به گزارش خبرنگار ایمنا، هر چه به روزهای پایانی تابستان و زمان بازگشایی مدارس نزدیک می‌شویم، دغدغه خانواده‌ها برای مواجهه با مسائل شروع سال تحصیلی پررنگ‌تر می‌شود. تهیه لباس فرم، تغییر دائمی رنگ و مدل، اجبار برای تهیه هر ساله آن و افزایش قیمت سالانه سبب می‌شود خانواده‌ها با حساسیت بیشتری این موضوع را مورد بررسی قرار دهند، کما اینکه برخی خانواده‌ها نیز از این بابت دلخور هستند و آن را ضرری بر اقتصاد خانواده می‌دانند.
اواسط دهه ۷۰ تصمیم بر آن شد تا به جای روپوش‌های سیاه و سرمه‌ای دخترانه و لباس‌های رنگارنگ پسرانه، دانش‌آموزان از فرم‌های یکسان استفاده کنند؛ هدف اصلی از یکدست شدن لباس دانش‌آموزان، حذف فاصله طبقاتی میان بچه‌ها بود تا دیگر خبری از فخرفروشی و چشم و هم‌چشمی در مدارس وجود نداشته باشد، تا اینکه اوایل دهه ۸۰ مدارس تولیدی‌هایی را برای خرید روپوش مدارس تعیین کردند و چنان‌چه دانش‌آموزی به این موضوع تن نمی‌داد مورد بازخواست قرار می‌گرفت.
قصه لباس فرم مدرسه و درآمدی که از آن نصیب تولیدکنندگان و مدارس می‌شد، آن‌قدر جدی شد که سال ۹۶ حتی کارگروه ساماندهی مد و لباس اسلامی-ایرانی وارد ماجرا شد تا با ارائه دستورالعمل کلی سروسامانی به لباس فرم دانش‌آموزان بدهد. هرچند زور فعالان این حوزه به کارگروه مد هم چربید و این دستورالعمل هیچ‌وقت براساس نظام واحدی تدوین نشد تا دست مدارس در انتخاب رنگ، طرح و مدل مطابق با استانداردهای تعریف شده، حسابی باز شود و هر مدرسه ساز خودش را در فرم پوششی بزند!
اینجا بود که دردسر والدین شروع شد؛ این مسئله در حالی است که مشکلات اقتصادی برخی خانواده‌ها به‌صورتی است که شاید دیگر جایی برای خرید لباس فرم مدارس در سبد خانواده وجود نداشته باشد و هزینه آن برای برخی والدین سنگین باشد.
صحبت والدین از تنگناهای مالی و اجبار به تغییر رنگ لباس مدارس
شعبانی، مادر دو دانش‌آموز دوره ابتدایی و متوسطه اول با بیان اینکه مدیر مدرسه اجبار کرده است لباس فرم تهیه کنیم، می‌گوید: مگر نه این است که خرید لباس فرم اجباری نیست، آن هم در این وضعیت که هزینه‌ها بالاست؟ حتی برخی از این لباس‌ها پارچه‌های نامرغوبی دارند و در مدرسه دخترم کارت‌هایی را توزیع کرده‌اند که به فلان خیاطی مراجعه و لباس فرم تهیه کنید، هزینه این لباس تقریباً ۴۵۰ هزار تومان است که ۲۰۰ هزار تومان بیعانه گرفته‌اند و مابقی را هم زمان تحویل لباس باید پرداخت کرد.
وی درباره اینکه سال گذشته برای پایه هفتم فرزندم لباس فرم را با تاکید مدیران مدرسه خریداری کردم که یک بار هم استفاده نشد، امسال هم چون رنگ لباس باید تغییر کند باز باید برای آن هزینه کنم، اظهار می‌کند: به مدیران مدارس در این زمینه اعتراض کردیم اما متأسفانه توجهی نکردند؛ وقتی مدیر مدرسه اجبار می‌کند، بچه‌ها هم خانواده‌ها را تحت فشار قرار می‌دهند، بنابراین باید هر چه زودتر این لباس‌ها را تهیه کنیم.
شعبانی می‌گوید: تغییرات هرساله لباس فرم دانش‌آموزان علاوه بر اینکه هزینه‌های سنگینی به خانواده‌ها تحمیل می‌کند، به‌طورکامل دست والدین و اولیای دانش‌آموزان را از نظر قیمت، کیفیت، رنگ و دوخت می‌بندد؛ بنابراین باید به صورت تحمیلی این لباس‌ها را از خیاطی طرف قرارداد خریداری کنیم.
