به گزارش سرویس ترجمه ایمنا، آب، یکی از عناصر ضروری و اولیه حیات روی زمین، هسته اصلی توسعه پایدار و لازمه توسعه‌های اجتماعی‌اقتصادی، تولید انرژی و غذا و سالم ماندن اکوسیستم است. بقای تمام جانداران سیاره زمین اعم از گیاه و حیوان و انسان در گرو آب است. این عنصر اساسی در قلب سازگاری با تغییرات اقلیمی قرار دارد و به‌عنوان یک رابط حیاتی بین جامعه و محیط‌زیست عمل می‌کند. آب سالم و در دسترس برای سلامت عمومی، خواه برای آشامیدن، مصارف خانگی، تولید غذا یا اهداف تفریحی بسیار مهم است و بهبود روند تأمین و مدیریت مناسب منابع آن می‌تواند رشد اقتصادی کشورها را تقویت و به کاهش فقر کمک کند.
آب، ضرورتِ حیات و عنصری گران‌بها و مهم قلمداد می‌شود که از دیرباز موجبات شکل‌گیری ضرب‌المثل «آب مایه حیات است» را ایجاد کرده است؛ البته وضعیت امروزی ذخایر طبیعی آن به حدی بغرنج شده که بیش از این نمی‌توان آن را مایه حیات دانست؛ زیرا در دنیای امروز، آب خودِ حیات محسوب می‌شود نه مایه آن!
آب؛ گوهری ناب و کمیاب
با افزایش جمعیت جهان، نیاز فزاینده‌ای برای ایجاد تعادل بین تمام تقاضاهای تجاری رقابتی در مورد منابع آب شکل گرفته است. از سوی دیگر، جوامع مختلف جهانی برای رفع نیازهای خود حتی در سطح روزانه، دسترسی کافی به این عنصر گران‌بها ندارند؛ حال آن‌که برای مسائلی هم‌چون کاهش بار جهانی بیماری‌ها و بهبود سلامت جوامع، آموزش، بهره‌وری اقتصادی و مواردی از این قبیل که هر روز میان این جمعیت روزافزون بیشتر می‌شود، آب، سیستم‌های بهداشتی و سایر بخش‌های جوامع باید در کنار هم عمل کنند.
در سال ۲۰۱۰، مجمع عمومی سازمان ملل متحد، صراحتاً حق بشر برای آب و فاضلاب را به رسمیت شناخت که مطابق با آن، هر کسی حق دارد از آب کافی، مستمر، سالم، قابل قبول، در دسترس فیزیکی و مقرون‌به‌صرفه برای استفاده شخصی و خانگی برخوردار باشد. بااین‌حال واقعیت غم‌انگیز موجود حاکی است که بیش از دو میلیارد نفر در کشورهای مواجه با تنش‌های آبی زندگی می‌کنند که انتظار می‌رود در آینده‌ای نزدیک، وضعیت حاضر در مناطقی که تحت تأثیر تغییرات آب‌وهوایی و رشد جمعیت قرار دارند، بسیار تشدید شود. در واقع بر اساس آخرین برآوردهای سال ۲۰۲۰، از هر ۱۰ نفر در سراسر جهان، سه نفر امکان شست‌وشوی دست‌های خود را با آب و صابون در طول همه‌گیری کووید -۱۹ نداشته‌اند و حدوداً از هر چهار نفر، یک نفر فاقد آب آشامیدنی ایمن و نیمی از جهان فاقد دسترسی به سرویس بهداشتی تمیز بودند.
بدین‌ترتیب ادامه روند حرکت فعلی جهان به سوی افزایش صنعتی شدن و استفاده و بهره‌برداری بیش‌ازحد از منابع طبیعی که زندگی آینده بشر را با شرایط بحرانی کمبود آب شدید مواجه کرده است، باعث شده که روز بیست‌ودوم مارس به‌عنوان «روز جهانی آب» نام‌گذاری شود. این روز به افزایش آگاهی و درک عمومی درباره اهمیت حفظ آب شیرین و مدیریت پایدار منابع آن می‌پردازد.
تاریخچه روز جهانی آب
روز جهانی آب در ابتدا قطعنامه‌ای بود که سال ۱۹۹۲ در کنفرانس مجمع عمومی سازمان ملل متحد در مورد محیط‌زیست و توسعه در «ریودوژانیرو» به تصویب رسید و بر اساس آن از سال ۱۹۹۳، هر ساله بیست‌ودوم مارس به عنوان «روز جهانی آب» گرامی داشته می‌شود و هدف آن افزایش آگاهی درباره مسائل جهانی مرتبط با آن است. تمرکز این روز بر اطمینان از دسترسی جوامع سراسر جهان به منابع پاک آب قرار دارد و بر اساس وب‌سایت سازمان ملل متحد، هدف اصلی از آن «حمایت از دستیابی به ششمین هدف توسعه پایدار (SDG۶)» یعنی «تضمین در دسترس بودن و مدیریت پایدار آب و فاضلاب برای همه» تا سال ۲۰۳۰ است. این هدف همه جنبه‌های چرخه آب و سیستم‌های بهداشتی را پوشش می‌دهد و برای دستیابی به آن‌ها در راستای کمک به پیشرفت طیفی از دیگر اهداف توسعه پایدار، به‌ویژه در بخش‌های بهداشت، آموزش، اقتصاد و محیط‌زیست طراحی شده است.
