به گزارش خبرنگار ایمنا، پالپ دندان در حالت عادی توسط عاج و سمنتوم در زیر خط لثه و توسط مینای دندان در بالای خط لثه محافظت می‌شود، چنانچه هرچیزی باعث از بین رفتن این لایه‌های محافظ شود، باکتری‌های می‌توانند به داخل کانال ریشه دندان و پالپ نفوذ کرده و آن جا را عفونی کنند، در این حالت گفته می‌شود که عفونت در پالپ یا پالپیت دندان ایجاد شده است.
عفونت دندان در واقع به معنای عفونی شدن ریشه دندان در حد فاصل بین خط لثه تا استخوان فک است، در داخل ریشه دندان بافت نرمی به نام پالپ وجود دارد و اگر این بخش مورد حمله باکتری‌های قرار بگیرد دچار عفونت می‌شود که نیازمند مداخله فوری دندانپزشکی است.
آبسه به دلیل پوسیدگی دندان
به عفونت دندان و لثه، آبسه دندان یا آبسه لثه هم گفته می‌شود، عفونت به شکل تورم پر از مایعات چرکی در ریشه دندان یا سطح لثه ظاهر می‌شود. عفونت دندان می‌تواند به دلیل پوسیدگی دندان باشد، آبسه دندان تجمع چرک حاصل از عفونت در دندان و لثه است. آبسه‌های دندانی بسیار دردناک بوده و در شما احساس مریضی ایجاد می‌کنند. در صورتی که آبسه و عفونت دندان‌ها یا لثه درمان نشوند، وضعیت بیماری وخیم‌تر شده و استخوان‌های اطراف ناحیه عفونی‌شده تخریب می‌شوند.
علت‌های آبسه دندان
آبسه دندان هنگامی ایجاد می‌شود که باکتری‌ها به مغز دندان (پالپ) حمله می‌کنند، مغز دندان داخلی‌ترین لایه دندان است که از یک بافت نرم حاوی رگ‌های خونی، عصب‌ها و بافت همبند تشکیل شده است. باکتری‌ها از راه پوسیدگی‌ها یا شکستگی و ترک‌های موجود بر روی دندان به داخل آن وارد شده و خود را به ریشه دندان می‌رسانند.
عفونت باکتریایی باعث بروز تورم و التهاب در محل دهان و دندان می‌شود. چرک حاصل از عفونت از طریق فضای تنگی که التهاب در داخل آن تشکیل می‌شود، به داخل یک کیسه (آبسه) در نوک ریشه دندان رانده می‌شود و با تجمع این چرک، آبسه ایجاد می‌شود.
عوامل خطر آبسه دندان کدامند؟
عوامل زیر می‌تواند خطر بروز آبسه دندان را افزایش دهد:
عدم رعایت بهداشت دندان‌ها: رعایت نکردن بهداشت لثه و دندان‌ها مثل مسواک نزدن و نکشیدن نخ دندان حداقل دو بار در روز می‌تواند خطر بروز پوسیدگی دندان، بیماری‌های لثه، آبسه دندان و سایر بیماری‌های دهان و دندان را در شما افزایش دهد.
رژیم غذایی دارای قند فراوان: مصرف زیاد غذاهای حاوی قند مانند نوشابه‌های قنددار و شیرینی می‌تواند موجب پوسیدگی دندان و به دنبال آن بروز آبسه دندان شود.
ابتلاء به بیماری‌های مرتبط: ابتلاء به بیماری‌هایی که باعث ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن شما می‌شود، مانند دیابت یا بیماری‌های سیستم خود ایمنی، می‌تواند خطر بروز عفونت دندان و آبسه دندان را نیز افزایش دهد.
علائم بروز آبسه دندان
احساس درد طولانی، شدید و تیر کشیدن یک طرف صورت که ممکن است به چشم‌ها، شقیقه یا اطراف گردن هم کشیده شود. حتی ممکن است فرد نتواند تشخیص دهد که کدام دندان یا کدام نقطه از دهان منشأ این درد شدید است، درد سنگین در یک طرف دهان یا در یک یا چند تا از دندان‌ها که غذا خوردن را برای شما مشکل می‌کند و در هنگام شب می‌تواند خیلی شدیدتر باشد، به طوری که از شدت درد از خواب بیدار می‌شوید.
درد شدید یکی از دندان‌ها به طوری که شما نتوانید دندان‌های دیگر را روی آن فشار دهید، همچنین ممکن است احساس کنید که این دندان شما کمی بالا آمده است یا کمی لق شده است. ورم شدید در داخل یا خارج دهان در محل لثه در اطراف یک یا چند دندان یا بر روی صورت. این ورم ممکن است همراه با درد یا بالا رفتن دمای بدن باشد و یا بدون این علائم باشد.
