شناخت اولین حکومت آریایی در «کتاب‌شناسی ماد باستان»

«کتاب‌شناسی ماد باستان» پژوهشی تاریخی پیرامون اولین حکومت یک قوم آریایی تا امتداد رشته کوه‌های بلند زاگرس و منطقه آذربایجان در شمال و میانه ایران است.

به گزارش خبرنگار ایمنا، مهرداد نوری‌مجیری، نویسنده کتاب «کتاب‌شناسی ماد باستان» است و در مجموعه خود به بررسی و معرفی پژوهش‌ها و کتاب‌ها در زمینه ماد باستان پرداخته است.

هگمتانه پایتخت مادها بوده و تا دشت سملقان و منطقه ریوی در منتهی‌الیه شمال شرق ایران نیز توسعه داشته است و گویا خراسان شمالی امروز از مهمترین مناطق پادشاهی این حکومت بوده است.

پهنه جغرافیایی زیستگاه مادها به نام سرزمین ماد بسیار وسیع بوده است و شواهد باستان‌شناسی نشان می‌دهد که مادها سال‌ها قبل از ظهور نامشان در گزارش‌های شاهان آشوری از جمله متون شلمنسر سوم، شمشی ادد پنجم، اداد نیراری سوم، آشوردان پنجم، تیگلات پلیسر سوم، سارگن دوم، سناخریب، آسارحدون و آشور بانیپال دیده شده است.

سرزمین ماد یکی از مراکز مهم پرورش اسب بوده است و همین امر توفیق پادشاهی به نام سیاگزار را در فراهم ساختن افراد سواره‌نظام که از کودکی در فن سواری تجربه و آزمودگی داشتند و علاوه بر آن به تیر و کمان مسلح بودند، تأمین و تضمین می‌کرده است.

کارآزمودگی و استادی این سربازان فوق‌العاده بود تا جایی‌که حین حرکت و چه در موضع تعرض و چه در حالت دفاع از کمان خود نهایت استفاده را می‌بردند و کمتر اتفاق می‌افتاد که تیرشان به هدف اصابت نکند. از امتیازات آنها این بود که به هنگام رویارویی با دشمن‌، پا پس نمی‌کشیدند و تنها هدف آنها از نبرد، اگر چه به بهای جان‌های زیاد تمام می‌شد، پیشروی خود و نابودی دشمن بود.

با توجه به خصایص و امتیازات برشمرده‌، جای شگفتی نیست که سیاگزار در نهایت اطمینان به نینوا لشکر کشید، در میان راه گروهی از سواران آشوری را منهدم ساخت‌، زمانی دراز آن شهر را به محاصره درآورد و بر آن شد تا به وسیله قطع رابطه نینوا با خارج و طول مدت محاصره‌، دشمن سرسخت را وادار به تسلیم کند.

امروزه داده‌های باستان‌شناسی زیادی از حکومت مادها در دست نیست در حالی که آنها تأثیر زیادی از خود بر جای گذاشته‌اند، بنابراین برای شناخت بیشتر این تمدن باید به مطالعات دیگری همچون منابع مکتوب آشوری، بابلی و عبری استناد کرد. بخشی از این متون کهن و به زبان‌هایی که اشاره شد در کاوش‌های باستان‌شناسی به دست آمده‌اند و روایتگر تاریخی به وسعت قرن‌ها و هزاران سال گذشته هستند.

پادشاهی ماد در زمان «هووخشتره» به بزرگ‌ترین پادشاهی غرب آسیا حکومت می‌کرد و سراسر ایران را آن چنان‌که در نقشه سرزمین ماد هویدا است برای نخستین بار در تاریخ به زیر یک پرچم آورد.

مادها در اواخر سده هشتم پیش از میلاد، در غرب ایران گرد هم جمع شدند، نیرو گرفتند و با آشوریانی که به آن‌ها یورش برده بودند، جنگیدند و در نبردهایی که حدود یک قرن به طول انجامید آنان را شکست دادند و دولتی بنیان نهادند که ۱۲۰ سال فرمانروایی کرد، در انتها از کورش هخامنشی شکست خوردند.

محتوای کتاب غنی است اما کاوش‌های بیشتر برای دست‌یابی به منابع دیگر نیز می‌تواند باز هم افق‌های دیگری از تاریخ، پیش روی دوستداران و علاقه‌مندان بگشاید و زمینه انتشار کتاب‌های دیگری از این دست را فراهم کند.

انتشارات ندای تاریخ کتاب «کتاب‌شناسی ماد باستان» را با شمارگان یک‌هزار نسخه در ۲۱۴ صفحه و بهای ۱۱۰ هزار تومان منتشر و روانه بازار کتاب کرده است.

کد خبر 584844

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.