سیدهادی افقهی در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا در خصوص دیدار امیرعبداللهیان با وزیر خارجه عربستان اظهار کرد: این مذاکرات بین ایران و عربستان سعودی از زمان دولت دوازدهم شروع شده بود و دور پنجم نیز در زمان دولت سیزدهم ادامه یافت اما سعودی‌ها در این مسئله چندان جدی نیستند.
وی حمایت رسانه‌ای، مالی و سیاسی از تروریست‌ها در حوادث اخیر را نشانه جدی نبودن مقامات آل‌سعود در ادامه مذاکره با ایران دانست و افزود: با این حال جمهوری اسلامی ایران در سیاست خارجی خود اعلام کرد که اولویت را به بهبود روابط با کشورهای منطقه می‌دهد و مایل است که قبل از اینکه وضع بین روابط دو کشور متشنج شود و به سطح امنیتی برسد با مذاکرات در سطح سیاسی منجر به تفاهمات و بازگشت روابط دیپلماتیک شود.
این کارشناس مسائل غرب آسیا گشایش سفارتخانه‌ها و تبادل سفرای دو کشور را از جمله پیامدهای به نتیجه رسیدن مذاکرات دانست و گفت: آرام‌آرام مسائل فی‌مابین در سطح دو کشور و همچنین منطقه حل خواهد شد و موارد زیادی در این بخش‌ها وجود دارد که می‌توان با تفاهم با سعودی‌ها آنها را حل کرد.
استقلال و اختیار عمل ایران در دیپلماسی
وی استفاده از نفوذ دو کشور را باعث حل مسائل و آرام‌کردن منطقه اعلام کرد و ادامه داد: این باور و جهت‌گیری دیپلماسی در ایران وجود دارد اما برخلاف استقلال و اختیار عملی که ایران از آن برخوردار است، پرسش اینجا است که آیا مقامات سعودی نیز این استقلال را دارند و تحت فشار آمریکا نیستند؟
افقهی با اشاره به داد و ستد سعودی‌ها با رژیم صهیونیستی خاطرنشان کرد: موضوع مهم در ادامه روند مذاکرات این است که آیا مقامات رژیم صهیونیستی اجازه خواهند داد که هر آنچه بین دو کشور قرار است مبادله و تفاهم شود، مسیر درست خود را بگذراند و آنها آرام بنشینند و تحریک و تخریبی انجام ندهند.
وی درباره خواسته ایران در این گفت‌وگوها ادامه داد: سعودی‌ها نیز این تمایل را اعلام کردند، حتی پیشنهاد انتقال سطح مذاکرات از امنیتی به سطح سیاسی و دیپلماسی از ابتدا پیشنهاد سعودی‌ها بود که ایران نیز از آن استقبال کرد و قرار شد پیش از آغاز اجلاس بغداد ۲ در اردن این دیدار صورت گیرد.
این کارشناس مسائل غرب آسیا با اشاره به تأثیر اغتشاشات اخیر بر ادامه مذاکرات غیرمستقیم ایران و عربستان اظهار کرد: سعودی‌ها منتظر شدند تا ببینند حوادث داخل کشور به کجا می‌انجامد که بتوانند دست برتر را پای میز مذاکره با ما داشته باشند، همان سیاست و ترفندی که اتحادیه اروپا و آمریکایی‌ها در موضوع هسته‌ای به کار بردند.
وی با اشاره به همزمانی جمع شدن بساط اغتشاشات و سرکوب تروریست‌ها با اظهار تمایل مقامات عربستان به ادامه مذاکرات گفت: در صورتی که سعودی‌ها به طور جدی مایل به بهبود روابط و آرام شدن منطقه باشند، به نفع تمام کشورهای همسایه است گرچه این مذاکرات و توافق به طور قطع به زیان رژیم صهیونیستی خواهد بود.
پنج دوره مذاکره بی‌سرانجام
افقهی با اشاره به احتمال پیگیری خواسته‌های رژیم صهیونیستی از زبان سعودی‌ها در جریان مذاکره گفت: نگرانی اعراب از مسئله فعالیت‌های اتمی ایران و موضوع دخالت‌های ایران در منطقه و امنیتی کردن فضای منطقه توسط ماجراجویی‌های ایران از جمله ادعاهای مقامات عربستان درباره ایران است، همچنین حمایت از محور مقاومت مانند حماس، انصارالله و حزب‌الله با اتهام حمایت از تروریست مطرح می‌شود.
وی ادامه داد: این ادعاها در حالی مطرح می‌شود که آنها داعش را ایجاد کردند و منطقه را تحت تأثیر آن قرار دادند، بنابراین مشخص نیست که این تمایل به از سرگیری مذاکرات چه نتیجه‌ای خواهد داشت.
این کارشناس مسائل غرب آسیا پنج دوره مذاکره غیرمستقیم بین ایران و عربستان را بدون نتیجه توصیف کرد و یادآور شد: این روزها از زبان سعودی‌ها می‌شنویم که مایل به ازسرگیری گفت‌وگوها هستند اما باید دید سعودی‌ها که پنج دوره مذاکره با ما انجام دادند اما نتیجه حمایت مستقیم از تروریست‌ها حمایت کنند و شبکه‌های تلویزیونی معاند بود، این بار چه مسیری را طی می‌کنند.
وی تلاش عربستان را سوءاستفاده از همه فرصت‌ها برای امتیازگیری اعلام کرد و ادامه داد: هنگامی که تیر آنها به سنگ می‌خورد دوباره به خواسته گذشته بازمی‌گردند و خواسته مذاکره را مطرح می‌کنند.
افقهی با اشاره به ابهام در پیش‌بینی چشم‌انداز این مذاکرات گفت: موضوعی که به طور قطع می‌توان اعلام کرد این است که هر دو طرف به ادامه مذاکرات اظهار تمایل کردند در غیر این صورت ملاقات اخیر وزرای امور خارجه دو کشور در اردن صورت نمی‌گرفت.
دوری از تشنج و تشدید بحران انرژی
وی تغییر سطح مذاکرات از گفتمان امنیتی به گفتمان دیپلماتیک را نخستین دستاورد این مذاکرات دانست و تاکید کرد: قرار است این رایزنی‌ها از حالت مخفی و امنیتی به شکل علنی و دیدار و آمد و شد هیئت‌های سعودی به تهران و ریاض تغییر کند به عبارت دیگر مقامات سیاسی رو در روی هم خواهند نشست تا مذاکره کنند.
این کارشناس مسائل غرب آسیا سومین خواسته دو طرف را کاهش تشنج در سطح منطقه اعلام کرد و گفت: اکنون بحث انرژی مطرح است و اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها به شدت نگران هدف قرار گرفتن تأسیسات نفتی کشورهای منطقه یا ایجاد درگیری هستند که به بحران انرژی دامن می‌زند و فشار آن در درجه نخست متوجه کشورهای اروپایی خواهد شد.
وی هرگونه تشنج در منطقه غرب آسیا را موجب تنش در بازار نفت و افزایش قیمت انرژی دانست و اظهار کرد: این موضوعی است که ایران و ال‌سعود از آن پرهیز می‌کنند اما ای کاش سعودی‌ها نیز از استقلال رأی و قدرت تصمیم‌گیری برخوردار بودند تا بدون اثرپذیری از فشارهای آمریکا و اسرائیل و کشورهای دیگر به روند مذاکرات ادامه می‌دادند.
نظر شما