به گزارش خبرنگار ایمنا، پدیده گردوغبار یا ریزگردها به‌عنوان یکی از چالش‌های زیست‌محیطی طی سال‌های گذشته بیشتر نقاط کشور را درگیر کرده است. گلشهر نیز از پیامدهای منفی این معضل در امان نبوده و مشکلات متعددی برای ساکنان این شهر کوچک ایجاد شده است؛ ازجمله این پیامدها می‌توان به کاهش رشد و بازدهی محصولات کشاورزی، تشدید خسارات ناشی از بروز آفات و بیماری‌های گیاهی، افزایش تصادفات جاده‌ای به علت کاهش قدرت دید، افزایش مصرف آب برای شست‌وشو، تعطیلی واحدهای صنعتی، خدماتی، آموزشی، آلودگی منابع آب، اختلال در سیستم‌های برق‌رسانی، افزایش فرسایش بناها و کاهش عمر مفید آن‌ها و مشکلات روحی و روانی شهروندان اشاره کرد.
جولان ریزگردها در گلشهر زندگی شهروندان را مختل کرده است
محسن یاوری یکی از ساکنان گلشهر می‌گوید: اگر فکری به حال رفع معضل ریزگردهای گلشهر نشود، ساکنان باید شهر را تخلیه کنند؛ جولان ریزگردها در گلشهر زندگی شهروندان را مختل کرده است.
وی می‌افزاید: غلظت ذرات معلق در هوا هنگام وزش باد به حدی است که کیفیت هوا در وضعیت خطرناک قرار می‌گیرد؛ این پدیده‌ای نیست که از آن به راحتی بگذریم، چراکه مشکلات متعددی در حوزه‌های کشاورزی، سلامت و محیط‌زیست ایجاد کرده است.
گلشهر اسیر سیاست‌های نادرست است
محمد جمالی از دیگر شهروندان گلشهر می‌گوید: از زمانی که سد خاکی در تخت‌عباس، در بالادست گلشهر بنا به تصمیم سازمان منابع طبیعی و به منظور تقویت آبخوان‌ها احداث شد، دشت بزرگ نزدیک شهر خشک و شور و بستر آن خاستگاه ریزگردها شد.
وی می‌افزاید: ساخت این سد در تغییر اقلیم و ورود ریزگردها نقش قابل توجهی دارد و گلشهر اسیر سیاست‌ها و عملکرد نادرست مدیران شده است؛ به منظور تقویت آبخوان‌ها سد ساختند، اما زمین فرونشست، خانه‌های مردم ترک برداشت و ریزگردها بلای جان شهروندان شد.
گلشهر در محاصره قهر طبیعت
یکی دیگر از شهروندان ضمن تاکید بر اینکه حقابه زیست‌محیطی شهرستان با توجه به حجم منابع آب موجود پرداخت شود، می‌گوید: گلشهر نیازمند اعمال مدیریت صحیح به منظور جلوگیری از بیابانی شدن است، در غیر این صورت طوفان ریزگردها و کاهش کیفیت هوا ادامه خواهد داشت و حیات شهر و ساکنان را تهدید می‌کند.
وی می‌افزاید: گلشهر در محاصره قهر طبیعت (فرونشست و ریزگردها) قرار گرفته که از سوءمدیریت‌های چهل ساله اخیر ناشی می‌شود، برای عبور از این شرایط نیاز به همکاری تمام دستگاه‌ها و شهروندان است.
همکاری میان‌بخشی برای مقابله با ریزگردها
مصطفی محمودی شهردار گلشهر با اشاره به پیگیری شورای شهر و شهرداری درخصوص رفع معضل ریزگردها اظهار می‌کند: در این خصوص جلسه‌ای با منابع طبیعی داشتیم، با توجه به پیگیری‌های قبلی منابع طبیعی شهرستان، دشت شمال گلشهر به عنوان منطقه بیابانی کشور معرفی شده است.
وی می‌افزاید: در سفر استاندار اصفهان به شهرستان گلپایگان طی بازدیدی با مسئولان و مدیر کل منابع طبیعی استان اصفهان، موضوع مطرح و مقرر شد مبلغی برای مطالعات دشت گلشهر تخصیص داده شود.
شهردار گلشهر خاطرنشان می‌کند: با توجه به اینکه منبع ریزگردها محدوده گلشهر نیست، شهرداری نمی‌تواند به صورت مستقیم به مسئله ورود کند، اما به دلیل اهمیت مقابله با ریزگردها و خدمت به شهروندان گلشهری با همکاری میان‌بخشی سازمان‌ها و مدیریت شهری اقداماتی در نظر گرفته شده است.