در شرایطی که تنگناهای مالی در بعضی خانواده‌ها در کنار افزایش هزینه تحصیل فرزندان وجود دارد، در آغاز سال تحصیلی اجبار به تغییر رنگ لباس مدارس غیرمنطقی است و این خود هزینه خانواده‌ها را دوچندان می‌کند.
افزایش ۲۵ درصدی قیمت فرم مدارس / الزام مدارس برای پوشیدن لباس فرم
طهماسبی، عضو انجمن اولیا و مربیان یکی از مدارس درباره اینکه طبق ابلاغ وزارت آموزش و پرورش اجباری بر تهیه لباس فرم جدید نیست و دانش‌آموزان با بازگشایی مدارس می‌توانند از لباس‌های سال قبل استفاده کنند، اما بیشتر مدارس مطابق با گفته‌های والدین، لباس فرم مدرسه را الزامی کرده‌اند، می‌گوید: قیمت‌های سلیقه‌ای، کیفیت پارچه نامرغوب، زمان نامناسب و اجبار برای تحویل فرم مدرسه به خانواده، فروش اقلام نامربوط در کنار فرم مدرسه و تشویق بیش از حد خانواده و دانش‌آموزان برای خرید این اقلام، دغدغه‌های بی‌پاسخی است که منجر به افزایش نارضایتی خانواده‌های دانش‌آموزان می‌شود.
وی اظهار می‌کند: برخی والدین از موضوع تغییر رنگ هرساله روپوش مدارس استقبال کردند اما والدینی که زندگی آن‌ها بر پایه حقوق‌های متوسط است، این روش را نمی‌پسندند و اکنون که خرید هر روپوش برای سال تحصیلی جدید با ۲۵ درصد افزایش، هزینه‌ای بیش از ۵۰۰ هزار تومان را به خانواده تحمیل می‌کند اعتراض‌ها بیشتر شده است.
این عضو انجمن اولیا و مربیان مدرسه، پیرامون اینکه در سال‌های اخیر دانش‌آموزان با هر لباسی نمی‌توانند به مدرسه بروند و لباس فرم، یکی از دغدغه‌های مهم والدین است، می‌افزاید: مدیران مدارس دانش‌آموزان را ملزم به تهیه لباس‌های فرم با رنگ‌های یکسان و هم‌شکل می‌کنند به‌طوری که بیش از ۹۰ درصد مدارس، پوشیدن فرم مدرسه را اجباری کرده‌اند.
افزایش اعتماد به نفس و هویت‌بخشی دانش‌آموزان با لباس فرم مدارس
علیرضا رحیمی، کارشناس آموزشی و تربیتی در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، درباره اینکه خرید لباس فرم مدرسه یکی از مسائل مدارس و خانواده‌ها در ابتدای سال تحصیلی است، می‌گوید: با یک نگاه کلی نمی‌توانیم بگوییم که بحث لباس فرم دانش‌آموزان، موضوعی مناسب و نامناسب است؛ باید اهداف این طرح را مورد کاوش قرار داد.
وی پیرامون اینکه استفاده از فرم مدرسه و بحث بر سر مفید یا مضر بودن آن تنها مختص کشور ما نیست، اظهار می‌کند: بسیاری از کشورها به‌ویژه کشورهایی در شبه قاره هند با امکانات عالی تحصیلی بر این باورند که پوشیدن لباس فرم مدرسه فواید بیشتری نسبت به معایب آن برای دانش‌آموزان دارد که نمی‌توان از آن چشم‌پوشی کرد.
این کارشناس آموزشی و تربیتی، پوشیدن فرم یکسان در مدارس با یک استاندارد منظم را نشانه دانش‌آموز بودن و فرهنگ خاص آموزش می‌داند و می‌افزاید: افزایش اعتماد به نفس از مهم‌ترین مزایای استفاده از لباس فرم در مدارس است. پوشیدن فرم یکسان تأثیر مثبتی روی عزت نفس دانش‌آموزان دارد. وقتی همه یک‌شکل لباس بپوشند، دیگر کسی لباس خودش را با دیگری مقایسه نمی‌کند چراکه همگی از نظر ظاهری شبیه هم هستند. معتقدم پوشیدن لباس فرم سبب هویت بخشیدن به دانش‌آموزان می‌شود
صرفه اقتصادی لباس فرم / لزوم تسهیل شرایط پرداخت هزینه فرم مدارس
رحیمی با تاکید بر اینکه در تهیه لباس فرم باید نکات تربیتی آن مورد توجه مدارس قرار بگیرد، اظهار می‌کند: لباس متحدالشکل سبب هم‌پوشانی اختلاف طبقاتی بین دانش‌آموزان می‌شود، اما مدیران مدارس باید رنگ، کیفیت و نوع دوخت لباس را به والدین اعلام کنند تا قدرت انتخاب جنس مرغوب و مدیریت هزینه را داشته باشند؛ چراکه فرم‌های مناسب و زیبا با علایق دانش‌آموزان انگیزه آن‌ها را در پوشیدن یونیفرم‌ها بیشتر می‌کند.
