پیاده‌راهی به وسعت قلب شهروندان یک شهر

امروزه پیاده راه‌ها نقش مؤثری در کشف و ادراک محیط کالبدی و اجتماعی شهر دارند و هر چقدر میزان فضاها و زیرساخت‌های حرکت مطلوب پیاده افزایش یابد، امکان ادراک محیط شهری و بهره گیری از ارزش‌های بصری، فرهنگی و اجتماعی آن نیز بیشتر می شود.

به گزارش خبرنگار ایمنا، یکی از بارزترین اقدامات ارزشمندی که در سال‌های اخیر جهت ارتقای کیفیت حرکت پیاده، شده است، احداث پیاده‌راه‌ها در شهرهای تبریز، رشت، مشهد و تهران است این حرکت فرهنگی امسال در شهر سمنان هم آغاز شد و خیابان امام خمینی (ره) به پیاده‌راه تبدیل شد.

با نگاهی به مهمترین اثر احداث محورهای پیاده و به ویژه پیاده‌راه خیابان امام خمینی (ره) می‌توان مشخص کرد که بهبود مدیریت ترافیک، بهبود سیمای کالبدی شهر، ارتقای ایمنی عابرپیاده، رفع معضلات زیست محیطی و آسودگی در خرید و ارائه خدمات از اثرات مهم آن است به تعبیر دیگر بازی کودکان، آسایش سالمندان و گذران اوقات فراغت شهروندان و جوانان از جمله کارکردهای یک محور پیاده است که عناصر هویت بخش شهری را تقویت می‌کند. به هر حال این واقعیتی است که تفکیک حرکت سواره از پیاده دخالت آنها را در محدوده یکدیگر کمرنگ می‌کند و برای عابران پیاده امنیت حرکت به همراه می‌آورد.

پیاده‌راه امام (ره)؛ رضایت شهروندان، نگرانی کسبه!

«رضا همتی» که از ساکنان قدیمی شهر و کارمند بازنشسته است در این باره می‌گوید: ایجاد چنین فضاهایی در شهر سمنان که باعث ایجاد نشاط و پویایی و دمیدن روح تازه در جسم و جان شهر می‌شود همواره از مطالبات شهروندان بوده است و احداث این پیاده‌راه آن هم در یکی از پرترددترین نقاط شهر از لحاظ تفاوت بسیار با سایر پروژه‌های شهری مانند ساخت بوستان و شهربازی باعث ایجاد شور و هیجان متفاوتی پس از سال‌ها در دل شهروندان سمنانی شد.

وی می‌افزاید: تکمیل امکانات دیگر این پیاده‌راه با استفاده از تجربیات شهرهای دیگر در این زمینه می‌تواند رونق بسیار بیشتری از نظر گردشگری و اقتصادی و ایجاد نشاط و سلامت شهروندی به شهر سمنان بدهد همچنین نگهداری از سنگفرش، دیواره‌ها و امکانات فعلی این پیاده‌راه تازه احداث شده باید هر چه سریع‌تر در دستور کار مسئولان قرار بگیرد متأسفانه اخیراً با فشار برخی کسبه و رانندگان تاکسی؛ بازگشایی خودرویی در این پیاده‌راه صورت گرفت که این کار باعث آسیب به سنگفرش خیابان و موجب نارضایتی شهروندان شد.

همتی با ابراز رضایت از این اقدام مدیریت شهری خواستار ایجاد چنین پیاده‌راه‌هایی در نقاط دیگر شهر شد و ابراز امیدواری کرد: تا شهرداری و دستگاه‌های مختلف با تعریف رویدادهای فرهنگی، ورزشی، اجتماعی و هنری در این پیاده‌راه باعث زنده ماندن آن و ایجاد یک پاتوق سالم خانوادگی و اجتماعی برای گذران اوقات فراغت شهروندان شوند.

«علیرضا رضایی» یکی از کسبه این خیابان با گلایه از احداث این پیاده‌راه در شرایط بد اقتصادی کنونی، می‌گوید: خیابان امام (ره) شهر سمنان با توجه به وجود بازار سرپوشیده قدیمی، مغازه و دکان‌های مختلف و متعدد، تیمچه و پاساژها به نوعی قلب تپنده اقتصادی شهر محسوب می‌شود و کسب و کار بسیاری از صنوف مختلف در آن جریان دارد. در حالت عادی با توجه به شیوع کرونا، کسب و کار در این شهر و منطقه مانند سایر نقاط کشور در رکود بود و حال با احداث پیاده‌راه و بسته شدن خیابان مشکل کسب و کار در این منطقه صد چندان شده است.

