مسعود مهدویان‌فر در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، محله را کوچک‌ترین واحد فضایی در اکوسیستم شهری برشمرد و اظهار کرد: هریک از محلات شهر، از یک سو ظرفیت‌ها، استعدادها و قابلیت‌های ویژه‌ای را دارا هستند و از سوی دیگر با مشکلات و مسائل خاص و منحصر به فردی دست و پنجه نرم می‌کنند که متفاوت از دیگر مناطق شهر است، از این رو نمی‌توان برای تمامی محلات شهر، نسخه یکسانی تجویز کرد و با نگاهی متمرکز و واحد، به مدیریت کلانشهرها و حل مشکلات پیچیده آنها پرداخت.
وی با بیان این که در دانش مدیریتی امروز، الگوی اداره متمرکز و از بالا به پایین شهر، جای خود را به مدیریت شهری مبتنی بر مشارکت مدنی و اجتماعی ساکنان محلات داده است، تصریح کرد: توجه به ساکنان محلات و برنامه‌ریزی برای رفع مشکلات آنها همچون بهسازی و ترمیم معابر، ایجاد و توسعه تفرجگاه‌های محلی، افزایش خدمات رفاهی و تجاری، برنامه‌ریزی و برنامه سازی برای غنی سازی اوقات فراغت فرزندان و تسهیل خدمات روانشناختی و مشاوره در دل محله، میزان رضایتمندی عمومی و مشارکت شهروندان در اداره شهر را به شدت افزایش می‌دهد.
رئیس اداره امور اجتماعی سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری اصفهان با ذکر مثالی از این که وضعیت زیستی و دغدغه‌های فرهنگی و اجتماعی در دو منطقه ۵ و شهر ۱۴ اصفهان که هر دو محلات شریف و ساکنان ارجمندی دارند، بسیار متفاوت و متغیر است، خاطرنشان کرد: باید نیازمندی‌های هر یک از این محلات به شکل دقیق و علمی احصاء شده و برای رفع آنها برنامه‌ریزی و کوشش کرد چرا که هرکدام با احتیاجات، معضلات و آسیب‌های خاصی مواجه هستند.
این مدرس دانشگاه، تجارب ملی گذشته نظیر ایجاد سرای محلات در شهر تهران یا احداث فرهنگسراهای محله محور و ایجاد ادارات فرهنگی و اجتماعی در شهرداری‌های مناطق ۱۵ گانه شهر اصفهان را اقدامات و حرکت‌هایی در راستای تحقق مدیریت محله محور در کلانشهرها برشمرد و گفت: طرح شبکه سازی محلات شهر اصفهان به عنوان طرحی جدید، جامع و اثربخش که می‌تواند فضای فرهنگی و اجتماعی شهر را دگرگون ساخته و شهرداری را از یک نهاد عمرانی و خدماتی به یک نهاد اجتماعی تبدیل کند، تهیه و تدوین شده و آماده اجراست.
وی شناسایی، توجیه و شبکه سازی معتمدین محلی را مهمترین شاخصه این طرح برشمرد و افزود: هدف از اجرای این طرح و طرح‌های نظیر آن، افزایش سطح توقع عمومی از مدیریت شهری نیست بلکه با اجرای این برنامه‌ها تلاش می‌شود، معتمدین و افراد مورد وثوق در هر محله شناسایی شده و با تشکیل شبکه‌های اجتماعی کارآمدی که متشکل از افراد اثربخش در هر محله است، از توان و ظرفیت آنها برای بهبود و ارتقای فضای عمومی محله و کاهش مشکلات و آسیب‌های آنها استفاده شود.
مهدویان فر توسعه خدمات عام‌المنفعه و خدمت رسانی ارزان قیمت به هم محله‌ای‌ها را یکی از اهداف مهم این طرح دانست و تصریح کرد: به عنوان نمونه ممکن است در هریک از محلات شهر، پزشک، روانشناس یا حقوقدان سکونت داشته باشند که مایل باشند خدمات مشاوره‌ای ویژه‌ای را به شکل رایگان یا با بهایی مناسب به هم محله‌ای‌های خود ارائه دهند، در این طرح، با شناسایی و بهره‌مندی از دانش و تجارب این اشخاص، به ارتقای سطح رفاه عمومی در محلات شهر کمک خواهد شد.
وی «مشارکت اجتماعی بیشتر»، «عدالت اجتماعی گسترده‌تر» و «پویایی و کارآمدی بیشتر محلات» را ۳ پیامد اصلی رویکرد محله محوری دانست و اظهار کرد: رفع نیازمندی‌های محلات شهر و احیا و تقویت هویت محلی، به بهسازی و توسعه محلات شهر منجر می‌شود و در بلند مدت، توسعه پایدار شهری را رقم خواهد زد.
