احمد فروزبخش در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، در خصوص موضوع سواد رسانه‌ای و اهمیت ارتقا این بحث در میان جامعه اظهار کرد: ما در عصر جدیدی زندگی می‌کنیم که نسبت به گذشته میزان استفاده از تکنولوژی به‌خصوص تکنولوژی‌های ارتباطی و ارتباط جمعی در آن بیشتر و گسترده‌تر شده است.
وی با بیان اینکه یکی از این تکنولوژی‌ها اینترنت و فضای مجازی است، افزود: بدیهی است که چنین فضایی مستلزم دانش استفاده و توانایی تطبیق با آن و مهارت‌های زندگی در آن است و در این راستا همانطور که اگر پنجاه سال پیش وارد یک شهر می‌شدیم و سواد خواندن و نوشتن نداشتیم، نمی‌توانستیم از مواهب آن بهره ببریم و در معرض آسیب قرار می‌گرفتیم، امروز هم اگر سواد استفاده از تکنولوژی، سواد رسانه یا سواد فضای مجازی را نداشته باشیم علاوه بر مواجه با تهدیدات فراوان و جدی از کسب مزایای این فضا نیز بی بهره خواهیم بود و به نوعی بی سواد لقب می‌گیریم.
مدرس سواد رسانه‌ای با یادآوری اینکه چند سالی است که این موضوع در کشور و در برنامه درسی مورد توجه قرار گرفته اما تا نقطه مطلوب فاصله زیادی وجود دارد، خاطرنشان کرد: بخشی از این فاصله به‌دلیل عدم درک مدیران و خانواده‌ها از اثرات شگرف رسانه بر فکر و روح نوجوانان و جوانان و حتی بزرگسالان نشأت می‌گیرد تا جایی که وقتی هویت نوجوان چنان در رسانه شکل بگیرد، با ارزش جامعه در تضاد قرار می‌گیرد و بعد از این ماجرا است که والدین و مسئولان به فکر می‌افتند که باید عملی انجام دهند.
استفاده از لفظ زندگی فضای مجازی اشتباه است
وی با تاکید بر اینکه رسانه یک ابزار است که هم آسیب‌های جدی و هم مزایای کم نظیری برای نوع بشر به همراه آورده است، گفت: رسانه ابزاری است که در حال حاضر به یک زندگی تبدیل شده و در این راستا استفاده از لفظ زندگی فضای مجازی اشتباه است زیرا این مورد واقعی، حقیقی و نیازمند آموزش و سواد است.
فروزبخش در بخشی دیگر از سخنان خود با اشاره به اینکه کودکان به دو دلیل نیازمند آموزش سواد رسانه‌ای هستند، اظهار کرد: توانایی کودکان در یادگیری تکنولوژی بیشتر از بزرگ‌ترها به نظر می‌رسد و قاعدتاً راحت‌تر در معرض این فضا قرار می‌گیرند، از طرفی به‌دلیل اینکه تجربیات زندگی در فضای واقعی و مواجه با آسیب‌های آن را ندارند، آسیب‌های فضای مجازی برای آنها خطرناک‌تر خواهد بود از این رو آموزش سواد رسانه برای کودکان و نوجوانان و حتی جوانان مهم‌تر است.
وی ادامه داد: البته نباید فراموش کرد که بزرگ‌ترها نیز به این آموزش نیازمندند، زیرا آنها توانایی تطبیق سخت‌تری با تکنولوژی‌های جدید را دارند و از طرفی اگر والدین سواد رسانه خوبی داشته باشند مشوق و کمک کار بسیار بزرگی به فرزندان در یادگیری آن خواهند بود.
مدرس سواد رسانه‌ای افزود: از این رو اولین قدم، ایجاد حساسیت نسبت به موضوع در فرزندان و سپس کمک به آنها در امر آموزش است، برای مثال ثبت نام در کلاس‌های سواد رسانه یا مطالعه مطالب با این موضوع یا حضور در همایش‌ها و برنامه‌هایی با این مضمون از جمله اقداماتی است که والدین امکان انجام دادن آن را دارند البته اگر والدین در این راه فرزندان را همراهی کنند، اقدام بسیار مؤثر و ارزشمندی است که سود دوطرفه خواهد داشت.
وی پیرامون پیامد و آسیب‌های بی‌توجهی به موضوع رسانه و سواد رسانه در جامعه گفت: ساده‌ترین پیامد این موضوع بحث بی‌سوادی و عدم توانایی در استفاده از ظرفیت‌های بسیار زیاد این فضا است.
رسانه فقط ابزار اطلاع‌رسانی نیست
فروزبخش افزود: در ادامه آسیب‌های این فضا دامن‌گیر خانواده‌هایی می‌شود که سواد زندگی در این فضای جدید را ندارند و در این راستا مشکلاتی از قبیل مشکلات امنیتی که برای دانش آموزان دردسر ساز است تا اعتیاد و استفاده بیش از اندازه از این فضا تا مشکلاتی مانند مسائل جنسی و قلدری و زورگیری سایبری که خودشان مقولات مفصلی هستند که از اتفاق جامعه دانش آموزی ما هم به آنها دچار است رقم می‌خورد و شاید والدین از آنها اطلاعی ندارند، به‌خصوص اینکه در دوران کرونا، استفاده مجاز خانوادگی از تلفن همراه برای دانش آموزان در اوج خودش بود.
وی خاطرنشان کرد: باید والدین، آموزش و پرورش و نهادهای حاکمیتی برای آموزش ترغیب فرزندان به آموزش سواد رسانه برنامه داشته باشند.
استاد سواد رسانه‌ای با تاکید بر اینکه رسانه فقط ابزار اطلاع‌رسانی نیست، گفت: رسانه ابزاری است که شخصیت، هویت و فضای زندگی نوجوان را شکل می‌دهد اما اگر افراد قواعد و سواد این فضا را ندانند، نمی‌توانند امید چندانی به آینده آنها در این فضای براق و فریبنده داشت و در این راستا راه‌حل مشکل در دست فرزندان و والدین است.
وی گفت: مسئولان باید بپذیرند که رسانه در همه وجوه زندگی حقیقی تأثیری اساسی دارد و شاید باید به اندازه‌ای که توجه، بودجه و انرژی برای دنیای واقعی و مشکلات آن می‌گذارند، برای دنیای مجازی و زندگی مجازی مردم هم بگذارند.
نظر شما