به گزارش خبرنگار ایمنا، پیام حیدری مدرک پایه داوری فوتبال را در در سن ۱۷ سالگی گرفت و همراه داوری فوتبال بازی هم می‌کرد، اما وقتی وارد دانشگاه شد و در جشنواره‌های المپیاد دانشجویی شرکت کرد بازی فوتبال را کنار گذاشت و داوری را ادامه داد.
بیژن حیدری برادر بزرگ‌تر پیام حیدری است که تجربه قضاوت با یکدیگر را دارند، پیام حیدری در حال حاضر معاون ورزشی شهرداری همدان است. وی آرزو دارد در جام جهانی سوت بزند و علیرضا فغانی را به عنوان الگوی خود انتخاب کرده است.
این داور لیگ برتری اعتقاد دارد VAR می‌تواند به فوتبال ایران کمک کند و اگر مشکلی داشت فیفا آن را معرفی نمی‌کرد، خبرنگار ایمنا گفت و گویی با پیام حیدری داشته است که در ادامه می‌خوانیم:
درجات داوری را در چه سال‌هایی گرفتید؟
سال ۷۸ کلاس پایه داوری را شرکت کردم به دلیل اینکه زیر ۱۷ سال بودم و دیپلم نداشتم مدرک پایه داوری را گرفتم. در آن زمان افرادی که زیر ۱۷ سال بودند و دیپلم نداشتند در کلاس داوری شرکت می‌کردند، بعد از قبولی در آزمون‌های عملی مدرک پایه داوری را دریافت می‌کردند و زمانی که دیپلم می‌گرفتند مدارک را به فدراسیون فوتبال تحویل می‌دادند، بعد از آن مدرک درجه سه فوتبال برای آنها صادر می‌شد. من هم هر دو سال درجه یک، دو و ملی را گرفتم، سال ۲۰۱۵ هم داور بین‌المللی فوتبال شدم.
هیچ زمانی نمی‌خواستی به جای داور، فوتبالیست باشید؟
از کودکی فوتبال بازی می‌کردم و در ۱۶ سالگی با یکی از تیم‌هایی که در لیگ برتر فوتبال است قرار داد حرفه‌ای امضا کردم، اما خانواده من اعتقاد داشتند اول باید درس خواند و در کنار آن ورزش کرد که نتوانستم بازی را به صورت حرفه‌ای ادامه دهم. تا سن ۱۸ سالگی داوری و بازی فوتبال را باهم انجام می‌دادم، وقتی وارد دانشگاه شدم و در جشنواره‌های المپیاد دانشجویی شرکت کردم، بازی فوتبال را کنار گذاشتم و به داوری روی آوردم. تا سن ۱۸ سالگی داوری و بازی فوتبال را باهم انجام می‌دادم، وقتی وارد دانشگاه شدم و در جشنواره‌های المپیاد دانشجویی شرکت کردم، بازی فوتبال را کنار گذاشتم و به داوری روی آوردم.
برادر بزرگ‌تر شما بیژن حیدری هم داور است، شما هم به دنبال او برای داوری رفتید؟
زمانی که وارد داوری شدم ۱۳ سال داشتم و شش ماه بعد از من بیژن با توجه به صحبت‌های من وارد این حرفه شد.
داوری در فوتبال باعث اختلال در شغل اصلی که داری نمی‌شود؟
در حال حاضر معاون ورزشی شهرداری همدان هستم، چندین سال به خاطر علاقم به تدریس معلم بودم. زمانی که وارد سیستم شهرداری همدان شدم برای سفرهای خارجی و داخلی که داشتم با مرخصی من موافقت می‌شد و حمایت‌های لازم را از من انجام دادند.
رشد کردن از شهرستان سخت است؟
بچه اسد آباد همدان هستم و پس از مدتی به همدان آمدم که اعتقاد دارم هر جای ایران باشی و پتانسیل خود را نشان دهی دیده می‌شوی. فرصت پیشرفت برای همه وجود دارد شاید دیده شدن در شهرستان‌ها نسبت به پایتخت سخت‌تر است ولی فردی که تلاش کند قطعاً دیده می‌شود و به جایگاه خوبی می‌رسد، دیر و زود دارد ولی نباید از تلاش دست کشید.
