به گزارش خبرنگار ایمنا، افراد مبتلا به ASD ممکن است به طور متفاوتی از اکثر افراد ارتباط برقرار کنند، تعامل داشته باشند، رفتار کنند و یاد بگیرند، تفاوت توانایی یادگیری، تفکر و حل مسئله در افراد مبتلا به ASD زیاد است و می‌تواند از استعدادهای درخشان تا هوش پایین باشد که همین امر موجب می‌شود که برخی از مبتلایان در زندگی روزمره خود به کمک زیادی نیاز پیدا کنند.
اکنون ASD شامل چندین بیماری است که قبلاً به طور جداگانه تشخیص داده می‌شد از جمله اختلال اوتیسم، اختلال رشد فراگیر و سندرم آسپرگر، در حال حاضر تمام این بیماری‌ها را " اختلال طیف اوتیسم می‌نامند.
علائم و نشانه‌های اوتیسم
افراد مبتلا به ASD اغلب در مهارت‌های اجتماعی، عاطفی و ارتباطی مشکل دارند. ممکن است آنها رفتارهای خاصی را تکرار کنند و تمایل به ایجاد تغییر در فعالیت‌های روزمره خود نداشته باشند، علائم ASD در اوایل کودکی شروع می‌شود و به طور معمول در طول زندگی فرد ادامه دارد که علائم کودکان یا بزرگسالان مبتلا به ASD عبارتند از:
- برای ابزار علاقه خود به اشیا اشاره نمی‌کنند.
- وقتی شخص دیگری به آنها اشاره می‌کند، به او نگاه نمی‌کنند.
- در ارتباط با دیگران مشکل دارند و یا علاقه‌ای به افراد دیگر ندارند.
- از تماس چشمی خودداری کرده و می‌خواهند تنها باشند.
- در درک احساسات دیگران یا صحبت در مورد احساسات خود مشکل دارند.
- ترجیح می‌دهند کسی را در نوازش نکرده و در آغوش نگیرند و یا فقط وقتی خودشان بخواهند شما را در آغوش می‌گیرند.
- به نظر می‌رسد وقتی مردم با آنها صحبت می‌کنند بی توجه هستند، اما به صداهای دیگر پاسخ می‌دهند.
- ممکن است به افراد علاقه زیادی داشته باشند، اما نمی‌دانند چگونه با آنها صحبت کرده، بازی کنند یا با آنها ارتباط برقرار کنند.
- کلمات یا عباراتی که به آنها گفته می‌شود را تکرار می‌کنند یا کلمات و عبارات را به جای صحبت عادی تکرار می‌کنند.
- برای استفاده از کلمات یا حرکات معمول در بیان نیازهای خود مشکل دارند.
- بازی‌هایی که در آن بخواهند "تظاهر" کنند را انجام نمی‌دهند. (به عنوان مثال، وانمود نمی‌کنند که "به یک عروسک غذا می‌دهند. ")
- حرکات را بارها و بارها تکرار می‌کنند.
- وقتی روال آنها دستخوش تغییر شود، برای انطباق با شرایط جدید دچار مشکل می‌شوند.
- واکنش‌های غیرمعمولی نسبت به بو، مزه، نگاه، احساس و صدا دارند.
- ممکن است مهارت‌هایی را که قبلاً داشته‌اند از دست بدهند. (مثلاً دیگر از بیان یک سری کلمات استفاده نکنند.)
علت اوتیسم چیست؟
اوتیسم علت واحدی ندارد، زمانی تصور می‌شد که اختلال روان‌شناختی ناشی از تجارب تروماتیک (ضربه به سر)، منجر به انحراف هیجانی و اجتماعی می‌شود که این صحیح نیست. امروزه، پژوهشگران معتقدند که احتمالاً چندین ژن، ترکیب با عوامل محیطی، در ایجاد اوتیسم دخیل باشند. همچنین بعضی مطالعات در افراد اوتیسم، نابهنجاری‌هایی در چندین ناحیه مغزی شامل مخچه، آمیگدال (بادامه) و هیپوکامپ را نشان داده‌اند. این یافته‌ها قابل توجه و مهم هستند و نیاز به مطالعه بیشتری دارند.
شیوع اختلال طیف اوتیسم
میزان شیوع اختلالات طیف اوتیسم در دو دهه‌ی گذشته در سراسر جهان افزایش زیادی داشته است و به طور کلی اعتقاد بر این است که اوتیسم در حال افزایش است. پژوهش‌های ۲۰ سال گذشته تا کنون نشان داده‌اند که شیوع اختلال اوتیسم به دلایل مختلفی در حال افزایش است. در اوایل دهه‌ی اخیر برآورد می‌شد که شیوع این اختلال یک در ۳۳۵ نفر باشد. این میزان در سالهای اخیر رو به افزایش بوده است، به طوری که طبق آخرین پژوهش‌ها این آمار در سال ۲۰۰۹ میلادی یک مورد در هر ۹۱ نفر در آمریکا و یک مورد در هر ۶۶ نفر در انگلستان گزارش شده است. همچنین در آخرین ویرایش راهنمای آماری و تشخیصی اختلالات روانی آمریکا، شیوع آن یک به ۵۹ ذکر شده است.
