به گزارش خبرنگار ایمنا، سلامت جنسی شامل عملکرد هماهنگ ذهن، احساس و جسم است به نحوی که به رشد انسان در زمینه شخصی و اجتماعی کمک کرده و زمینه عاشقانه بین زوجین را ایجاد کند.
اما اخیراً سلامت جنسی در بین برخی از زوجین و همچنین جوانان در معرض خطر قرار گرفته و ایجاد روابط جنسی خارج از چارچوب زناشویی مهم‌ترین دلیل ایجاد این چالش است، به منظور بررسی چرایی ایجاد این چالش و نحوه صحیح برخورد مقابله با آن گفت‌وگویی را با فریبا عشقی نژاد، کارشناس ارشد روانشناسی، زوج درمانگر و سکس تراپ داشته‌ایم که در زیر می‌خوانید...
مهم‌ترین چالش‌های پیش روی سلامت جنسی چیست؟
مسائل جنسی بخش جدایی‌ناپذیر از ماهیت زیستی روانی، اجتماعی انسان است که سلامت و کیفیت ارضای نیاز، نقش مهمی در سلامت فرد، جامعه و دستیابی به آرامش دارد، وقتی صحبت از سلامت جنسی و چالش‌های آن می‌شود باید به دو بخش اساسی توجه کرد؛ ابتدا عدم اطلاع‌رسانی‌های لازم و بعد از آن عدم آموزش در زمینه مسائل جنسی به خانواده‌ها و نوجوانان مطرح است چرا که مشکلات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی جامعه تاثیرات خود را بر سلامت جنسی افراد هم گذاشته است.
مضرات داشتن اطلاعات غلط در زمینه موضوعات جنسی تا چه حد است؟
وقتی ما اطلاعات لازم را از کانال صحیح دریافت نمی‌کنیم، حتی کودکان هم دسترسی زیادی به اینترنت و سایت‌هایی دارند که اطلاعات غلط از آنجا دریافت می‌کنند، مشکلاتی ایجاد می‌شود که همان نگرش‌های غلط جنسی، افزایش بیماری‌های مقاربتی و خشونت‌های جنسی است، همچنین مشکلات اقتصادی و فشارهای اجتماعی بر سلامت جنسی افراد اثرمی‌گذارند به دلیل اینکه سلامت جنسی زیرمجموعه‌ای از سلامت خانواده است و در عین حال نتیجه عدم اطلاع‌رسانی کافی، شکل‌گیری ارتباطاتی خارج از زندگی زناشویی و نبود آگاهی درست فرزندان نسبت به خط قرمزها است.
از طرف دیگر با افزایش مشکلات اقتصادی شاهد افت اخلاقیات هم هستیم و این افت اخلاقیات در زندگی زناشویی باعث کاهش تعهدات زندگی زناشویی است و این موضوع سلامت خانواده را به خطر می‌اندازد به همین دلیل توجه به کانون خانواده و آموزش‌های جنسی برای زوجین می‌تواند کمک کننده باشد تا بتوانند به نیازهای یکدیگر در درون زندگی زناشویی پاسخ بدهند.
نتیجه بی‌بندوباری جنسی چیست و چگونه می‌توان سلامت جنسی جامعه را تأمین کرد؟
سلامت جنسی به معنای شناخت، آموزش و کسب مهارت است با استفاده از این موضوعات می‌توانیم، اولاً نگرش‌های جنسی سالم را به افراد جامعه منتقل کنیم، رفتارهای مثبت جنسی را توسعه دهیم، با آموزش آنها از میزان تجاوز و خشونت جنسی بکاهیم و همینطور از بارداری در نوجوانی و زمانی که فرد هنوز آمادگی لازم برای بچه‌دار شدن ندارد پیشگیری کنیم، در عین حال برنامه‌ریزی برای ازدواج و تجارب جنسی سالم در فاصله سن بلوغ تا ازدواج می‌تواند با آموزش فراهم شود، بنابراین سلامت جنسی یعنی سلامت روان کل جامعه، وقتی از نظر موضوعات جنسی افراد از سلامت برخودار باشند در دیگر بخش‌ها هم هزینه‌های کمتری متقبل خواهیم بود واقعیت این است که بی‌بندوباری‌های جنسی علاوه بر مشکلات فردی هزینه‌های زیادی به جامعه تحمیل می‌کند و درصد بسیاری از آسیب‌های اجتماعی در کنار بی‌بندوباری‌های جنسی افزایش پیدا می‌کند.
