به گزارش خبرنگار ایمنا، بر اساس پژوهش صورت گرفته در دفتر مطالعات اقتصادی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، می‌توان راهکارهای گوناگونی برای مهار تورم مطرح کرد که در این یادداشت به راهکارهای کوتاه‌مدت اشاره می‌شود. سال‌ها است که کشور ایران با مشکل تورم دست و پنجه نرم می‌کند و طبق مطالعات انجام شده مشخص شده است که همبستگی بالایی بین میزان رشد نقدینگی و تورم در بلندمدت وجود دارد. به این معنی که هر چقدر نقدینگی افزایش پیدا کند به طور مستقیم روی تورم اثر می‌گذارد. البته نقدینگی به‌طور درون‌زا نیز معلول ناترازی‌های درآمد-هزینه در اقتصاد است. اما این مطالعات نشان می‌دهد علت اینکه در سال‌های اخیر میانگین تورم در ایران نسبت به سایر کشورها بیشتر بوده به دلیل رشد بالای نقدینگی نسبت به رشد تولید است.
عامل مؤثر بعدی بر تغییرات نرخ تورم، نرخ ارز است، نرخ ارز از متغیرهای مهم اقتصاد کلان شناخته می‌شود که تغییر آن اثرات مستقیمی بر رشد اقتصادی و تورم دارد. سابقه نشان می‌دهد که با تغییرات نرخ ارز و سیاست‌های ارزی، میزان تورم انتظاری مردم تغییر می‌کند و همین موضوع در کوتاه‌مدت روی نرخ تورم اثر می‌گذارد.
راهکارهای کاهش اثرات نقدینگی و نرخ ارز بر تورم در کوتاه مدت
به عنوان اولین راهکار در کوتاه‌مدت می‌توان از ایجاد تکانه‌های ارزی پیشگیری کرد و نوسانات نرخ ارز را به حداقل رساند. این مهم با چند اقدام صورت می‌گیرد؛ ابتدا هر نوع نرخ دستوری به‌خصوص نرخ ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی ارز باید حذف شود، عرضه و تقاضای ارزی در مرکز مبادله طلا و ارز تجمیع گردد و مداخلات غیردستوری صورت پذیرد. ثانیاً یک دالان ارزی یا دامنه مجاز برای رشد و نوسان ارز در مرکز مبادله طلا و ارز ایران در سال جاری در نظر گرفته شود و بانک مرکزی متعهد به انجام اقدامات ارزی در این دالان قیمتی باشد. ثالثاً نظام پرداخت بین‌المللی در یک چارچوب رسمی و مبتنی بر حساب کارگزاری بانک مرکزی و شبکه بانکی صورت پذیرد. رابعاً از ابزارهای مشتقه مانند آتی ارز یا سلف ارزی و مبادله آن توسط تجار و بانک مرکزی استفاده شود که باعث کاهش پرتاب ناگهانی نرخ ارز شود. خامسا یک خط اعتباری ارزی توسط بانک مرکزی دریافت شود تا جلوی تکانه‌های ارزی گرفته شود.
راهکار بعدی این است که در بازار دارایی‌هایی همچون خودرو، مسکن، طلا و ارز، عوامل مؤثر بر ایجاد تبانی یا دستکاری قیمتی شناسایی شوند و از طریق بهبود حکمرانی ریالی هزینه سفته‌بازی در این بازارها افزایش پیدا کند.
سومین راهکار نیز اجرای سیاست‌های پولی بانک مرکزی برای کاهش تکانه‌های قیمتی است. به صورتی که بانک مرکزی در حالی که دامنه مجاز نرخ ارز را رعایت می‌کند و رشد ترازنامه بانک‌ها را کنترل می‌کند، به انجام عملیات بازار باز بپردازد. به این معنی که هر زمان دولت تراکنش‌های کلانی داشت که منجر به نوسانات شدید در نرخ سود بین بانکی و تغییرات پایه پولی شد، بانک مرکزی دخالت و از انحراف حجم پایه پولی و نقدینگی جلوگیری کند.
نظر شما