به گزارش ایمنا، امروز _چهارشنبه بیست‌وسوم آذرماه_ همزمان با سالروز تولد و درگذشت بزرگان ایران است.
زادروز محمود نجم‌آبادی
محمود نجم‌آبادی (زاده بیست‌وسوم آذر ۱۲۸۲ تهران - درگذشته ۱۳۷۹ تهران) پزشک، نویسنده، مترجم و استاد دانشگاه ایرانی است.
وی که محقق، مورخ و روزنامه‌نگار در عرصه پزشکی نیز بود، نسب خانوادگی‌اش از طرف مادر به شیخ‌هادی نجم‌آبادی، روحانی نامدار ایران در عصر مشروطیت و از طرف پدر به محمد نجم‌آبادی، نخستین متولی مدرسه سپه‌سالار می‌رسید که شاگرد ممتاز محمدرضا کلهر و از خطاطان نامی ایران بود.
پزشک و استاد عالی‌قدر ایرانی، تحصیلات اولیه‌اش را در مدرسه گلستان انجام داد و از همشاگردی‌های شاخص او در این مدرسه عباس اقبال آشتیانی بود که البته پس‌از تعطیلی مدرسه از هم جدا شدند، وی به مدرسه قدیم ایران و آلمان و عباس اقبال به دارالفنون رفت. هرچند که پس‌از جنگ جهانی اول و تعطیلی مدرسه ایران و آلمان، نجم‌آبادی نیز وارد دارالفنون شد اما پس از اینکه مدرسه دارالمعلمین تأسیس شد، نجم‌آبادی به آنجا رفت و جزو دوره دوم دیپلمه‌های دارالمعلمین فارغ‌التحصیل شد.
این محقق، روزنامه‌نگار و مورخ در عرصه پزشکی، در تمام مراحل تحصیلش شاگرد اول بود و پس‌از پایان دوره دانش‌آموزی در ۱۹ سالگی به مدرسه طب رفت.
و پیش از اینکه دیپلم بگیرد، رئیس بهداری وقت دکتر سعید لقمان‌الملک، به‌خاطر استعدادش، وی را در انستیتو پاستور استخدام کرد.
در روزی که محمود نجم‌آبادی امتحان می‌داد، دکتر حسین معتمد، دکتر امیراعلم و دکتر حکیم اعظم وعده‌ای دیگر آنجا بودند. در آن روز افسر بیماری آمد که رئیس مدرسه تشخیص داده بود پای این افسر مبتلا به سل استخوان است، اما وی تشخیص داد که پای او آب آورده است.
این پزشک برجسته و شهیر، چون به‌کارش مطمئن بود از تشخیص خود دفاع کرد. بعد از بحث و گفت‌وگو معلوم شد که حرف وی درست است و دکتر حسین معتمد هم تشخیص او را تأیید کرد.
نجم‌آبادی دوره اینترنی‌اش را در بیمارستان ابن‌سینا و بیمارستان وزیری گذراند و مراحل رسیدن به طبابت را از کارآموزی و اینترنی و آسیستانی تا رئیس بخش بودن سپری کرد.
این نویسنده و مترجم فرهیخته در مدرسه طب نیز شاگرد اول شد و پس از فراغت از تحصیل در سال ۱۳۰۹ به قوچان رفت و مدت دو سال در آنجا و باج‌گیران پزشک قانونی بود و پس‌ازآن در سال ۱۳۱۲ به سبزوار رفت و رئیس بیمارستان حشمتیه این شهر شد و سپس به تهران رفت و در انستیتو پاستور مشغول کار شد. رئیس انستیتو پاستور در آن زمان دکتر ژان فراندل فرانسوی، به محمود نجم‌آبادی بسیار اعتقاد داشت. فعالیت وی در انستیتو پاستور تا زمانی که انگلیسی‌ها هدایت این مؤسسه را بر عهده گرفتند، ادامه داشت.
این پزشک خبره، پس از کار در انستیتو پاستور، مدتی در بیمارستان‌های دیگر تهران همچون بیمارستان رازی به طبابت پرداخت و سپس به ریاست بیمارستان لقمان‌الدوله رسید و تا زمان بازنشستگی در این قبیل مناصب فعال بود.
وی علاوه بر تألیفات زیاد به زبان‌های فارسی و فرانسه، دارای مدال علمی درجه اول و درجه دوم سپاس از ایران و نشان شوالیه (آر. ا. لتر) از فرانسه بود و همچنین عضویت رسمی در انجمن تاریخ طب فرانسه و انجمن بین‌المللی تاریخ طب در پاریس داشت.
