محمد شاه‌کرمی در گفت و گو با خبرنگار ایمنا اظهار کرد: در حال حاضر موانع عمده‌ای باعث مشارکت نداشتن شهروندان می‌شود که می‌توان به موانع ساختاری شامل فقدان مدیریت شهری یکپارچه، برنامه‌ریزی بسیار متمرکز، فقدان ساختارهای محلی یا نبود سازماندهی، موانع فرهنگی و اجتماعی اشاره کرد.
این کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری اطلاع نداشتن تمام شهروندان از برنامه‌های شهری را دیگر مانع موجود سر راه مشارکت دانست و تصریح کرد: محرمانه بودن برخی برنامه‌ها باعث می‌شود که مردم به اطلاعات دسترسی نداشته و در نتیجه از آن بی‌بهره بمانند از سوی دیگر، بی‌اطلاعی از برنامه‌ها موجب مشارکت نداشتن آنها خواهد شد.
وی محدودیت‌های قانونی و نبود قوانین و مقررات ویژه در خصوص مشارکت مردمی و احساس تعلق نداشتن به محله را از جمله موانع مشارکت شهروندان در نوسازی بافت‌های فرسوده شهری برشمرد و اظهار کرد: اغلب شهروندان به دلیل شرایط نامناسب محلات با بافت‌های فرسوده و ناکارآمد شهری، از زندگی در آنجا احساس رضایتی نداشته و نسبت به محیط خود تعلق خاطر ندارند و حتی گاهی در محافل عمومی از بیان اینکه ساکن چنین محلاتی هستند اجتناب می‌کنند؛ این شیوه تفکر بدیهی است که به کاهش مشارکت مردمی می‌انجامد.
شاه‌کرمی ادامه داد: اغلب ساکنان چنین بافت‌های به لحاظ سطح اقتصادی از وضعیت خوبی برخوردار نیستند، لذا تلاش آنها برای تأمین معیشت فرصت مشارکت را از آنها می‌گیرد و آنها مجبور هستند اکثر انرژی، فرصت و توان خود را برای بقا و معاش خود به کار گیرند و علی‌رغم این تلاش از وضعیت مناسبی برخوردار نیستند. البته گاهی مردم اطلاع چندانی از نقش و جایگاه نهادهای غیردولتی در احیای بافت‌ها ندارند و این موضوع باعث همکاری نداشتن آنها با چنین نهادهایی می‌شود.
وی اظهار کرد: در سال‌های اخیر در کشور ما اهمیت مشارکت در تهیه طرح‌های توسعه شهری مورد توجه برنامه‌ریزان و مسئولان قرار گرفته و پروژه‌های بسیاری با هدف جلب مشارکت مردمی برنامه‌ریزی و اجرا شده، اما غالباً موفقیتی در این زمینه حاصل نکرده‌اند.
این کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری خاطرنشان کرد: به نظر می‌رسد راهکاری که می‌تواند کمک مؤثری در این زمینه داشته باشد، اعتماد به مردم و دخالت دادن آنها در تمامی مراحل و در واقع برنامه‌ریزی از پایین به بالا است؛ در حال حاضر مردم در فرایند تهیه طرح و برنامه‌ریزی هیچ نقشی ندارند و صرفاً ملزم به اجرای طرح‌هایی هستند که بدون جلب نظر آنها برنامه‌ریزی شده است.
شاه‌کرمی ادامه داد: تجربه طرح‌های موفق در کشورهای دیگر نشان داده زمانی که مردم خود در فرایند تهیه تا اجرای طرح مداخله کرده و در جریان مسائل امور قرار می‌گیرند، در اجرا نیز مشارکت فعال داشته و مسئولان را یاری می‌کنند و این موضوع باعث جلب اعتماد آنها می‌شود.
وی تشکیل شوراهای محلی در سطح محله‌ها را بهترین شیوه مشارکت مردم در راستای بهبود و ارتقای محیطی دانست و گفت: ایجاد سازمان‌های غیردولتی و نهادهای مردمی (CBO.NGO) و استفاده از این نهادهای مردمی در حل مسائل و مشکلات محله و شهر، ارتقای سطح فرهنگی شهروندان و آموزش آنان از طریق رسانه‌های جمعی و استفاده از جوانان برای مشارکت مستقیم در ارتقای سطح امنیت اجتماعی در سطح محله‌ها از دیگر راهکارهای مشارکت شهروندان است.
نظر شما