به گزارش ایمنا به نقل از روابط عمومی معاونت توسعه مدیریت و منابع، لادن حیدری در هفتمین نشست آنلاین «ارائه تجارب مدیران» در مرکز آموزش مدیریت دولتی به موضوع اقتصاد فرهنگ پرداخت و گفت: تحولات بسیاری در دنیای معاصر و در عرصه‌های مختلف فرهنگی هنری رخ داده و نگاه اقتصادی به تولید کالاها و محصولات فرهنگی را موجب شده تا آن جا که «اثر فرهنگی» را غیرقابل تکرار و انتشارات را به «کالای فرهنگی» تولید شده برای عرضه و فروش در بازار و کسب سود مبدل ساخته است.
وی افزود: منظور از اقتصاد فرهنگ تجزیه و تحلیل بخش فرهنگ در چارچوب تئوری‌ها و مفاهیم دانش اقتصاد است. اقتصاد فرهنگ با به‌کارگیری نظریه‌های اقتصادی در تولید، توزیع و مصرف کالاهای فرهنگی و تخصصی بهینه منابع اشاره دارد. از سال ۲۰۰۰ میلادی، اقتصاد جهانی به طور رسمی فرهنگ را به عنوان یکی از مؤلفه‌های ضروری توسعه اقتصادی پذیرفت و نقش مؤثر آن را در سیاست گذاری‌های اقتصادی تاکید کرد.
معاون توسعه مدیریت و منابع وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه داد: نزدیک به پنج دهه است که بررسی اقتصادی فرهنگ و هنر در کشورهای توسعه یافته مورد توجه جدی قرار گرفته و طی آن ادبیات روزافزونی درباره ابعاد اقتصادی فعالیت‌ها و آثار فرهنگی و هنری در کشورهای توسعه یافته شکل گرفته و مباحث آن در دانشگاه‌های مختلف تدریس می‌شود. در حالی که در ایران سابقه این بحث به دو دهه می‌رسد. برای ارتقای این موضوع در کشور ما پیش از پیش نیاز به فرهنگ سازی، ظرفیت سازی و مفهوم سازی جدید در نظام مدیریت کلان دستگاه‌های سیاسی، فرهنگی و اقتصادی داریم.
حیدری گفت: ۱۱ حوزه به عنوان شاخه‌های مختلف صنایع خلاق در جهان معرفی شده است که عبارتند از: تبلیغات و بازاریابی ، معماری، کتاب، بازی، فیلم، موسیقی، روزنامه‌ها و مجلات، هنرهای نمایشی، رادیو، تلویزیون و هنرهای تجسمی. Wipo سازمان جهانی مالکیت فکری شاخص نوآوری جهانی سال ۲۰۱۹ را منتشر نموده که سطح نوآوری را در ۱۲۶ کشور جهان بر اساس معیارهایی هم چون کمال کسب و کار و سطح خلاقیت سنجیده است، سوئیس در این رتبه بندی با کسب امتیاز ۶۷ از ۱۰۰ برای نهمین بار است که در صدر لیست خلاق‌ترین کشورهای جهان در زمینه اقتصادی قرار گرفته است به دنبال آن سوئد و ایالات متحده به ترتیب در جایگاه‌های هم رسوم به چشم می‌خورد.
به گفته وی، بر اساس این گزارش، ایران در سال ۲۰۱۹ با ۴ پله ارتقا نسبت به سال قبل به رتبه ۶۱ ارتقا یافته است در منطقه آسیایی جنوبی و آسیایی مرکزی نیز کشورمان پس از هند دارای رتبه دوم است.