آثار:
محمد زکریای رازی
تاریخ طب ایران
تعالیم پزشکی صدساله فرانسویان در ایران
اصول بهداشت
آبله و سرخک، ترجمه
آئین پزشکی یا پندنامه اهوازی ترجمه
تصحیح «رساله جودیه»
مقدمه‌ای بر «طب اسلامی»
راهنمای پزشکان
مختصری از طب اسلامی به‌خصوص خدمات ایرانیان
فهرست کتاب‌های چاپی فارسی طبی
بلای عظیم نسل بشر، سیفیلیس و سوزاک
سالروز درگذشت حسین میرشمسی
حسین میرشمسی (زاده سال ۱۲۹۳ اصفهان - درگذشته بیست‌وسوم آذر ۱۳۸۷ تهران) از چهره‌های ماندگار و از دانشمندان معاصر ایران است.
وی به دلیل تلاش برای تولید واکسن‌های دامی، واکسن و سرم دیفتری، کزاز، سیاه‌سرفه، و همچنین تولید واکسن برای بیماری‌های ویروسی سرخک، فلج اطفال، سرخجه، و اوریون و انتقال دانش فنی ساخت این واکسن‌ها به کشور، پدر واکسن ایران خوانده می‌شود. تیم تحقیقاتی این دانشمند پرتلاش در این‌راه، جواد رضوی وعباس شفیعی بودند. وی بنیان‌گذار تولید واکسن‌های انسانی در مؤسسه تحقیقات و سرم‌سازی رازی بود. از میرشمسی به‌عنوان افتخار دام‌پزشکان ایران یاد می‌شود.
دانشمند پرافتخار ایرانی، پس‌از دریافت دیپلم در سال ۱۳۱۴ تحصیلات آکادمیک را در دانشکده دام‌پزشکی دانشگاه تهران آغاز کرد و در سال ۱۳۲۰ توانست دکتری‌اش را دریافت کند.
حسین میرشمسی، به مدت ۹ سال در مؤسسه سرم و واکسن‌سازی رازی در حصارک مشغول به‌کار بود و در پی‌آن جهت گرفتن تخصص به کشور فرانسه رفت.
وی مدت‌ها در دانشگاه‌های کشورهای مختلف به تحقیق پرداخت و در سال ۱۳۷۴ توانست لوح تقدیر و نشان درجه اول پژوهشی را دریافت کند.
این استاد و دانشمند شهیر ایرانی، هفت سال نیز به‌عنوان استاد مدعو در دانشکده پزشکی، دام‌پزشکی و کشاورزی دانشگاه تهران تدریس کرد.
سالروز درگذشت پرویز منصوری
پرویز منصوری (زاده سال ۱۳۰۳ تهران - درگذشته بیست‌وسوم آذر ۱۳۹۰ اتریش) مدرس تئوری موسیقی، منتقد موسیقی و مترجم ایرانی است.
وی تحصیل موسیقی ایرانی را با آموزش ویولن ایرانی نزد موسی نی‌داوود آغاز کرد، اما به توصیه روبیک گریگوریان به هنرستان موسیقی رفت و به آموزش ویولن نزد گریگوریان و سنجری و مدتی بعد به تحصیل آهنگ‌سازی نزد حسین ناصحی پرداخت. استعداد این آهنگساز به‌گونه‌ای بود که ناصحی بدون برگزاری کنکور او را وارد رشته آهنگ‌سازی کرد.
با رفتن ناصحی از هنرستان، وی به‌فکر ادامه تحصیل در خارج از کشور افتاد.
منصوری با کمک‌های پدر و مختصری کمک از وزارت فرهنگ و هنر به اتریش رفت. اولین کتاب او _ریمسکی کورساکف _ حاصل همین دوره دانشجویی بود.
اقامت این مدرس و منتقد موسیقی در اتریش ۱۱ سال طول کشید، و در آنجا رشته سازهای کوبه‌ای را انتخاب کرد، تا بتواند در ارکسترها با آثار مختلف آشنا شود و پارتی تورهای مختلفی را مطالعه کند.
پرویز متصوری بعدها به درخواست خانواده و بعد از درگذشت مادرش به تهران بازگشت و به‌مدت ۲۰ سال به تدریس تئوری موسیقی و همزمان سردبیری دوره سوم مجله موسیقی پرداخت. منزل وی در میدان پاستور محل رفت‌وآمد بسیاری از چهره‌های نامدار عرصه موسیقی و نسل‌های بعدی موزیسین‌ها بود که هر کدامشان خوشه‌ای از خرمن دانش وی برداشتند.
این مترجم و آهنگساز پرافتخار، اگرچه در زمینه تئوریک و نظری آهنگ‌سازی، دانشی تمام داشت و حتی قطعاتی را نوشته و اجرا کرده، اما هیچ‌گاه خود را آهنگساز نام ننهاد. در مقابل برخی از کتاب‌های درسی هنرستان را تدوین و انتشار داد.
