به گزارش خبرنگار ایمنا، علی‌محمد طهماسبی بیرگانی، دبیر ستاد ملی سیاستگذاری و مدیریت پدیده گردوغبار سازمان حفاظت محیط‌زیست با تاکید بر افزایش خسارت‌های گردوغبار، اظهار کرد: سالانه ۵۸ هزار و ۳۳۰ میلیارد تومان سالانه از گرد و خاک خسارت می‌بینیم که این میزان مربوط به شش استان است.
وی با بیان اینکه تفاهم‌نامه‌های دو جانبه با کشورهای همسایه منعقد و اجلاس همکاری‌های دوجانبه برای آینده‌ای بهتر نیز برگزار شده که در نتیجه بیانیه تهران و صندوق مشترک منطقه‌ای مقابله با گردوغبار، کارگروه منطقه‌ای، راه‌اندازی کنوانسیون مقابله با گردوخاک ایجاد شد، افزود: مجمع عمومی سازمان ملل جلسه‌ای تشکیل داد و برگزاری کنفرانس بین‌المللی مقابله با گردوخاک پیشنهاد شد و این کنفرانس را در نیمه دوم شهریورماه با دعوت ۵۴ کشور و ۱۹ نهاد بین‌المللی برگزار خواهیم کرد.
مشاور رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با بیان اینکه کشور ایران از جهات گوناگون درگیر تأثیرات گردوخاک است و حدود ۲۷۰ کانون فعال با شدت بالا به تفکیک ۲۱ کشور مشخص شده است، تصریح کرد: بیشتر به دنبال این هستیم که درباره تبعات گردوخاک هشدار دهیم، چراکه آثار زیادی بر زراعت دارد و کانون‌های داخلی گردوغبار سالانه ۱۲۷۰ میلیارد تومان به کشاورزی آسیب وارد می‌کند، همچنین بر زنبورداری زیان‌های بسیاری متحمل شده است.
"مافیای زباله‌گردی" مشغول استثمار و بهره‌کشی از افراد است
علی سلاجقه، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست اظهار کرد: پدیده زباله‌گردی نه تنها باعث زشت شدن چهره شهرها شده بلکه مافیایی که پشت این پدیده وجود دارد، مشغول استثمار و بهره‌کشی از افرادی است که به این کار مبادرت می‌کنند.
وی با اشاره به جمع‌آوری زباله‌گردها در راستای حفظ شأن و کرامت انسانی آنها، گفت: در جلسه با وزیر دادگستری تصمیم گرفته شد که شهر رشت و مناطق ۸ و ۲۲ شهر تهران به عنوان پایلوت طرح جمع‌آوری زباله‌گردها معین شوند.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به نقش برجسته معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در کمک به بحث ساماندهی پسماند سراوان، خواستار مشارکت شرکت‌های فناور و دانش‌بنیان برای مدیریت این معضل محیط زیستی شد.
وی افزود: در حال حاضر هم‌افزایی خوبی برای مدیریت چالش‌های محیط زیستی در سطح سه قوه شکل گرفته که مصداق آن ساماندهی پسماند سراوان است؛ اعتقادی به استفاده از زباله‌سوز نداریم اما در موقعیتی قرار داریم که باید زباله‌سوزهای موجود هرچه سریع‌تر تکمیل و آماده بهره‌برداری شوند.
سلاجقه با اشاره به اهمیت تفکیک زباله از مبدا، تأکید کرد: مکلف به تفکیک زباله از مبدا هستیم و این کار به خوبی در برخی از شهرها در حال انجام است که امیدواریم به یک الگوی مناسب برای کل کشور تبدیل شود.
روند افزایشی دمای هوا طی ۵۰ سال اخیر
سحر تاج‌بخش، معاون وزیر راه و شهرسازی و رئیس سازمان هواشناسی کشور با بیان اینکه برای مقابله با تغییرات اقلیمی و طوفان‌های شن و ماسه به اقدامات جمعی نیاز است، اظهار کرد: برای صدور پیش‌بینی‌های تأثیر محور ایجاد پایگاه داده‌ای در سازمان هواشناسی احتیاج داریم.
وی با بیان اینکه شعار سازمان هواشناسی جهانی در سال جاری میلادی «هشدار سریع برای همه» است، افزود: ابتکارات بسیاری توسط سازمان هواشناسی جهانی انجام شده و دستورالعمل‌های متنوعی داده است که از جمله آنها می‌توان به راه‌اندازی پیش‌بینی‌های تصویر محور و به دنبال آن اجرای سامانه هشدار سریع چند مخاطره‌ای است.