دوستانی در تهران داریم که آنها هم تلاش می‌کنند، اما امکانات در ورزش شهرستان‌ها بیشتر از تهران است. در پایتخت به راحتی زمین چمن در اختیار افراد قرار نمی‌گیرد ولی در شهرستان‌ها می‌توان در نزدیک‌ترین مکان تمرین کرد، ترافیک هم ندارد.
فشار روانی که داوران دارند به چه شکل است؟
داوری سختی‌های خود را دارد، زمان‌هایی که می‌خواستیم برای قضاوت در لیگ‌های پایه یا لیگ دو و سه برویم وقتی پرواز نبود مجبور بودیم چندین ساعت در اتوبوس باشیم. به یاد دارم برای یک بازی ۱۵ ساعت در اتوبوس بودم و برای اینکه در مسیر چیزی استفاده نکنم با خودم ناهار و شام می‌بردم. برای لیگ برتر و لیگ یک پرواز گرفته می‌شود، اما برای شخصی مثل من که فرودگاه شهرش این امکانات را ندارد باید به تهران بروم، ابلاغم را بگیرم و از آنجا حرکت کنم.
وقتی از بازی برمی‌گردیم حدود یک الی دو شب می‌رسیم تهران که سختی کار اینجا است و باید با سختی فراوان به دنبال ماشین بگردیم تا ما را به همدان ببرد. خیلی از وقت‌ها شده چند ساعت در میدان آزادی با وجود سرما ماندیم تا ماشین پیدا شود، صبح به شهر خود برسیم و برای کار آماده شویم.
در لیگ‌های پایه شرایط بد تر است زیرا بعضی از شهرستان‌ها امکانات لازم را ندارند و مجبور هستیم با نیسان یا کامیون برگردیم و کف اتوبوس بخوابیم تا حداقل به زندگی خود برسیم.
زمانی که یک داور اشتباه می‌کند بازیکنان، مربیان و تماشاگران چقدر باعث می‌شوند که داور تحت فشار قرار بگیرد؟
اشتباه برای همه وجود دارد، متأسفانه فضای مجازی باعث رشد داوری نشده بلکه بیشتر موجب تخریب داوران شده است. وقتی اشتباهی رخ می‌دهد سریع عکس داور را می‌گذارند و بدترین توهین هارا به او می‌کنند. هرکس دوست دارد بهترین روز زندگی خود را داشته باشد یعنی وقتی برای مسابقه‌ای ابلاغ دارم، می‌خواهم بهترین باشم و علاقه‌ای به قضاوت بد ندارم که بعد از آن مورد هجمه قرار بگیرم.
در زمان کرونا استادیوم‌ها خالی است و فرقی نمی‌کند در آزادی یا نقش جهان قضاوت کنی. در بازی تیم‌ها تحت فشار هستند و می‌خواهند برنده شوند که ما هم برای آنها رقیب محسوب می‌شویم. همیشه در ذهن دارم که در زمین سه تیم هستیم و رقابت سالم داریم. زیبایی فوتبال به حاشیه‌هایی است که دارد و اگر این مسائل نباشد جذابیت خود را از دست می‌دهد. در بازیتیم‌ها تحت فشار هستند و می‌خواهند برنده شوند که ما هم برای آنها رقیب محسوب می‌شویم. همیشه در ذهن دارم که در زمین سه تیم هستیم و رقابت سالم داریم. زیبایی فوتبال به حاشیه‌هایی است که دارد و اگر این مسائل نباشد جذابیت خود را از دست می‌دهد.
داوران قضاوت یکطرفه می‌شوند، در کشورهای حاشیه خلیج فارس VAR دارند و بازهم داور اشتباه می‌کند. داوران ما با کم‌ترین امکانات، بهترین عملکرد را نشان می‌دهند، نمونه آن علیرضا فغانی است که از ایران رفت. پتانسیل داوران زیاد است اگر امکانات سخت افزاری بیشتر شود داوری رشد بیشتری خواهد کرد.
برخی اعتقاد دارند داوران به نفع یک سری تیم‌های خاص سوت می‌زنند، این موضوع واقعیت دارد؟
در رابطه با این موضوع صحبتی ندارم زیرا هیچکدام از همکارانم به نفع تیم خاصی سوت نمی‌زنند. هیچکس دوست ندارد آسیب ببیند و این موضوع به قضاوت اشتباه انسان‌ها برمی‌گردد. در فوتبال دیواری کوتاه‌تر از داوران پیدا نمی‌شود.
