به گزارش خبرنگار ایمنا، روزها و هفته‌های پر تنش در آمریکا چهارشنبه شب به اوج خود رسید و علیرغم هجوم ناگهانی معترضان به کاخ کنگره، انتخاب جو بایدن به عنوان چهل و ششمین رئیس جمهوری آمریکا بالاخره تأیید شد.
دونالد ترامپ تلاش داشت با فراخوان حضور هوادارانش در خیابان‌ها و اعتراض به جلسه کنگره، در روند تأیید ریاست جمهوری بایدن اخلال ایجاد کند و در همین راستا هواداران وی برای ساعاتی وارد کنگره شدند، اما با حضور مأموران گارد ملی اقدامات این تجمع به نتیجه‌ای نرسید و با کشته شدن نزدیک به ۵ نفر این غائله خاتمه یافت و آخرین تیر دونالد ترامپ برای ماندن در قدرت روز چهارشنبه ۶ ژانویه به سنگ خورد.
در انتهای طوفان و کوتاهی دست ترامپ از ابزار توئیتر، مدیر بخش شبکه‌های اجتماعی کاخ سفید در همین پلتفرم یادآور شد ترامپ با وجود مخالفت با نتیجه انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰، بنا بر حقایقی که برایش مشخص است، در ۲۰ ژانویه اقدامات لازم برای انتقال قدرت به رئیس جمهور جدید را انجام خواهد داد.
پیش از این اما در نشست مشترک سنا و مجلس نمایندگان گواهینامه‌های صادره مبنی بر تأیید آرای هر ایالت از سوی کالج انتخاباتی قرائت شد و نتیجه هر ۵۰ ایالت در تأیید انتخاب بایدن و کاملاً هریس به عنوان معاون اول تأیید شد.
سرعت قرائت گواهینامه‌ها بعد از حمله هواداران ترامپ به کنگره افزایش یافت، در صورتی که تا پیش از آن ۷ سناتور جمهوری خواه به نتیجه رأی‌گیری در ایالت آریزونا، جورجیا و پنسیلوانیا معترض بودند، اما بعد از آغاز شورش، این اعتراض‌ها رد شدند.
نمایندگان هر دو حزب جمهوری خواه و دموکرات در صحن کنگره که چهارشنبه شب برای ساعاتی در شوک به سر می‌بردند، به شدت اقدامات هواداران ترامپ را محکوم کرده و ترامپ را به دست داشتن در این حمله متهم کردند.
تلاش هشت هفته‌ای ترامپ و حامیانش برای بازگرداندن نتیجه انتخابات ریاست جمهوری به پایان رسید؛ هرچند که چهل و پنجمین رئیس جمهور آمریکا همچنان معتقد است که انتخابات به سود وی تمام شده است.
اما این شورش چند ساعته چه تأثیری در آینده دموکراسی در آمریکا خواهد داشت؟ این سوالی است که کارشناسان به آن پاسخ خواهند داد.
شورش هواداران ترامپ وندالیسم خفته در آمریکا بود
دیاکو حسینی، تحلیلگر مسائل بین‌الملل دراین‌باره به خبرنگار ایمنا می‌گوید: هواداران دونالد ترامپ از لحاظ اجتماعی از طبقات پایین جامعه محسوب می‌شوند و اکثرا در حاشیه شهرها زندگی می‌کنند.
به گفته وی، این طبقه اجتماعی پس از قرن‌ها انفعال سیاسی، چهار سال پیش با پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری فعال شدند. ترامپ در دوران ریاست جمهوری به واسطه ادبیاتش، با این طبقه اجتماعی حس همدلی بیشتری ایجاد کرد؛ زیرا طی چهار سال گذشته، برخلاف تمامی رؤسای جمهور قبلی، تمام ضوابط رفتاری را نقض کرد و در این راستا با نزدیکی به این طبقه، آنها را وارد سیاست کرد.
به گفته این کارشناس ارشد مسائل استراتژیک، طبیعی است که قشر سطح پایین جامعه آمریکا چندان با قانون اساسی آشنایی ندارند و به همین دلیل ارزش‌ها و اصول دموکراسی در آمریکا برای این قشر کاملاً بیگانه است و تنها تحت تأثیر جنجال‌های ترامپ پس از انتخابات قرار گرفته بودند.
حسینی معتقد است که شورش‌های اخیر هواداران ترامپ نوعی وندالیسم خفته در آمریکا بود که توسط ترامپ بیدار شد؛ البته جایگاه تسخیر کنندگان کنگره در جامعه آمریکا عمیق نیست.
وی خاطرنشان می‌کند: آنچه در جامعه آمریکا باقی می‌ماند، وضعیت دو قطبی است که باعث می‌شود یک شکاف عظیم اجتماعی در ایالات متحده ایجاد شود.
