به گزارش خبرنگار ایمنا، «ممیزی انرژی» مجموعه اقداماتی است که جهت شناسایی چگونگی مقادیر و موقعیت‌های مصرف انرژی در یک فعالیت یا فرآیند انجام و طی آن فرصت‌ها و امکانات صرفه‌جویی انرژی مشخص می‌شود و مورد ارزیابی قرار می‌گیرد.
ممیزی انرژی یک مرحله از برنامه سیستماتیک و جامع مدیریت انرژی است؛ ممیزی انرژی روشی مناسب برای شناسایی و انتخاب فرصت‌های صرفه‌جویی انرژی در سازمان است. ممیزی انرژی زمینه‌هایی که تلفات در آن اتفاق می‌افتد را مشخص کرده و راه حل‌هایی را که با توجه به محدودیت‌های مالی و تنگناهای سازمانی وجود دارد روشن می‌سازد.
برای شناخت بیشتر مبحث ممیزی انرژی و بررسی اهمیت آن در ساختمان و صنعت با ساسان صفریان، دکترای مدیریت و آینده‌پژوهی انرژی گفت‌وگویی انجام داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید:
ممیزی انرژی چیست؟
به‌طورکلی در حوزه تولید و مصرف انرژی، یکی از مهم‌ترین مباحث «ممیزی‌های انرژی» است. زمانی که انرژی در نیروگاه‌های مختلف تولید می‌شود و به ساختمان یا صنعت مورد نظر جهت مصرف انتقال می‌یابد، اگر نتوانیم آن را به صورت بهینه و با مدیریت صحیح مصرف کنیم، عملاً انرژی را به هدر داده‌ایم.
برای اینکه بتوانیم میزان عملکرد خود را بسنجیم، نیاز داریم که با استفاده از واحدهایی مصرف انرژی را اندازه‌گیری کنیم. در این راستا ممیزی انرژی مورد توجه قرار می‌گیرد، زیرا ممیزی انرژی به میزان و چگونگی مصرف هر نوع انرژی در واحد ساختمانی یا صنعتی می‌پردازد.
امروزه در دنیا استانداردهای متنوعی برای ممیزی انرژی در صنایع و ساختمان‌های مختلف، تعریف شده که ازجمله آن‌ها می‌توان به انرژی استار، LEED و بریم اشاره کرد. درحال‌حاضر حدود هشت الی ۹ استاندارد معتبر در دنیا برای تعیین ممیزی‌های انرژی تعریف شده که یکی از مهم‌ترین آن‌ها استاندارد LEED است.
استاندارد LEED چیست؟
یکی از مهم‌ترین استانداردهای تعیین ممیزی در مراکز مختلف LEED است؛ این استاندارد در سال ۱۹۹۹ در کشور آمریکا به‌طوررسمی شناخته شد و در سال ۲۰۰۰ نیز گسترش یافت. درحال‌حاضر بیش از دو دهه است که استاندارد LEED در دنیا مورد استفاده قرار می‌گیرد و هر کشوری متناسب با شرایط خود ورژن‌های مختلفی از این استاندارد را مورد استفاده قرار می‌دهد.
استاندارد LEED به چه مسائلی می‌پردازد؟
به طور کلی استاندارد LEED تمام ممیزی‌های موجود در صنعت، ساختمان‌ها، شهر یا جزیره و حتی کشور را بررسی و دسته‌بندی می‌کند به طوری که نحوه انجام ممیزی در هر نقطه کاملاً مشخص است و می‌توانیم براساس آن، جایگاه خود را از نظر میزان مصرف انرژی مشخص کنیم.
آیا در ایران نیز می‌توانیم از استاندارد LEED استفاده کنیم؟
LEED یکی از مهم‌ترین استانداردهای جهان در حوزه ممیزی انرژی به‌شمار می‌رود و قطعاً می‌توان بر پایه آن ممیزی استاندارد و جامعی تعریف کرد، اما اگر بخواهیم استاندارد LEED را بدون هیچ تغییر در ایران پیاده‌سازی کنیم، صرفاً از برنامه‌ای کپی‌شده بهره خواهیم برد که نتیجه مطلوبی نخواهد داشت.
درواقع برای استفاده از استاندارد LEED باید آن را براساس متریال‌های منطقه که تنها مربوط به ایران است بومی‌سازی کنیم. ایران نیز از بخش‌ها و اقلیم‌های مختلفی برخوردار است و قطعاً باید تنوع آب و هوایی را در استاندارد LEED اعمال کنیم. درحال‌حاضر مبحث ۱۹ به عنوان استاندارد ممیزی انرژی در کشور استفاده می‌شود.
ممیزی انرژی در ساختمان چه اهمیتی دارد؟
اگر بخواهیم ممیزی انرژی را به طور مطلوبی در سطح کشور انجام دهیم، باید آن را براساس شرایط منطقه بومی‌سازی کنیم و فرمولاسیون اصلی ممیزی را براساس شرایط کشور تغییر دهیم که این مسئله در ساختمان‌سازی اهمیت بسیار زیادی دارد.
امروزه بخش زیادی از انرژی جهان به مصارف ساختمانی اختصاص داده می‌شود؛ درواقع بیش از ۵۰ درصد انرژی مصرف شده در کل جهان مربوط به بخش ساختمانی است و بیش از ۳۸ درصد از کربن دی‌اکسیدی که در جهان وجود دارد به واسطه مصارف ساختمانی تولید می‌شود که با توجه به این مسئله می‌توان گفت انرژی در ساختمان اهمیت ویژه‌ای دارد و اعمال ممیزی انرژی نیز در این بخش بسیار ارزشمند است.
ممیزی انرژی در صنایع چگونه است؟
ممیزی انرژی در صنعت یکی از مباحث بسیار حائز اهمیت و تخصصی در حوزه مدیریت انرژی است. در هر صنعتی ممیزی انرژی مباحث و ایده‌های متفاوتی دارد، به‌طورمثال در صنایعی مانند پتروشیمی و سیمان به دلیل اینکه تجهیزات متفاوتی مورد استفاده قرار می‌گیرد، قطعاً ممیزی انرژی نیز متفاوت است.
درواقع اگر بخواهیم در صنعت ممیزی انرژی انجام دهیم، ابتدا باید به عملکرد تمام دستگاه‌ها و تجهیزات موجود در آن صنعت آگاه باشیم تا بتوانیم میزان انحرافی که تجهیزات دارند را مشخص و اصلاح کنیم.
معمولاً در این مواقع از تجهیزاتی مانند دوربین ترموگرافی، دستگاه ارتعاش‌سنج و بسیاری از دستگاه‌های تخصصی دیگر استفاده می‌شود تا به‌طوردقیق انحرافات محوری شناسایی شود. این فرآیند کمک می‌کند تا مصرف انرژی در صنایع مختلف به بهترین شکل ممکن انجام شود. درحال‌حاضر نیز شرکت‌های بسیاری در حوزه اجرای ممیزی انرژی برای صنایع فعالیت می‌کنند.
نظر شما