به گزارش خبرنگار ایمنا، با توجه به همه‌گیری ویروس کرونا، امروز جوامع با مشکلاتی چون کاهش رشد اقتصادی، افزایش بیکاری و آسیب‌های اجتماعی مختلفی مواجه هستند. رواج برخی شایعه‌ها در زمینه تأثیر الکل در پیشگیری از ابتلای بیماری کرونا و این تصور غیرمنطقی که معتادان کمتر به این بیماری مبتلا شده و در مقابل آن مصونیت بیشتری دارند افرادی ناآگاه از جامعه را به سمت و سوی مصرف این مواد خطرناک و خانمانسوز سوق داد. محققان و متخصصان علوم پزشکی با رد هر گونه تأثیر مواد الکلی و مخدر در پیشگیری از کرونا مصرف آنها را بسیار خطرناک می‌دانند به ویژه اینکه معتادان از جمله افرادی هستند که به خاطر ناتوایی جسمی و روانی و نیز مصرف و تزریق گروهی مواد، ریسک ابتلا و مرگ و میر بیشتری دارند.
رواج شایعه مبتلا نشدن معتادان به کرونا و افزایش مصرف تریاک
رضا روزبهانی، متخصص پزشکی اجتماعی در این باره به خبرنگار ایمنا، می‌گوید: باور غلطی بین خانواده‌ها و افراد جامعه شایع شد که معتادان کرونا نمی‌گیرند و این شایعه باعث شده که مصرف مواد مخدر سنتی به خصوص تریاک افزایش پیدا کند. در صورتی که در واقعیت اصلاً این موضوع صحیح نیست و مطالعات علمی و بررسی مقالات نشان می‌دهد که سیگار و مواد مخدر به خصوص "اپیون" (خانواده تریاک) مصونیت در برابر این ویروس ایجاد نمی‌کند. این موارد به صورت علمی ثابت شده و مطالعات متعددی در این زمینه صورت گرفته است. هیچ مقاله‌ای وجود ندارد که افرادی که مواد مخدر و سیگار مصرف می‌کنند به کرونا مبتلا نشوند. بنابراین اشخاصی که دخانیات مصرف می‌کنند و معتادان از گروه‌های پرخطر در معرض ابتلاء به ویروس کرونا هستند و این باور غلطی است که بین مردم شایع شده است.
وی با بیان اینکه تعطیلات چند روزه در هر شرایطی باعث افزایش دورهمی‌ها و مصرف مواد مخدر بین برخی افراد می‌شود، می‌گوید: در هر شرایطی که مردم بیشتر در خانه باشند مصرف مواد مخدر هم افزایش پیدا می‌کند و این موضوع را نمی‌توان تنها به کرونا ربط داد. در ایام تعطیلات نوروز یا تعطیلی‌های چند روزه نیز شاهد این اتفاق در جامعه هستیم، برنامه تفریحی برخی در ایام تعطیلی استفاده از مواد مخدر است، معمولاً در پارتی‌ها، مهمانی‌ها و جمع‌های خصوصی اشخاص فرصت بیشتری برای مصرف مواد مخدر دارند و این اتفاق در مورد مواد سنتی و صنعتی وجود دارد. در حال حاضر مصرف همه نوع موادی افزایش یافته است و چند سال قبل مصرف گل در کشور کمتر بود و اکنون بعد از تریاک مصرف این مخدر در کشور رتبه دوم را دارد.
پایین بودن قیمت موادمخدر به دلیل نزدیکی به افغانستان
وی با اشاره به افزایش مصرف آمفتامین و شیشه در کشور، اظهار می‌کند: این موضوع چندان ربطی به همه‌گیری ویروس کرونا ندارد چرا که این اتفاق یک روند جهانی است. قبلاً از افغانستان همسایه ایران بیشتر مخدر تریاک صادر می‌شد و اکنون شاهدیم افغانستان به لابراتوار آمفتامین و شیشه تبدیل شده است. در ایران به دلیل نزدیکی به افغانستان قیمت تمام شده این نوع مواد نسبت به کشورهای اروپایی و آمریکایی بسیار کمتر بوده و استفاده آن افزایش یافته است.