تاکنون هیچ مطالعه‌ی جامعی در زمینه‌ی شیوع این اختلال در کشور ما صورت نگرفته است. با این حال مطالعات شیوع شناسی در ایران، گستره‌های از یک به ۱۵۰ بین کودکان گزارش کرده‌اند، اختلال طیف اوتیسم تبدیل به یکی از همه گیرترین اختلالات رشدی شده است.
تفاوت اوتیسم و اختلال کم‌توجهی بیش‌فعالی
گاهی اوتیسم و اختلال کم توجهی بیش فعالی (ADHD) با هم اشتباه گرفته می‌شوند، کودکانی که اختلال بیش‌فعالی دارند، نمی‌توانند آرام بگیرند، تمرکز کنند و ارتباط چشمی با دیگران برقرار کنند، این علائم در بعضی از افراد مبتلا به اختلال طیف اوتیسم هم دیده می‌شود. با وجود شباهت‌ها، اختلال کم‌توجهی بیش‌فعالی طیفی از اوتیسم نیست، تفاوتی اساسی بین این دو این است که افرادی که بیش‌فعالی دارند، در مهارت‌های ارتباطی اجتماعی مشکل ندارند.
اگر تصور می‌کنید فرزندتان بیش‌فعال است، برای انجام آزمایش‌های اختلال کم‌توجهی، بیش‌فعالی با پزشک مشورت کنید، تشخیص درست و به‌موقع می‌تواند به فرزندتان این فرصت را بدهد تا درمان درست را دریافت کند. امکان دارد که فردی هم مبتلا به اختلال کم‌توجهی بیش‌فعالی و هم اوتیسم باشد.
اوتیسم در کودکان و مشکل در مهارت‌های اجتماعی
کودکان اوتیسمی نمی‌توانند مانند هم‌سن‌وسالان خود در بعضی موارد رشد داشته باشند یا ممکن است مشکلاتی در مهارت‌های اجتماعی زبانی پیدا کنند؛ برای نمونه، کودک دو ساله عادی ممکن است به انجام بازی‌های ساده علاقه نشان دهد. کودک چهار سالهای که اوتیسم ندارد، ممکن است در فعالیت‌هایی با کودکان دیگر شرکت کند. کودک اوتیسمی به‌سختی می‌تواند با کودکان دیگر ارتباط برقرار کند یا اصلاً دوست ندارد این کار را انجام دهد.
یک کودک اوتیسمی که حساسیت بالایی دارد، ممکن است در مواجهه با صداها، تماس، بوها یا دیدن مناظری که برای دیگران عادی است، دچار مشکلاتی جدی یا در برخی موارد دردناک باشد. کودکان مبتلا به اوتیسم ممکن است حرکات بدنی تکراری و تقلیدی مانند تاب خوردن، قدم زدن یا دست زدن را انجام دهند و واکنش‌های غیر معمول نسبت به مردم داشته باشند یا به اشیا وابستگی شدید پیدا کنند و در مقابل تغییرات در روال عادی زندگی مقاومت نشان دهند یا رفتارهای پرخاشگرانه داشته باشند و به خودشان آسیب برسانند. گاهی اوقات ممکن است اصلاً متوجه افراد، اشیا یا فعالیت‌های اطراف خود نشوند. برخی از این کودکان ممکن است دچار تشنج‌های شدید شوند؛ در برخی موارد این تشنج در دوران بلوغ رخ می‌دهد.
تأثیر ورزش بر کودکان مبتلا به اوتیسم
کودکان اوتیسمی نمی‌توانند به‌راحتی با هم‌سن‌وسالان خود ارتباط برقرار کنند. خیلی از آنها نیاز دارند برنامه روزانه منظم داشته باشند، ورزش هم می‌تواند به آنها کمک کند. اجرای بعضی از حرکات ورزشی، ممکن است در بهبود شرایط کلی و کاهش علائم، به کودکان اوتیسمی کمک کنند. هر نوع ورزشی که کودکتان از اجرایش لذت می‌برد، می‌تواند مفید باشد.
پیاده روی و بازی در زمین بازی مفید است، همچنین شنا و قرار گرفتن در آب، می‌تواند هم ورزش محسوب شود و هم فعالیتی برای تقویت حافظه و فعالیت برای تقویت حواس می‌توانند برای کودکانی مفید باشند که در پردازش سیگنال‌های مغزی مشکل دارند. ورزش‌های برخوردی می‌توانند برای کودکان اوتیسمی دشوار باشند. در عوض می‌توانید کودکتان را به اجرای ورزش‌های چالش‌برانگیز و تقویت‌کننده تشویق کنید.
