به گزارش خبرنگار ایمنا، در سال ۱۳۸۸ سازمان میراث فرهنگی کشور روزی را به نام مازندران نامگذاری کرد. پژوهشگران و فعالان حوزه فرهنگ و تمدن استان با هم اندیشی و همفکری ۱۴ آبان را به دلیل بیعت مردم این استان با حسن بن زید علوی بنیان‌گذار نخستین حکومت شیعی علوی به نام روز مازندران انتخاب کردند. بیعت مردم مازندران با حسن بن زید علوی در ۱۴ آبان سال ۲۴۳ شمسی مطابق با عید سعید فطر ۲۵۰ هجری قمری رخ داد.
همچنین در ۱۲ آبان ماه در مازندران آئینی با قدمت طولانی به نام تیرماه سیزده شوو برگزار می‌شود. این جشن هنوز در مازندران و در میانه آبان‌ماه برگزار می‌شود، که به آن «تیرماه سیزده شو» گفته می‌شود و آن را سالروز حماسه معین کردن مرز ایران با تیر رها شده از کمان آرش می‌دانند و به ثبت ملی نیز رسیده است. به دلیل محاسبه نکردن روزهای کبیسه پس از ساسانیان، هنگامه این جشن از تیرماه به میانه آبان ماه جابه‌جا شده است.
سیزدهم تیر ماه تبری که سال‌ها است در تقویم خورشیدی برابر با دوازدهم آبان ماه می‌شود، از دیرباز در برخی نقاط ایران خصوصاً مازندران در چنین شبی مراسمی برگزار می‌شد که همچون سایر مراسم سنتی و اساطیری بار معنایی خاصی دارد.
مهمترین بخش جشن تیرماه سیزده شو در مازندران آماده کردن ۱۳ نوع خوراکی و خوردن آن در طول شب به همراه جشن است. در این شب انواع شیرینی‌ها، تنقلات و میوه‌ها همانند بشتزیک (تهیه شده از شیرۀ خرمالوی وحشی، مغز گردو، کنجد و شکر، پیسه گنده، تهیه شده از مغز پودر شدۀ گردو، برنج، آرد برنج، شکر یا عسل و …) همچنین میوه‌ها و تنقلاتی مانند انار، پرتقال، خربزه، هندوانه، ازگیل (کنس)، گندم برشته، کشمش، گردو، تخمه، شاهدانه، سنجد، حلوا و نخودچی تهیه و خورده می‌شود.
جشن تیرماه سیزده شو قدمت بیش از ۳ هزار ساله دارد و هر ساله این جشن در مازندران می‌شود و هدف از برگزاری این جشن را ایجاد فضای شاد، اشاعه فرهنگ بومی و محلی، توجه به آئین‌های مازندران و انتقال فرهنگ اصیل استان به نسل جوان برشمرد.
در برخی مناطق دیگر این آئین به نام «لال شو» نیز معروف است، مردی به عنوان «لال» انتخاب می‌شود. در گذشته این شخص لباس کهنه و مندرسی می‌پوشید و یقه‌های کت را بالا آورده و کلاهش را بر سر می‌گذاشت و با کاه هایی که به صورت طناب درست می‌کردند، دور کمر، پاها و سرش را می‌بستند. ضمناً تارهای کاه‌ی را که به سر بسته می‌شد، به طوری آویزان بود که صورت او را تقریباً می‌پوشاند. چنانچه لال سید بود، شال سبزی به کمر خود می‌بست.
شهرها و روز مازندران
هفته بزرگداشت مازندران هرساله از تاریخ ۱۴ تا ۲۱ آبان با اجرای برنامه‌های گوناگون فرهنگی هنری در سراسر استان برگزار می‌شود.
یکی از مهمترین تلاش‌ها و توانمندی‌های شهرداری‌های مازندران می‌تواند در "روز مازندران" تجلی یابد. آئین‌ها و رسوم و برگزاری جشنواره‌هایی متناسب با این روز می‌تواند در ایجاد نشاط شهری و نیز جذب گردشگر شهر مؤثر باشد. در روز مازندران دستگاه فرهنگ و اسلامی استان و شهرستان‌ها با همکاری شهرداری‌ها، این روز را پاس می‌دارند.
امسال به دلیل نزدیکی به میزبانی ساری در رویداد گردشگری ۲۰۲۲، شهرداری ساری روز مازندران را به صورت ویژه برگزار می‌کند.
جواد طالبی شهردار ساری به ۱۳ تا ۲۰ آبان ماه هفته مازندران اشاره کرد و گفت: آداب و سنت کهن بخشی از شناسنامه هر منطقه به شمار می‌رود و این هفته فرصت مهم برای احیای آئین و فرهنگ مرکز استان است.