این متخصص پزشکی اجتماعی تصریح می‌کند: در حال حاضر همه‌گیری ویروس کرونا، بیکاری جوانان، قرنطینه‌ها، محدودیت‌ها و دورهمی‌ها در مصرف مواد مخدر تأثیرگذار است. اما نمی‌توان اپیدمی کرونا را عامل اصلی افزایش مصرف مواد دانست به هر حال همیشه در ایام تعطیلات با تجمع افراد شاهد افزایش مصرف مواد مخدر هستیم.
عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان، تصریح می‌کند: با توجه به شرایط فعلی که فرزندان بیشتر در خانه هستند در زمینه داشتن مهارت برای پیشگیری از اعتیاد فرزندان در این شرایط کرونایی باید خانواده‌ها استانداردهایی را برای قرنطینه تعریف کنند برای مثال برای اوقات قرنطینه برنامه‌ریزی شود تا این دوران یکنواخت نباشد و فرزندان کم حوصله نشوند. پدر و مادر برنامه‌ها را با توجه به شرایط اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی تقسیم بندی کنند. کل شبانه روز را پای تلویزیون یا سیستم کامپیوتر ننشیند، از انجام کارهای یکنواخت پرهیز کنند و با یک تقسیم بندی صحیح بیشتر وقت بیشتری را با خانواده بگذارنند. از حضور در جمع‌های خانوادگی و دورهمی‌های فامیلی هم در ایام کرونایی اجتناب کنند و تعاملات فامیلی را بیشتر در گروه‌های مجازی داشته باشند.
وی تاکید می‌کند: والدین دقت کنند مراقبت‌های پلیسی خانواده برای پیشگیری از اعتیاد فرزندان نوجوان بی‌فایده است، باید بیشتر درباره عواقب مصرف مواد مخدر آگاهی بخشی شود، همین آگاهی دادن به فرزندان، افزایش اعتماد به نفس آنها و تقویت قدرت «نه گفتن» باعث می‌شود که آنها در جامعه امنیت بیشتری داشته باشند و کمتر آلوده مواد مخدر شوند. پدر و مادرها باید بدانند که مراقبت پلیسی و ترساندن فرزند و بازرسی دائمی هیچ کمکی به فرزند نمی‌کند.
سه دلیل مصرف مواد مخدر سنتی در همه گیری کرونا
مرتضی پدریان، آسیب‌شناس اجتماعی با تاکید بر وجود سه دلیل مصرف موادمخدر در همه گیری ویروس کرونا در گفت وگو با خبرنگار ایمنا، اظهار می‌کند: در اپیدمی کرونا وقتی بحث اعتیاد مطرح می‌شود هنوز هم عبارت «معتادان کرونا نمی‌گیرند» به عنوان یک باور عمومی در بین مردم در شرایط فعلی مطرح است. همین باور باعث شده که شاهد افزایش مصرف مواد مخدر سنتی به خصوص تریاک و شیره در بین افراد باشیم.
این استاد دانشگاه با اشاره به کاهش خدمات مراکز حمایتی در ایام کرونا و به تبع آن کاهش میزان درمان معتادان، می‌گوید: وجود محدودیت‌های کرونایی و کاهش اجباری برنامه‌های درمانی برای معتادان و اینکه آنها نمی‌توانند جلساتی مانند کنگره ۶۰، شروط و NA (معتادان گمنام) را برای درمان اعتیاد داشته باشند، همچنین نبود حمایت عاطفی، روحی و روانی به وسیله انجمن‌های گمنام همچون گذشته خود به خود میزان لغزش‌ها در مصرف کننده‌های مواد مخدر را نیز افزایش داده است. همچنین امروزه با توجه به گسترش پدیده بیکاری و کاهش درآمد اعضای جامعه عده‌ای برای پر کردن اوقات فراغت بیکاری به سمت موادمخدر گرایش پیدا می‌کنند.