وی می‌افزاید: معمولاً در سطح کشور و دنیا برای پیاده سازی چنین پروژه‌هایی ابتدا برنامه‌ای گام به گام جهت آسیب ندیدن مشاغل و کسب و کارها و پس از آن به فکر ایجاد و تأمین زیرساخت‌های لازم برای اجرای آن هستند، اما در این پروژه متأسفانه حتی با وجود گذشت سه ماه از اتمام آن هنوز زیرساخت‌های لازم از جمله پارکینگ، حمل و نقل بار، ایجاد سهولت در مسیرهای مواصلاتی دسترسی به پیاده‌راه و رفت و آمد شهروندان به درستی و به اندازه کافی تعبیه و انجام نشده است و اخیراً این پیاده‌راه فقط در چند ساعت ابتدایی صبح آن هم تنها جهت حمل و نقل بار و مسافر بازگشایی می‌شود که این بازگشایی موقت و چند ساعته هم با اقبال رانندگان تاکسی روبرو نشده است.

این کاسب در ادامه می‌گوید: مسئولین شهر جهت گفت و گو با کسبه و احصای مشکلات آنها در این مدت به کرّات رفت و آمد کرده‌اند و قول‌های فراوانی داده شده است، اما تا کنون اقدام خاصی از سوی آنها در راستای برطرف شدن مشکلات دیده نشده و امیدواریم تا در آینده نزدیک حداقل بخشی از وعده‌های داده شده عملی شود تا کام شهروندان و کسبه شیرین شود.

عناصر هویت بخش شهری

«علی اکبر بنی اسدی» مدیر ارتباطات و امور بین‌الملل شهرداری سمنان به خبرنگار ایمنا می‌گوید: احداث پیاده‌راه امام خمینی (ره) شهر سمنان یکی از بارزترین اقدامات فرهنگی ارزشمندی بود که در جهت ارتقای کیفیت امکانات حرکت پیاده صورت گرفت.

وی می‌افزاید: بهبود مدیریت ترافیک، بهبود سیمای کالبدی شهر، ارتقای ایمنی عابر پیاده، رفع معضلات زیست محیطی و آسودگی در خرید و ارائه خدمات از آثار مهم این طرح پیاده محور است به تعبیر دیگر بازی کودکان، آسایش سالمندان و گذران اوقات فراغت شهروندان و جوانان، از جمله کارکردهای یک محور پیاده است که عناصر هویت بخش شهری را تقویت می‌کند به هر حال این واقعیتی است که تفکیک حرکت سواره از پیاده دخالت آنها را در محدوده یکدیگر کمرنگ می‌کند و برای عابران پیاده ایمنی حرکت به همراه می‌آورد.

تأثیرات زیست محیطی

مدیر ارتباطات و امور بین‌الملل شهرداری سمنان می‌گوید: "تیبالدز " در کتاب شهرهای انسان محور با اشاره به تلاش جاناتان پوریت برای دستیابی به نظام وسیع پایداری نوشته است: "اگر برای برداشتن آزادی‌های فردی که استفاده از ماشین شخصی نیز از عواقب آن است اصرار دارید، باید خود را برای پرداخت کل هزینه‌های زیست محیطی آماده سازید و حتی هزینه تراکم، تصادف‌ها و بلایا، آلودگی صوتی، آلودگی محیط و تخریب کیفیت زندگی، اثرهای زیست محیطی شامل باران اسیدی، گرمایش جهانی و بیماری تنفسی حاصل از استنشاق دودهای سمی نیز از هزینه‌هایی هستند که باید بپردازید."

وی می‌افزاید: درباره اثرات زیست محیطی پیاده‌راه امام خمینی (ره) می‌توان به کاهش تردد وسایل نقلیه موتوری در شهر اشاره کرد که کمک شایانی به کاهش آلودگی هوا و صوت و آرام کردن فضاهای شهری می‌کند.در ضمن پیاده مداری تأثیر به سزایی در تشویق شهروندان به استفاده از حمل و نقل عمومی دارد. از آنجا که در برنامه‌ریزی و طراحی پیاده مداری سیاست‌هایی همچون ایجاد فضاهای سبز و کاشت گیاهان در مسیرهای پیاده نقش عمده‌ای دارند این مورد نیز به پایداری زیست محیطی شهر کمک مطلوبی می‌کند.