روز جهانی آب به بیانی دیگر، در وهله نخست بر دسترسی به آب تمیز و بهداشت کافی برای همگان متمرکز است؛ اما به کل مسائل مرتبط با آب که در ابعاد گسترده‌تر جوامع جهانی را تحت تأثیر قرار می‌دهند نیز می‌پردازد. این روز، هر سال جنبه خاصی از آب شیرین را مورد توجه خاص خود قرار می‌دهد که توسط اعضای سازمان ملل متحد و بخش‌های مربوط به آب، هر سال برای روز جهانی آب در دو یا سه سال آینده پیشنهاد داده می‌شود و تعیین‌کننده موضوع تمرکز گزارش سالانه توسعه جهانی آب نیز است.
نمایندگی‌های مختلف سازمان ملل متحد هر سال در روز جهانی آب سعی دارند با استفاده از شیوه‌های گوناگون و هماهنگ با فعالیت‌های بین‌المللی، همچنین سازماندهی فعالیت‌های تبلیغاتی برای پرداختن به مسائل مربوط به بحران آب، کل مردم جهان را در هر جایگاه و موقعیتی که قرار دارند به مدیریت صحیح و پایدار آب سوق دهند.
روز جهانی آب ۲۰۲۲
بنا به گفته کارشناسان، تکامل انسان و پیشرفت روزافزون فعالیت‌های بشری با کاهش شدید میزان آب‌های شیرین سطحی و پایین آمدن کیفیت آن، همچنین افزایش آلودگی آب‌ها و هوا همراه بوده و معیشت میلیاردها انسان و سایر جانداران کره زمین را تحت تأثیر قرار داده است. بدین‌ترتیب امکان اختصاص صرف آب‌های زیرزمینی غنی به مصارف خانگی توسط جمعیت جهانی که به‌طور عمده برای همین منظور در نظر گرفته شده است، بیش از این وجود ندارد. آب‌های زیرزمینی که تقریباً ۹۹ درصد از کل آب شیرین مایع روی زمین را تشکیل می‌دهد، فراهم‌آورنده بخش عمده‌ای از مزایا و فرصت‌ها برای جوامع هستند و در حال حاضر بیش‌از اندازه مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرند.
به پیشنهاد مرکز بین‌المللی ارزیابی منابع آب زیرزمینی (IGRAC)، برای روز جهانی آب در سال ۲۰۲۲ موضوع «آب‌های زیرزمینی؛ مرئی کردن نامرئی‌ها» تعیین شد که تمرکز آن بر اهمیت توجه به مخازن در حال خشک شدن سفره‌های زیرزمینی و عواقب جدی این بحران برای مردم سراسر جهان قرار دارد؛ چراکه تغییرات اقلیمی و فعالیت‌های انسانی از جمله رشد جمعیت و پیشرفت‌های اقتصادی باعث افزایش فشار بر منابع آب زیرزمینی، کاهش چشمگیر سطح آن‌ها و مشکلات آلودگی می‌شود، بااین‌حال دور از چشم بودن این منابع باعث می‌شود که هیچ‌کس متوجه این تغییرات نباشد.
این موضوع با برگزاری سی‌امین نشست UN-Water در مقر صندوق بین‌المللی توسعه کشاورزی (IFAD) در شهر رم ایتالیا، با حضور بیش از ۵۰ نماینده از اعضا و شرکای آب سازمان ملل متحد، همچنین ۲۳ ناظر از دولت‌های جهانی و سایر سازمان‌های مرتبط مورد تأیید قرار گرفت؛ زیرا آب‌های زیرزمینی گنج پنهانی است که زندگی روی کره زمین را غنی می‌کند و یک منبع حیاتی است که تقریباً نیمی از کل آب آشامیدنی در سراسر جهان، حدود ۴۰ درصد از آب برای کشاورزی و حدود ۱/۳ درصد از آب مورد نیاز برای صنعت را تأمین، همچنین اکوسیستم‌ها و جریان رودخانه‌ها را حفظ و از فرونشست زمین و نفوذ آب دریا جلوگیری می‌کند. آب‌های زیرزمینی، بخش مهمی از فرآیند سازگاری با تغییرات آب‌وهوایی و اغلب راه‌حلی برای افرادی است که به آب سالم دسترسی ندارند.
روز جهانی آب ۲۰۲۲، با مورد توجه قرار دادن آب‌های زیرزمینی تمرکز جهان را به این منابع نامرئی جلب می‌کند که همیشه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده اما به‌طور کامل در سیاست‌گذاری توسعه پایدار شناخته نشده است؛ همچنین تبادل دانش و همکاری در این زمینه را افزایش می‌دهد و در نتیجه آگاهی از اهمیت مراقبت از منابع آبی پنهان از نظرها را بالا می‌برد. این موضوع خاطرنشان می‌کند که آب‌های زیرزمینی ممکن است دور از چشم باشند، اما نباید از ذهن دور بمانند و لازم است جوامع بشری برای مدیریت پایدار این منابع ارزشمند با یکدیگر همکاری داشته باشند.
نظر شما