چرا دست ها خواب می‌رود؟

به گزارش خبرنگار ایمنا، خواب رفتن دست و پا و ایجاد ضعف شدید در این اندام‌ها عارضه‌ای بسیار رایج و آزاردهنده است. چنین احساسی بسیاری اوقات بی‌خطر و موقتی است. برای مثال وقتی دست‌های خود را برای مدت طولانی زیر سرتان می‌گذارید، به دست فشار وارد می‌شود و ممکن است دستتان خواب برود یا وقتی پاهایتان را برای زمان زیادی روی هم می‌اندازید، پاها دچار این عارضه شوند. گاهی اوقات هرچند که حس خواب‌رفتگی آزاردهنده است، اما با درد همراه نیست و با رفع فشار برطرف می‌شود، اما آیا این عارضه می‌تواند نشان‌دهنده مشکلی در بدن باشد و آیا حس خواب‌رفتگی یک حالت گذرا در بدن است؟ برای پاسخ به سؤالاتی در این زمینه با فریبرز خوروش، متخصص مغز و اعصاب و استاد دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، گفت‌وگو کرده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.

خواب رفتگی شدید دست و پا چیست و چرا رخ می‌دهد؟

خواب رفتگی دست و پا یک حس ناخوشایند است که به صورت احساس سوزن سوزن شدن و ایجاد سوزش در برخی اندام‌های حرکتی حس می‌شود. این حالت زمانی ایجاد خواهد شد که فرد بیش از حد روی پا بایستد و یا هنگام خواب بر روی دست فشار زیادی وارد شده باشد یا برای مدت طولانی بر روی پا نشسته باشد.

آیا خواب رفتگی دست و پا یک بیماری است؟

حالت خواب رفتگی در اندام‌ها می‌تواند بدون اینکه بیماری باشد، در افراد رخ بدهد و حتی ممکن است همه افراد این حس را تجربه کرده باشند.، این مشکل یک پدیده فیزیولوژیک است که در اعصاب ایجاد شده و بیماری محسوب نمی‌شود، اما اگر این حالت خواب رفتگی برای مدت طولانی ادامه پیدا کند، می‌تواند نشانه‌ای از یک بیماری باشد.

چه بیماری‌هایی با علامت خواب رفتگی در دست و پا همراه است؟

احتمال دارد خواب رفتگی شدید و طولانی مدت دست و پا نشانه‌ای از بیماری در سیستم عصبی محیطی و یا مرکزی و یا حتی نشانه‌ای از یک بیماری سیستمیک باشد، مهم‌ترین بیماری‌های سیستم عصبی مرکزی که ممکن است، همراه با احساس خواب رفتگی باشد، MS و سکته مغزی است. بیماری‌های سیستم عصبی محیطی نظیر بیماری گیلن‌باره، انواع پلی نوروپاتی‌ها که در بعضی بیماری‌ها مانند دیابت رخ می‌دهد و قسمت‌هایی از بدن که اعصاب آن‌ها تحت فشار باشند، حس ضعف و خواب رفتگی را خواهد داشت.

آیا حس خواب رفتگی در حالت‌های عصبی و استرس‌زا ظاهر می‌شود؟

در افرادی که تحت فشارهای عصبی و اضطراب بیش از حد قرار بگیرند، نیز حالت خواب رفتگی در دست و پا ممکن است ظاهر شود. افرادی که دچار گریه‌های ممتد هستند نیز به علت تنفس‌های مکرر و عمیقی که دارند، خواب رفتگی اعضا را تجربه می‌کنند.

آیا کمبود ویتامین‌ها می‌تواند باعث ایجاد این اختلال شود؟

بله، خواب رفتگی در دست و پا یک علامت است که می‌تواند نشانه چندین بیماری باشد؛ این حالت ممکن است بر اثر کمبود بعضی ویتامین‌ها و بیماری‌ها مانند کمبود ویتامین گروه B به ویژه B5 و B12، کم خونی‌هایی که بر اثر فقر آهن رخ داده و بعضی بیماری‌های غدد مانند تیروئید، بیماری دیابتو بیماری‌های غده پاراتیروئید بروز کند.

چرا زنان باردار دچار خواب رفتگی دست و پا می‌شوند و درمان آن چیست؟

در زنان باردار به دلیل تغییرات فیزیولوژیکی، ورم کردن، ایجاد تغییرات شدید در ستون فقرات که باعث فشار روی عصب‌های محیطی شود و عوامل دیگر، احتمال ایجاد حس خواب رفتگی در دست و پا وجود دارد. مهم‌ترین نکته این است که این حالت در زنان باردار گذرا بوده و بعد از دوران بارداری و برگشت تغییرات فیزیولوژیکی این دوره بهبود پیدا خواهد کرد.

چه درمانی‌هایی برای خواب رفتگی دست و پا وجود دارد؟

درمان بر اساس تشخیصی است که بر اثر علت این عارضه صورت می‌گیرد. ممکن است نیاز به انجام MRI برای تشخیص مشکل در اعصاب مرکزی، گرفتن نوار عصب و عضله برای تشخیص مشکل در اعصاب محیطی و انجام بعضی آزمایش‌ها باشد تا علت این عارضه به طور دقیق مشخص شود. گاهی اوقات بعد از مشخص شدن علت، بیمار به عمل جراحی نیاز پیدا می‌کند به طور مثال اگر گرفتگی در اعصاب مچ دست باشد، شاید فرد به عمل جراحی نیاز داشته باشد. گاهی هم درمان دارویی و کنترل تحریک عصب توسط دارو بیمار را درمان خواهد کرد.

آیا جنسیت و سن در بروز حالت خواب رفتگی دست و پا مؤثر است؟

احتمال بروز خواب رفتگی شدید دست و پا در زنان و مردان یکسان است و جنسیت در این مورد اهمیت ندارد. این مشکل آزاردهنده ممکن است در هر سنی رخ دهد و تقریباً کمتر کسی است که با این حس مواجه نشده باشد.

چه زمانی نیاز است که برای درمان این عارضه به پزشک مراجعه شود؟

زمانی حس خواب رفتگی در دست و پا اهمیت پیدا می‌کند که طولانی مدت، آزاردهنده باشد و گذرا نباشد؛ در این حالت نیاز است که علت بروز این مشکل بررسی شود و علت اصلی آن با مراجعه به پزشک مشخص شود.