به گزارش ایمنا، طبق روایات اسلامی، در روز هجدهم ماه ذوالحجه حضرت محمد (ص) به دستور خدا امام علی (ع) را به مقام خلافت و امامت و به عنوان پیشوای مسلمانان منصوب کرد. این رویداد که به واقعه غدیر معروف است در سفر حجة الوداع سال دهم هجری و در سرزمین غدیر خم روی داد. در روایات شیعه از این عید با نام‌های عیدُاللهِ الاکبر (بزرگترین عید الاهی)، عید اهل بیت محمد (ص) و اشرف الاعیاد (والاترین عید) نیز یاد شده است.
بیشتر بخوانید:
تاریخ عید غدیر خم ۱۴۰۱
عید غدیر خم سال ۱۴۰۱ در تقویم شمسی برابر با روز دوشنبه ۲۷ تیر ۱۴۰۱ و تعطیل رسمی است. این روز در تقویم قمری مصادف با ١٨ ذوالحجه سال ۱۴۴۳ و در تقویم میلادی ۱۸ جولای سال ۲۰۲۲ است.
تاریخچه عید غدیر خم
پیامبر اکرم (ص) در سال دهم هجری قمری همراه با هزاران نفر به سفر حج رفته بودند که در مسیر برگشت از مکه به مدینه در روز ۱۸ ذی الحجه به منطقه غدیر خم رسیدند. غدیر خم نام رود و ناحیه‌ای میان مکه و مدینه است. در این مکان آیات سوره مائده موسوم به آیه تبلیغ، توسط جبرئیل بر پیامبر نازل شد. حضرت محمد (ص) از جانب خداوند مأمور شد تا آنچه بر او نازل می‌شود را ابلاغ کند و حضرت علی (ع) را به عنوان ولی و وصی بعد از خود به مردم معرفی کند. لذا حضرت محمد (ص) در غدیر خم پس از خواندن نماز ظهر، خطبه‌ای برای حجاج خواند که به خطبه غدیر مشهور شد و در آخر، دست امام علی (ع) را بلند کرد تا همگان او را ببینند و علی ابن ابی طالب را به عنوان جانشین بعد از خود به امامت تمامی مسلمانان برگزید و فرمود: «مَن کُنتُ مولاه فَهذا علیّ مولاه أللهم والِ من والاه و عادِ من عاداه، هر کس که من مولای اویم، پس علی مولای اوست». هزاران نفر در این ماجرای بزرگ حضور داشتند و با امام علی (ع) بیعت کرده و ولایت مداری امام علی (ع) را تصدیق کردند. همچنین شیعیان معتقدند آیه اکمال در همین روز نازل شده است که می‌فرماید: «امروز دین شما را کامل نمودم و نعمت خود را بر شما تمام کردم و دین اسلام را برای شما پسندیدم». سالروز این واقعه در میان شیعیان به عید غدیر خم شهرت دارد.
غدیر به چه معناست؟
غدیر در لغت به معنای آبگیر است؛ گودالی در بیابان که آب باران در آن جمع شود. علت نام گذاری این غدیر به خم، آن است که آبگیر آنجا شبیه به شکل خُمِ رنگرزان بود.
آداب روز عید غدیر
عید غدیر خم دارای آداب و اعمالی از جمله غسل کردن، پوشیدن لباس‌های نیکو، خواندن زیارت امین الله، خواندن دعای ندبه، صله رحم، اطعام مومنین و خواندن نماز عید غدیر است.
اهمیت روز عید غدیر خم
اهمیت و گرامی داشت این روز به دلیل انتساب حضرت علی بن ابی طالب (ع) به عنوان وصی و جانشین بلافصل حضرت محمد (ص) است، زیرا امامت را به وجود آورد و ادامه راه رسالت بود. واقعه غدیر خم، نقش سرنوشت سازی در تعیین مسیر آینده اسلام داشت. در این واقعه، پیامبر اکرم (ص) مهم‌ترین مأموریت دوران پیامبر ی خود را به انجام رساند؛ مأموریتی که انجام آن، به منزله رساندن پیام رسالت حضرت محمد (ص) بود و کوتاهی در مورد آن باعث از بین رفتن زحمات چندین ساله ایشان می‌شد. به همین علت این عید مهم‌ترین عید مذهبی شیعیان است و همانند عید فطر، عید قربان و دیگر اعیاد مسلمانان در مساجد، تکایا و هیئت‌های مذهبی جشن گرفته می‌شود.
