صله رحم نیاز اصلی سالمندان است

مهرداد دشتی در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا با اشاره به اهمیت صله رحم و ارتباطات فامیلی در بهداشت روانی سالمندان، اظهار کرد: سالمندی یکی از مهم‌ترین دوران و کهنسالی آخرین مقطع زندگی افراد است. هر چقدر اشخاص زندگی پرثمرتر و رضایت بخش‌تری داشته باشند، سالمندی و کهنسالی رضایت بخش‌تری هم تجربه می‌کنند.

وی با بیان اینکه سالمند در این دوره زندگی نیازهای اساسی دارد و متاسفانه بسیاری از اوقات از توجه به این نیازها غفلت می‌شود، افزود: نیاز به نوازش عاطفی از اساسی‌ترین نیازهایی است که به نوعی  بشر درگیر آن است و در واقع انسان از لحظه تولد نیازمند نوازش عاطفی است و تا لحظه مرگ این نیاز با او وجود دارد.

این روانشناس و مشاوره خانواده معتقد است که از زمانی که بچه به دنیا می‌آید و در آغوش گرفته می‌شود مادر با او تماس پوستی دارد و این موارد اولین نوازش‌هایی است که برای کودک اتفاق می افتد و تا زمان آخر عمر هم فرد به این نوع نوازش های عاطفی احتیاج دارد. در دوران کهنسالی نیز مشاهده می‌شود که فرزندان سالمندان پیوسته با والدین خود ارتباط دارند و آن‌ها را تنها نمی گذارند و نیاز به نوازش عاطفی در همه مراحل زندگی وجود دارد و فقط نوع این نوازش‌ها متفاوت است.

وی با تاکید بر اینکه در کهنسالی نیاز به نوازش کردن به دلیل نبود مشغله های بیرونی بیشتر حس می شود، ادامه داد: انسان‌ها به طور ذاتی ارزشمند هستند و نیاز به احساس ارزشمندی یک چالش اساسی است و زمانی که این احساس ارزشمندی کم رنگ شود اشخاص دچار بسیاری از مشکلات هیجانی و روانی مثل احساس افسردگی، اضطراب، ناکامی و تنهایی می‌شوند که این موارد احساس آزار دهنده‌ای است که احساس بی ارزشی به انسان دست می‌دهد.

دشتی با بیان اینکه نوازش عاطفی در بهداشت روان سالمندان حائز اهمیت است، افزود: ملاقات سالمندان و رفتن اقوام و آشنایان برای دیدن آنها بسیار ارزشمند است. در بین گروه میانسالان دید و بازدید و ملاقات ها نوعی تفریح و تفنن است، اما برای سالمندان صله رحم و تعاملات فامیلی یک نیاز اساسی و روانی است. اقوام سالمندان بایستی هر زمان که فرصت دارند به دیدار آنها بروند و با جویا شدن احوال، با آنها صله رحم داشته باشند. در حقیقت همین ارتباط و ملاقات حال سالمندان را بسیار خوب و با نشاط می‌کند.

این مشاوره خانواده با بیان اینکه فراموشی‌های طبیعی در کهنسالی وجود دارد و آلزایمر بیماری جدی است که مشکلات زیادی برای سالمندان ایجاد می کند، اضافه کرد: به طور یقین توان جسمی سالمندان ضعیف‌تر است حتی ظرفیت و حوصله روانی آنها نیز کم است و دیدار کوتاهی آنها را بسیار خوشحال می کند. مطابق تحقیقات اثبات شده است که سالمندانی که تعاملات بیشتری با اعضای خانواده، اقوام و دوستان دارند، کمتر دچار بیماری آلزایمر می شوند.

دشتی تصریح کرد: پژوهش‌ها نشان می‌دهد سالمندانی که دارای تعاملات اجتماعی بیشتر و غنی‌تری هستند و سبک زندگی سالم‌تری دارند کمتر در گیر بیماری‌ها می‌شوند و این اتفاق وابسته به تامین نیازهای عاطفی و احساس ارزشمندی آنها است.

این مشاور خانواده بر این باور است احساس ارزشمندی دارای دو منبع کلی است و یک منبع درونی و قضاوتی است که افراد از ارزشمندی واقعی خودشان دارند. منبع عمده دیگری که احساس ارزشمندی افراد را تامین می‌کند در حقیقت بازخوردهای آنها از دیگران است از تاثیری که بر روی افراد جامعه دارند. یکی از پیشنهادهای مهم این است که سالمندان تعدادی از کارهایشان را خودشان انجام دهند؛ زیرا سالمندان با انجام فعالیت‌های مفید در حد توان خودشان احساس مفید بودن و ارزشمندی را تجربه می‌کنند.

وی تاکید کرد: بودن کنار سالمندان و آنها را در جمع خانوادگی راه دادن و فراهم کردن زمینه ای برای اینکه سالمندان بتوانند خاطرات خودشان را تعریف کنند موجب ایجاد احساس خوشایندی در این گروه از افراد می شود. بایستی با سالمندان گفت‌ و شنود کنیم و در کنار آنها باشیم.

روانشناس و مشاورخانواده با تاکید بر اینکه زندگی پر مشغله امروزی مانع برقراری ارتباط خوب با گروه سالمندان می شود، خاطرنشان کرد: برای اینکه اشخاص دوران سالمندی خوبی داشته باشند، بایستی با حفظ تعاملات اجتماعی با اقوام و دوستان از تنها ماندن خودشان در خانه جلوگیری کنند. اعضای خانواده هم می‌توانند با مهربانی و کمک کردن به افراد سالمند از تنها ماندن و افسرده شدن آنها در این دوران پیشگیری کنند و مشغله‌های روزانه مانع تعاملات آنها با افراد مسن نشود.