به نظر می‌رسد زنان در حوزه مباحث جنسی تا حدی به جسارت بیشتری رسیده‌اند و رفتارهای جنسی آنها افزایش یا تغییر داشته است نظر شما چیست؟
درهرحال مسائل جنسی همان‌گونه که بخشی از زندگی مردها است، بخشی از زندگی زنها هم هست اما فرهنگ بسیار کنترل‌کننده بوده است، در مسائل جنسی زنان، مسائل فرهنگی ما موضوعات جنسی را برای یک زن زشت می‌دانست و مدت زیادی باعث سرکوب این موضوع بود که با دیدگاه‌ها و اطلاعات جدید، نگاه زنان به روابط جنسی تغییرکرده و جسارت بیشتری پیدا کرده‌اند و این را به عنوان بخشی از انسانیت‌شان حق خود می‌دانند؛ در ازدواج هم یکی از موضوعات و انتظارات مهم این است که همسرشان در این زمینه بتواند به نیاز آنها پاسخ دهد؛ اما مـتأسفانه به دلیل شرایط مرد محوری که در جامعه داریم، هنوز به آنجا نرسیدیم که مردان بتوانند آگاهی لازم را در مورد روابط جنسی بدست بیاروند و بدانند چگونه به نیازهای جنسی همسرشان پاسخ دهند و هنوز چنین نگرش سالمی وجود ندارد، گرچه شرایط نسبت به گذشته رو به بهبود است ولی همچنان نیازمند آموزش این مهارت هستیم که چطور یک زوج می‌توانند در رابطه جنسی به یکدیگر کمک کنند تا بتوانند از آن رابطه لذت بیشتری ببرند و به یکدیگر نزدیک‌تر شوند، وقتی زن و مرد بدانند که همسرشان در این زمینه تلاش می‌کند برای اینکه به نیاز جنسی او پاسخ دهد نیاز به روابط خارج از خانواده کمتر می‌شود به اضافه اینکه این توجه به رفع نیاز دیگری باعث افزایش محبت بین زوجین می‌شود.
شیوع یا افزایش بیماری‌های مقاربتی را چطور ارزیابی می‌کنید؟
طبق آخرین آمار اعلام شده از سوی وزارت بهداشت در دی ماه ۹۶ این تعداد به ۳۶هزار و ۵۷۱ مورد رسیده البته این تعداد افراد شناسایی شده هستند و رییس مرکز تحقیقات ایدز تعداد بیماران را حدود ۷۰ هزار نفر تخمین زده است بسیاری از مبتلایان بعد از ازدواج و در رابطه با شریک جنسی خود مبتلا شدند، در حالی که ابتلا به ایدز در گذشته بیشتر از طریق سرنگ آلوده بود.
ایدز و هپاتیت دو بیماری هستند که با افزایش بیماری‌های مقاربتی دیگر از جمله زگیل تناسلی، تبخال تناسلی، عفونت‌های کلامیدیایی، سوزاک، افزایش پیدا کرده است و در واقع مشکلاتی هستند که می‌توانند عوارض بسیار زیادی را برای افراد داشته باشند، مشخصاً حاصل این عفونت‌های آمیزشی عوارض و التهابات لگنی، نازایی، حاملگی‌های خارج از رحم، مرده‌زایی، بیماری‌های مادرزادی، زایمان‌های زودرس است که به دلیل عدم آموزش و کسب مهارت از سوی جوانان و نوجوانان شاهد افزایش روزافزون بیماری‌های جنسی هستیم، حتی مواردی بوده که به خاطر تبخال تناسلی در زنان جوانی که هنوز زایمان نداشته‌اند مجبور به از دست دادن عضو مهمی از بدن خود شده‌اند که با افسردگی هم روبه‌رو بوده‌اند.