این مدرس سیاستگذاری اجتماعی حل بسیاری از مشکلات بزرگ و گریبانگیر کلانشهرها همچون ترافیک و آلودگی روزافزون هوا را در گرو نهادینه شدن نگاه محله محور ذکر کرد و خاطرنشان کرد: با توسعه خدمات عمومی در محلات شهر، شهروندان نیازی برای تردد مستمر در فضاهای عمومی شهر ندارند و بسیاری از نیازمندی‌های خود همچون کلاس آموزشی فرزندان، تفریح خانواده، خدمات درمانی و خریدهای روزانه را در خود محله انجام می‌دهند لذا از حجم تردد و مشکلات ناشی از آن کاسته خواهد شد.
مهدویان‌فر، برون سپاری، کاهش تصدیگری شهرداری‌ها و اتکای مدیریت و سرنوشت شهر به مشارکت فعال و آگاهانه شهروندان را ره‌آورد دیگر توجه به محله محوری دانست و گفت: در این شیوه مدیریتی، شهروندان ابتدا به شناخت و جمع بندی مهمترین نیازهای خدماتی و اجتماعی محله خود پرداخته و سپس با بهره‌گیری از اندیشه، نیرو و مهارت موجود در میان ساکنان یا اصناف حاضر در محل، برای حل این مسائل تلاش می‌کنند و شهرداری نیز به عنوان نهاد حاکمیتی، همراه و همیار آنهاست و ضوابط قانونی و بستر سخت افزاری و تجهیزاتی مورد نیاز را برای آنها فراهم می‌کند.
وی به نقش محله محوری در کاهش و پیشگیری از بروز آسیب‌های اجتماعی در هر یک از محلات شهر اشاره کرد و افزود: ساکنان هر محله بیش از همه با محیط‌های بی‌دفاع شهری که مستعد جرم و بزهکاری است یا با آسیب‌های خاصی که در آن محله ریشه دوانده است، آشنایی دارند لذا بهتر از همه می‌توانند با سامان بخشیدن به اماکن بی‌دفاع، شناسایی هنجارشکنان و اتخاذ راه‌های مقابله با این آسیب‌ها، از اشاعه بیشتر آنها جلوگیری کرده و امنیت پایدارتری را در محله برقرار کنند.
رئیس اداره امور اجتماعی شهرداری اصفهان، واگذاری مدیریت فضاهای عمومی، ابنیه و مراکز فرهنگی و هنری به ساکنان محل را یکی از اهداف مهم طرح شبکه سازی اجتماعی محلات برشمرد و تصریح کرد: در ایام گذشته، اداره برخی از فرهنگسراهای محلی به مراکز و کانون‌های فرهنگی حاضر در محله واگذار شد که تجارب ارزشمندی را رقم زد و با شناسایی و رفع نواقص موجود، می‌توان این تصمیم را به تمامی محلات شهر، تسری داد.
مهدویان فر مواجهه دائم و مستمر مدیران شهری با شهروندان و تعامل چهره به چهره را یکی از عوامل مؤثر در افزایش اعتماد عمومی و همکاری متقابل مدیران و شهروندان برای بهبود فضای شهر دانست و خاطرنشان کرد: در حال حاضر در هریک از ادارات فرهنگی و اجتماعی مناطق ۱۵ گانه شهرداری، کارشناس ویژه‌ای برای پیگیری و تحقق شبکه سازی اجتماعی محلات مستقر شده و موظف شده است با بهره‌مندی از ظرفیت‌های مؤثری همچون مساجد، حسینیه‌ها و اماکن مذهبی موجود در محله، گفتگو و مراوده صمیمانه با اصناف و شناسایی معتمدین محلی، برای ایجاد و گسترش شبکه اجتماعی محلات تلاش نماید.
رئیس اداره امور اجتماعی شهرداری اصفهان، همکاری و تعامل مناسب دستگاه‌های خدمت‌رسان حاضر در محلات، نظیر کلانتری‌ها و نیروهای انتظامی، مدارس و آموزشگاه‌ها، مراکز بهداشتی و درمانی و شهرداری‌های مناطق و فرهنگسراهای محلی را پیش نیاز تحقق مناسب و کارآمد شبکه سازی محلات ذکر کرد و گفت: این تعامل سازنده، از قبل با تشکیل جلسات بین سازمانی و تفاهم حاصل شده میان دستگاه‌های ذی‌ربط، به شکل مطلوبی پیش‌بینی شده و امید می‌رود همه نهادها، از ایجاد چنین فرصت و ظرفیتی برای پیشبرد اهداف فرهنگی و اجتماعی خود، بهره مند شوند.
نظر شما