حجةالوداع چیست؟
حضرت محمد (ص) در طول زندگانی خود تنها یک بار در مراسم حج حضور داشت. این سفر که اولین و آخرین سفر حج پیامبر بود حجةالوداع یا حجِ وداع نام دارد. همچنین آن را حَجَّةُالاسلام، حَجَّةُالوداع، حَجَّةُالتمام و حجّه البلاغ نیز نامیده‌اند. این حج نخستین حج کامل بود و تعداد همراهان پیامبر حدود ۹۰ هزار نفر یا بیشتر گفته شده است.
حدیث در مورد عید غدیر
۱- عید خلافت و ولایت
زیاد بن محمد قال: دخلت علی ابی عبد الله (ع) فقلت: للمسلمین عید غیر یوم الجمعة والفطر والاضحی؟ قال: نعم، الیوم الذی نصب فیه رسول الله (ص) امیرالمؤمنین (ع). مصباح المتهجد: ۷۳۶. زیاد بن محمد گوید: بر امام صادق (ع) وارد شدم و گفتم: آیا مسلمانان عید ی غیر از عید قربان و عید فطر و جمعه دارند؟ امام (ع) فرمود: آری، روزی که رسول خدا (ص) امیرمؤمنان (ع) را (به خلافت و ولایت) منصوب کرد.
۲- برترین عید امت
قال رسول الله (ص):
یوم غدیر خم افضل اعیاد امتی و هو الیوم الذی امرنی الله تعالی ذکره فیه بنصب اخی علی بن ابی طالب علما لامتی، یهتدون به من بعدی و هو الیوم الذی اکمل الله فیه الدین و اتم علی امتی فیه النعمة و رضی لهم الاسلام دینا. امالی صدوق: ۱۲۵، ح ۸.
رسول خدا (ص) فرمود:
روز غدیر خم برترین عیدهای امت من است و آن روزی است که خداوند بزرگ دستور داد; آن روز برادرم علی بن ابی طالب را به عنوان پرچمدار (و فرمانده) امتم منصوب کنم، تا بعد از من مردم توسط او هدایت شوند، و آن روزی است که خداوند در آن روز دین را تکمیل و نعمت را بر امت من تمام کرد و اسلام را به عنوان دین برای آنان پسندید.
۳- عید بزرگ خدا
عن الصادق (ع) قال: هو عید الله الاکبر، و ما بعث الله نبیا الا و تعید فی هذا الیوم و عرف حرمته و اسمه فی السماء یوم العهد المعهود و فی الارض یوم المیثاق الماخوذ و الجمع المشهود. وسائل الشیعه، ۵: ۲۲۴، ح ۱. امام صادق (ع) فرمود: روز غدیر خم عید بزرگ خداست، خدا پیامبری مبعوث نکرده، مگر اینکه این روز را عید گرفته و عظمت آن را شناخته و نام این روز در آسمان، روز عهد و پیمان و در زمین، روز پیمان محکم و حضور همگانی است.
۴- عید ولایت
قیل لابی عبد الله (ع): للمؤمنین من الاعیاد غیر العید ین و الجمعة؟ قال: نعم لهم ما هو اعظم من هذا، یوم اقیم امیرالمؤمنین (ع) فعقد له رسول الله الولایة فی اعناق الرجال والنساء بغدیر خم. وسائل الشیعه، ۷: ۳۲۵، ح ۵. به امام صادق (ع) گفته شد: آیا مؤمنان غیر از عید فطر و قربان و جمعه عید دیگری دارند؟ فرمود: آری، آنان عید بزرگ‌تر از اینها هم دارند و آن روزی است که امیرالمؤمنین (ع) در غدیر خم بالا برده شد و رسول خدا مساله ولایت را بر گردن زنان و مردان قرار داد.
۵- عید آسمانی
قال الرضا (ع): حدثنی ابی، عن ابیه (ع) قال:
ان یوم الغدیر فی السماءاشهر منه فی الارض.
مصباح المتهجد: ۷۳۷.
امام رضا (ع) فرمود:
پدرم به نقل از پدرش (امام صادق (ع)) نقل کرد که فرمود:
روز غدیر در آسمان مشهورتر از زمین است.
نظر شما