وی با بیان اینکه در این هفته می‌توان با استفاده از ظرفیت کارشناسان و متخصصان حوزه فرهنگی، آداب و فرهنگ مردم این دیار را احیا و به عموم معرفی کرد، افزود: برپایی برنامه‌های فرهنگی ضروری‌ترین اقدام برای حفاظت از میراث، آداب، رسوم و فرهنگ هر منطقه است و مهم‌تر از همه بیشترین نقش را در انسجام و پیوستگی اجتماعی بر عهده دارد.
شهردار ساری گفت: ایجاد فضای خدمت به مردم و فراهم کردن همدلی و نشاط میان شهروندان از فرصت‌های مهم این هفته بوده که با اجرای برنامه‌های مفرح می‌توان زمینه ایجاد شادی را در دل شهروندان فراهم کرد.
طالبی با بیان اینکه شهرداری ساری برای اجرای برنامه‌های متنوع بومی پای‌کار بوده و گام‌های مؤثری با همراهی و همکاری شورای اسلامی شهر برای رضایتمندی و شادابی شهروندان برمی‌دارد، افزود: با تقویت نهال فرهنگی می‌توان روزهای خوبی را برای مردم ساری رقم زد.
شهردار ساری رضایتمندی مردم را متأثر از عملکرد خوب مسئولان دانست و افزود: هرگاه متولیان امر در حوزه‌های مختلف، وظایف خود را به‌خوبی ایفا کنند به‌طور یقین رضایتمندی شهروندان را در پی خواهند داشت، شهرداری ساری نیز تلاش می‌کند در تحقق این مهم گام‌های خوبی بردارد.
وی گفت: اجرای برنامه‌های فرهنگی و بومی توسط شهرداری در هفته مازندران دروازه ورود شهر ساری به میزبانی رویداد گردشگری ۲۰۲۲ است.
ضرورت احیای ارزش‌های بومی
سید افشین راسخ عضو شورای اسلامی شهر ساری نیز برجسته‌سازی فرهنگ و ارزش‌های بومی مازندران به‌ویژه ساری را مهم دانست و هفته مازندران را بهترین فرصت برای این هدف دانست.
وی افزود: شورای اسلامی شهر و شهرداری تلاش می‌کنند تا سنت‌های فراموش‌شده و حفظ آئین‌ها و ارزش‌های فرهنگی بومی در مرکز استان احیا شود.
علیرضا حمیدی معاون خدمات شهری شهرداری ساری نیز در این جلسه بابیان اینکه «هفته مازندران» فرصتی برای شناساندن و معرفی بیشتر فرهنگ و سنن خطه مازندران است بر برگزاری برنامه‌های متنوع در قالب فرهنگ و آئین‌های بومی تأکید کرد.
وی بابیان اینکه شهر ساری در مرکز استان همواره دارای تاریخ کهن و فرهنگ و سنن دیرینه و پیشینه غنی بوده و این هفته فرصت مناسب در جهت معرفی آئین‌های کهن مردم این دیار است، افزود: باید برای اعتلای فرهنگ این مردم گام‌های بلندی برداشت؛ هفته مازندران بهترین فرصت برای شناساندن و فرهنگ و آداب‌ورسوم مازندرانی‌ها در راستای بزرگداشت هفته مازندران محسوب می‌شود.
معاون خدمات شهری شهرداری مازندران گفت: هفته مازندران فرصت مناسب برای انجام اقدامات ارزشمند فرهنگی و بومی است.
وی با تأکید بر فرهنگ اصیل مازندرانی به برگزاری جشنواره بومی محلی «کئی پلا و متعلقات آن» در مرکز استان اشاره کرد و گفت: این جشنواره به همت شهرداری ساری برگزار می‌شود.
برگزاری هفته مازندران در تالار وحدت
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی مازندران نیز در گفت‌وگو با ایمنا تصریح کرد: در هفته گرامی داشت مازندران، جشن بزرگ فرهنگ و هنر طبرستان با حضور فرهیختگان و هنرمندان مازندرانی در تالار وحدت تهران برگزار می‌شود.
عباس زارع در این باره گفت: طبق مصوبه ستاد بزرگداشت هفته مازندران و با همکاری شورای تشکل‌های مازندرانی‌های مقیم پایتخت، جشن بزرگ فرهنگی و هنری با حضور نخبگان، فرهیختگان، هنرمندان و مازندرانی‌های تهران در روز دوازدهم ماه جاری در تالار وحدت تهران برگزار می‌شود.
زارع افزود: این جشن شامل برنامه‌های گوناگون فرهنگی و هنری است که توسط هنرمندان مازندرانی اجرا خواهد شد.
مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی مازندران اظهار کرد: قرار است در این جشنواره، نمایشگاهی نیز از توانمندی‌های مازندران در زمینه‌های گوناگون، از جمله صنایع دستی و مصنوعات هنری برپا شود.
نظر شما