به نظر شما به عنوان یک متخصص این حوزه شایع‌ترین اختلالات جنسی در اصفهان چیست؟
به دلیل تابو بودن مسائل جنسی آماردقیقی از این موضوع نداریم حتی افراد جامعه ما مقاومت بالایی در مورد کارهای تحقیقی روی مسائل جنسی از خود نشان می‌دهند و معمولاً پرسشنامه‌های تحقیقی را با دقت جواب نمی‌دهند اما طبق شواهد بیشترین مشکل زنان آنورگاسمی است که منجر به سردمزاجی در آنها می‌شود و انزال زودرس هم از مشکلات رایج مردان است.
اهمیت آموزش صحیح مباحث جنسی را تا چه حد ضروری می‌دانید؟
متأسفانه ما بیشتر از هرچیزی از نهی در روابط جنسی صحبت می‌کنیم در صورتی که در تحقیقی که در آمریکا انجام دادند وقتی به جوان‌ها آموزش جنسی دادند در واقع پنج سال شروع رابطه جنسی را به عقب انداختند، پژوهش‌ها نشان می‌دهد اگر خواهان سلامت جنسی جوانان و نوجوانان و دوری آنها از عوارض رابطه جنسی زودهنگام هستیم، بنابراین لازم است اطلاع‌رسانی کافی به نوجوانان داشته باشیم اما همیشه صدمات بسیاری از نبود آموزش افراد و نهی آنها از این موضوع داشته‌ایم اما همچنان این شیوه ادامه دارد و هنوز به یک شکل واقعی و سازمان یافته کاری برای آن انجام نشده است.
بچه‌های ما بدون اینکه قوانین و خط قرمزهای رابطه را بدانند وارد رابطه می‌شوند و به دلیل اینکه از نظر احساسات و هیجانات و البته از نظر هورمونی در سطوح بالایی قرار دارند مدیریتی بر روابط جنسی خود نخواهند داشت و همین امر عواقب بسیار شدیدی دارد که دامنگیر خود و خانواده آنها و جامعه است.
ادبیات جنسی نسل جدید چگونه است و آیا شیوه روابط جنسی با گذشته تغییری داشته است یا خیر؟
اعتقاد به گناه بودن رابطه جنسی از دوران قرون وسطی شکل گرفته و تقویت شده است اما گناه دانستن رابطه جنسی بدون تولیدمثل توسط بنیان‌گذاران پروتستان تعدیل شد و بر رابطه جنسی با هدف تولیدمثل، اجتناب از خیانت، کاهش غم و ناراحتی زن و شوهر و ایجاد آسایش و محبت تأکید شده است و در اسلام به دلیل ایجاد تولیدمثل و محبت بین زوجین به این امر بها داده شده است.
اما از ۱۹۶۰ به بعد به دلیل اینکه وسایل جلوگیری از بارداری به وجود آمد کلاً نقش‌های جنسی و تعاریف مسائل و رفتارهای جنسی کاملاً تغییر پیدا کرد و آن پورنوگرافی از یک کسب و کار زیرزمینی به یک صنعت چند میلیاردی تبدیل شد، به طور کلی مسائل جنسی سه بعد اصلی شامل تولیدمثل، لذت، مهر و محبت بین زن و دارد اما درجامعه ما به دلیل مشکلات فراوان، نوع نگاه جوانان به مسائل جنسی درحد همان لذت باقی مانده یعنی خیلی بی‌پرواتر، آسان گیرتر نسبت به موضوعات جنسی شده‌اند که این امر تاکنون آسیب‌های زیادی به آنها وارد کرده همچنین افزایش بیماری‌های مقاربتی، بی بندوباری‌های جنسی و کاهش ازدواج عواملی است که به کل جامعه صدمه زده یعنی درست است که بخشی از مسائل جنسی لذت است اما چارچوب‌ها و پیش نیازهایی نیاز دارد که باید در خانواده و با ازدواج انجام شود اما متاسفانه نسبت به این موضوع بسیار سهل‌انگارانه برخورد می‌کنند و به راحتی بدون اینکه از یکدیگر شناخت یا تعهدی نسبت به هم داشته باشند با سرعت وارد رابطه جنسی می‌شوند و مشکلات عدیده‌ای را در ابعاد جسمی، روحی و روانی برای خود ایجاد می‌کنند.
گفت‌وگو از: شهین اصلانی - خبرنگار سرویس جامعه ایمنا
نظر شما