به گزارش خبرنگار ایمنا، حاشیه‌نشینی غده چرکینی است که انواع آسیب‌ها را در خود دارد که هم حاشیه‌نشینان و هم شهرنشینان را تهدید می‌کند. حاشیه‌نشینان که روزگاری در سودای یافتن کار و درآمد بهتر راهی شهرها شدند، نصیبی جز ناکامی نیافتند. آنان که فقر و ناداری به جلای وطن وادارشان کرده بود و در شهر نیز مامنی نیافتند، لاجرم در پیرامون شهرها ساکن شدند تا شاید گریزگاهی به سوی روزگار بهتر بیابند.
مهاجرت از ارکان اصلی حاشیه‌نشینی
مجید طاهری دمنه، عضو هیئت علمی گروه شهرسازی و معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد فریدن مهاجرت را از ارکان اصلی ایجاد مناطق حاشیه شهری می‌داند و می‌گوید: حاشیه‌های شهری مناطقی است که مهاجران سایر مناطق در آرزوی یافتن کار بهتر و درآمد بیشتر از محل زندگی اولیه خود کوچ کرده و در آن‌ها ساکن شده‌اند، لذا بی رونقی کشاورزی روستایی و نبود درآمد در سکونتگاه‌های کوچک از ارکان اصلی ایجاد حاشیه‌های شهری بوده است.
وی با بیان اینکه شهرداری‌ها در گذشته راهکاری برای جلوگیری از ایجاد و گسترش پدیده حاشیه‌نشینی در پیرامون شهرها نداشتند، خاطرنشان می‌کند: با مرور زمان و با تدوین قوانین جدید، شهرداری‌ها ابزارهایی کنترلی مانند صادر نکردن پروانه ساخت و ساز برای کنترل و تشدید نظارت بر این مناطق بدست آوردند.
عضو هیئت علمی و گروه شهرسازی و معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد فریدن می‌افزاید: امروزه با قدرت گرفتن شهرداری‌ها و افزایش اختیارات این دستگاه اجرایی و همکاری دستگاه قضائی، به تدریج از ساخت و سازهای غیر مجازی که منجر به ایجاد حاشیه‌نشینی می‌شود جلوگیری شده و اگر همین روال ادامه داشته باشد پدیده حاشیه نشینی تا حد قابل توجهی از بین می‌رود.
گلپایگان از شهرهای نیمه شمالی استان اصفهان است که با وجود قابلیت‌ها و ظرفیت‌های فراوان، با چالش حاشیه‌نشینی دست به گریبان است؛ ساکنان محلات محروم پیرامون این شهر گاه از نخستین امکانات و خدمات شهری بی‌نصیب هستند.
از کوچه‌های خاکی تا چالش امنیت
علی قانونی از شهروندان محله هاشم‌آباد گلپایگان می‌گوید: برای خرید هر کالایی باید به مرکز شهر برویم در حالی که تاکسی اصلاً اینجا نمی‌آید. این محله واقعاً محروم است. خیلی از کوچه‌ها خاکی است و با هر بارش برف یا باران تمام خانه و زندگی مردم از گِل و لای پُر می‌شود.
مسعود یاوری دیگر شهروند محله محروم هاشم‌آباد گلپایگان می‌گوید: در این منطقه نه پارک مناسب وجود دارد نه زمین بازی استاندارد برای بچه‌ها. اوضاع اصلاً خوب نیست. حق مردم این محله نیست که در این شرایط زندگی کنند.
مریم کریمی از ساکنان محله کاظم‌آباد گلپایگان می‌گوید: آمار سرقت در این مناطق زیاد است، بسیاری از کوچه‌ها خاکی و در ساعات میانی روز تاکسی و اتوبوس وجود ندارد. نمی‌دانم این اوضاع تا کی ادامه دارد، اما امیدوارم هر چه زودتر وضعیت این محله بهتر شود.