معاون توسعه مدیریت و منابع وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: تقسیم‌بندی تقسیم‌بندی‌های موجودِ ادبیات نظری، «اقتصاد فرهنگ» را به سه بخش «هنر؛ میراث فرهنگی و صنایع خلاق» تقسیم می‌کند. هنر شامل هنرهای تجسمی؛ هنرهای نمایشی و ادبیات است؛ در بخش میراث سخن ازموزه‌ها و بناهای میراثی است، بخش صنایع خلاق– به عنوان مهم‌ترین رکن - نه تنها کالاها و خدماتِ فرهنگی بلکه رسانه‌های دیجیتال؛ سینما؛ صنعتِ موسیقی؛ گرافیک و تبلیغات؛ معماری؛ فیلم و ویدئو؛ عتیقه؛ نشر؛ صنایع دستی؛ مد، بازی‌های رایانه‌ای، و همچنین خدمات رایانه رایانه‌ای؛ اسباب‌بازی‌ها و کلِ حوزه تحقیق و توسعه(R&D)؛ فناوری اطلاعات؛ تجهیزات صدا؛ نرم افزار و سخت افزارهای سمعی و بصری؛ تجهیزاتِ چاپ؛ طراحی داخلی و جواهرات را نیز در برمی‌گیرد.
حیدری افزود: ایران با پیشینه تاریخی سرشار و قرار داشتن در زمره ۱۰ کشور برخوردار از میراث فرهنگی غنی در جهان، ثبت ۱۰۰ هزار اثر تاریخی و یک میلیون اثر شبه تاریخی و جلوه‌های ویژه فرهنگی و هنری در عرصه اقتصاد جهانی فرهنگ و هنر جایگاه مناسب و سزاواری ندارد.
وی ادامه داد: آینده منطقی این فرایند تقویت بیش از پیش سهم بخش فرهنگی و خلاق در تولید ناخالص داخلی این کشورها خواهد بود. ارزش افزوده در این اقتصاد از راه کسب و کارهای خلاقانه‌ای حاصل می‌شود که بر اساس فعالیت‌های ذهن پردازانه در صنایع فرهنگی ایجاد شده‌اند. در این نوع اقتصاد، تمرکز کسب و کارها در حوزه‌ی خدمات فرهنگی بیش‌تر می‌شود و شرکت‌های کوچک و متوسط (SMEs) فرهنگی و هنری با به‌کارگیری دانشِ روز و نیروهای متخصص، عاملان توسعه به شمار می‌آیند. اسناد بالادستی کشور هم بر این مهم صحه می‌گذارند؛ تأکیدِ اسناد بالاسریِ کشور بر اقتصاد دانش‌بنیان به این معنی است که بخش فرهنگ و هنر باید قسمتی از بار تولید ناخالص داخلی را به عهده گیرد و از وضعیت طفیلی بودگی به عاملی فعال در کسبِ درآمد تبدیل شود.
معاون توسعه مدیریت و منابع وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی تصریح کرد: این راهبرد کلان از آن رو اهمیت داشت که از یک سو بن بست‌های مالی ناشی از شرایط دشوار تحریم و کاهش چشمگیر قیمت نفت، نگاه‌ها را دیگر بار به سوی صادرات غیرنفتی می‌گرداند و از دیگر سوی، روندِ رو به رشد «اقتصاد فرهنگ و هنربنیان» در جهان و همچنین رونق گرفتنِ «صنایع فرهنگی و خلاق» بر همین پایه، توجه به سهم و نقش اقتصادی فرهنگ را در شمار اولویت‌های ملی کشور و ارتباطات میان بخشی این حوزه قرار می‌داد.
حیدری افزود: این تعابیر البته با ساختارِ تجاری شده و غیردولتی بخش فرهنگ و هنر در دیگر کشورهای جهان، درخور تأملی ژرف است؛ چرا که اکنون عرصه فرهنگ در به هم آمیختگی اقتصاد و مدیریت و فناوری جهانی شده، چالش‌های بسیاری پیش روی دارد. گزاف نیست اگر آگاه سازی سیاستگذاران نسبت به ضرورت‌ها، دستاوردها و الزامات تحقق و شکل شکل‌گیری اقتصاد فرهنگ و هنر برای جلب مشارکت و استفاده از نفوذ و اقتدار نهادهای بالادستی و هم افزایی سازمان‌های دولتی را در شرایط تحریم از زمره مهم‌ترین اهداف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بدانیم.
نظر شما