وی در پاسخ به اینکه برخی کارشناسان معتقدند در شرایطی که تنگناهای مالی در بعضی خانواده‌ها وجود دارد تهیه فرم مدرسه در آغاز سال تحصیلی اجبار غیرمنطقی است، می‌افزاید: امروز مباحث اقتصادی تنها مختص مسائل آموزش و پرورش نیست که بگویم مدیران مدارس یا وزارتخانه با لباس یونیفرم مدرسه، مافیایی درست کرده‌اند به‌هیچ‌وجه این موضوع صحیح نیست. البته در این میان برخی به صورت خرد سودهایی کسب می‌کنند که این مباحث جای صحبت دارد.
این کارشناس آموزشی و تربیتی ادامه می‌دهد: معتقدم تهیه فرم مدارس برای خانواده‌ها طی یک‌سال تحصیلی در بلندمدت صرفه اقتصادی بیشتری دارد، چراکه با نبود لباس یونیفرم باید در طول سال حداقل دو تا سه لباس برای رفتن فرزندان به مدرسه خریداری کنند که با شرایط فعلی فقط خرید یک شلوار جین برای دانش‌آموزان ابتدایی بیش از ۳۰۰ هزار تومان هزینه دارد اما باوجود تنگناهای مالی و اقتصاد ناسالم، مدیران مدارس می‌توانند با تمهیدات لازم وضعیت پرداخت‌ها را برای والدین راحت‌تر کنند.
تهیه فرم مدرسه برای دانش‌آموزان اجباری نیست
شهرام صانعی، رئیس اداره انجمن اولیا و مربیان اداره کل آموزش‌وپرورش استان اصفهان در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، با بیان اینکه برای تهیه فرم مدرسه اجباری برای دانش‌آموز و مدرسه وجود ندارد، می‌گوید: در سال جاری آموزش و پرورش در موضوع فرم مدارس تنها مجری ماده ۸۵ قانون آئین‌نامه اجرایی مدارس است که در آن به تصویب مدل فرم دانش‌آموزی توسط شورای مدرسه اشاره شده و ادامه فرآیند نظیر انعقاد تفاهمنامه با تولیدی، نظارت بر دوخت و دوز، قیمت و کیفیت تا زمان توزیع فرم، در اختیار انجمن اولیا و مربیان مدرسه است.
وی با بیان اینکه آموزش و پرورش نقشی در تعیین قیمت فرم دانش‌آموزی مدارس ندارد، اظهار می‌کند: در صورت اجبار دانش‌آموز برای خرید فرم مدرسه از سمت مدارس، این موضوع از طریق کارشناسی‌های انجمن اولیا و مربیان نواحی و مناطق و کارشناسی‌های ارزیابی عملکرد و بازرسی ادارات، قابل پیگیری است.
رئیس اداره انجمن اولیا و مربیان اداره کل آموزش و پرورش استان اصفهان می‌افزاید: به علت درگیری دانش‌آموزان با شیوع بیماری کرونا و نبود آموزش حضوری، فرم مدرسه تولید و خریداری نشده است؛ بنابراین احتمال اینکه فرم مدرسه خریداری و استفاده شده در سه سال گذشته مناسب استفاده در زمان کنونی برای دانش‌آموزش باشد، وجود ندارد و تأکیدی مبنی بر اینکه مدارس رنگ یا مدل فرم دانش‌آموزی را تغییر ندهند، برای زمانی است که آموزش حضوری دانش‌آموزان هر ساله تداوم داشته باشد.
محدودیتی برای تغییر رنگ و مدل فرم دانش‌آموزی وجود ندارد
وی با بیان اینکه طی سال جاری، شورای مدارس محدودیتی برای تغییر رنگ و مدل فرم دانش‌آموزی ندارند، ادامه می‌دهد: مدیران مدارس به هیچ عنوان مجاز به اخذ قرارداد با تولیدکنندگان لباس نیستند. یکی از تخلفاتی که مدیر مدارس باید نسبت به آن پاسخ‌گو باشند، امضای تفاهمنامه با واحد تولیدی است. انجمن اولیا و مربیان مدارس تشکیل می‌شود و در این شورا مواردی نظیر واحد تولیدی موردنظر، قیمت فرم مدرسه، نوع پارچه مورد استفاده و نحوه توزیع مصوب می‌شود و رئیس این انجمن به نمایندگی از مدرسه برای انعقاد تفاهمنامه، اقدام می‌کند.
