به گزارش ایمنا، مقیاس‌پذیری Scalability در زمینه مسائل مالی و چه در چارچوب استراتژی‌های تجاری، توانایی یک شرکت را برای رشد بدون مانع در هنگام مواجهه با افزایش تقاضا با استفاده از ساختار یا منابع موجود است. مقیاس پذیری در بلاکچین را می‌توان توانایی پاسخگویی یک شبکه به میزان تقاضا دانست.
مقیاس پذیری باید پاسخگوی پارامترهایی مانند تعداد تراکنش در ثانیه (TPS: Transactions Per Second)، حجم موردنیاز برای ذخیره شبکه بلاکچین و سرعت انتقال در اطلاعات شبکه باشد. این معیار، مشخص‌کننده سرعت انجام تراکنش‌ها در بستر بلاکچین‌ها است. توانایی پردازش شبکه برای تأیید و ثبت تراکنش‌ها یا همان TPS، مهم‌ترین رکن در میزان مقیاس پذیری است. هرچه سرعت تأیید تراکنش بالاتر باشد، نشان‌دهندهٔ مقیاس پذیری بهتر شبکه است.
مقیاس پذیری در بخش فناوری
برخی از شرکت‌های فناوری، توانایی شگفت انگیزی در مقیاس‌پذیری سریع دارند و فرصت‌های توسعه بسیار خوبی را برای خود ایجاد می‌کنند. دلیل این امر عدم وابستگی به دارایی‌های فیزیکی و استفاده از مدل نرم‌افزار به عنوان سرویس برای تولید کالاها و خدمات است. شرکت‌هایی هزینه‌های عملیاتی پایینی دارند، نگه‌داری کالای فیزیکی و انباری‌داری ندارند، می‌توانند با کمترین منابع یا زیرساخت‌های ممکن رشد کنند. حتی شرکت‌هایی که مستقیماً با صنعت فناوری مرتبط نیستند، با استفاده از تکنولوژی‌های خاص، توانایی زیادی در مقیاس‌پذیری کسب‌وکار دارند.
به عنوان مثال، جذب مشتری از طریق استفاده از ابزارهایی مانند تبلیغات دیجیتال، بسیار آسان شده است. حتی مؤسسات بانکی نیز می‌توانند استراتژی‌های تبلیغاتی دیجیتال را برای افزایش تقاضا در خدمات بانکداری آنلاین، افزایش مشتری و پتانسیل درآمد خود پیاده‌سازی کنند. فناوری‌های دیگری که به مقیاس‌پذیری کمک می‌کنند شامل فناوری‌های صرفه‌جویی در نیروی کار مانند سیستم‌های مدیریت انبار خودکار است که توسط خرده‌فروشان بزرگ از جمله آمازون و وال مارت استفاده می‌شود. یک کسب و کار مقیاس‌پذیر به‌صورت بنیادی کسب‌وکاری است که بر اجرای فرآیندها به گونه‌ای تمرکز می‌کند که منجر به کارآمدی بیشتر می‌شود. جریان کار و ساختار کسب و کار امکان مقیاس پذیری را فراهم می‌کند. همه شرکت‌های مقیاس‌پذیر دارای گروهی از رهبران از جمله مدیران ارشد، سرمایه‌گذاران و مشاوران هستند که استراتژی و مسیر حرکت کسب و کار را ارائه می‌دهند.
عدم اجرای اصول پایه‌ای برند، گاهی اوقات باعث می‌شود شرکت‌ها ارزش اصلی خود را از دست بدهند و در نتیجه مقیاس پذیری را کاهش می‌دهد، یاهو یک نمونه از این موارد است. پس از اینکه این شرکت به سرعت رشد کرد، از تجارت اصلی خود غافل شد و دچار افت شد. یک شرکت مقیاس پذیر ابزارهای مؤثری برای اندازه‌گیری دارد. بنابراین کل کسب و کار را می‌توان در هر سطح ارزیابی و مدیریت کرد. این مدیریت منجر به عملیات کارآمد توصیف شده در بالا می‌شود و به تعیین بودجه کمک می‌کند.
مقیاس‌پذیر بلاکچین
- مقیاس پذیری بیت کوین: راه‌حل‌های بهبود توان عملیاتی بیت کوین از طریق افزایش اندازه بلاک یا کاهش فاصله بلاک‌ها بدون تغییر الگوریتم اجماع اثبات کار (PoW) را می‌گویند.
- مقیاس پذیری اثبات کار: راه‌حل‌هایی که همچنان در چارچوب اجماع ناکاموتو کار کرده، اما به‌وسیله اصلاح الگوریتم، توان عملیاتی بالاتری نسبت به الگوی PoW بیت کوین دارند.