وی برای پیشگیری از اعتیاد فرزندان در اپیدمی کرونا و قرنطینه خانگی به خانواده‌ها توصیه می‌کند: با توجه به حضور بیشتر فرزندان در خانه در ایام کرونایی ممکن است شاهد گسترش اعتیاد پنهان (بخوری شدن) باشیم، در مقاله‌ای در مورد خانه نشینی ذکر کردم که گرایش به بازی‌های بومی و محلی می‌تواند میزان نشاط، شادی آوری و هیجان را در خانواده‌ها پر کند و کارکردهای فردی و جمعی مثبتی را دنبال داشته باشد و به نظر می‌رسد در شرایط کنونی بهتر است خانواده برای پیشگیری از اعتیاد فرزندان به سمت انجام بازی‌های جمعی یا محلی بروند.
فعالیت کمپ‌های ترک اعتیاد در همه‌گیری ویروس کرونا
سمیه کریمی، معاون پیشگیری بهزیستی استان اصفهان در خصوص فعالیت کمپ‌های ترک اعتیاد در همه‌گیری کرونا به خبرنگار ایمنا، می‌گوید: از زمان اعلام شیوع کرونا که تقریباً از اسفندماه بود پذیرش در کمپ‌ها محدودتر و تا خردادماه ممنوع اعلام شد و بعد از آن پذیرش بیمارانی که از قبل در مرکز حضور داشتند فراهم شد اما اجازه پذیرش بیماران جدید وجود نداشت. از خردادماه دستورالعمل بازگشایی مراکز با رعایت پروتکل‌های بهداشتی برای مراکز شبانه‌روزی مانند کمپ‌های تحت نظارت بهزیستی ابلاغ شد.
وی تصریح می‌کند: ابلاغ بازگشایی به صورت مرحله‌ای و مطابق ظرفیت جدید اعلام شده بین یک سوم تا نصف ظرفیت برای مراکز بوده است که این میزان ظرفیت با توجه به ساختار فیزیکی آنها و بر مبنای رعایت پروتکل‌های بهداشتی با حفظ فاصله اجتماعی یک و نیم تا دو متر تعیین شده بود. بعد از آن مراکز با این ظرفیت شروع به کار کردند و همچنان با همان ظرفیت‌ها در انجام ارائه خدمات هستند. رعایت پروتکل‌های بهداشتی نیز با تلاش همه مسئولان کمپ‌ها در حال اجراست و خوشبختانه تاکنون مورد خاص فوتی ناشی از کرونا در استان در کمپ‌ها برای معتادان گزارش نشده است.
معاون پیشگیری بهزیستی استان اصفهان، تاکید می‌کند: در دو هفته محدودیت کرونایی آذرماه این مراکز جزو گروه مشاغل یک محسوب شدند و مطابق همان روال قبلی و پروتکل‌هایی که قبلاً به آنها ارائه شده بود همچنان انجام فعالیت را داشتند و مانند مراکز درمانی به ارائه خدمات درمانی برای بیماران مشغول هستند.
دسترسی معتادان به دارو درمانی در همه‌گیری کرونا
وی در خصوص فعالیت کمپ‌ها در استان، اظهار می‌کند: در استان اصفهان برای تعداد ۸۷ کمپ مجوز فعالیت صادر شده است و تعداد چهار کمپ در استان به دلیل نقض رعایت پروتکل‌ها و رعایت نکردن دستورالعمل‌هایی که قبلاً به آنها اعلام شده بود پلمپ شدند و در حال حاضر تعداد ۸۳ کمپ فعال در استان اصفهان مشغول ارائه خدمات به بیماران درگیر اعتیاد هستند. در حال حاضر دو کمپ فعال زنان هم در استان اصفهان وجود دارد و چند کمپ نیز در حال دریافت مجوز هستند.
معاون پیشگیری بهزیستی استان اصفهان در مورد دسترسی معتادان به دارو درمانی در اپیدمی کرونا، تصریح می‌کند: کمپ‌ها از جمله مراکزی هستند که در آن برای معتادان بدون دارو، درمان صورت می‌گیرد و بیماران درگیر اعتیاد نیازی به داور ندارند. اما مراکز سرپایی یا ( MMT) در طول کل این دوران با رعایت پروتکل‌هایی که مخصوص این مراکز نوشته شده است و تحت نظارت بهزیستی در حال ارائه خدمات و درمان دارویی برای معتادان هستند و از خدمات دارویی برای درمان بیماران کمک می‌گیرند. چنانچه تعدادی از بیماران نتوانند به مراکز اقامتی بدون دارو برای درمان و ترک اعتیاد بروند مراکز روزانه سرپایی با همان توان قبلی به این افراد ارائه خدمات می‌کنند.