تأثیرات اجتماعی و فرهنگی

بنی‌اسدی می‌گوید: زمانی که فضا برای تأمین آسایش و حضور ایمن و فعال عابر پیاده در شهر مناسب نباشد، اولین قشری که از حضور در شهر محروم می‌شوند گروه‌های ویژه یعنی سالمندان، معلولین، کودکان و افراد بزرگسال همراه با کودکان هستند پیاده‌راه ابزاری است برای فعالیت جمعی به خصوص در ارتباط با اقتصاد شهری، کیفیت محیطی و سلامت اجتماعی در این پیاده‌راه آزادی عمل انسان پیاده برای توقف، مکث، تغییر جهت و تماس مستقیم با دیگران بسیار زیاد است و از آنجا که به گفته «بیوکان» آزادی حرکت عابرین پیاده در شهرها و فضاهای شهری نشانه خوبی از تمدن آن شهر است، می‌توان گفت که وجود پیاده‌راه در شهر مظهر تمدن، مدنیت و هویت هر شهر است.

وی می‌افزاید: شهروندان، پیاده‌راه را به خاطر امنیت و آرامش فضاهای آن و عدم وجود خودرو و آلودگی دوست دارند آنها پیاده‌راه را مکانی برای ملاقات و داد و ستد می‌دانند آزادی حرکت عابران پیاده در شهرها و فضاهای شهری، نشانه خوبی از مدنیت و هویت شهر است، شهروندان به تدریج به حضور در شهر و انجام فعالیت‌های مدنی عادت کرده و زمان بیشتری را در فضاهای شهری می‌گذرانند و این به نوبه خود به بهبود و ارتقا فرهنگ و عادت شهرنشینی از جمله رعایت حقوق دیگران و احساس مسئولیت در برابر جامعه کمک می‌کند به خصوص برای جوانان و کودکان می‌تواند نمونه زنده آموزش محسوب شود. این مسئله زاییده تفکر شهر پایدار است به این صورت که افزایش عدالت اجتماعی و برابری حقوق شهروندی از اساسی‌ترین اصول شهر پایدار می‌باشد و این اصل در پیاده‌راه، یکی از عناصر مهم توسعه شهری پایدار، به وضوح قابل مشاهده است.

تأثیرات اقتصاد شهری

مدیر ارتباطات و امور بین‌الملل شهرداری سمنان می‌گوید: پیاده‌راه‌ها در مراکز شهری شرایط مطلوبی را برای خرید به وجود می‌آورند در حقیقت انگیزه افزایش فروش و رونق اقتصادی باعث رشد و گرایش به پیاده‌راه سازی شد است ایجاد پیاده‌راه در مراکز تجاری باعث رونق اقتصادی می‌شود بیشتر تجار احداث پیاده‌راه را اقدامی جهت بازگرداندن حیات اقتصادی به منطقه مرکزی شهر می‌دانند در واقع، ترکیب خرید و تفرج در نواحی پیاده موجب ارتقای توریسم می‌شود.

وی می‌گوید: این فضاهای امن که شهروندان در آنها حضور قوی دارند برای سرمایه گذاری و کسب و کار جذاب‌تر است و در نتیجه از نظر مالی دارای ارزش و تقاضای بیشتری خواهند بود و بالعکس فضاهای نا امن مُرده و خطرناک به تدریج و هر روز بیش از روز قبل دافع شهروندان و سرمایه گذاران خواهد بود از سویی احداث پیاده‌راه در شبکه حل و نقل شهر پایدار به عنوان کم هزینه ترین راهکار مطرح است زیرا با کاستن از میزان انرژی مصرفی وسایل نقلیه صرفه‌جویی اقتصادی را به دنبال دارد.

حفظ ساختار و هویت شهر

بنی اسدی می‌گوید: رواج استاندارد گرایی و سایر معیارهای طراحی متأثر از خودرو در خیابان بندی‌ها و عریض کردن آنها موجب از بین رفتن ساختار اصلی و پیوستگی بسیاری از محلات قدیمی و یکنواختی سیمای شهرها شده است.

وی می‌افزاید: برای اینکه پیوستگی برقرار بماند باید این گذرها و فضاها هم به لحاظ ساختار و هم به لحاظ هویتی حفظ شود، حال اینکه اگر بخواهیم در این بافت‌های شهری، الویت را به عبور خودرو دهیم ناچار تعریض و الزاماً تخریب بافت می‌شویم و به این ترتیب است که به اهمیت پیاده مداری در ساماندهی و توسعه بافت‌های با ارزش تاریخی پی می‌بریم. زمانی که مقیاس شهر برای سواره ساخته می‌شود پیاده در فضای شهری احساس گم‌گشتگی، ناامنی و بی هویتی می‌کند، پیاده روی دارای اهمیت اساسی در ادراک هویت فضایی، احساس تعلق به محیط و دریافت کیفیت‌های محیطی است، چهره شهر بیشتر از طریق گام زدن در فضای شهری احساس می‌شود. احداث پیاده‌راه از جمله راهکارهایی است که می‌تواند در تجدید حیات مدنی مراکز شهری مؤثر باشند.

