مهدی اسماعیلی بیدهندی در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، اظهار کرد: پسماندها به دو دسته پسماندهای عادی و بهداشتی و پسماندهای ویژه تقسیم می‌شوند. پسماندهای شهری به طور روزمره در خانه محل کار و اماکن مختلف تولید می‌شوند که ویژگی بیماری‌زایی، انفجار و خورندگی ندارند اما پسماندهای ویژه دربردارنده یک یا چند ویژگی از جمله بیماری‌زایی، قابل انفجار بودن، تشعشعات رادیواکتیو، خورنده بودن و مصادیقی از این دسته‌اند.
لزوم تفکیک پسماندهای ویژه و عادی
وی افزود: پسماندهای بیمارستانی و عفونی به دلیل مشکلات مختلفی که ایجاد می‌کنند بیماری‌زا هستند، قطعات تیز و برنده نیز در پسماندها وجود دارد؛ بنابراین به طور ویژه در نظر گرفته می‌شوند با توجه به اینکه مراکز درمانی که در تمام شهرها فعالیت روزمره و پیوسته دارند و پسماند تولید می‌کنند نیازمند مدیریت ویژه‌ای هستند. طبق قانون مدیریت پسماندهای ویژه باید متفاوت از پسماندهای عادی باشد و خودروهایی که برای پسماندهای ویژه در نظر گرفته می‌شود باید مجزا از حمل و نقل پسماندهای عادی باشند و مراکز دفع هم باید مخصوص باشد و اقدامات ویژه‌ای باید برای جابجایی آنها انجام شود.
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران ادامه داد: یکی از راهکارهای بی‌خطرسازی و مدیریت پسماندهای عفونی در مراکز درمانی استفاده از دستگاه‌های زباله‌سوز است تا بیمارستان‌ها پسماندهای عفونی و ویژه خود را به نوعی بسوزانند و دفع کنند راهکار دیگری در این زمینه استفاده از دستگاه‌های بی‌خطرساز است اما تمام مراکز درمانی به این دستگاه مجهز نیستند.
پسماندهای ویژه خطرآفرین هستند
وی اضافه کرد: در حال حاضر جامعه درگیر ویروس کرونا است و شاهد پسماندهای ویژه کرونایی هستیم بیماران کرونایی با مراجعه به مراکز مختلف پسماندهای ویژه را تولید می‌کنند و در برخی مراکز دستگاه بی‌خطرسازی وجود ندارد و پسماندهای عادی و ویژه ترکیب می‌شوند و توسط نیروهای خدماتی مراکز به سطل زباله منتقل می‌شوند.
اسماعیلی بیدهندی خاطرنشان کرد: این پسماندها خطرات بسیار زیادی برای انسان‌ها و محیط زیست به همراه دارد، در چرخه جمع‌آوری پسماندها و انتقال به مراکز دفن یا مراکزی که مدیریت پسماندها را به عهده دارند نیروی انسانی فعالیت می‌کند و در اثر تماس با پسماندهای آلوده مستعد بیماری کووید خواهند بود و می‌توانند ناقل باشند، بنابراین شاهد انتقال بیماری در گستره جغرافیایی قابل توجهی خواهیم بود.
وی گفت: پسماندها محیط زیست را آلوده می‌کنند. طبق مطالعات جدید حیوانات هم دچار کرونا می‌شوند و به انسان هم می‌توانند آن را منتقل کنند، بنابراین پسماندهای آلوده به ویروس در طبیعت و محل دفن سبب می‌شوند حیوانات موذی، پرندگان و سگ‌های بدون صاحب که در آن محل تردد می‌کنند، برای تغذیه خود به محل‌های دفن بروند و آلوده به ویروس شوند و در چرخه حیات خود حیوانات دیگر را هم آلوده کنند.
عضو هیئت علمی دانشگاه افزود: استفاده از دستگاه‌های بی‌خطرسازی پسماندها هزینه مالی برای مجموعه‌ای که باید همزمان از این دستگاه استفاده کند دارد اما این هزینه در مقیاس با هزینه‌های درمان در درصد بسیاری از مردم و هزینه‌های ناشی از مرگ و میر و ابتلاء به بیماری قابل قیاس نیست.
نظارت سازمان محیط زیست مقطعی و ادواری است
وی ادامه داد: متأسفانه سازمان محیط زیست به دلیل اینکه نیروی انسانی کافی در اختیار ندارد و ساز و کارهای پایشی آن به‌روز و توانمند نیست نمی‌تواند نظارت جامعی بر تمام مراکز درمانی و نهادهایی که موظف به بی‌خطرسازی پسماند هستند داشته باشد، نظارت‌های مقطعی و ادواری اتفاق می‌افتد اما بخشی از اینها مرتبط است با خوداظهاری‌های این واحدها و به صورت هدفمند و برنامه‌ریزی شده نظارت‌ها صورت نمی‌گیرد تا شاهد بی‌خطرسازی پسماندهای بیمارستانی و عفونی در مراکز درمانی باشیم.
این استاد دانشگاه مهم‌ترین راه حل این زمینه را آگاه کردن جامعه دانست و گفت: لازم است شهروندان پس از مراجعه به مراکز درمانی و گرفتن خدمات پسماندهای عادی و عفونی را ترکیب نکنند زمانی که افراد مطلع باشند خودمراقبتی را به یاد خواهند داشت.
وی ادامه داد: در خصوص کاهش پسماندهای عفونی، افزایش قوه نظارتی سازمان محیط زیست از طریق به‌کارگیری بازرسان نامحسوس لازم است تا به طور پیوسته مراکز درمانی مختلف تحت پایش قرار بگیرند و برخورد بازدارنده با واحدهای متخلف صورت بگیرد.
نظر شما