این اتفاق مانند حادثه ۱۱ سپتامبر یک نقطه عطف است
حسن بهشتی پور، کارشناس روابط بین‌الملل به خبرنگار ایمنا می‌گوید: آنچه در کنگره آمریکا رخ داد، یک آبروریزی بزرگ برای این کشور و همچنین موجب سرافکندگی و سرشکستگی کسانی که ایالات متحده را مهد دموکراسی دنیا می‌دانستند، شد. در حقیقت در باور کسی نمی‌گنجید چنین اتفاقی در واشنگتن رخ دهد و معمولاً کشورهای جهان سوم را متهم می‌کردند که چون دموکراسی در آنها نهادینه نشده، چنین اتفاقاتی محتمل است.
به گفته وی، این اتفاق یک نقطه عطف است؛ مانند حادثه ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ که یک نقطه عطف برای آمریکایی‌هایی بود کا تا آن تاریخ هیچ‌وقت جنگ را از نزدیک لمس نکرده بودند.
به گفته این کارشناس روابط بین‌الملل، در طول تاریخ، آمریکا در ۱۴۰ کشور دنیا مداخله مستقیم و غیرمستقیم نظامی داشته و سربازان خود را به ۱۲۰ کشور فرستاده است؛ اما هیچ‌وقت مردم این کشور جنگ، آتش و خون را از نزدیک لمس نکرده بودند و این اولین بار بود که با فروریختن ساختمان‌های دوقلوی تجاری که مظهری از نظام سرمایه‌داری بود، بهت و حیرت کل شهر نیویورک را فرا گرفت و بعد از حدود دو قرن، از نزدیک حس جنگ را لمس کردند.
بهشتی پور می‌گوید: کارشناسان از جمله آقای ال‌گور، کاندیدای ریاست‌جمهوری این کشور معتقدند که این اتفاقات نتیجه اعمال ایالات متحده بوده و باید از آن عبرت برد. حالا از آن نقطه عطف حدود ۲۰ سال گذشت و این‌بار شاهد حمله به دموکراسی آمریکا و یکی از نمادهایی که این کشور بدان افتخار می‌کرد هستیم.
وی معتقد است که از زمان کشف قاره آمریکا حدود چهارصد سال می‌گذرد و بالغ بر دویست سال است که نظام انتخاباتی در این کشور در جریان بوده و در این دو قرن گذشته از آنجا که مظاهر تمدنی نداشتند، مظاهر آزادیخواهی و پیشگام بودنشان در دموکراسی همیشه زبانزد روشنفکران آمریکایی بود و به جهانیان فخر می‌فروختند که به چنین سطحی از آزادی و دموکراسی رسیده‌ایم؛ البته خودشان به اینکه در مسائل سایر کشورها مداخله می‌کنند اذعان داشتند، ولی در داخل آمریکا به این امر که نظامی مبتنی بر آزادی و دموکراسی حاکم است افتخار می‌کردند و مجسمه آزادی هم نمادی از همین مظهر است.
به اعتقاد این کارشناس روابط بین‌الملل، حمله به کنگره توسط طرفداران ترامپ، صرف نظر از اینکه با تحریک خودش صورت گرفت، اما بغض فروخفته بخشی از جامعه آمریکا بود که تبدیل به یک دوقطبی شد. کسانی که نتایج انتخابات را عادلانه نمی‌دانند و بدان معترض‌اند، هرچند هیچ گاه نتوانستند مدرکی دال بر وجود تقلب ارائه دهند، ولی با این واقعیت که از راه قانونی نتوانستند خواسته خود را به کرسی بنشانند، مواجهند.
بهشتی پور تاکید می‌کند: هرچند نمی‌توان همه طرفداران ترامپ را موافق حمله به کنگره دانست، ولی واقعیت این است که ضربه مهلکی بر نماد دموکراسی آمریکا وارد شد. میچ مکانل، رهبر جمهوری‌خواهان سنا در سخنرانی خود سعی کرد آبرو و حیثیت ازدست‌رفته جمهوری‌خواهان را بازسازی کند و از اینکه صدای مخالفان را شنیده، سخن گفت و با اشاره به اینکه اگر هر کسی شکست بخورد و چنین رفتاری بکند، سنگ روی سنگ بند نمی‌شود و در انتخابات بعدی هم این روال می‌تواند ادامه پیدا کند سعی در نجات دموکراسی و جمهوری‌خواهی داشت.
وی خاطرنشان می‌کند: جمهوری‌خواهان با اینکه معتقد هستند در انتخابات تقلب شده، اما می‌پذیرند که باید قواعد بازی را رعایت کنند و این درسی است که می‌تواند مفید باشد. جمهوری‌خواهان این پیام را به معترضان منتقل کردند که اگر این روال ادامه یابد، دموکراسی قربانی می‌شود و از حکومت مردم شعاری بیشتر باقی نمی‌ماند.
نظر شما