روش‌های مراقبت از دندان‌های شیری کودکان چیست؟

به گزارش خبرنگار ایمنا، معمولاً هنگامی که کودک شش ماهه است اولین دندان‌های شیری در دهان او ظاهر می‌شود، رویش بقیه این دندان‌ها تا پایان دو یا سه سالگی طول می‌کشد، تعداد دندان‌های شیری در هر فک ۱۰ عدد و در تمامی دهان ۲۰ عدد است.

جویدن مواد غذایی تا سن شش سالگی بر عهده دندان‌های شیری است، در این سن دندان‌های دائمی شروع به روئیدن نموده، به تدریج جانشین آنها می‌شوند، به گونه‌ای که در سنین ۱۲ تا ۱۳ سالگی دیگر اثری از دندان‌های شیری نمی‌ماند و تمامی دندان‌ها دائمی است.

اهمیت بهداشت دهان و دندان‌های شیری کودکان

اگر دندان شیری زودتر از موقع از دست برود، دندان‌های مجاور به سمت محل خالی دندان حرکت می‌کند و فضای موجود را تنگ می‌کنند، بنابراین رویش دندان دائمی جایگزین در این فضا، دچار مشکل می‌شود.

متأسفانه بسیاری از پدرها و مادرها فکر می‌کنند که زود خراب شدن دندان‌های شیری و کشیدن آن‌ها مهم نیست چرا که دندان‌های دائمی به جای آن‌ها خواهند رویید. به این ترتیب با عدم مراقبت کافی باعث پوسیدگی زودرس و از دست رفتن آن‌ها می‌شوند که نتیجه آن رویش نابجا یا عدم رویش دندان‌های دائمی زیرین است.

دندان‌های شیری به دندان‌هایی گفته می‌شود که از ماه ششم شروع به رشد می‌کنند و تا سه سالگی ادامه دارند. این دندان‌ها در رشد و تغذیه کودک نقش بسیار مهمی را ایفا می‌کنند بنابراین نگهداری و مراقبت از آنها به اندازه دندان‌های دائمی اهمیت دارد.

دندان‌های شیری در سن شش سالگی شروع به لق شدن و ریختن کرده و پس از آن دندان‌های دائمی شروع به رویش می‌کنند. از دوره شش ماهگی تا شش سالگی دندان‌های مخلوط در دهان کودک قرار دارند. یعنی هم دندان‌های شیری و هم دندان‌های دائمی. عدم مراقبت از دندان‌های شیری کودک باعث بروز مشکلات فکی و دندانی در او خواهد شد.

دندان‌های شیری شکل‌گیری طول قوس فکی و دهانی نقش مهمی را ایفا می‌کنند. دندان‌های شیری مسیر و نحوه شکل‌گیری دندان‌های دائمی را مشخص می‌کنند. نحوه قرارگیری عضلات فک کودک به قرارگیری دندان‌های شیری و رشد آنها بستگی دارد.

دندان‌های شیری در تکلم، غذا خوردن، لبخند، چهره و اعتماد به نفس کودک نقش مهمی دارند. باید توجه داشته باشید اگر دندان‌های شیری زودتر از موعد از دهان خارج شود ممکن است دندان‌های دائمی به حالت نامرتب، کج و در مواقعی نهفته رشد کنند.

نحوه مراقبت از دندان‌های شیری

- از شیر دادن شبانه به خصوص شیر خشک به کودک جلوگیری کنید زیرا شیر حاوی مواد قندی است و ممکن است به مرور زمان باعث پوسیدگی دندان شود.

- رعایت بهداشت دهان کودک و یادگیری درست استفاده از مسواک و خمیر دندان.

- عدم استفاده از نوشابه‌های گازدار.

- استفاده از مواد قندی مناسب برای کودک مانند: انجیر، توت خشک، کشمش و بعد از آن شست و شوی دهان.

ترمیم و درمان دندان‌های شیری

دندان‌های شیری در نحوه شکل‌گیری استخوانِ فک کودک نقش مهمی دارند و رعایت سلامت دندان‌های شیری می‌تواند باعث پیشگیری مشکلات جدی و پوسیدگی دندان‌ها شود. ترمیم دندان‌های شیری باعث جلوگیری از عفونت و گسترش آن در دهان کودک می‌شود. دندان‌های شیری باعث آسان جویدن غذا می‌شوند و در تغذیه و سلامت کودک نقش مهمی دارند. دندان‌های شیری پوسیده شده می‌توانند در رشد دندان‌های دائمی تأثیر بسزایی بگذارند، عدم درمان دندان‌های شیری موجب آبسه و انتشار عفونت در دهان و دیگر دندان‌ها می‌شوند.

