به گزارش خبرنگار ایمنا، نظام آموزش در جوامع شهری بهعنوان محور تحولات شهروندی، زمینهساز تغییر، رشد و نمو جامعه شهری خواهد بود. البته شهرنشینی با شهروندی متفاوت است. شهروندی از ارتباط تکتک افراد جامعه معنا و حقیقت مییابد و در تمام طول عمر فرد با او همراه میشود. در این زمینه آموزشهای شهروندی در تمام مراحل زندگی فرد تأثیرگذار خواهد بود و عدمآگاهی از روابط متقابل شهرداری و شهروندان، نشان از کمبود آموزشهای لازم شهروندی دارد. این در حالی است که آموزش شهروندی، بخشی از وظایف مدیریت شهری محسوب میشود و شهرداریها میتوانند با ارائه آموزشهای متنوع در حیطههای مختلفی ازجمله فرهنگی، اجتماعی و علمی نقش مهمی در آموزش ایفا کنند که این اقدام در ایجاد و توسعه شهری فعال و پویا نیز تأثیر بسزایی خواهد داشت و سبب تقویت روحیه، ایجاد نشاط در جامعه و کاهش جرم در شهر میشود. در پی اهمیت این موضوع با محمدحسین واحدیان، رئیس سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری کاشان گفتوگویی انجام دادهایم که در ادامه شرح آن را میخوانید:
رسالت سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری درخصوص آموزش شهروندی چیست؟
یکی از رسالتهای سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری، بحث آموزش شهروندی و ایجاد یک رابطه دوسویه و مطلوب بین شهروند و حوزه مدیریت شهری است و خروجی آن مطالبهگری و افزایش نقش مشارکتپذیری شهروندان در اداره امور شهری خواهد بود که موضوع حائز اهمیتی است. در این خصوص به فعالیتهای فرهنگی و هنری در آموزش شهروندی با توجه به اینکه هسته اصلی جامعه خانواده محسوب میشود، پرداخته شده است. همچنین براساس تحقیقات مشخص شده که آسیبهای اجتماعی در راستای آشنایی نداشتن شهروندان با مهارتهای زندگی پیش میآید؛ لذا تلاش کردهایم از طریق برگزاری کارگاهها و همایشهای آموزشی، اجرای تئاتر، ساخت کلیپ و جشنهای ویژه زوجین، میزان مهارت اعضای خانوادهها را در زندگی مشترک افزایش دهیم.
چگونه ظرفیت موجود در فرهنگسراها به پیشبرد اهداف فرهنگی و اجتماعی شهروندان کمک میکند؟
فرهنگسراها، خانههای فرهنگ و سراهای محله، بستری برای پیشبرد اهداف فرهنگی و اجتماعی و ظرفیتی بزرگ برای عملی شدن اهداف مشترکی است که در راستای کیفیتبخشی به زندگی مشترک، کارگاهها و همایشهای آموزشی قبل و بعد از ازدواج با موضوع ازدواج آگاهانه و پایدار، مهارت برقراری ارتباط مؤثر، طبقهبندی معیارهای انتخاب همسر، حل تعارضات، بررسی ابعاد شخصیتی، مهارت سازگاری با دیگران، بازگشت صمیمیت به خانواده، ترمیم طلاق عاطفی و احساس خشنودی از زندگی زناشویی در این اماکن تشکیل شده است. همچنین برگزاری جشنوارههای پیوند «یاس و احساس»، «بله پایدار و جشن پیوند ماندگار»، همایش «ما خوشبختیم»، «خانواده خوشبخت»، «رایحه خوشبختی»، تولید و انتشار کلیپ آموزشی در فضای مجازی، «راهکارهای زندگی موفق در قرآن» و ویژهبرنامه رادیویی «از شما چه پنهون» در قالب نمایشنامهخوانی رادیویی ازجمله کارگاههای آموزشی و برنامههای اجرایی در زمینه توانافزایی، تقویت مهارتهای زندگی و انتقال مفاهیم به شهروندان است که در این مراکز به آن پرداخته میشود.
