۹ مهر ۱۴۰۱ - ۰۶:۰۰
سوسنگرد؛ شهر خون و حماسه

در زمان جنگ تحمیلی ارتش متجاوز بعثی عراق سه بار برای تصرف سوسنگرد تلاش کرد که با مقاومت شدید مدافعان و مردم مواجه شد، اما در حمله سوم، شهر در محاصره ارتش عراق قرار گرفت. این شهر نخستین شهری بود که در سایه همدلی نیروهای نظامی و مردمی از اشغال دشمن آزاد شد.

به گزارش خبرنگار ایمنا، جنگ تحمیلی عراق علیه ایران که هشت سال به طول انجامید، گستره‌ای به مساحت بیش از ۱۶۰۰ کیلومتر مربع را در بر گرفت و یکی از بزرگ‌ترین جنگ‌های قرن بیستم را رقم زد. پهنه عملیاتی این جنگ از ویژگی‌های گوناگون جغرافیای انسانی و طبیعی برخوردار بود و انواع مختلف عملیات نظامی در آن انجام گرفت.

سیدصالح ایمانی، پژوهشگر دفاع مقدس در یادداشتی که در اختیار خبرگزاری ایمنا قرار داده، به معرفی «سوسنگرد» پرداخته است: «سوسنگرد طبق تقسیمات کشوری مرکز شهرستان دشت آزادگان و در استان خوزستان قرار دارد. این شهر در شمال غربی اهواز و به فاصله ۵۵ کیلومتری آن قرار گرفته است. هویزه در جنوب غربی سوسنگرد و بستان در شمال غربی سوسنگرد قرار دارند و رودخانه کرخه از آن می‌گذرد.

سوسنگرد، دارای آب و هوایی گرم و خشک و شغل اکثر مردمان این دیار کشاورزی است. این شهر از معدود شهرهای استان خوزستان است که می‌توان گفت که بیش از ۵۰ درصد مردم آن به زبان عربی صحبت می‌کنند، از طوایف بزرگ این شهر هم می‌توان از قبیله بنی‌طرف و خدری (بختیاری) نام برد.

با حمله سراسری عراق در سی‌ام شهریور ۱۳۵۹، نیروهای تیپ ۳ زرهی لشکر ۹۲ اهواز، مستقر در پاسگاه صفریه و سوبله نتوانستند حملات دشمن را دفع کنند و به ناچار عقب‌نشینی کردند. لشکر ۹ مکانیزه عراق کم‌کم به محور سابله، تنگه چذابه و ارتفاعات الله‌اکبر رسید. نیروهای عراقی توانستند در یک پیشروی سریع روی رودخانه کرخه و رمیم، پل شناور نصب کنند و متعاقب آن بستان به طور کامل سقوط کرد و نیروهای متجاوز عراقی از شمال و غرب وارد این شهر شدند. آنها با پیشروی در محور بستان - سوسنگرد این شهر را از سمت غرب مورد تهدید جدی قرار دادند.

علاوه بر این عراقی‌ها در جنوب کرخه و از چند محور از جمله کوشک، طلاییه و جفیر وارد خاک ایران شدند و در این محور به سمت شمال پیشروی کردند و به کرانه جنوبی کرخه کور رسیدند و متعاقب آن سوسنگرد در معرض سقوط قرار گرفت.

در ششم مهرماه سال ۱۳۵۹ نیروهای عراقی بعد از شکستن مقاومت پاسداران و نیروهای ژاندارمری، شهر سوسنگرد را اشغال کردند، اما پس از گذشت چهار روز، یعنی در دهم مهرماه، سپاه موفق شد با کمک نیروهای محلی به فرماندهی «علی غیوراصلی» شهر سوسنگرد را از حصر نیروهای عراقی خارج و آزاد کند، اما نیروهای عراقی بعد از گذشت مدتی، یعنی در بیست‌ویکم مهرماه شهر بستان را تصرف کردند و در بیست‌وچهارم آبان ماه سوسنگرد را بار دیگر محاصره کردند و وارد این شهر شدند.

این در حالی بود که بیش از ۳۰۰ نفر از نیروهای ایرانیِ مدافع شهر توانستند با استقامت بی‌نظیر و حماسی در برابر عراقی‌ها مانع سقوط شهر سوسنگرد شوند.

سردار حسین علایی، از فرماندهان دوران دفاع مقدس در خاطرات خود درباره اشغال و محاصره سوسنگرد آورده است: «اگرچه ارتش عراق در تصرف سوسنگرد شکست خورد، اما نمی‌توانست از اشغال این شهر صرف نظر کند، بنابراین بار دیگر واحدهایی از لشکر ٩ زرهی خود را مأمور کرد تا در بیست‌وسوم آبان ۱۳۵۹ از شمال رودخانه کرخه کور، پیشروی خود به طرف جاده حمیدیه - سوسنگرد را آغاز کنند. این نیروها در بیست‌وچهارم آبان ۱۳۵۹ شهر سوسنگرد را از شرق، جنوب و غرب به محاصره درآوردند. در آن هنگام تعدادی از نیروهای سپاه، بسیج و اهالی غیور محلی در شهر مقاومت می‌کردند. در این نبردهای خیابانی مدافعان شهر بارها با تانک‌های عراقی رودررو جنگیدند و حماسه‌های بسیاری آفریدند. نیروهای عراقی در بیست‌وپنجم آبان‌ماه ۱۳۵۹ به منظور اشغال مجدد سوسنگرد به این شهر حمله کردند. در پی دستور امام خمینی (ره) که «تا فردا باید سوسنگرد آزاد شود» نیروهای گروه جنگ‌های نامنظم شهید چمران هم که حدود ٢٠ نفر بودند، به فرماندهی شهید مصطفی چمران به کمک آمدند.

حضور میدانی و نقش ارزنده و محوری حضرت آیت‌الله خامنه‌ای (مدظله‌العالی) در این عملیات پیروزمندانه که در آن زمان نماینده وقت امام در شورای عالی دفاع بودند، همراه با شجاعت و شهامت مصطفی چمران زمینه خَلق حماسه شگفت‌آور آزادی سوسنگرد در شرایط بسیار سخت و غیرقابل باور را فراهم کرد و تیر خلاصی به صدام معدوم وارد آورد.

عملیات آزادسازی سوسنگرد بیست‌وششم آبان‌ماه ۱۳۵۹ با مشارکت سپاه، تیپ ۲ لشکر ۹۲ زرهی خوزستان و نیروهای ستاد جنگ‌های نامنظم با موفقیت انجام شد.

آزادسازی سوسنگرد شهر حماسه و خون و شهادت زمینه‌ساز عملیات غرورآفرین طریق‌القدس در آذرماه ۱۳۶۰ بود و رزمندگان اسلام با آزادسازی بستان و ۷۰ روستای منطقه، برای نخستین بار به مرزهای بین‌المللی رسیدند و شکاف عمیقی در خطوط دفاعی دشمن ایجاد کردند.»

کد خبر 608829

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.