پیدایش ورم یا یک برآمدگی بسیار کوچک بر روی لثه در قسمت بالا یا زیر دندان که ممکن است دردناک یا بدون درد باشد، ممکن است یک مزه خاص و غیر طبیعی در دهان خود احساس کنید.
سایر علائم آبسه دندان، عبارتند از:
تب، احساس درد در هنگام جویدن غذا، حساس شدن دندان‌ها نسبت به گرما و سرما (غالباً نسبت به گرما حساس می‌شود و هنگام سرد شدن، درد آن کمی تسکین پیدا می‌کند)، احساس مزه تلخی در دهان، بوی نامطبوع دهان و نفس، غده‌های ورم کرده در ناحیه گردن، ناراحتی عمومی، عدم آسودگی و احساس بیمار بودن، قرمز شدن و ورم لثه‌ها، ورم در ناحیه فک بالا یا پایین، ایجاد زخم باز و دارای ترشح بر روی کنار لثه.
لق شدن دندان
اگر ریشه دندان به خاطر عفونت از بین برود، ممکن است درد دندان متوقف شود. اما این به معنی بهبود یافتن عفونت نیست، بلکه عفونت همچنان به صورت فعال وجود دارد و به بافت‌های اطراف سرایت می‌کند و آن‌ها را از بین می‌برد، بنابراین اگر هر یک از علائم فوق را مشاهده کردید، حتی اگر درد دندان شما ساکت شد، حتماً به دندانپزشک مراجعه کنید.
درمان عفونت پالپ دندان در ریشه چیست؟
درمان به برگشت پذیر یا غیرقابل برگشت بودن عفونت بستگی خواهد داشت، به عبارت دیگر، شیوه درمان به میزان پیشرفت عفونت بستگی دارد. ممکن است بیمار در مراحل اولیه به دندانپزشک مراجعه کرده باشد و ممکن است زمانی که عفونت گسترش یافته به ملاقات دندانپزشک برود. در هر دو مورد درمان متفاوت است.
درمان عفونت پالپ برگشت پذیر
اگر عفونت تازه آغاز شده باشد ممکن است با روش‌های خانگی بتوان مانع از گسترش عارضه شد. با درمان اولیه علائم درد و تورم از بین خواهد رفتت. اما اگر به دندان آسیب جدی وارد شده باشد (مثلاً پوسیدگی یا شکستگی ایجاد شده باشد) برای درمان لازم است که دندان ترمیم شود تا از پالپ دندان مراقبت و محافظت شود.
درمان عفونت ریشه دندان برگشت ناپذیر
عفونت برگشت ناپذیر به این معنی است که آسیبی به عصب دندان وارد شده و دیگر قابل بازگشت نیست. اگر چنین شده باشد دندانپزشک باید دندان را عصب کشی کند و تمام عفونت و بافت‌های مرده را خارج کند. در غیر این صورت اگر عصب کشی انجام نشود دندان باید کشیده شود. در صورت عدم انجام عصب کشی ممکن است عفونت به بافت‌های دیگر سرایت کند و مشکلات بیشتری به بار بیاورد، همچنین برای از بین بردن کامل عفونت و پیشگیری از نفوذ آن به بخش‌های دیگر آنتی بیوتیک تجویز خواهد شد.
از کجا بفهمیم که عفونت گسترش پیدا کرده است؟
اگر به جز علائم ذکر شده در دهان و دندان، در مناطق دیگر بدن خودتان تب داشتید، ممکن است نشان دهنده پخش شدن عفونت باشد. در صورت گسترش عفونت به اطراف دندان آسیب دیده، ممکن است در بلع یا تنفس نیز مشکل داشته باشید. به خاطر داشته باشید که این امر نیاز به مراقبت‌های اضطراری دارد و باید در اولین فرصت پس از تشخیص به پزشک مراجعه کنید.
آیا دندانی که دچار عفونت شده می‌تواند به سایر بخش‌های بدن آسیب بزند؟
اگر باکتری‌های ایجاد کننده عفونت و التهاب به مناطق دیگر بدن گسترش یافته و سرک بکشند، بله احتمال وارد شدن آسیب به سایر بخش‌های بدن نیز وجود دارد. یک دندان آلوده می‌تواند بدن شما را در صورت عدم درمان، تحت تأثیر قرار دهد. اگر عفونت در پالپ به موقع درمان نشود می‌تواند به سپسیس تبدیل شود که نیاز فوری و اورژانسی به مراقبت پزشکی دارد.
چطور از بروز عفونت در دندان پیشگیری کنیم؟
روش‌های زیادی برای کاهش خطر عفونت پالپ وجود دارد، علاوه بر مسواک زدن و نخ دندان کشیدن به طور منظم و صد البته به روش صحیح، باید سالانه دندان‌های خود را به کمک دندانپزشک جرم‌گیری کنید. جرم‌گیری دندان یکی از روش‌های توصیه شده برای از بین بردن پلاک دندانی و پیشگیری از عفونت دندان است.