برای تحقق شعار «هر شهروند یک هنرمند یا یک ورزشکار شود» چه اقداماتی انجام شده است؟
یکی از رویکردهای سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری ایجاد سلامتی و نشاط در شهروندان است؛ بنابراین در این راستا تلاش میشود با برگزاری برنامههای متعدد ورزشی و فرهنگی، هر شهروند به یک هنرمند یا یک ورزشکار تبدیل شود. در طول سال نیز باید برنامههایی تدارک دیده شود تا هر شهروند، حداقل در طول ۵۲ هفته از سال بتواند چهار مرتبه در فعالیتهای ورزشی یا برنامههای فرهنگی و اجتماعی شرکت کند؛ زیرا با اجرای این برنامهها علاوه بر قطبسازی فرهنگ جامعه و همگرایی اجتماعی، زمینه نشاط و سلامتی شهروندان فراهم میشود و مردم با تفاوتها و گرایشهای مختلف، در آنها حضور مییابند. همچنین شهر باید به بستری برای زیستن همه افراد با گرایشهای مختلف تبدیل شود؛ لذا با هم بودن مردم و حضور طیف بیشتری از آنها در برنامههای مختلف فرهنگی، اجتماعی و ورزشی، برای آینده نظام و انقلاب ضروری است و از نفوذ دشمن در جامعه جلوگیری میکند.
برنامهها و رویکردهای سازمان بر چه مبنایی در محلات مختلف در نظر گرفته میشود؟
برای ارائه آموزشهایی به منظور حفظ و احیای بخشهایی از بافت فرهنگی و تاریخی شهر، استفاده از توانمندیهای سازمانهای مردمنهاد با حفظ عدالت از استفاده این سازمانها، اجرای برخی برنامههای تخصصی و عمومی ازجمله برگزاری تداوم آموزشهای شهروندی در سطح جامعه، تلاش میشود محیط خانههای فرهنگ، فرهنگسراها و پارکهای تخصصی در نظر گرفته شود؛ همچنین در تلاش هستیم با همکاری آموزش و پرورش، این آموزشها به شکل بهتری به شهروندان ارائه شود. توزیع عادلانه امکانات شهری برای استفاده ساکنان مناطق مختلف شهر از دیگر اولویتهای آینده این سازمان بوده که در این راستا لازم است این اماکن و امکانات سازماندهی شود و در اختیار شهروندان قرار گیرد؛ درنهایت باید گروههای هدف را به استفاده از این امکانات ترغیب کرد.
محلهمحوری از رویکردهای این سازمان در حوزههای اجتماعی، فرهنگی و ورزشی است که برای تحقق آن، تلاش میشود بسترهای لازم در این زمینه ایجاد و ظرفیتهای موجود در مناطق مختلف شهر تقویت شود. البته با توجه به گستره وسیع مأموریتها و فعالیتهای سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری، افزایش بودجه سالانه آن از سوی شورای اسلامی این شهر ضروری است و باید حمایت اعضای شورای اسلامی از این سازمان برای انجام فعالیتهای گسترده در حوزههای مختلف و قرار دادن لایحه بودجه سال آینده این سازمان به صورت کارشناسی و برمبنای تأمین نیازمندیها و مبتنی بر اقتصاد مقاومتی باشد؛ زیرا ایجاد بستر مناسب برای فعالیت فعالان حوزههای اجتماعی، فرهنگی و ورزشی و توزیع عادلانه امکانات ازجمله اولویتهای این نهاد است که باید مورد توجه قرار گیرد.
