به گزارش خبرنگار ایمنا، افغانستان روزهای سختی را گذرانده و اتفاقات اخیر می‌تواند روزهای خونین دهه ۹۰ میلادی و جنگ‌های داخلی را برای افغان‌ها تداعی کند؛ تاکنون اکثر ولایت‌های این کشور دومینو وار توسط طالبان سقوط کرده و تنها در یک هفته ۱۲ ولایت سقوط کرده است.
طالبان که خود را وارث افغانستان می‌داند، پس از چندین سال گوشه‌گیری و تجدید قوا، اکنون به تصرف شهرهای افغانستان می‌پردازد. روز پنجشنبه -۲۱ مردادماه- یکی از مهم‌ترین روزهای نبرد در افغانستان بود که طالبان نه تنها توانست دومین و سومین شهر بزرگ افغانستان یعنی هرات را به دست بگیرد، بلکه بر ولایت‌های غور، غزنی و بادغیس نیز چیره شد.
طالبان همچنین صبح روز جمعه -۲۲ مردادماه- لشکرگاه مرکز ولایت هلمند را تصرف کرد تا به ادعای خود، جمع ولایت‌های تحت کنترلش را به ۱۵ ولایت از ۳۴ ولایت این کشور برساند. این در حالی است که رسانه‌ها سقوط ۱۲ ولایت را تأیید کرده‌اند همچنین کنترل مزار شریف به دست نیروهای نظامی طالبان افتاده و در بین همه شهرهایی که طالبان در دو روز گذشته تصرف کرد، سقوط قندهار و هرات برای دولت افغانستان سهمگین‌تر بود زیرا سقوط هرات ضربه‌ای بر پیکره دولت اشرف غنی، رئیس‌جمهور افغانستان آن هم فقط چند هفته پس از خروج نیروهای آمریکایی از این کشور به شمار می‌رود.
در ابتدای تصرف هرات بود که سخنگوی طالبان تاکید کرد که «دیپلمات‌های تمام کشورها از جمله جمهوری اسلامی ایران در امنیت هستند و کسی با آنها کاری ندارد و با هیچ مشکلی مواجه نمی‌شوند، به‌خصوص دیپلمات‌های کشور جمهوری اسلامی ایران که در هرات و سایر مناطق هستند از امنیت برخوردارند و کسی با آنها کاری ندارد.»
نیروهای طالبان روز گذشته شهر مزار شریف، مرکز ولایت بلخ در شمال افغانستان را هم تصرف کردند. به گزارش آسوشیتدپرس، تصرف این شهر بزرگ که امکانات دفاعی وسیعی در آن تعبیه شده بود، ضربه سنگینی بر دولت محسوب می‌شود.
به گفته عباس ابراهیم‌زاده، یکی از قانونگذاران ولایت بلخ، نیروهای ارتش ابتدا خود را تسلیم کردند که این موضوع موجب شد شبه‌نظامیان حامی دولت و دیگر نیروها روحیه خود را از دست بدهند و از مبارزه با طالبان دست بردارند.
وی در ادامه سخنان خود گفت که «عبدالرشید دوستم و عطا محمد نور، از مجاهدین شناخته شده افغان، از بلخ خارج شدند و اطلاعی از مکان آنها در دست نیست.» منابع آگاه به ایندیپندنت گفتند که «عطا محمد نور، از رهبران حزب جمعیت اسلامی، از افغانستان خارج شده است.»
خبرگزاری رویترز نیز در همین ارتباط از قول افضل رئیس شورای ولایتی بلخ نوشت که «به‌نظر می‌رسد مزار شریف بدون مقاومت و درگیری به دست طالبان افتاده است.» به گفته وی، «سربازان تجهیزات خود را رها کرده و به سمت مرز فرار کردند.»
نیروهای طالبان پیش‌تر ولایت لوگر واقع در جنوب کابل را به تصرف خود در آوردند و مقام‌های محلی را بازداشت کردند. خبرگزاری رویترز هم در گزارشی ضمن اعلام این خبر، از قول هدا احمدی یکی از قانونگذاران لوگر نوشت، طالبان به ۱۱ کیلومتری جنوب پایتخت رسیده است.
متأسفانه طی روزهای گذشته کشورهای اروپایی که از داعیه‌داران و دغدغه‌مندان حقوق بشر در جهان هستند هنوز اقدام مؤثری برای آنچه در افغانستان می‌گذرد انجام نداده‌اند.
جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، به صدور بیانیه‌ای اکتفا کرد و در این بیانیه مراتب نگرانی این اتحادیه را بابت نقض حقوق بشر اعلام کرده و طالبان را به‌خاطر آن محکوم کرد.
سازمان ملل هم که این روزها جز صدور بیانیه کاری از دستش برنمی‌آید، اعلام کرد در حال کار روی بیانیه‌ای برای تقبیح طالبان است. این در حالی است که عبدالله عبدالله، رئیس شورای عالی مصالحه ملی افغانستان روز پنجشنبه در سومین روز نشست بی‌نتیجه دوحه خواهان نشست فوری شورای امنیت شده بود.
جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا هم اعلام کرد که «با استقرار پنج هزار نیروی نظامی در افغانستان برای تسهیل خروج اتباع آمریکایی از این کشور موافقت کرده است.»
وی در ادامه بیانیه خود اعلام کرد که «به نمایندگان طالبان در دوحه اعلام کردیم که هرگونه اقدامی از جانب آنها در افغانستان که نیروهای آمریکایی یا دیپلمات‌های ما را به خطر بیندازد، با واکنش نظامی سریع و قوی آمریکا مواجه خواهد شد.»
اگر طالبان به مرکز کابل برسد و بتواند این شهر یعنی پایتخت افغانستان را تصرف کند رسماً دولت این کشور سقوط کرده و آینده افغانستان پس از ۲۰ سال بازهم در حاله‌ای از ابهام قرار می‌گیرد و خاورمیانه را با جالش جدیدی روبه‌رو می‌کند.
طالبان هیچ‌گونه کشتار و خون‌ریزی به راه نینداخته است
سید رضا صدر الحسینی، کارشناس مسائل خاورمیانه دراین‌باره به خبرنگار ایمنا می‌گوید: پیشروی‌های طالبان که به مناسبت عید قربان متوقف شده بود در هفته اخیر تسریع شده است به گونه‌ای که این گروهک نظامی توانست در کمتر از ۴۸ ساعت بر بیش از هشت ولایت بزرگ افغانستان تسلط پیدا کند.
به گفته وی، طالبان طی حمله به ولایت‌های بزرگ افغانستان با همکاری نیروهای امنیتی و پلیس‌های محلی، برخی شهرها و ولایت‌ها را تصرف می‌کند و با پیشروی در ولایت‌های بزرگ مانند هرات و قندهار هیچ‌گونه کشتار و خون‌ریزی به راه نمی‌اندازد.
به گفته این کارشناس مسائل خاورمیانه، با توجه به توانمندی نظامی طالبان، طی روزهای آینده محاصره کابل تنگ‌تر خواهد شد تا مقامات دولتی بر اثر فشار طالبان به استعفا دست بزنند.
به عقیده صدرالحسینی، با توجه به اینکه بخش قابل توجهی از ولایت‌های بزرگ و بسیاری از مراکز اقتصادی افغانستان در اختیار طالبان قرار دارد تسلط این گروه بر کابل محتمل است اما زمان آن قابل پیش بینی نیست.
وی در ادامه می‌گوید که ورود و خروج مسئولان آمریکا از افغانستان مشکلات امنیتی و اقتصادی متعددی برای مردم این کشور ایجاد کرد؛ قطعاً اظهارات اخیر مقامات ایالات متحده و کشورهای غربی مبنی بر ارائه طرح صلح افغانستان، نوعی فرار رو به جلو است.
این کارشناس مسائل خاورمیانه خاطرنشان می‌کند: مقصر اول شرایط امروز افغانستان آمریکا است و باید پاسخگوی وضعیت امروز مردم این کشور و منطقه باشد.
طالبان هیچ برنامه‌ای برای تشکیل دولت در افغانستان ارائه نکرده است
حسن هانی زاده، تحلیلگر مسائل منطقه‌ای به خبرنگار ایمنا می‌گوید: طی روزهای گذشته طالبان بر چندین ولایت استراتژیک افغانستان تسلط یافته و تا به امروز ۱۳ ولایت جنوبی این کشور تحت کنترل نیروهای طالبان قرار گرفته‌اند.
به گفته وی، علی‌رغم اینکه طالبان تا امروز هیچ برنامه‌ای برای تشکیل دولت در افغانستان ارائه نکرده است اما اکثر نخبگان سیاسی این کشور تنها راه برون رفت از بحران فعلی را استعفای اشرف غنی، رئیس جمهور دانسته‌اند.
به گفته این تحلیلگر مسائل منطقه‌ای، افغانستان وارد بحران پیچیده امنیتی شده که قطعاً مرزهای این کشور را در نوردیده و به کشورهای همسایه نفوذ خواهد کرد.
به عقیده هانی زاده، متأسفانه شورای امنیت سازمان ملل متحد تا امروز در واکنش به پیشروی طالبان در افغانستان سکوت کرده است در حالی که نماینده دولت مرکزی کابل در سازمان ملل بارها در خواست تشکیل جلسه فوری شورای امنیت برای بررسی تحولات اخیر افغانستان را داده، اما این در خواست‌ها بی جواب مانده است.
وی خاطرنشان می‌کند: پس از سقوط شهرهای بزرگ مانند هرات و قندهار، دولت مرکزی کابل تصمیم گرفته تا با تشکیل جبهه‌ای مردمی از حمله احتمالی طالبان به کابل جلوگیری کند.
نظر شما