ادراک محیط شهری

مدیر ارتباطات و امور بین‌الملل شهرداری سمنان ادامه می‌دهد: پیاده‌راه‌ها نقش مؤثری در کشف و ادراک محیط کالبدی و اجتماعی شهر دارند، هر قدر فضاها و امکانات حرکت مطلوب پیاده افزایش یابند، امکانات ادراک محیط شهری و بهره‌گیری از ارزش‌های بصری، فرهنگی و اجتماعی آن نیز بیشتر می‌شود ادراک شهروند پیاده به دلیل حضور و حرکت خودروها مخدوش شده است لذا چهره واقعی شهر پشت چهره ماشینی آن پنهان می‌ماند.

وی تاکید می‌کند: شرکت شهروندان در یک فضا، خاطرات مشترکی را از آن به دست می‌دهد که احساس تعلق به شهر، محیط و کل جامعه را افزایش می‌دهد مهم‌تر از همه اینکه تصویر ذهنی افراد از شهر، تحت تأثیر فعالیت خیابان‌ها و حضور یا عدم حضور پیاده است از این روی، وجود پیاده‌راه‌ها در شهر به ارتقا تصویر ذهنی افراد از شهر کمک می‌کند. به گفته" جین جیکوبز"، شهر را می‌توان با خیابان‌هایش شناخت پس ارتقا سیمای خیابان به وسیله افزایش حضور پیاده به بهبود سیمای شهر و تصویر ذهنی شهروندان کمک می‌کند.

بنی اسدی می‌افزاید: در فضاهای پیاده بر خلاف حرکت سواره، حواس غیر بصری نیز در ادراک محیط نقش فعال دارند وجود انواع صداها، بوها، امکان لمس سطوح و حجم‌ها و امکان چشیدن طعم خوردنی‌ها و نوشیدنی‌ها، موجب ادراکات چند حسی و تأثیرات روانی و عاطفی متنوع در فضاهای پیاده می‌شود همین تنوع و پیچیدگی به نیروی جذابیت و انگیزش پیاده‌راه می‌افزاید که بی تردید از ارزش‌های کیفی محیط محسوب شده و حضور شهروندان را در آن افزایش داده و پایداری آن را برای سالیان متمادی تضمین کند.

ارتقای ایمنی و امنیت محیط

وی می‌گوید: امنیت یکی از اصلی‌ترین عوامل پایداری جوامع امروزی به شمار می‌آید. بدون ایمنی و امنیت هیچ جامعه‌ای امکان رشد و تکامل را نخواهد یافت، ایمنی و امنیت از اساسی‌ترین توقعاتی است که از یک فضای شهری انتظار می‌رود، تأمین امنیت در فضاهای شهری تنها حرکت یک طرفه و از بالا به پایین مقامات محلی نیست. بلکه با افزایش حس مشارکت شهروندان و استفاده از تدابیر طراحی شهری برای سهولت مداخله شهروندان برای ارتقا امنیت می‌توان فضاهای امنی در شهرها ایجاد کرد.

مدیر ارتباطات و امور بین‌الملل شهرداری سمنان خاطرنشان می‌کند: ارتقا کیفیت محیط زندگی در شهرها بدون حضور فعال و قوی شهروندان ممکن نیست این حضور در فضاهای شهری به ویژه توسط تمام افراد و گروه‌های شهروندان در تمام ساعات شبانه روز، مستلزم احساس امنیت افراد است در پیاده‌راه از آن دسته خطراتی که در سایر فضاهای شهری وجود دارد خبری نیست زیرا خودروها مهمترین عامل تهدید امنیت عابران پیاده، به آن راه ندارند. شهروندان با حضور در آن می‌توانند در محیطی ایمن به دور از وسایل نقلیه و آلودگی‌های ناشی از آن با اطمینان خاطر بالا در تعاملات اجتماعی مشارکت کنند.

وی می‌افزاید: در یک جمع بندی کلی، پایدار شدن "سرزندگی" از ویژگی‌های اساسی و اصلی پیاده‌راه امام خمینی (ره) شهر سمنان است، چرا که با تکمیل بدنه سازی جداره‌ها و سردر مغازه‌ها و برگزاری رویدادهای مختلف می‌تواند جاذب طیف وسیعی از شهروندان بوده و خود را همواره با رویدادهای درون خود هماهنگ سازد.

کد خبر 516208

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.