محمودی ادامه می‌دهد: پس از انجام مطالعات، کاشت درختچه یا مالچ‌پاشی در دشت گلشهر اجرا خواهد شد.
دشت شمال به عنوان منطقه بیابان زدایی معرفی شد
مهدی رمدان رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری گلپایگان در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، می‌گوید: شهرستان گلشهر سال‌ها با معضل ریزگرد دست به گریبان بوده است، پیگیری‌هایی برای رفع این معضل انجام دادیم و پس از بازدید کارشناسان سازمان منابع طبیعی، دشت شمال به عنوان منطقه بیابان‌زدایی معرفی و مقرر شد طرحی تهیه و ارسال شود تا پس از مشخص شدن منشأ ریزگردها، درختکاری یا مالچ‌پاشی انجام شود.
وی با اشاره به سیل‌خیز بودن شهرستان گلپایگان، می‌افزاید: سال ۱۳۹۸ با دوره بازگشت ۵۰ ساله سیل به شهرستان، گلشهر در معرض خطر سیل قرار گرفت و اگر بند خاکی تیکن در بالادست نبود، سیلاب گلشهر را تهدید می‌کرد.
رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری گلپایگان ادامه می‌دهد: در مناطق کوهستانی امکان دوره بازگشت سیل وجود دارد؛ بنابراین احداث سد لازم است.
رمدان از اجرای طرح پخش سیلاب در گلشهر و مسکن مهر گلپایگان خبر می‌دهد و خاطرنشان می‌کند: پس از تهیه طرح و جذب بودجه، پروژه پخش سیلاب به منظور تغذیه سفره‌های زیرزمینی، جلوگیری از فرسایش خاک و رهاسازی رواناب‌ها احداث می‌شود.
نیازی به اجرای پروژه آبخیزداری نیست
رضا اسلامی کارشناس زمین‌شناسی در تعریف ریزگردها و چگونگی به وجود آمدن آن‌ها، اظهار می‌کند: بیشتر ریزگردها در کشور منشأ داخلی دارد که به دلیل تخریب منابع طبیعی و خشکسالی و اعمال سیاست‌های نادرست در خصوص حوزه‌های آب ایجاد می‌شود.
وی با بیان اینکه منشأ اصلی ریزگردهای خارجی کشورهای عراق و سوریه است، می‌افزاید: عامل اصلی این ریزگردها کنترل آب رودخانه‌های دجله و فرات توسط کشور ترکیه است که تحت پروژه‌ای به نام «گاپ» در حال پیاده‌سازی بوده و بر سرشاخه‌های دجله و فرات به اجرا در آمده است.
کارشناس زمین‌شناسی تاکید می‌کند: منشأ اصلی ریزگردهای گلشهر خشک شدن دشت در پی خیزش و برداشت سفره‌های زیرزمینی و کنترل آب روی رودخانه سد کوچری است.
اسلامی تصریح می‌کند: قرار بود تنها ۹۰ میلیون مترمکعب آب از محل سرشاخصه‌های دز به استان قم انتقال داده شود، اما آب مازاد سد قدیم گلپایگان نیز به قم انتقال داده می‌شود؛ از طرفی وزارت نیرو برای برداشت ۸۰ میلیون مترمکعب آب از سفره‌های زیرزمینی شهرستان گلپایگان مجوز صادر کرده است.
وی ادامه می‌دهد: این سیاست نادرست وزارت نیرو موجب شده در گلشهر شاهد فرونشست زمین، فرسایش خاک، مرگ آبخوان‌ها و وجود ریزگردها باشیم.
این کارشناس زمین‌شناسی خاطرنشان می‌کند: عملیات آبخیزداری باید در مناطق سیل‌خیز همانند سیستان‌وبلوچستان و هرمزگان اجرا شود، عملیات آبخیزداری در مناطق کوهستانی از جمله شهرکرد، گلپایگان و فریدون‌شهر مانع تغذیه سفره‌های آب زیرزمینی می‌شود.
اسلامی می‌گوید: احداث بیش از هزار بند خاکی در سرشاخه‌های زاینده‌رود، کوهرنگ و پلاسجان موجب کاهش ورودی آب به رودخانه شده است. در سال زراعی جاری ۱۴۰۰ میلیون مترمکعب بارندگی ثبت شد، اما دبی ورودی آب به زاینده‌رود تنها ۲۵۰ میلیون مترمکعب است.
نظر شما