کریمی تاکید می‌کند: در واقع مراکز درمانی سرپایی (MMT) درمان با دارو را برای معتادان انجام می‌دهند و کمپ‌ها به صورت خود معرف و بدون استفاده از دارو در دوره‌های درمانی و مدل درمانی که در کمپ‌ها مرسوم است کار درمانی آنها را مطابق با ظرفیت‌های موجود هر کمپ انجام می‌دهند.
مصرف موادمخدر به سمت مواد صنعتی رفته است
سرهنگ غلامحسین صفری، رئیس پلیس مبارزه با مواد مخدر استان اصفهان، به خبرنگار ایمنا اظهار می‌کند: میانگین سنی مصرف‌کنندگان مواد مخدر بالای ۲۳ سال است اما اگر بخواهیم تمام افراد را در نظر بگیریم حتی مصرف کنندگان ۱۲ یا ۱۳ ساله هم مشاهده می‌شوند که نقش خانواده‌ها در ترویج مصرف یا عدم مصرف به میان می‌آید.
وی می‌افزاید: کشفیات مواد مخدر در سال جاری بیش از ۳۰ تن بوده که نسبت به سال گذشته ۳۵ درصد افزایش داشته است و نسبت به سال ۹۷ نیز با افزایش حدود ۵۰ درصدی مواجهیم که این زنگ خطری برای استان اصفهان بوده است. در واقع بیش از ۳۰ تن کشفیات در سال جاری کشف و ضبط شده است و به طور کلی استان اصفهان از نظر کشف، دستگیری و اشراف بر باندهای مواد مخدر در وضعیت خوبی قرار دارد.
رئیس پلیس مبارزه با مواد مخدر استان اصفهان، تصریح می‌کند: دغدغه پلیس مبارزه با مواد مخدر گرایش معتادان به مصرف مواد صنعتی است، در گذشته معضل اصلی مصرف، مواد سنتی بود که در حال حاضر مصرف مواد مخدر به سمت صنعتی شدن رفته و این امر معضل بزرگی است. یکی از معضلات استان ما حاشیه‌نشینی است که با شرایط اقتصادی کشور تشدید شده است، با مهاجرت‌هایی که از استان‌های دیگر به اصفهان مواجه هستیم بعضاً والدین درگیر اعتیاد هستند و بدین ترتیب فرزندان نیز درگیر مواد مخدر می‌شوند و طبعاً همین فرزندان در سنین پایین در محیط آسیب‌پذیر قرار گرفته و در دام اعتیاد می‌افتند که اینگونه باندهای خانوادگی در خصوص خرده‌فروشی و حمل مواد مخدر ایجاد می‌شود که درصد بسیاری از این نوع باندها هم دستگیر شده‌اند.
سنگر اصلی مبارزه با موادمخدر خانواده است
سرهنگ صفری در خصوص مواد مخدر گل و گراس، اظهار می‌کند: متأسفانه مافیای مواد مخدر ذائقه افراد را شناسایی می‌کند و با توجه به اقبالی که در مصرف گراس بوده و به دلیل جوان پسندی آن، توزیع را به گل منتقل کردند و به صورت کشت گلخانه‌ای که کیفیت گیرایی و تخریب آن بالاتر است توانسته‌اند گروه هدف جوانان را جذب کنند که کشت آن هرچند درصد زیادی ندارد اما یکی از تهدیدات جدید است.
وی تاکید می‌کند: سنگر اصلی مبارزه با مواد مخدر خانواده است، وقتی بنیان‌های خانواده به سستی گراید باید منتظر هر آسیبی برای جوانان باشیم، اگر خانواده‌ها نسبت به پیشگیری از مصرف مواد مخدر اقدام نکنند در آینده نه چندان دور باید شاهد اتفاقات ناخوشایندی باشیم.
نظر شما