خبری مبنی بر افزایش حقوق داوران منتشر شد، این موضوع خوب بود؟
هرچقدر داوری ما به سمت حرفه‌ای شدن برود و داور با آرامش قضاوت کند به نفع فوتبال است.
یک داور باید ماساژ و فیزیوتراپی برود که در ماه یک میلیون هزینه‌های جانبی دارد، اما بازیکنان فوتبال این هزینه هارا ندارند و باشگاه‌ها هزینه آن را پرداخت می‌کنند. داوران در لیگ حرفه‌ای سوت می‌زنند پس باید به آنها نگاه حرفه‌ای شود، داور رکن اصلی یک مسابقه فوتبال است که اگر نگاه حرفه‌ای به این قشر نباشد تیم‌ها ضرر می‌کنند. زمانی که داور با آرامش برای مسابقات برسد قضاوت بهتری دارد تا زمانی که با تأخیر برای بازی برسد و آرامش نداشته باشد.
در فوتبال حرفه‌ای باید همه ارکان آن مثل بازیکن، داور، خبرنگار، توپ جمع کن، کادر پزشکی و …حرفه ای باشند. سه برابر کردن حقوق داوران اولین کار مثبت عزیزی خادم است که به نفع فوتبال کشور قدم برداشت و از او قدر دانی می‌کنم بابت نگاه خوبی که به جامعه داوری دارد. سه برابر کردن حقوق داوران اولین کار مثبت عزیزی خادم است که به نفع فوتبال کشور قدم برداشت و از او قدر دانی می‌کنم بابت نگاه خوبی که به جامعه داوری دارد.
خطر جانی از جانب هواداران شما را تهدید نمی‌کند؟
برای من نبوده، اما داشتیم که هواداران خشمگین به سمت داوران آمدند.
VAR می‌تواند به داوران کمک کند؟
ورود VAR به ایران خیلی خوب است، در بازی صحنه‌هایی است که داور دید خوبی ندارد و احتمال دارد تصمیم اشتباهی بگیرد که با وجود VAR این مشکل برطرف می‌شود. اگر فیفا می‌گوید این سیستم خوب است، پس آن را امتحان کردند و متوجه نقش مثبت آن شدند. در جام جهانی دیدیم توپ از خط دروازه رد شده که داور با توجه به سرعت توپ نتوانست تشخیص درستی دهد و این سیستم کمک کرد حق تیمی ضایع نشود. VAR در کشور ما هزینه بالایی دارد و سخت افزار می‌خواهد، اما اگر اجرایی شود به فوتبال کمک می‌کند.
حضور داوران پشت دروازه مؤثر است؟
فیفا به این نتیجه رسید که در مسابقات و تورنمنت‌ها از داوران پشت دروازه استفاده نکند، قطعاً فدراسیون فوتبال ایران از فیفا پیروی می‌کند، استفاده نشود بهتر است.
قضاوت کدام بازی سخت‌تر از دیگر رقابت‌ها بوده؟
همه بازی‌ها سختی خاص خود را دارند و هیچ بازی برای داوران راحت نیست زیرا فرقی نمی‌کند اشتباه در تهران یا اصفهان باشد. دربی که امسال در جام حذفی قضاوت کردم بازی مهم و خاطره انگیزی برای من شد، هر داوری در طول زندگی خود دوست دارد این بازی مهم را تجربه کند، قبل از این رقابت هم داور چهارم و پشت دروازه دربی بودم ولی امسال قسمت شد قضاوت آن را داشته باشم.
قضاوت بازی تیم‌هایی که تماشاگر کمتری دارند راحت تر است؟
برای من فرقی ندارد، بازی‌های که تماشاگر دارد جذاب‌تر است. یک دانش‌آموز در حیاط مدرسه که فوتبال بازی می‌کند وقتی پدر، مادر و مربی خود را می‌بیند تلاش بیشتری می‌کند پس این هم در قالب فوتبال وجود دارد، وقتی تماشاگر باشد بازی هیجان بیشتری دارد.
داور چهارم بودن به چه شکل است و کمک داور می‌تواند داور وسط شود؟
در طول فصل فدراسیون و کمیته داوران نظر می‌دهند در یک بازی خاص یک داور به عنوان داور چهارم باشد. در لیگ حرفه‌ای مشخص شده که به عنوان داور یا کمک داور فعالیت می‌کنی، وقتی داور درجه سه و دو هستی استعداد شما کشف می‌شود که در کدام زمینه می‌توانی موفق باشی و شاید در داوری فوتسال عملکرد بهتری داشته باشی.