- الگوریتم‌های مقیاس پذیری تلرانس خطای بیزانس (BFT): راه‌حل‌های مبتنی بر الگوریتم‌های BFT را می‌گویند که پیچیدگی پیام کمتری نسبت به PBFT (تلرانس خطای بیزانس عملی) دارند.
- توسعه افقی بلاک چین‌ها (Scale-out Blockchains): راه‌حل‌هایی که الزام وجود نودهای ماینینگ یا اعتبار سنج برای دانستن کل تاریخچه تراکنش‌ها را کاهش می‌دهد.
مقیاس پذیری بیت کوین
باتوجه‌به سرعت تأیید تراکنش‌های بیت کوین، می‌توان حدس زد توسعه دهندگان آن در ابتدا تصور نمی‌کردند که روزی این شبکه به این شکل گسترش پیدا کند و تعداد کاران آن روزبه‌روز افزایش یابد. عدم توجه به این امر سبب شده تا به امروز همچنان مقیاس پذیری در بلاکچین بیت کوین راضی‌کننده نباشد.
در این شبکه از بلاک‌ها برای انجام تراکنش استفاده می‌شود. اندازه بلاک بیت کوین پس از فراز و نشیب‌های فراوان به ۱ مگابایت رسیده است. تراکنش‌ها به همراه اطلاعات کامل خود یعنی زمان انجام، آدرس عمومی فرستنده و گیرنده، امضای دیجیتال و سایر داده‌ها در بلاک ذخیره می‌شوند. حجم تراکنش‌ها با یکدیگر متفاوت است. اما به طور میانگین بلاک‌های بیت کوین که هر ۱۰ دقیقه یک‌بار تولید می‌شوند، می‌توانند ۴۰۰۰ تراکنش را در خود جای دهند. این میزان حجم ذخیره‌سازی امکان انجام ۷ تراکنش در ثانیه را برای شبکه بیت کوین فراهم می‌کند.
در ساعات پیک شبکه یعنی زمانی که ترافیک بالاست و تراکنش‌های بسیاری به‌صورت هم‌زمان در حال اجرا است؛ این میزان TPS (تراکنش بر ثانیه)، پاسخگوی تمام کاربران نیست و تراکنش‌های بسیاری باید در استخر حافظه Memory Pool منتظر تأیید بمانند. اولویت هم همیشه با تراکنش‌هایی است که کارمزد بیشتری دارند و تراکنش‌ها با کارمزد پایین‌تر زمان طولانی نیاز دارند تا تأیید شوند. ممکن است برخی از تراکنش‌ها هیچ‌وقت تأیید نشوند. بیت کوین این حجم بلاک را به‌منظور حفظ امنیت شبکه تعیین کرده است. اما در حال حاضر و با توجه به حجم بالای معاملات آن، این عدم مقیاس پذیری شبکه به یک چالش اساسی برای این رمزارز تبدیل شده است.
مقیاس‌پذیری از طریق هاردفورک
هارد فورک فرایندی است که بر تغییرات ساختاری یا بنیادین ویژگی‌های یک شبکه بلاکچین تمرکز دارد. به طور مثال ممکن است یک هادر فورک باعث تقویت ویژگی‌هایی مانند افزایش اندازه بلاک یا کاهش زمان لازم برای ایجاد یک بلاک شود. ایجاد یک هارد فورک پیش‌نیاز و شرط لازم برای اجرای مقیاس‌پذیری لایه ۱ است.
مقیاس‌پذیری عمودی تجهیزات سخت‌افزاری ولیدیتورها
مقیاس‌پذیری عمودی به گسترش یک شبکه با افزودن قدرت و حافظه بیشتر به واحدهای پردازش فعلی گفته می‌شود و منظور اضافه شدن نود یا مشارکت‌کننده بیشتر نیست. یکی از رویکردهای مقیاس‌پذیر کردن لایه اجرای بلاکچین، افزایش تجهیزات سخت‌افزاری برای تولیدکننده‌های بلاک است. هرچه تجهیزات سخت‌افزاری بیشتر و ارتقایافته‌تر باشند، هر ولیدیتور می‌تواند محاسبات بیشتری در ثانیه انجام دهد.
تکنولوژی بلاکچین با هدف رفع کاستی‌های سیستم‌های سنتی ایجاد شد و به سرعت مورد استقبال قرار گرفت. اما برای پذیرش انبوه این فناوری با چالشی به نام مقیاس‌پذیری (Scalability) مواجه شد. به همین دلیل بلاکچین‌های مختلف تلاش می‌کنند تا با ارائه راهکارهایی ویژگی‌های خود را تعدیل و سیستم‌های اجماع را بهبود دهند.
نظر شما