شیوع اوتیسم در بزرگسالان
خانواده‌هایی که فرزند اوتیسمی دارند، ممکن است نگران این موضوع باشند که چه زندگی‌ای در بزرگ‌سالی منتظر فرزندشان خواهد بود، تعداد خیلی کمی از افراد مبتلا به اوتیسم می‌توانند زندگی و کار مستقلی داشته باشند، اوتیسم در افراد بزرگسال باعث می‌شود آنها در طول زندگی خود، نیازمند کمک و مداخلات دائمی هستند.
شروع زودهنگام روش‌های درمانی می‌تواند کیفیت زندگی آنها را بهبود دهد، گاهی به‌علت سهل‌انگاری پزشکان و کارشناسان، خیلی از افراد در بزرگ‌سالی متوجه اوتیسم می‌شوند؛ اما به یاد داشته باشید که باز هم برای کمک به این افراد دیر نیست.
انواع اوتیسم
راهنمای آماری و تشخیصی بیماری‌های روانی ی (DSM) که انجمن روان‌شناسان آمریکایی تهیه و تدوین کرده‌اند، برای تشخیص بیماری‌های روانی به کار می‌رود. در ویرایش پنجم که جدیدترین ویرایش این راهنما است و در سال ۲۰۱۳ منتشر شد (DSM۵)، اوتیسم به پنج نوع مختلف دسته‌بندی می‌شود که عبارتند از:
- دارای نقص هوشی یا بدون آن
- با نقص زبانی یا بدون آن
- همراه با بیماری‌ها ژنتیکی یا پزشکی شناخته‌شده یا عامل محیطی
- همراه با اختلال رفتاری ذهنی یا رشدی عصبی دیگر
بعضی از افراد ممکن است یک یا بیشتر از این مشخصات را داشته باشند، قبل از انتشار DSM۵، افرادی که طیف اوتیسم داشتند، در یکی از این دسته‌بندی‌ها اختلال درخودماندگی، سندرم اسپرگر، اختلال فراگیر رشد و اختلال فروپاشی دوران کودکی گنجانده می‌شدند.
۱. اختلال درخودماندگی
اختلال درخودماندگی همان چیزی است که با شنیدن کلمه‌ی اوتیسم به ذهن خیلی‌ها خطور می‌کند. به اختلال در برقراری ارتباطات، تعاملات اجتماعی و بازی‌های تخیلی در کودکان زیر سه سال، اختلال درخودماندگی گفته می‌شود.
۲. سندرم اسپرگر (Asperger)
کودکان مبتلا به این سندروم مشکل زبانی ندارند و در تست هوش میانگین هوشی بالاتر از متوسط دارند، اما مانند کودکان اوتیسمی در برقراری ارتباطات اجتماعی مشکل و محدودیت دارند.
۳. اختلال فراگیر رشد (PDD یا اوتیسم آتیپیک)
این اختلال یک دسته‌ی عمومی و فراگیر برای کودکانی است که برخی از رفتارهای اوتیسمی را نشان می‌دهند، اما در سایر دسته‌ها قرار نمی‌گیرند.
۴. اختلال فروپاشی دوران کودکی
کودکان مبتلا به این اختلال حداقل در دو سال اول زندگی رشد نرمالی دارند و پس از آن بخش بزرگی از مهارت‌های ارتباطی خود را از دست می‌دهند. این اختلال بسیار نادر است و بسیاری از متخصصان بیماری‌های ذهنی در مورد اینکه آن را یک بیماری در نظر بگیرند، تردید دارند.
شیوه‌های درمان اوتیسم
در حال حاضر شیوه‌های درمان اوتیسم، با وجود پیشرفت‌های چشمگیر، نتوانسته است به طور کامل بر بیماری غلبه و آن را درمان کند. اما روش‌هایی بوجود آمده است که به بیماران اوتیسمی کمک می‌کند تا توانایی‌های خود را بالا برده و حتی در برخی از موارد، با کمک این روش‌ها به بهبودی کامل رسیده اند. این روش‌ها به بیماران اوتیسمی کمک می‌کند تا به صورت مستقل کارهای خود را انجام داده و نیازهای خود را برآورده سازند. و همچنین باعث کاهش اختلال، در بیماران می‌شود تا بتوانند به زندگی عادی خود ادامه دهند.