بهترین زمان مراجعه به دندانپزشک

والدین بدانند مراجعه کودک به دندانپزشک متخصص اطفال باید همزمان با رویش دندان‌های کودک باشد. از سن شش ماهگی تا یک سال دندانپزشک با معاینه لثه و دندان راهنمایی‌های لازم جهت نگهداری و جلوگیری از پوسیدگی را به والدین می‌کند. توجه داشته باشید که برای بررسی کلی وضعیت سلامت دندان‌ها به طور مرتب باید هر شش ماه یک بار به دندانپزشکی مراجعه کنید.

طریقه مسواک زدن کودکان

کودکان تمایل خیلی شدیدی به تقلید رفتارهای والدین خود نشان می‌دهند. مسواک زدن نیز از این قاعده مستثنی نیست، پر واضح است که کودکان مهارت کامل در مسواک زدن را تا سن هفت یا هشت سالگی به دست نمی‌آورند.

بنابراین نمی‌توان مسئولیت بهداشت دهان و دندان را تا قبل از سن مذکور به صورت کامل به عهده‌ی کودک سپرد. این در حالی است که ما می‌توانیم اجازه دهیم کودک با مسواک خودش در هر نوبت، یک محدوده‌ی زمانی خاصی را صرف مسواک زدن کند تا کاملاً ملکه‌ی ذهنش شود که در طول روز سه الی چهار نوبت نیاز است تا دندان‌های خود را مسواک بزند.

چه نوع خمیر دندانی برای کودکان مناسب است؟

استفاده از خمیر دندان برای کودکان از سنین دو تا دو و نیم سالگی مجاز است، اما باید دقت کنید تا سن شش یا هفت سالگی اجازه نداریم از خمیر دندان حاوی فلوراید استفاده کنیم و باید خمیردندان‌های مخصوص کودکان را از داروخانه تهیه نمائیم.

در صورت تشخیص دندانپزشک اطفال مجاز هستیم از خمیردندان‌های حاوی فلوراید برای کودک خود استفاده کنیم. این در حالی است که دندان‌های کودک دارای پوسیدگی‌های خیلی پیش رونده باشد و یا جنس دندان‌های کودک خیلی ضعیف تشخیص داده شود.

مقدار خمیردندان مصرفی در کودکان

در شروع استفاده از خمیر دندان (در سنین دو تا دو نیم سالگی) بهتر است میزان مصرف خمیردندان در کودکان برای هر وعده به اندازه یک دانه عدس، باشد، دقت کنید که خمیر دندان را به صورت تکه‌ای روی مسواک کودک قرار ندهید، بلکه موهای مسواک را به این میزان خمیر دندان آغشته کنید تا ریسک خوردن خمیر دندان و قورت دادن آن را توسط کودک به حداقل برسانیم و نیز بتوانیم از مزایای خمیردندان برای پاک کردن پلاک‌های میکروبی سطح دندان‌ها در حد قابل توجهی بهره ببریم. با بالا رفتن سن کودک و افزایش سایز مسواک او، میزان خمیردندان مصرفی نیز بیشتر می‌شود.

مصرف دهانشویه در کودکان

چندی است که در بازار، دهان شویه‌های مخصوص کودکان را می‌بینیم، اما نکته‌ی قابل توجه در مورد این موضوع این است که؛ برخلاف تصور نادرست والدین که گمان می‌کنند دهانشویه می‌تواند جایگزین مناسبی برای مسواک و نخ دندان باشد، دهان شویه‌ها تنها می‌توانند بهداشت دهان و دندان کودک را تکمیل کنند.

کودکان بعد از آموزش دیدن کامل بهداشت دهان و دندان و کسب مهارت‌های لازم برای مسواک زدن و استفاده از نخ دندان می‌توانند از دهانشویه زیر نظر والدین خود، برای تکمیل بهداشت دهان و دندان بهره مند شوند.

لزوم چکاپ‌های دندانی کودکان هر شش ماه یکبار

در انتها توصیه می‌شود، هر سه الی شش ماه یک بار کودک خود را نزد دندانپزشک کودکان ببرید تا، همزمان با انجام چکاپ‌های دهانی دندانی و تشخیص زودرس پوسیدگی‌های احتمالی دهانی-دندانی، راهکارهایی در خصوص بهداشت دهانی و همچنین تغذیه مناسب برای داشتن دندان‌های سالم و زیبا را از دندانپزشک اطفال دریافت کنید.