به گزارش ایمنا، ترجمه کتاب کتیبه‌های عربی و فارسی در سرزمین بنگال با عنوان «کتیبه‌ها» به خوبی نشان‌دهنده نقش و تأثیرگذاری زبان فارسی در وحدت تمدنی جهان اسلام از طنجه در مراکش تا جاکارتا در اندونزی است. این کتاب شامل تصاویر و مشخصات بیش از ۳۰۰ کتیبه با خط‌نوشته‌های فارسی و عربی با مضمون اسلامی است که آن‌ها را محمدیوسف صدیق، نویسنده بنگلادشی گردآوری کرده است. یوسف صدیق، پس از جمع‌آوری صدها کتیبه قدیمی به جا مانده از کاخ سلاطین هند و سرزمین بنگال با مضامین دینی، کتاب کتیبه‌های اسلامی را به دو زبان عربی و انگلیسی تألیف کرد.
این نویسنده بنگال در مقدمه کتاب خود می‌نویسد:
زبان‌های عربی و فارسی به این جهت گسترش و جاویدان مانده‌اند که با زبان قرآن پیوند خورده‌اند و این موضوع باید از سوی علاقه‌مندان به گسترش آن مورد توجه قرار گیرد.
نسخه عربی کتاب «کتیبه‌ها» از سوی انتشارات دارالفکر دمشق که از انتشارات معروف جهان عرب به شمار می‌رود، منتشر و لیلا موسی‌زاده‌فرد با راهنمایی محمدعلی آذرشب، استاد سرشناس زبان وادبیات عرب آن را به زبان فارسی ترجمه کرده است.
به گفته آذرشب، اغلب کتیبه‌های این کتاب به زبان عربی و باقی به زبان فارسی است و این موضوع نشان می‌دهد که این زبان‌ها، با دین و مذهب پیوند خورده و مردم شبه‌قاره هند به آن به دیده تقدس نگاه می‌کنند. از سوی دیگر، استفاده از زبان‌های عربی و فارسی در این کتیبه‌ها از وحدت تمدنی جهان اسلام از طنجه در مراکش تا جاکارتا در اندونزی -چنان‌چه مالک بن نبی می‌گوید-، حکایت دارد.
تعداد قابل توجهی از این کتیبه‌ها به زبان فارسی یا به فارسی و عربی نوشته شده و مضامینی از اشعار فارسی را در خود جا داده است که بیانگر نفوذ و گسترش زبان فارسی در دربار سلاطین هند است.
فهرست کتاب کتیبه‌ها شامل درآمد، پیشگفتار، مقدمه مترجم و فصل‌های اول تا چهارم است و به اهمیت بررسی کتیبه‌های اسلامی، آشنایی کلی با بنگال، روابط دیرینه عرب‌ها و بنگال، تاریخ حکومت مسلمان‌ها بر بنگال پیش از ورود مغول‌ها، تشکیل حکومت مغول‌ها در هند و حکومت در بنگال، پیدایش نوشته‌های عربی شبه‌قاره هند و تحولات هنری و ویژگی‌های ادبی متن کتیبه‌ها می‌پردازد.
اهمیت ترجمه این کتاب در این است که اصل کتاب در دو نسخه عربی و فارسی تألیف شده و جای خالی ترجمه فارسی آن کاملاً مشهود بود.
منبع: ایرنا
نظر شما