باید به این نکته توجه داشت که روش‌های درمان در بیماران اوتیستیک، متناسب با شدت اختلالات اوتیسم و توانایی‌های آنها برنامه ریزی می‌شود. محور درمانی بیماری اوتیسمی، در مرحله اول خود کودک اوتیستیک، در مرحله دوم والدین بیمار و در مرحله سوم متخصصان درمانگر هستند. پر واضح است که کودک دارای بیماری اوتیسم در واقع محور اصلی این درمان است و مجموعه‌ای از برنامه‌های درمانی در حول آن، سازمان می‌گیرد و نیازهای وی در مورد بازپروری، تعیین کننده ماهیت برنامه‌های ویژه خواهند بود. آماده سازی والدین و روش‌های آماده سازی که درمانگران طراحی می‌کنند، متناسب با نیازهای کودک انجام می‌شود...
راه‌های برخورد و داشتن رفتار مناسب با کودکان اوتیسم
برای والدین بسیار مهم است که مهارت رفتار مناسب با فرزند اوتیسمی را بدانند به دلیل اینکه برای یک کودک اوتیسمی بسیار رنج آور و ناراحت کننده است که پدر و مادر او نتوانید به درستی با او ارتباط برقرار کنند. اما کسب اطلاعات بیشتر درباره این اختلال و این موضوع که چگونه با یک اوتیسمی برخورد کنید بسیار مفید است و به شما کمک می‌کند به درستی با دیگران ارتباط برقرار کنید که این راهکارها عبارتند از:
یاد بگیرید چطور رفتار کنید
هیچ قانون سفت و سخت و البته پیچیده‌ای در رابطه با اینکه با کودکان اوتیسمی چگونه رفتار کنید وجود ندارد، همه چیز بسیار ساده به نظر می‌رسد. به این نکات توجه کنید:
صبور باشید
مدتی طول می‌کشد تا یک کودک اوتیسمی بتواند با دیگران ارتباط برقرار کند. لازم است شما به عنوان یکی از والدین و یا خواهر و برادر او شمرده صحبت کنید و به صحبت کردنتان لحن تند ندهید.
به او یاد بدهید چگونه بدون حالت تهاجمی عصبانیتش را بیان کند
کودکان اوتیسمی و حتی کودکان طبیعی هم نمی‌دانند چطور باید عصبانیت خود را بیان کند. در این باره هم باید صبوری به خرج بدهید و به تدریج به بیاموزید چگونه بدون اینکه حالت‌های تهاجمی داشته باشد و یا پرخاش کند عصبانیت و دلیل آن را به درستی بیان کند.
انعطاف پذیر باشید
اجازه ندهید که احساساتتان بابت اینکه کودک شما به درستی ارتباط برقرار نمی‌کند جریحه‌دار شود. اوتیسمی ها مشکلات زیادی با نشان دادن و کنترل عواطف خود دارند و اغلب بی پرده حرف می‌زنند. حرف‌های بی پرده آنها را به دل نگیرید و کمی انعطاف از خود به خرج بدهید.
همیشه مثبت بمانید
کودکان مبتلا به اوتیسم به آدم‌های مثبت و خوش اخلاق پاسخ بهتری می‌دهند. سعی کنید به رفتارهای مناسب آنها جایزه بدهید.
به جلب توجه‌ها اهمیتی ندهید
کودکان اوتیسمی بسیار تلاش می‌کنند تا با رفتارهای بسیار بد تمرکز شما را به خود جلب کنند. اگر چند بار به این دست از رفتارها بی توجهی کنید در واقع به او کمک می‌کنید تا دست از این رفتار ناهنجارانه بردارد.
از طریق فعالیت بدنی در تعامل باشید
چرا برای برقراری ارتباط با کودک اوتیسمی خود اصرار دارید مدام با او صحبت کنید و حرف از دهانش بکشید؟ راه‌های دیگری هم هست. مثلاً می‌توانید با او به ورزش بروید، با هم بدوید و یا اینکه بازی کنید. اینها راه‌های خوبی هستند تا بتوانید توانایی‌های ارتباطی او را بهبود ببخشید. این روش روحیه کودک را آرام تر می‌کند.
مهربان باشید
هیچ توضیح اضافه دیگری نمی‌خواهد که چرا باید با اوتیسمی‌ها مهربان باشید. آنها نیاز به این دارند که مدام در آغوششان بگیرید، درست مثل بچه‌های دیگر.
عشق و علاقه‌تان را نشان بدهید
کودکانی که اوتیسم دارند معمولاً در نشان دادن احساسات خود ناتوان هستند اما باید بدانند که شما آنها را دوست دارید. بیشتر به آنها عشق خود را نشان بدهید، بیشتر حمایت‌شان کنید. به هر حال تعامل با افرادی که اوتیسم دارند همواره یک چالش محسوب می‌شود اما باید یاد بگیرید که نحوه رفتار کردن درست با آنها چگونه است و چگونه می‌توان آنها را با شرایط زندگی بیشتر وفق داد.
نظر شما