رئیس سازمان هواشناسی کشور ادامه داد: تا حدی که به داده‌ها و اطلاعات دسترسی داشتیم، هشدارها و پیش‌بینی‌ها را به این سمت هدایت کنیم، اما ضرورت اجرای یک پایگاه داده ملی در کشور برای پیش‌بینی‌های تأثیر محور وجود دارد. ضرورت راه‌اندازی این پایگاه داده در کشور بسیار حیاتی است، چراکه گردوخاک نیز یکی از این پدیده‌ها بوده که نیازمند پیش‌بینی‌های تأثیر محور است، باید اطلاعات مناسبی درباره تأثیرات گردوغبار، طوفان‌ها و مدیریت منابع آبی داشته باشیم و اگر این داده‌ها را در اختیار داشته باشیم می‌توانیم به سمت صدور پیش‌بینی‌های تأثیرگذار حرکت کنیم.
وی تاکید کرد: مسئله مقابله، سازگاری و ایجاد یک برنامه مدون در سطح ملی و منطقه‌ای که بتوانیم این پدیده را به خوبی مدیریت کنیم در حوزه دستگاه‌های دیگر است. مسئله تغییر اقلیم اساسی‌ترین بخش علمی روند افزایش پدیده‌های حدی و افزایش طوفان‌های گرد و خاک در کشور است. در سطح بین‌المللی، IPCC مسئول پایش جهانی دما، بارش و سایر پدیده‌های مرتبط با تغییرات اقلیمی است. وظایف IPCC در سه کارگروه پیگیری می‌شود؛ کارگروه اول مسئولیت تولید اطلاعات علمی است و کارگروه‌های دیگر مسئولیت‌هایی مرتبط با ارائه روش‌های سازگاری، آسیب پذیری و مقابله تغییرات اقلیمی دارند.
تاج‌بخش ادامه داد: این اطلاعاتی است از اطلاعات این هیئت بین‌الدول استخراج کرده‌ایم و بر اساس داده‌های سال ۲۰۲۱ در سال‌های اخیر روند افزایش دما بسیار شدیدتر شده است. دخالت‌های انسان در اتمسفر نقش تأثیرگذاری بر افزایش دمای کنونی گذاشته است و در صورت تداوم این شرایط، وضعیت بسیار وخیم‌تر خواهد شد.
وی ادامه داد: در آسیا نیز همچنان روند افزایش دما را خواهیم داشت. داده‌های مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی در سازمان هواشناسی از تغییرات دما، تغییرات دهه‌ای بارش و میزان تبخیر و تعرق در کشور طی ۵۰ سال اخیر نشان‌دهنده دمای هوا طی ۵۰ سال اخیر روند افزایشی و بارش‌ها به صورت دهه‌ای روند کاهشی داشته است.
رئیس سازمان هواشناسی کشور افزود: هرچند تلورانس‌هایی در دهه‌های میانی وجود دارد که نشان‌دهنده افزایش بارش است اما در نهایت می‌توان گفت که بارش‌ها شیب کاهش داشته است همچنین میزان تبخیر و تعرق روند افزایشی دارد بنابراین در کشور افزایش دما و تبخیر و تعرق و کاهش بارندگی رخ داده است.
وی ادامه داد: تغییرات اقلیمی روند افزایشی یک عامل علمی و توجیه‌پذیری برای خشک شدن منابع آبی از بین رفتن رطوبت و ایجاد منابع گردوخاک کشور است، به طور قطع در کشورهای همسایه نیز همین وضعیت رخ داده است.
تاج‌بخش تاکید کرد: هیچ بخشی از کشور بی‌تاثیر از این مخاطره نمانده و در نتیجه ضرورت مقابله با پیامدهای آن بسیار محسوس است. روزهای گرم و خاکی در ۲۰۲۲ افزایش یافته است. در سازمان هواشناسی مشخصاً تعداد ایستگاه‌هایی که غلظت گردوخاک اندازه می‌گیرند، کم است. با توجه به اطلاعات اندازه‌گیری شده به‌صورت ساعتی از میزان کاهش دید افقی ناشی از گردوخاک به کمتر از ۱۰۰۰ متر و کمتر از ۵۰۰۰ متر می‌توان ادعا کرد که روند کاهش دید و کیفیت هوا در حال افزایش است.
وی افزود: به لحاظ بارشی در منطقه استوایی افزایش قابل ملاحظه بارش پیش‌بینی می‌شود که این بارش‌ها عمدتاً به‌صورت سیلابی خواهند بود که بخش‌های جنوبی کشور را نیز درگیر کرده است بنابراین طی سال‌های آینده شاید از لحاظ میزان بارش اختلاف چندانی نداشته باشیم و چه بسا در کشور بیشتر نیز شود اما به دلیل اینکه تیپ و نوع بارش‌ها تغییر می‌کند تخریب‌های آنها بیش از فوایدشان خواهد بود.
رئیس سازمان هواشناسی کشور تاکید کرد: اگر بارش‌ها به‌صورت مداوم و مناسب رخ دهد و بتوانیم جمع‌آوری کنیم می‌تواند به منابع آبی ما کمک کند، اما اگر سیلابی باشد با توجه به اینکه در مدیریت زیر ساخت‌ها چندان خوب عمل نکردیم، کاربری‌های اراضی را تغییر داده‌ایم و در حوزه‌های مختلف تمهیداتی اندیشیده نشده است که این آب‌ها را جمع‌آوری کنیم تخریب این بارش‌ها بیش از فوایدشان است.