وی به موسیقی دستگاهی ایران و موسیقی‌دانان برجسته آن علاقه آشکاری داشت و با نوشتن مقالاتی درباره موسیقی ایرانی "که بعدها در کتاب کاوشی در قلمروی موسیقی ایرانی چاپ شد" و درباره موسیقی‌دانان بزرگ مثل خالقی و صبا، دقت نظر و مسئولیت فرهنگی خود را نسبت به موسیقی کشورش نشان داد.
منصوری چه در ترجمه و چه در تألیف آثار موسیقایی از اولین و جدی‌ترین و پرکارترین مؤلفان این رشته به زبان فارسی بوده است. تنوع موضوع در آثار وی نیز قابل توجه است و محدود به یک حوزه خاص _مثل شرح احوال‌نویسی_ نمی‌شود.
از تئوری بنیادین موسیقی تا هارمونی تحلیلی، از ارکستراسیون ریشارد اشتراوس تا کاوشی در قلمرو موسیقی ایرانی به ویژه دو کتاب عالی او که به چاپ‌های متعدد رسیده‌اند: «چگونه خوب بشنویم» و «چگونه از موسیقی لذت ببریم» به‌عنوان تنوعی از آثارش می‌توان نام برد.
۵۰ سال تمرین و تسلط این استاد برجسته به زبان آلمانی، از پرویز منصوری مترجمی قابل اعتماد ساخته است و دانش نظری سطح بالای وی در موسیقی و حس امانتداری و دقتش، او را شخصیتی معرفی می‌کند که می‌تواند برای هر آن کسی که می‌خواهد جدی و با مسئولیت کار کند، الگو و شاخص باشد.
در میان فهرست آثار این مترجم و منتقد موسیقی، جای یک کتاب خالی است و آن مجموعه مقاله‌ها و مصاحبه‌های اندک شمار اوست.
شناخته‌شده‌ترین و تاثیرگذارترین اثر وی، تئوری بنیادی موسیقی است که تا به امروز نزدیک به ۴۰ بار از سوی انتشارات کارنامه تجدید چاپ شده است و در سال ۱۳۷۱ هم به‌عنوان کتاب سال موسیقی برای منصوری جایزه‌ای را به ارمغان آورد.
این اثر را به نوعی می‌توان یکی از پرفروش‌ترین کتاب‌های موسیقی تاریخ ایران نام نهاد.
سالروز درگذشت غلام‌حسین غریب‌گرکانی
غلام‌حسین غریب‌گرکانی (زاده دوم تیر ۱۳۰۲ تهران -- درگذشت، بیست‌وسوم‌آذر ۱۳۸۳ تهران) شاعر، نویسنده، موسیقی‌دان و نوازنده کلارینت ایرانی است.
وی یکی‌از بهترین شاگردان و فارغ‌التحصیلان هنرستان عالی موسیقی و یکی‌از بنیان‌گذاران نهضت هنری خروس‌جنگی و اولین نوازنده ساز بادی در ارکستر سمفونیک تهران بود.
این موسیقی‌دان و نوازنده برجسته ایرانی که عضو هیئت مؤسس پنج‌نفره این ارکستر بود، نواختن کلارینت را زیر نظر نوازندگان چک فراگرفت.
وی در سال ۱۳۳۵ برای ادامه تحصیل و مطالعه بیشتر و تخصصی کلارینت و سازهای بادی به کشورهای ایتالیا، آلمان و فرانسه سفر کرد و پس‌از بازگشت به ایران، با سمت معاونت هنرستان عالی موسیقی فعالیتش را آغاز کرد.
غریب‌گرکانی در سال ١٣٣۹ به‌سمت ریاست کنسرواتوار موسیقی تهران "هنرستان عالی موسیقی" برگزیده شد و مدت ۱۳ سال در این سمت، نوازندگان سازهای بادی بسیاری را تربیت کرد.
شاعر و نویسنده فرهیخته، از دوستان نزدیک نیما یوشیج بود و اولین داستان وی به‌نام ساربان در سال ۱۳۲۷ با ویرایش نیما یوشیج منتشر شد.
غلام‌حسین غریب‌گرکانی، به‌همراه جلیل ضیاپور، حسن شیروانی و بعدها هوشنگ ایرانی، پیشروترین نهضت هنری به نام خروس جنگی را تأسیس کردند که در تاریخ هنر ایران بسیار تأثیرگذار بوده است.
پسر وی سیاوش، آهنگساز و مدرس گیتار کلاسیک و دخترانش چیستا و کرشمه، نوازنده و مدرس پیانو هستند.
نظر شما