به گزارش خبرنگار ایمنا، آنقدر غوغا سالاری‌ها در جریان انتخابات مجلس یازدهم زیاد بود که باعث شد اصل شفافیت فراموش شده و به حاشیه تبدیل شد.
اما با همه جنجال‌ها و شعارها و انتقادهایی که بر سر این طرح برپا شد، نهایتاً توسط محمدجواد فتحی، نماینده اصلاح‌طلب مجلس دهم در سال ۹۶ مطرح شد، اما هیئت رئیسه مجلس با بیان این موضوع که طرح‌های متعددی در دستور کار مجلس است، اعلام وصول این طرح را به تأخیر انداخت.
در ۱۷ مرداد ۹۷ حسینعلی حاجی دلیگانی مجدداً پیش‌نویس این طرح را با ۲۹ امضا تهیه کرده و به هیئت رئیسه مجلس تحویل داد. پس از بررسی این طرح توسط کمیسیون آئین‌نامه مجلس، در صحن علنی اعلام وصول گردید و سرانجام یک فوریت آن در جلسهٔ علنی شهریورماه ۹۷ به رأی گذاشته شد اما با ۵۹ رأی موافق، ۱۰۸ رأی مخالف و پنج رأی ممتنع از مجموع ۱۹۴ نمایندهٔ حاضر رد شد و در دستور کار عادی مجلس قرار گرفت.
طرح شفافیت آرای نمایندگان به سال آخر مجلس دهم رسید و بازهم دو فوریت آن در صحن علنی در معرض رأی نمایندگان قرار گرفت، اما باز هم ناکام ماند و به قول مسعود پزشکیان، نایب رئیس مجلس دهم، بدجور رأی نیاورد.
با پایان مجلس دهم، شعار شفافیت آرا به فراموشی سپرده نشد و رشته آن تا مجلس یازدهم ادامه پیدا کرد تا جایی که محمدصالح جوکار، نماینده مردم یزد و از طراحان آن، گفت که "این طرح با بیش از ١٠٠ امضا به هیئت رئیسه مجلس یازدهم تقدیم شده و پس از تشکیل کمیسیون‌های تخصصی بررسی خواهد شد. "
حال باید دید چهار سال شعار برای شفافیت به عمل تبدیل خواهد شد؟ آیا یازدهمیهای بهارستان راضی می‌شوند که رأی خود در مجلس را در معرض دید مردم بگذارند؟
شفافیت آرا از الزامات وظایف نمایندگی است
عباس مقتدایی، نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی می‌گوید که فراکسیونی در مجلس شورای اسلامی ساماندهی شده که در روزهای آینده اساسنامه آن به تصویب نمایندگان خواهد رسید.
به گفته وی نمایندگان در این فراکسیون موضوع شفافیت را بررسی، تنظیم و تصویب خواهند کرد.
به عقیده این نماینده اصفهان در مجلس نمایندگان همان گونه که باید به مردم حوزه انتخابیه خود پاسخگو باشند، وظایف نمایندگی نیز باید علنی و آشکار انجام شود.
به گفته مقتدایی شفافیت باید به عنوان یکی از الزامات وظایف نمایندگان پذیرفته شود. همانگونه که مذاکرات صحن مجلس علنی مجلس به صورت زنده پخش می‌شود، آرای نمایندگان نیز باید علنی باشد.
وی با تاکید بر اینکه نمایندگان مجلس یازدهم باید با جدیت مسئله شفافیت که مورد تاکید قانون اساسی جمهوری‌اسلامی است را تصویب کنند، می‌گوید که شفافیت نیز می‌تواند در بعضی مواقع و بنا بر مصلحت و حفظ منافع امنیت ملی، غیر علنی باشد.
نماینده اصفهان در مجلس خاطرنشان می‌کند: البته نمایندگان می‌توانند در مقاطعی بنا بر مصلحت، آرای خود را با مردم در میان بگذارند. در حال حاضر برخی از نمایندگان به واسطه شبکه‌های مجازی آرا و دیدگاه خود را به مردم اعلام می‌کنند.
شفافیت از رانت و فساد جلوگیری می‌کند
محمد صالح جوکار، نماینده مردم یزد در مجلس شورای اسلامی نیز معتقد است که شفافیت آرای نمایندگان حق مردم است.
وی در این باره می‌گوید که تنها سرمایه ارزشمند این کشور مردم هستند؛ زیرا آن‌ها این انقلاب را به وجود آوردند و هشت سال برای دفاع از انقلاب و کشور جنگیدند و امروز نیز حافظان این خاک هستند. به همین دلیل انتظار دارند زمانی که فردی را به عنوان نماینده انتخاب می‌کنند، دیدگاه و رأی وی را بدانند.
به عقیده نماینده مردم یزد در مجلس، شورای اسلامی نمایندگان باید در بخش نظارتی خود و در حوزه‌های تصمیمات کشوری، به ویژه در قوه مجریه شفافیت را دنبال کنند. شفافیت در راستای نبود پنهان‌کاری از مردم بوده و از ظهور رانت و فساد جلوگیری می‌کند.
طرح شفافیت آرا مشروط است
حسین میرزایی، نماینده اصفهان در مجلس شورای اسلامی اما نظر متفاوتی دارد. به عقیده وی شفافیت آرای نمایندگان، بستگی به موقعیت و وضعیت طرح یا لایحه مربوطه دارد.
وی در این باره می‌گوید که در مواردی مانند برجام که جنبه ملی و حیثیتی دارد، باید آرای نمایندگان شفاف باشد، اما در مواردی که به امنیت ملی مربوط است، رأی نمایندگان باید مخفی باشد. طرح شفافیت آرا مشروط مطلق نیست.
شفافیت آرا با اکثریت آرا در مجلس به تصویب می‌رسد
حسینعلی حاجی دلیگانی، نماینده مردم شاهین شهر، میمه و برخوار و از طراحان طرح شفافیت آرای نمایندگان معتقد است که مردم باید بدانند نمایندگان آن‌ها به چه طرح‌ها و مصوباتی رأی مثبت داده‌اند.
به گفته وی شفافیت باید از مجلس شورای اسلامی آغاز شود و در نهایت به تمامی ارکان نظام سرایت کند. این راه یکی از بهترین معیارهای ارزیابی نمایندگان مجلس توسط مردم است. آن‌ها باید بدانند نمایندگانشان در خصوص طرح‌ها و لوایح چه نظراتی داشته‌اند. در بسیاری از کشورهای دنیا نیز از همین روش برای شفافیت استفاده می‌شود و برای کشور هم مفید است.
نماینده شاهین شهر، میمه و برخوار تصریح می‌کند که دو سال پیش در مجلس دهم، طرح شفافیت آرای نمایندگان در مجلس رأی نیاورد و در روزهای آخر نیز مجدداً مطرح شد که بازهم نمایندگان آن را رد کردند. البته طرح‌هایی مانند "شفافیت هزینه‌های مالی انتخاباتی کاندیداها" با حداکثر آرا در مجلس تصویب شد و به قانون تبدیل شد.
حاجی خاطرنشان می‌کند: این طرح اگر در مجلس دهم در دستور کار قرار می‌گرفت، قطعاً رأی می‌آورد، اما لاریجانی معتقد بود طرح شفافیت آرای نمایندگان در مجلس دهم تصویب شده و به همین دلیل مانع از تصویب آن شد؛ البته به نظر می‌رسد این طرح در مجلس یازدهم با اکثریت آرا به تصویب رسد.
گزارش از: ابوالفضل مدنی-خبرنگار سیاسی ایمنا
نظر شما