورد توجه قرار گرفت و سیمرغ بهترین کارگردانی فیلم اول را به دست آورد. این فیلم در اکران هم موفق بود. نسخه تلویزیونی این اثر هم در قالب یک سریال با نام «عاشورا» پخش شد. در این اواخر، بازی «حجازی‌فر» در سریال نمایش خانگی «پوست شیر» هم بسیار مورد توجه قرار گرفت.
نظر شما