علی وحیدیان در گفت‌و گو با خبرنگار ایمنا در خصوص گمانه زنی‌ها درباره احتمال جنگ نظامی میان چین و تایوان اظهار کرد: پس از جنگ سرد و فروپاشی شوروی فضای تک قطبی به رهبری آمریکا در جهان به وجود آمد، آمریکا نیز این فرصت را غنیمت شمرد و در منطقه‌های مختلف کشورهایی را به عنوان متحد خود به وجود آورد.
وی با اشاره به تشکیل پایگاه‌های نظامی آمریکا در همسایگی قدرت‌های آن زمان مانند روسیه و چین و گسترش روابط تجاری با متحدان افزود: در سه دهه گذشته با گسترش قدرت‌ها در منطقه مانند کشورهای ژاپن، چین و روسیه توانسته‌اند خود را به آن رقابت جهانی نزدیک کنند؛ چین به واسطه توسعه و رشد اقتصادی و روسیه نیز با افزایش تسلیحات نظامی، توانستند خود را در میان این رقابت حفظ کنند.
این کارشناس روابط بین‌الملل با اشاره به گسترش مناسبات اقتصادی چین تا آمریکای جنوبی گفت: در این شرایط چین از آمریکا که جنوب آسیای شرقی را به عنوان حیاط خلوت خود معرفی می‌کند عقب نمانده است، در واقع هر جایی که آمریکا پای خود را بلند کرده، چین به عنوان جایگزین حاضر شده است.
سه دهه توسعه بدون روابط تنش‌زا
وی سه دهه اخیر را دوره توسعه روابط اقتصادی و تجاری کشور چین دانست و افزود: تا به امروز چین هنوز وارد روابط تنش‌زا با هیچ کشوری نشده، ممکن است بحث اقتدارگرایی در چین مطرح باشد که دموکراسی در حاکمیت چین موضوعیت نداشته و یک حکومت شخص محور است، اما چین تاکنون به عنوان یک قدرت تنش‌زا ظاهر نشده و سعی کرده روابط مسالمت آمیز خود را حفظ کند.
وحیدیان با استناد به نظریه والراشتاین در روابط بین‌الملل گفت: تعدادی قدرت در سطح جهانی و منطقه‌ای وجود دارد، که آمریکا برای ادامه روابط خارجی خود باید چین و روسیه را در منطقه خودشان به رسمیت شناخته و نسبت به تنش با این کشورها در سطح مناطق خودشان خودداری کند و اجازه بدهد تا این دو قدرت روابط خود را با همسایگان خود عمیق‌تر کنند.
وی درباره جنگ اوکراین افزود: جنگ اوکراین و روسیه نشانگر آن است که کشورها به فضای تنفس نیاز داشته و از همسایگی با آمریکا و دولتی که با آمریکا روابط دوستانه دارد احساس خطر می‌کنند، آنها به این می‌اندیشند که قدرت منطقه آنها زیر سوال رفته و به همین جهت سعی می‌کنند که قدرت خود را در منطقه حفظ کنند.
فشار چین بر تایوان برای حفظ منافع
این کارشناس روابط بین‌الملل با اشاره به جدایی تایوان چین از نیمه دوم قرن ۲۰ ادامه داد: این کشور یک جمهوری جدا تشکیل داد، در سال ۲۰۱۵ رئیس جمهوری هماهنگ با سیاست‌های چین در آنجا بر سرکار آمد و تنش‌ها کمتر شد اما این احتمال وجود دارد که چین بوسیله فشارهای غیرنظامی بر روی تایوان بخواهد از منافع خود محافظت کند.
وحیدیان تنش نظامی میان چین و تایوان را دور از انتظار دانست و تاکید کرد: اما ممکن است چین منتظر مشاهده نتیجه جنگ روسیه و اوکراین است تا با بررسی بازخوردهای بین‌المللی بر ضد روسیه برای تنش نظامی با تایوان به نتیجه برسد، البته می‌دانیم روسیه بازخوردهای خوبی در فضای بین المللی دریافت نکرده است.
تنش نظامی چین و تایوان دور از انتظار است
وی در حال حاضر چین را به دنبال حفظ روابط دیپلماتیک خود در منطقه دانست و گفت: درست است که چین وارد تنش نظامی نمی‌شود اما به هیچ وجه از مالکیت خود بر جزیره تایوان حتی با هزینه‌های تنش نظامی عقب نشینی نخواهد کرد.
وی با اشاره به برخی تحلیل‌ها مبنی بر احتمال انزوای چین پس از تنش نظامی با تایوان خاطر نشان کرد: با توجه به رشد و توسعه اقتصادی چین طی سال‌های اخیر، می‌بینیم که اقتصاد چین بسیار گسترده‌تر از روسیه است، ممکن است در حال حاضر روسیه با بردن غلات اوکراین تأثیری بر تورم کالاها و کمبود منابع گذاشته باشد اما اگر چین وارد چنین تنشی شود و دنیا مانند روسیه تحریم‌های مختلفی بر ضد چین اعمال کند، خواهیم دید که بازار و اقتصاد جهانی دچار مشکل می‌شود زیرا در حال حاضر بخش بزرگی از تجارت دنیا در اختیار چین است.
وحیدیان شرط منزوی کردن چین را پیدا شدن جایگزینی برای این کشور در بازار جهانی عنوان کرد و ادامه داد: چنین جایگزینی باید بتواند کالای ارزان با کیفیت متوسط را در آن مقیاس به دنیا عرضه کند، اگر چنین جایگزینی پیدا نشود و چین به تایوان حمله کند تحریم چین به تمامی کشورهای تحریم کننده ضربه خواهد زد.
شرایط متفاوت چین با روسیه
وی با تاکید بر اینکه شرایط چین با روسیه متفاوت است، گفت: آسیب‌های زیادی به بازارهای جهانی به دنبال تحریم چین وارد می‌شود، البته چین که بخش اعظمی از درآمد خود را از طریق صادرات کالا به دست می‌آورد نیز ضرر خواهد کرد.
وی افزود: برخورد نظامی را در شرایط کنونی محتمل نمی‌دانم، اما اگر چنین اتفاقی نیز رخ دهد بعید است که آمریکا وارد تقابل مستقیم با چین شود زیرا دخالت آمریکا باعث خدشه دار شدن جایگاه آن می‌شود؛ چرا که چین باید بر روی مناطق خود مسلط باشد و تایوان در سطح بین‌الملل به عنوان کشور مستقل شناخته نشده است.
وحیدیان تاکید کرد: با این وجود بعید می‌دانم آمریکا برای حمایت از تایوان وارد جنگ مستقیم با چین شود، برخورد نظامی چین با تایوان را محتمل نمی‌دانم چرا که گزینه نظامی روی میز هست، اما در دسترس نیست کما اینکه این جمله بارها در زمان برجام نیز بیان می‌شد در دنیای کنونی جنگ مستقیم بین ابرقدرت‌ها شکل نمی‌گیرد، ممکن است به صورت نیابتی اتفاقاتی رقم بخورد، اما اینکه آمریکا مستقیم با چین برای حمایت از تایوان وارد جنگ شود، بعید است.
نظر شما