توزیع نامتوازن امکانات شهری، عامل گسترش حاشیه‌نشینی
پیمان شکرزاده، شهردار گلپایگان که با رویکرد متفاوتی به واکاوی پدیده حاشیه‌نشینی می‌پردازد عقیده دارد: شهرداری با توزیع عادلانه خدمات و تخصیص امکانات به مناطق حاشیه‌نشین همچون سایر محلات شهری حقوق اهالی این مناطق را استیفا و مطالبات آنان را محقق می‌کند.
او تصریح می‌کند: یکی از برنامه‌های شهرداری گلپایگان که همواره در اولویت اجرا قرار داشته است ارائه خدمات به محلات حاشیه شهر بوده است که در گذشته در اطراف شهر به وجود آمده و ساکنان این مناطق به علل گوناگون نتوانسته‌اند جذب نظام اقتصادی اجتماعی شهر شوند تا از امکانات خدمات شهری استفاده کنند.
شهردار گلپایگان می‌افزاید: مسئولان شهرداری و اعضای شورای اسلامی این شهر با هدف رفع نابسامانی در مناطق حاشیه‌نشین شهر بازدیدهای دوره‌ای و محله‌ای را انجام می‌دهند و این فرایند را تا حصول عملیات خدمت‌رسانی به شهروندان ادامه خواهند داد، البته برای تسریع و تکمیل پروژه‌های عمرانی حاشیه‌های شهر جلساتی را با مسئولان شهری و استانی برگزار می‌کنیم.
شکرزاده با بیان اینکه دستیابی شهروندان حاشیه‌نشین شهر به امکانات و تحقق شعار عدالت اجتماعی در شهر سیاست مدیریت شهری است، تصریح می‌کند: در بودجه سال ۹۹ چند ردیف اعتباری برای اجرای پروژه‌ها در محلات حاشیه‌ای تعریف شده است، برنامه‌ریزی و اولویت بندی طرح‌ها و پروژه‌ها در شهرداری باید بر مبنای محله محور بودن و رفع نیازهای ساکنان هر محله تدوین شود تا آسیب‌های اجتماعی در این مناطق کاهش یابد.
حاشیه‌ها گسترده می‌شود
حسین زاهدی، رئیس شورای شهر گلپایگان معتقد است: حاشیه‌نشینی حاصل مهاجرت روستاییان به شهر است که درآمد پایین کشاورزان و نبود امکانات بهداشتی و درمانی، تحصیلی و سختی دسترسی به خدمات اجتماعی از مهم‌ترین علل آن است.
او می‌افزاید: پدیده حاشیه‌نشینی در شهر گلپایگان قبل از انقلاب به وجود آمده است و در جریان آن ساکنان روستاهای شهرستان برای کسب درآمد و گذران بهتر معیشت زندگی خود به شهر گلپایگان مهاجرت کرده‌اند؛ این مهاجران توان خرید خانه در مرکز شهر را نداشتند به همین دلیل در محلات حاشیه‌ای نظیر کاظم‌آباد و شهید هاشمی ساکن شدند و از همان زمان هم از توزیع عادلانه امکانات شهروندی محروم بودند.
رئیس شورای اسلامی شهر گلپایگان می‌گوید: در دو سال اخیر طرح‌های متعددی از طرف شهرداری گلپایگان با هدف ساماندهی مناطق حاشیه‌نشین اجرا شده است و تلاش می‌کنیم تا مشکلات و آسیب‌های اجتماعی این مناطق را کاهش دهیم.
زاهدی می‌افزاید: تکمیل بلوار آیت‌الله خوانساری، ساماندهی فضای سبز این بلوار، رسیدگی به وضعیت کوچه‌ها و لکه‌گیری آسفالت در محلات پیرامونی آن انجام شده است.
او می‌تصریح می‌کند: برای جلوگیری از توسعه حاشیه‌نشینی و افزایش جمعیت این مناطق، مجوز برای احداث بنا در آن‌ها صادر نمی‌شود و اجازه افزایش ساخت و ساز در اراضی کشاورزی را نمی‌دهیم.
نظر شما