به گزارش خبرنگار ایمنا و بر اساس یادداشتی که «حسن هانیزاده» کارشناس مسائل بینالمللی در خصوص «مذاکرات وین» در اختیار خبرگزاری ایمنا قرار داده است: نشست دو روزه نمایندگان ایران و اتحادیه اروپا در دوحه پایتخت قطر در حالی پایان یافت که امید برای رسیدن به یک توافق برای شکستن قفل بنبست مذاکرات وین به ناامیدی تبدیل شده است.
شیخ تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر در جریان سفر اخیر خود به تهران پیشنهاد کرد که مذاکرات ایران و اتحادیه اروپا برای شکستن بنبست مذاکرات در دوحه از سر گرفته شود که ایران نیز از این پیشنهاد استقبال کرد. امیر قطر انتظار داشت تا قبل از سفر قریبالوقوع جو بایدن، رئیسجمهوری آمریکا به عربستان شرایطی فراهم شود تا تنشها بین ایران و آمریکا در حوزه موضوع هستهای ایران به حداقل خود برسد.
مذاکرات دو روز در دوحه ادامه یافت اما طرف اروپایی تحت فشار آمریکا نمیتوانست به درخواستهای مشروع و بهحق ایران برای حل بعضی از موضوعات کلیدی پاسخ دهد.
از موضوعات مهمی که در وین بین ایران وکشورهای ۴+۱ مورد بحث جدی قرار گرفت مسئله رفع کامل تحریمها، بازگشت آمریکا به برجام و حذف نام نهادهای نظامی ایران از لیست تحریم آمریکا بود اما ظاهراً آمریکا موضوعات حاشیهای دیگری را مطرح میکرد.
موضوع تولید پهپادهای پیشرفته و موشکهای بالستیکی، نفوذ ایران در منطقه و امنیت رژیمهای همپیمان آمریکا بخشی از مسائلی است که آمریکا از کانال سه کشور اروپایی انگلیس، فرانسه و آلمان مطرح میکرد.
در چنین فضایی هیئت مذاکرهکننده ایرانی هوشمندانه در دام سه کشور اروپایی نیفتاد زیرا مسائل توانمندی بازدارندگی و نفوذ ایران در منطقه مسائلی هستند که اساساً ارتباطی به فعالیت هستهای صلحآمیز ایران ندارند.
بر این اساس مذاکرات وین از اوایل سال جاری متوقف شد اما سفر اخیر جوزف بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به تهران امیدها را برای بازگشت همه طرفهای مذاکرهکننده به میز مذاکره افزایش داد.
قطر به دلیل نقش غیرتهاجمی خود نسبت به ایران و جایگاهی که در روابط بینالمللی دارد میتوانست مکان مناسبی برای فراهم ساختن مقدمات از سرگیری مذاکرات وین تلقی شود اما ظاهراً سه کشور اروپایی انگلیس، فرانسه و آلمان نمیتوانند خارج از اراده آمریکا تصمیمات راهبردی اتخاذ کنند.
کشورهای اروپایی به دلیل بحران اوکراین و کاهش شدید صادرات نفت و گاز روسیه به اروپا در صدد جایگزینی نفت و گاز ایران برآمدهاند اما فشار آمریکا و لابی صهیونیستی مانع از دستیابی اروپاییها و ایران به یک توافق مثبت شد.
با این حال علیرغم بدبینیها و جریانسازیهای رسانههای غربی انتظار میرود اتفاق مثبتی در آینده نزدیک در روند مذاکرات ایران وکشورهای ۴+۱ صورت گیرد و ایران و اتحادیه اروپا در فضایی دلپذیرتر و خارج از چارچوب مذاکرات سابق به یک توافق جدید دست یابند.
آمریکا و کشورهای اروپایی تلاش دارند تا روسیه و چین را از روند مذاکرات وین حذف کنند و به حاشیه برانند و با ایران به یک توافق دو جانبه برسند که این توافق میتواند منافع ایران و اروپا را حداقل در حوزه همکاریهای نفت و گاز تضمین کند.
گفته میشود نقطه قوت مذاکرات اخیر دوحه موافقت آمریکا و غرب برای افزایش حجم صادرات نفتی ایران بود که در چنین شرایطی این مسئله میتواند مبنای از سرگیری مذاکرات جدید ایران و تروئیکای اروپا در وین قرار گیرد.
نظر شما