صانعی می‌گوید: پوشش دانش‌آموزی در مدرسه قانون خود را دارد و باید شرایط زندگی و تحصیل در ایران به عنوان یک کشور اسلامی، مدنظر قرار بگیرد و خطوط قرمز در نحوه پوشش رعایت شود. در صورتی که دانش‌آموز فرمی متفاوت با سایر دانش‌آموزان اما عرف‌پسند و مورد تأیید مدیر مدرسه برگزیند، مشکلی وجود ندارد و مدیر حق اجبار دانش‌آموز برای انتخاب فرم مدرسه را ندارد اما احتمال می‌رود این موضوع آسیب روحی برای دانش‌آموز به همراه داشته باشد.
وی با بیان اینکه به مدیران مدارس سفارش شده است در صورتی که فردی توان پرداخت هزینه فرم مدرسه را نداشته باشد از کمک خیران و سایر اولیا و مربیان در راستای تهیه فرم دانش‌آموزی برای وی استفاده شود، اضافه می‌کند: با توجه به موارد مذکور، مدیر مدرسه حق اجبار دانش‌آموز برای تهیه فرم مدرسه را ندارد.
نظارت تیم ارزیابی و انجمن‌های اولیا و مربیان بر فروش لباس فرم مدرسه
رئیس اداره انجمن اولیا و مربیان اداره کل آموزش و پرورش استان اصفهان با بیان اینکه در بخشنامه ارسالی به همه مدارس طی سال جاری الزام خانواده‌ها به خرید لوازم غیر از فرم مدرسه ممنوع اعلام شده است، اظهار می‌کند: هیچ تولیدی حق عرضه سایر اقلام به والدین در کنار فروش فرم مدرسه را ندارد.
وی با بیان اینکه تیم‌های ارزیابی و انجمن‌های اولیا و مربیان در مدارس که خود نمایندگان سایر اولیا هستند، به منظور بازرسی به واحدهای توزیع مراجعه می‌کنند، می‌افزاید: تصمیم نظارت اولیای دانش‌آموزان بر تهیه فرم مدارس دارای مزایای فراوانی است که از آن جمله می‌توان به نظارت حداقل پنج نفر از اولیای دانش‌آموزان روی دوخت فرم مدارس، اشاره کرد که موجب افزایش میزان رضایت می‌شود.
صانعی تصریح می‌کند: به جهت نداشتن تخصص و نداشتن جایگاه قانونی در این موضوع اعلام نرخ وظیفه سازمان آموزش و پرورش نیست و در بخشنامه ارسال شده به همه مدارس ضمن تاکید بر رؤیت توسط اولیا اشاره شده است که هرگونه شکایت درخصوص کیفیت، دوخت، نحوه توزیع یا قیمت به سامانه ۱۲۴ اطلاع داده شود.
نظارت بر انتخاب لباس فرم مجلل در مدارس غیردولتی
وی با بیان اینکه دغدغه موجود رضایت خانواده‌ها و تهیه البسه مرغوب با نازل‌ترین قیمت است، ادامه می‌دهد: تهیه البسه مرغوب به طور قطع در یادگیری و بازدهی دانش‌آموزان تأثیرگذار خواهد بود و احساس خوشایندی برای آن‌ها دارد و از صفر تا صد این فرآیند در سال جاری توسط نمایندگان اولیای دانش‌آموزان کنترل خواهد شد.
رئیس اداره انجمن اولیا و مربیان اداره کل آموزش و پرورش استان اصفهان با اشاره به انتخاب فرم مجلل دانش‌آموزی در برخی مدارس غیردولتی، خاطرنشان می‌کند: جلسه‌ای با رئیس اداره مشارکت‌های مردمی و مدارس غیردولتی برگزار و مقرر شد در حیطه نظارت بر مدارس غیردولتی موضوع انتخاب فرم‌های مجلل را در بازدیدها مدنظر قرار دهند. همچنین ستاد امربه‌معروف و نهی‌ازمنکر استان اصفهان نیز بر پرهیز از تجمل در فرم‌های لباس دانش‌آموزی تاکید کرده است اما به طور کلی مسئولیت اصلی کنترل این موضوع به انجمن‌های مدارس بازمی‌گردد و در صورت مشاهده این موضوع برخورد لازم صورت می‌گیرد.
نظر شما