به گزارش خبرنگار ایمنا، پنجم شعبان‌المعظم روزی است که میلاد امام زین‌العابدین (ع) گرامی داشته شده است. درباره شخصیت آن امام همام به‌ویژه کتاب ارزشمند و نورانی حضرت یا نام «صحیفه سجادیه» نوشتارها و کتاب‌های متعددی منتشر شده است که چند کتاب شاخص درباره آن حضرت و دوران سخت امامت ایشان را معرفی می‌کنیم.
«تفسیر و شرح صحیفه سجادیه» اثر شیخ حسین انصاریان
تفسیر و شرح صحیفه سجادیه، شرح و تفسیری جامع بر صحیفه امام سجاد (ع) است که تمام دعاهای صحیفه در آن شرح شده است. این اثر مکتوب ابتدا با عنوان دیار عاشقان در هفت جلد چاپ شد که در بازنگری و اضافات به ۱۵ جلد رسید و عنوان «تفسیر و شرح صحیفه سجادیه» را به خود گرفت. این اثر در مجموعه آثار حسین انصاریان، جلدهای ۴۵ تا ۵۹ را شامل می‌شود.
مؤلف اثر حسین انصاریان به شرح مفاهیم اخلاقی، تربیتی و عرفانی دعاهای صحیفه سجادیه پرداخته و از اشعار و حکایات بهره جسته است. شرح دعاها در ۱۲ جلد آمده و جلد سیزدهم به داستان‌ها و دو جلد آخر به فهرست‌ها اختصاص یافته است.
همچنین مؤلف در بخشی از جلد اول به شرح زندگانی امام سجاد (ع) و اسناد صحیفه سجادیه پرداخته است. تقریظ علامه محمدتقی جعفری بر کتاب دیار عاشقان، در این چاپ در مقدمه ناشر تفسیر آمده است.
در مقدمه ناشر کتاب آمده است: شیخ آقابزرگ تهرانی ۶۵ عنوان شرح برای صحیفه سجادیه نقل کرده است؛ اما این شروح از دو جهت قابل تأمل است.
۱. بیشتر این شروح و تفاسیر به صورت کامل نیستند، مگر برخی از آنها مثل شرح سید علی خان مدنی شیرازی.
۲. به علت پیشرفت علوم زمان، قرآن و کلمات اهل بیت (ع) نیازمند شرحی نو بر اساس نیازهای زمان است. بر این اساس استاد انصاریان به تفسیر و شرح صحیفه اقدام کردند.
همچنین مؤلف در پیشگفتار می‌نویسد: چند ماهی برای انجام برنامه‌ای در مسیر فرهنگ سعادت‌بخش الهی در فکر بودم، ولی فکرم به جایی نمی‌رسید تا اینکه از توجه و عنایت حضرت حق در ایام ولادت رسول اکرم (ص) و امام صادق (ع) در لحظاتی از شب جمعه به تفسیر و شرح صحیفه سجادیه مُلهَم شدم و برای قوت قلب به قرآن تفأل زدم و آیه ۴۶ کهف آمد.
«زندگانی امام علی‌بن‌الحسین (ع)» نوشته سیدجعفر شهیدی
کتاب زندگانی امام علی بن الحسین (ع) در سال ۱۳۶۵ کتاب سال جمهوری اسلامی شد. این نوشتار با مقدمه این محقق در توصیف فضای مکتب‌خانه‌های زمان خود به ویژه در موضوع اصول مذهب و شناخت امامان آغاز شده و محقق در آن از انگیزه خود برای به رشته تحریر در آوردن چنین اثری درباره زندگانی امام علی بن الحسین (ع) می‌نویسد:
«پس از پایان بحث خداشناسی، نوبت به پیغمبر و امامان می‌رسید: امام اول مرتضی علی (ع) امام دوم؟ امام حسن (ع) امام سوم؟ امام حسین (ع) امام چهارم؟ امام زین‌العابدین بیمار (ع) مثل اینکه گفتن کلمه بیمار، پس از نام امام چهارم واجب بود.
بنابراین هنگام برشمردن نام امامان چون به نام امام سجاد (ع) بیمار می‌رسیدم در ذهن محدودم، قیافه‌ای غم‌زده و پژمرده مجسم می‌شد که از شدت درد می‌نالد و از سوز و تب می‌گدازد. کم‌کم بزرگ‌تر شدم و به مجلس‌های سوگواری راه یافتم. هنگامی که گوینده یا نوحه خوان، گریز به صحرای کربلا میزد و نام امام زین‌العابدین بیمار به میان می‌آمد همان صحنه‌ها را در نظر مجسم می‌کردم. این تصویری بود از امام زین‌العابدین (ع) که تعلیمات مکتب‌خانه و تلقینات نوحه خوانان، در ذهن من و شاگردانی چون من باقی گذاشته بود.
