به گزارش خبرنگار ایمنا، آیین رونمایی از تازه‌های کتابهای تهیه‌شده از سی‌ویکمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران پیش از ظهر _دوشنبه هفتم خردادماه_ در سالن کنفرانس کتابخانه‌مرکزی شهرداری اصفهان برگزار شد.
در این آیین حمید دهقانی با بیان اینکه از فردا نمایشگاه تازه های کتاب برای عموم مردم دایر است، اظهار کرد: همه ما بارها شنیده ایم و این موضوع مطرح شده که سرانه مطالعه در جامعه و شهرمان پایین و عادت به کتابخوانی و ترغیب به آن ضعیف است. این موضوع علت ها و دلایل مختلفی دارد و می دانیم که سبد فرهنگی خانواده‌ها در کشور و ازجمله در اصفهان بسیار نحیف و ضعیف است و بخش بسیار کوچکی از سبد خرید خانوادۀ اصفهانی به خرید کالاهای فرهنگی اختصاص دارد.
معاون فرهنگی، هنری سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری اصفهان افزود: مردم به ویژه نسل جدید تمایل زیادی به کالاهای لاکچری دارند و اگر این موضوع را با حضور در کتابخانه‌ها انجام دهیم متوجه این تفاوت چشمگیر بین علاقه مردم نسبت به نوع و سبک زندگی جدید و کالاهای لاکچری در مقایسه با علاقه به کالاهای معمولی مثل کتاب و کتابخوانی کاملا مشهود است.
خانواده‌ها شب‌ها برای کودکان کتاب می‌خوانند!
وی گفت: کتاب و کتابخوانی در جامعه ما در بهترین حالت جنبه تفننی پیدا کرده است مثلا خانواده های متوسط و متوسط به بالای شهری ما در بهترین حالت شب‌ها برای کودکان خود کتاب می خوانند تا به خواب بروند در صورتی که تعریف و هدف مطالعه خواباندن دیگران نبوده است بلکه هدف اصلی از تعریف و نوشتن کتاب بیدار کردن وجدان خواب آدمی است و اینکه در جامعه ما کتابخوانی تفننی شده است و کتاب را برای خواباندن بچه ها مورد استفاده قرار می دهند یکی از ایرادهای جدی حوزه فرهنگی است.
دهقانی تصریح کرد: برای فهم وضعیت کتاب و کتابخوانی در اصفهان خیلی خوب است که اصفهان را با خواهرخوانده‌هایش مقایسه کنیم. اصفهان در مقایسه با ۱۳ خواهرخوانده خودش تقریباً از پایین ترین میزانه سرانه مطالعه برخوردار است در میان شهرهای خواهرخوانده اصفهان فرایبورگ بالاترین میزان سرانه مطالعه را دارد و خیلی خوب است که بتوانیم با کتابخانه های شهر فرایبورگ که از خواهرخوانده های اصفهان است ارتباط نزدیک‌تری داشته باشیم، دکترین را در این زمینه تعریف و سیاست هایی را طراحی کنیم و این امر می تواند بین کتابخانه مرکزی ما با کتابخانه مرکزی شهر فرایبورگ صورت بگیرد.
لزوم فرهنگ‌سازی و عادت به کتاب و کتابخوانی
وی گفت: اگر بخواهیم وضعیت کتاب در اصفهان را از این دقیق‌تر ببینیم، در مناطق پانزده‌گانه شهر اصفهان منطقه ۱۱ پایین‌ترین میزان سرانه مطالعه کتاب غیر درسی را به خودش اختصاص داده است از این مناطق پانزده‌گانه منطقه ۶، ۵ و ۱۰ بالاترین میزان مطالعه کتاب را به خودشان اختصاص داده اند، ضمن اینکه بررسی ها نشان می دهد که متوسط مطالعه برای هر نفر در منطقه یازده، ۳۹ دقیقه است در حالی که در منطقه ۶ برای هر نفر ۱۵۵ دقیقه گزارش شده است.
معاون فرهنگی، هنری سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری اصفهان ادامه داد: در ارتباط با رسانه ها بیش‌ترین میزان مطالعه روزنامه و جراید به منطقه ۱۰ اختصاص دارد. شاید این پرسش برای شما ایجاد شود که چرا منطقه ۶ بیش‌ترین سرانه مطالعه را دارد و شابد تصور کنید این موضوع به زیرساخت های کالبدی که آن جا وجود دارد برمی‌گردد، اما واقعیت این است که بررسی‌ها در منطقه ۱۱ نشان می دهد که میل و انگیزه شما برای مطالعه چقدر است که مردم منطقه ۱۱ پایین ترین میل و انگیزه را داشته اند. یعنی حضور فیزیکی و کالبدی کتابخانه در اینجا و ساخت سالن مطالعه خیلی کمکی به ترویج مستقیم مطالعه نخواهد کرد، بنابراین پیش از آنکه به لحاظ کالبدی به این موضوع توجه شود لازم است به لحاظ فرهنگ سازی و عادت به کتاب و کتابخوانی گام جدی برداشته شود.