میزان دوندگی داور وسط چقدر است؟
داور نباید اضافه وزن داشته باشد و به آمادگی جسمانی خوب نیاز دارد، در هر بازی لیگ برتر ۱۰ الی ۱۲ کیلومتر باید بدود که بازی بین‌المللی این میزان فرق می‌کند. خیلی از مواقع نزدیک به صحنه بودن باعث خطای دید می‌شود باید زاویه دید خوب نسبت به صحنه داشته باشی و یک نزدیکی متعادل داشته باشد.
تمرینات شما به چه شکل است؟
هر روز تمرین دارم، به جز جمعه‌ها که کوه می‌روم یا پیاده روی می‌کنم. برای تمرینات سرعتی نیاز به یک پیست تارتان است و باید در چمن نرم دوی کرد. هر روز تمرین دارم، به جز جمعه‌ها که کوه می‌روم یا پیاده روی می‌کنم. برای تمرینات سرعتی نیاز به یک پیست تارتان است و باید در چمن نرم دوی کرد. در هفته یک جلسه رفتن به سالن وزنه نیاز است که روز بعد یک. مسابقه یا تمرین پر فشار باشد بهتر است
داور مصدوم شود رسیدگی به آن به چه شکل انجام می‌شود؟
داور در لیگ برتر مصدوم شود و در تهران باشد می‌تواند به راحتی از امکانات مرکز ملی استفاده کند، اما در شهرستان‌ها باید هزینه‌های فیزیوتراپی و درمان را بدهند و حدود ۷۰ درصد هزینه هارا هیئت پزشکی شهرستان پرداخت می‌کند.
علاقه به داوری در کشور دیگری دارید؟
خیر، اگر می‌خواستم کشوری دیگر بروم سالیان قبل می‌رفتم ولی کشورم را دوست دارم و از قضاوت در آن لذت می‌برم و در یکی از استادیوم‌های کشور خودم با افتخار بازنشسته خواهم شد
چه کسی را به عنوان الگوی ورزشی انتخاب کردید؟
هرکس در مسیر خود یک الگو دارد، می‌بینم جوانان الگوی خارجی دارند ولی بهترین الگو در حال حاضر برای من علیرضا فغانی است که بهترین قضاوت هارا داشته است.
چه آرزوی ورزشی دارید؟
اگر هدف کوچک داشته باشیم به آن نمی‌رسیم، هدف باید بزرگ باشد شاید به آن نرسی ولی برای ادامه کار مسیری مشخص داری. هدف‌های کوچک زمان کمی می‌برند و ولی هدف‌های بزرگ زمان بیشتری می‌خواهند. هر داوری دوست دارد در جام جهانی قضاوت کند که من برای آن تلاش می‌کنم.
کوبل های داوری برای یک مسابقه چگونه انتخاب می‌شوند؟
هر مسابقه یک کوبل دارد، در یک بازی من و همکارانم از همدان هستیم و در یک بازی هم از شهرستان‌های مختلف در کوبل قرار دارند که بر اساس توانایی افراد و آن نیازی که وجود دارد یک کوبل تشکیل می‌شود، تنها برای جام جهانی و جام ملت‌ها کوبل ها به صورت تیم در می‌آیند.
ارتباطی که با برادر خود بیژن حیدری داری چگونه است؟
ارتباط خوبی داریم، وقت شود با یکدیگر تمرین می‌کنیم و هرکدام بالا برود دست دیگری را می‌گیرد.
بازی بوده که در یک کوبل داوری قرار بگیریند؟
در یک بازی استقلال و پرسپولیس داور چهارم بیژن بودم و در بازی استقلال و ماشین سازی برادرم داور پشت دروازه بود که تجربه خوبی داشتیم.
تا چه سنی داوری را ادامه می‌دهید؟
تا هر زمانی که بتوانم ادامه دهم و اثر مثبتی داشته باشم، اما سن داروی تا ۴۵ سالگی است.
بعد از داوری قصد دار چه کاری انجام دهید؟
کسی آینده را ندیده است، اما به خاطر اینکه معلم بودم نظارت را دوست دارم.
گفت و گو از: کیمیا گلپیرا _ خبرنگار سرویس ورزش ایمنا
نظر شما