اندک‌اندک بزرگ‌تر شدم و با کتاب‌های تاریخ و تذکره آشنا گشتم. کتاب‌هایی چون جلاء العیون مجلسی و طوفان‌البکاء، مشکوة‌الادب مرحوم سپهر و قمقام مرحوم حاج فرهادمیرزا و بعد متن‌های قدیم و جدید عربی و سرانجام خواندن اسناد دست اول و سپس تحقیق و بررسی این سندها. در این سال‌ها بود که دانستم آنچه از این گونه درس‌ها در کودکی به ذهن ما سپرده‌اند و حکم «النقش فی‌الحجر» را یافته با چه زحمتی باید زدوده شود و از کجا که چنین فرصتی برای همه همسالان من دست داده باشد. آشنایی با صحیفه سجادیه، و دقت در معانی بلند دعای ابوحمزه ثمالی»
دکتر شهیدی در این کتاب نوشته است: «امام محمدباقر (ع) فرمود: مردم، بنده دنیایند؛ دین را تا آنجا می‌خواهند که زندگانی خود را بدان سر و سامان دهند و چون آزمایش به میان آید دین‌داران اندک خواهند بود.» امام علی‌بن الحسین (ع) نیمه دوم زندگی خود را در چنین محیط گذرانده است.»
دکتر سیدجعفر شهیدی در بخشی از این کتاب «تهذیب نفس» را از قول امام چنین بیان کرده است: «پروردگارا به تو پناه می‌برم از هیجان، حرص و تیزی خشم و چیرگی حسد و ناتوانی بر شکیبایی و قلت قناعت و بدی خلق و ستیهیدن شهوت و بندگی نخوت و پیروی هوای نفس و به یکسوشدن از راه خسر و فرورفتن به خواب غفلت و در افتادن در آنچه به کار نیاید و مقدم داشتن باطل بر حق و اصرار بر گناه‌ها و خوار شمردن معصیت و بزرگ شمردن طاعت»
«امام سجاد (ع) الگوی زندگی» نوشته حبیب‌الله احمدی
«امام سجاد (ع) الگوی زندگی» ۲۶۸ صفحه دارد و در بخشی از آن آمده است: اگر کسی امام سجاد (ع) را شخصیتی منزوی که در گوشه‌ای به عبادت فردی اشتغال داشته معرفی کند، بزرگ‌ترین جفا را بر امام همام روا داشته است. حقیقت در این نوشتار شفاف شده است که بزرگ‌ترین خطر بر تاج و تخت حزب عثمانیه (بنی امیه) تلاش‌های اجتماعی و فرهنگی امام سجاد (ع) بوده و به همین سبب بیشترین فشار و خشونت از جانب عثمانیه متوجه هواداران عترت و تشکل همراه امام سجاد (ع) است.
این کتاب در چهار بخش تنظیم شده که در بخش نخست، ضمن پرداختن به زندگی امام سیدالساجدین زین‌العابدین (ع)، درمورد مادر بزرگوارش «شهربانو» تحقیق ارزنده‌ای ارائه شده است.
در بخش دوم برخی فضائل حضرت مورد نگرش قرار گرفته و در بخش سوم برخی از اندیشه‌های عرشی حضرت که حائز الگوگیری بوده پژوهش شده‌اند.
بخش چهارم که عمده انگیزه نوشتار را شکل می‌دهد، به موضع‌گیری سیدالساجدین (ع) در برابر جریان‌های اجتماعی و فرهنگی زمان ایشان در حد توان پرداخته شده است.
«نیلوفر نیایش» نوشته حسین سیدی
کتاب «نیلوفر نیایش» جلد ششم از مجموعه ۱۴ جلدی «سیره کاربردی چهارده معصوم (ع)» یا «سبک زندگی معصومین (ع)» است که برخی از مجلداتش در دهه ۸۰، برنده جایزه یا کاندیدای جایزه کتاب سال حوزه علمیه قم شدند.
در این مجموعه سعی می‌شود مسائل مختلف زندگی از دیدگاه اهل بیت (ع) بیان شود و هدف این مجموعه پاسخ به این پرسش است که در روزگار امروز و برای انسان قرن بیست‌ویکم چگونه اهل‌بیت (ع) می‌توانند الگو باشند و چگونه آنها می‌توانند گره‌ی از زندگی مردم باز کنند.
در اثر حاضر به این موارد اشاره شده است: نکاتی از سیمای ظاهری و باطنی امام سجاد (ع)؛ بیان نوع و روش زندگی فردی، روابط خانوادگی و مناسبات اجتماعی و سیاسی آن حضرت، همچنین حادثه عاشورا و بیانات بیدارکننده امام در کوفه و شام، بیان کلمات و احادیث نورانی و جایگاه صحیفه سجادیه در کتاب گنجانده شده و به رساله حقوق هم پرداخته شده است.
نظر شما