وی ادامه داد: اگر تغییرات دمایی یک درجه باشد از هر ۱۰ رویداد دو مورد ممکن است به خشکسالی اکولوژیکی و خشکسالی منجر شود و اگر تغییرات دمایی به چهار درجه برسد ۴.۱ برابر از نظر رخداد، این پدیده‌ها افزایش پیدا می‌کند و از نظر شدت هم حدود یک درجه خشک‌تر می‌شود.
تاج‌بخش خاطر نشان کرد: ضرورت دارد توسعه تاب‌آوری اقلیمی در قبال طوفان‌های گردوخاک را افزایش دهیم. باید همه حرکت جمعی مدیریتی داشته باشیم تا وضع موجود را تغییر دهیم. حرکت به سمت بهبود وضع موجود با هدف حمایت از جان و مال و سلامت مردم در برنامه قرار داشته باشد. مسائل مدیریتی نیز نقش مهمی در افزایش یا کاهش این پدیده دارد و از آنجایی که تأثیرات اقتصادی و اجتماعی طوفان‌های شن زیاد است از دولت می‌خواهیم که برنامه عملی برای مقابله با آن تدوین شود.
حدود ۶.۵ برابر بیش از ظرفیت مجاز از مراتع کشور بهره‌برداری می‌شود
بهزاد ترحم، مدیرکل امور مراتع سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری اظهار کرد: حدود ۶.۵ برابر بیش از ظرفیت مجاز توسط جامعه انسانی از مراتع کشور بهره‌برداری می‌شود.
وی گفت: اکنون به جای ۱۶۷ هزار خانوار در سطح مراتع کشور باشند حدود ۹۳۷ هزار خانوار هستند و از محصولات این عرصه طبیعی بهره‌برداری می‌کنند. برابر قانون و شیوه‌نامه باید حدود ۳۸ میلیون واحد دامی مدت هفت ماه مجاز به استفاده از مراتع کشور است درحالی‌که بر اساس آخرین آمار حدود ۸۰ میلیون واحد دامی از این عرصه استفاده می‌کنند و با این حساب حدود ۲.۵ برابر واحد دامی مازاد در مراتع حضور دارند.
مدیرکل امور مراتع سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری گفت: اکنون سطح عرصه کشور بیش از ۱۶۴ میلیون هکتار است که از این میزان بیش از ۱۳۴ میلیون هکتار آن منابع طبیعی است و با احتساب بیشه زار حدود ۱۷ میلیون هکتار جنگل، بیش از ۳۲ میلیون هکتار بیابان و افزون بر ۸۴ میلیون هکتار هم مرتع است.
وی افزود: از سطح ۸۴ میلیون هکتار مراتع، بیش از هفت میلیون هکتار آن جزو مراتع متراکم، افزون بر ۲۱ میلیون هکتار مراتع نیمه متراکم و بیشتر از ۵۶ میلیون هکتار هم کم تراکم و فقیر در کشور داریم.
ترحم گفت: به استناد ماده سه قانون حفاظت و بهره‌برداری سازمان جنگل‌ها و مراتع، هرگونه بهره‌برداری از عرصه‌های منابع طبیعی باید در قالب طرح انجام گیرد و تبصره یک همین ماده قانونی هم اشاره داشته در مکانی که پروژه تهیه نشده باید بهره‌بردار ذیصلاح شناسایی و پروانه چرا برای آنان صادر شود.
وی افزود: در بند ۱۰ آئین‌نامه اجرایی مصوبه هیئت وزیران ماده ۴۷ بخشی از این قانون هم آمده که درآمدهای حاصل از این بخش باید منجر به تهیه، تدوین و اصلاحیه فنی اجرایی و بهره‌برداری از مراتع کشور شد و در بهمن ماه سال ۱۳۹۹ هم این طرح به ادارات مرتبط ارسال و ابلاغ شد و بر اساس شیوه نامه نحوه ممیزی، صدور پروانه چرا، رسیدگی به اعتراضات، نحوه نقل و انتقال و چگونگی ممیزی مراتع هم اشاره و تاکید شده است.
مدیرکل امور مراتع سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری گفت: در زمان حاضر بیش از ۸۲ میلیون هکتار از مراتع کشور ممیزی و ۹۳۷ هزار خانوار هم شناسایی شده‌اند و افزون بر ۴۲ هزار و ۶۲۱ سامانه عرفی هم شناسایی و ۳۸۲ هزار مورد هم پروانه چرا برای بهره‌برداران صادر و در اختیار آنان قرار گرفته است. ارزش بازاری و غیر بازاری مراتع کشور را ۹۶۸ هزار میلیارد تومان است.
نظر شما