نقش آموزش و پرورش در نهادینه کردن آموزشهای شهروندی در سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی چیست؟
ازآنجاکه آموزشهای دوران پایه در هر انسانی نهادینه میشود، با انتشار پیکهایی برای شهروندان کوچک از دبستان آموزش شهروندی را شروع کردیم تا فرزندانی قوی، مطالبهگر و آشنا به حقوق شهروندی را تربیت کنیم و در ادامه این مسیر خانوادهها را نیز همسو با فرزندان، درگیر این مباحث کنیم. لذا برگزاری مسابقات و آموزشهای میدانی برای تمام مدارس منطقه کاشان یکی دیگر از فعالیتهای این نهاد خواهد بود و از آنجا که اولویت این سازمان خانواده و تحکیم روابط خانوادگی است، بیشتر مسابقات با شرکت مادر و دختر، پدر و پسر و نوه و مادربزرگ برگزار میشود تا در حین برگزاری مسابقات و فراگیری آموزش به تعامل بین افراد خانواده نیز کمک کنیم.
تمام آموزشهای شهروندی در چهار پیک برای دانشآموز جمعبندی شده و در هر فصل به یک دغدغه پرداخته میشود که شامل موضوعاتی مانند «بحث کاشانشناسی» برای آگاهی و حس تعلق شهروندان و درگیر کردن مخاطب با سبقه مفاخر و مشاهیر کاشانی است که به ایجاد پل ارتباطی نسل گذشته و امروز نیز کمک میکند. موضوع دیگر «شهرسازی و کالبد شهری» و تأثیر آن روی مسائل روانی شهروندان است که مورد بررسی و آموزش قرار میگیرد. همچنین در موضوع «حمل و نقل و ترافیک» به این موضوع پرداخته میشود که یک شهروند چگونه میتواند آن را مدیریت کند و در حل این مشکل مؤثر واقع شود. توجه به «مدیریت بحران» که براساس شرایط جغرافیایی کاشان و مقابله با سیل و زلزله مهم است نیز از محورها و مباحثی است که در این پیامها مورد آموزش قرار گرفته است.
با ارائه این آموزشها و درنهایت مسابقات به گروه مخاطب که دانشآموزان ابتدایی هستند، شهروند نمونه، شهریار و شهرداران مدارس تعیین میشوند و در کنار شهرداری و مدیریت شهری قرار میگیرند. علاوهبر آموزش شهروندی، نقش مهارتی و تعاملات اجتماعی آنها نیز پررنگ میشود که با توجه به شیوع کرونا، این آموزشها بیشتر به صورت مجازی از سامانه شاد برگزار میشود و گاهی به واسطه آن در محلات مختلف حضور مییابیم و در بازدید میدانی، دانشآموزان را با تخلفات شهری آشنا و خانوادهها را در این خصوص درگیر رفع تخلفات شهری میکنیم.
برای افزایش شور و نشاط اجتماعی چه تمهیداتی اندیشیده شده است؟
با توجه به اینکه حال روحی خانوادهها بر اثر مشکلات کنونی، آنطورکه باید مساعد نیست، این سازمان در تلاش است با رویکرد تحکیم خانواده بحث ارتقای نشاط اجتماعی را با مشارکت فرزندان از دل خانواده افزایش دهد و با ایجاد ۳۸ ایستگاه فعال ورزشی در سطح شهر، شرایط دوچرخهسواری را در پارکهای بانوان بهویژه در بافت قدیمی شهر، ایجاد کردیم تا به طور فزایندهای، زمینه تحرک شهروندان و شور و نشاط آنها در شهر فراهم شود. همچنین با آموزش حرکات اصلاحی به کارمندان ادارات به سلامت جسم و روح این دسته از شهروندان نیز اندیشیدهایم.
در تدوین برنامهها و آموزشهای این سازمان به چه مواردی توجه شده است؟
فرهنگسراها برحسب نیاز هر منطقه تعبیه میشود که علاوه بر فعالیت مشابه خانههای فرهنگ، بر حسب نوع بافت هر منطقه مباحث مورد نیاز پررنگتر پیگیری و بررسی میشود؛ به عنوان مثال فرهنگسرای فیض براساس بافت مرکزی و ازدحام خانوادهها بیشتر به مباحث خانوادگی پرداخته است و فرهنگسرای مهر براساس دارا بودن تجهیزات سختافزاری و زیرساختهای هنری به این مباحث به طور ویژهتری میپردازد.
نظر شما