به جز موارد ذکر شده، عوض کردن به موقع مسواک، استفاده از خمیر دندان مناسب، فلورایدتراپی، کاهش مصرف مواد غذایی شیرین و آن‌هایی که برای دندان‌ها مضر هستند از دیگر روش‌های پیشگیری از پالپیت هستند.
در هنگام بروز آبسه دندان ممکن است در شرایطی مانند قرنطینه خانگی در زمان کرونا باشید و دسترسی به دندان پزشکی به برای شما ساده نباشد از این رو درمان عفونت دندان به روش خانگی می‌تواند یک اقدام مفید باشد تا شما را از شر دندان درد خلاص کند.
آشنایی با ۱۰ روش درمان خانگی عفونت دندان در کرونا
۱. آبکشی با آب نمک
شستشوی دهان با آب نمک گزینه‌ای آسان و مقرون به صرفه برای تسکین موقتی دندان درد ناشی از آبسه دندان شما است. همچنین می‌تواند باعث بهبود زخم و کمک به سلامت لثه شود.
۲. جوش شیرین
جوش شیرین یکی دیگر از گزینه‌های مقرون به صرفه برای درمان دندان آبسه شده است، جوش شیرین برای از بین بردن پلاک در دهان بسیار عالی است. همچنین دارای خواص ضد باکتریایی است.
۳. اسانس اورگانو
روغن اورگانو یک اسانس است که می‌توانید در فروشگاه مواد غذایی سالم یا داروخانه آن را خریداری کنید. همچنین می‌توانید آن را به صورت آنلاین پیدا کنید. روغن اورگانو یک ضد باکتری و آنتی اکسیدان است. این روغن می‌تواند به کاهش ورم و درد دندان آبسه شده کمک کند.
۴. کمپرس سرد
کمپرس سرد به کاهش درد و ورم کمک می‌کند، برای استفاده از این راه حل حتماً قطعات یخ را در یک حوله‌ی خشک قرار دهید، کمپرس را در مقابل پوست خود در نزدیکی محل آسیب دیده نگه دارید، کمپرس برای فواصل ۱۵ دقیقه‌ای استفاده می‌شود، این کار را می‌توانید چندین بار در روز تکرار کنید.
۵. چای شنبلیله
شنبلیله دارای خواص ضد باکتریایی است و سابقه‌ای طولانی به عنوان داروی خانگی برای بهبود زخم‌ها و کاهش التهاب دارد، ممکن است در غرفه ادویه در سوپر مارکت یا به صورت آنلاین در دسترس باشد.
۶. اسانس میخک
روغن میخک از زمان‌های بسیار قدیم به عنوان یک درمان طبیعی دندان درد مورد استفاده قرار گرفته است، این روغن ممکن است دارای خواص ضد باکتری و ضدالتهابی باشد و در بسیاری از فروشگاه‌های مواد غذایی و همچنین به صورت آنلاین در دسترس است. این ماده در اشکال رقیق شده و همچنین به شکل اسانس میخک بسیار غلیظ موجود است. در صورت استفاده از اسانس، آن را رقیق کنید.
۷. اسانس آویشن
روغن آویشن یکی دیگر از اسانس‌های قدرتمند است که می‌تواند انگل‌ها را از بین ببرد، با باکتری‌ها مبارزه کند و ورم را کاهش دهد. می‌توانید آن را در بسیاری از فروشگاه‌های مواد غذایی و بصورت آنلاین پیدا کنید. قبل از استفاده حتماً آن را با روغن پایه (حامل) رقیق کنید.
۸. پراکسید هیدروژن
پراکسید هیدروژن یک درمان عالی برای مبارزه با عفونت باکتریایی است. همچنین می‌تواند به کاهش پلاک و خونریزی لثه کمک کند.
۹. غرغره کردن روغن
غرغره کردن روغن یکی دیگر از روش‌های قدیمی بهداشت دهان و دندان است که برای درمان بیماری‌های دهان مورد استفاده قرار می‌گیرد. اعتقاد بر این است که با غرغره کردن روغن سموم از دندان‌ها و لثه‌ها از بین می‌روند. مطالعات محدود حاکی از آن است که غرغره کردن روغن می‌تواند یک درمان مناسب برای خونریزی لثه، بوی بد دهان و کاهش باکتری‌ها باشد. با این حال، شواهد علمی کافی برای تأیید مؤثر بودن آن برای استفاده در زمینه‌ی بهداشت دهان و دندان وجود ندارد.
۱۰. سیر
سیر یکی دیگر از داروهای طبیعی با سابقه‌ای کهن در بسیاری از موارد درمانی است، از جمله به عنوان یک مدیر درد و قاتل باکتری‌ها بکار می‌رود.
نظر شما