گرانی و مشغله علت کتاب نخریدن و نخواندن نیست
دهقانی تاکید کرد: در ارتباط با اینکه علت این وضعیت به چه برمی گردد باید بین برنامه هایی که وجود دارد و علت هایی که برای این وضعیت موجود است تفکیک داشته باشیم. بعضی اوقات گفته می شود گرانی کتاب یا مشغله مردم موجب شده که وضعیت ما به این شکل دربیاید اما این ها واقعیت ندارند. اتفاقاً در شهرهایی که بالاترین میزان سرانه مطالعه را در جهان دارند از لحاظ مشغله و قیمت گرانی وضعیت نامناسب تری نسبت به ما وجود دارد.
وی افزود: در بررسی علل و ریشه ها چنین به نظر می رسد که عوامل فرهنگی نقش کلیدی تری دارد. عمده ترین دلیلی که به نظر می رسد وضعیت موجود کتاب و کتابخوانی را به این حال و روز قرار داده بحث فرهنگی است؛ اگر ما بحث کتاب و کتابخوانی را به عنوان یک امر عقلانی در نظر بگیریم در جامعه ای که مواجه هستیم بخش هیجانی و احساسی اش قوی‌تر از بحث عقلانی آن است و کتاب و کتابخوانی امر عقلانی است، بنابراین جامعه ای که وجه احساسی‌اش قوی تر از جنبه عقلانی است خیلی تمایل به کتابخوانی ندارد.
دهقان با ذکر دو مثال گفت: شما اگر به خانواده ها نگاه کنید می بینید که زوجین موقع انتخاب یکدیگر ابتدا در یک فضای مادی و عاشقانه کار را شروع می کنند، محدودیت زمانی هم بالا است اما بررسی ها نشان می دهد که با گذشت چند ماه نهایتاً دو تا سه سال همین افرادی که تا این اندازه زندگی را با شورو علاقه شروع کردند به منفورترین افراد برای یکدیگر تبدیل شده اند و یکی از دلایل آن نیز همان تصمیمات احساسی و هیجانی است که زوجین در ابتدای آشنایی گرفتند و تصمیم گیری آنها بر مبنای عقلانیت و خرد نبوده است
وی ادامه داد: این مثال در عرصه سیاست نیز وجود دارد. بررسی ها نشان می دهد که در بین کشورهای مختلف دنیا که انتخابات برگزار می کنند محبوبیت رؤسای جمهور در آغاز کار بسیار بالا است یعنی با بالاترین درصد آرا انتخاب می شوند اما در کمتر از دو سال همین افراد به شدت از محبوبیت‌شان کاسته می شود و این موضوع در همه کشورهایی که انتخابات برگزار می شود وجود دارد یعنی رییس جمهور در شروع کارش و دو یا سه سال پس از شروع کار فاصله ای بین محبوبیتش وجود دارد اما در ایران این موضوع به شدت بالاست یعنی محبوبیت اولیه بسیار بالا است و بعد منفوریت شدت و شیب تندی دارد.
جامعه‌ای که با قلب تصمیم می‌گیرد با کتاب رابطه خوبی ندارد
معاون فرهنگی، هنری سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری اصفهان تصریح کرد: جامعه ای که به جای اینکه با سر تصمیم بگیرد با قلب تصمیم می گیرد خیلی رابطه خوبی با کتاب و کتابخوانی ندارد و این موضوع یکی از ارکان جدی است. عامل دیگر نارسیسیم فرهنگی است یعنی یکی از دلایل دیگری که منجر می شود که کتاب و کتابخوانی در جامعه ما خیلی پررنگ نباشد به این موضوع برمی گردد که مردم ما یا برخی از آنها تصور می کنند آدم های کامل و جامعی هستند و نیاز به یادگیری ندارند.
دهقانی افزود: از بین دو قشر زنان و مردان، مردان احساس کمال‌گرایی بیشتری دارند بررسی ها در شهر اصفهان نشان می دهد مردان به طور متوسط روزانه خیلی کمتر از زنان مطالعه دارند یعنی چون خودشان را کامل‌تر می‌بینند در خود نیازی به مطالعه نشان نمی‌دهند حتی اگر به مراکز مشاوره های روانشناسی مراجعه کنیم می بینیم که آن‌جا هم مردان حضور خیلی کمتری دارند و در خود نیازی به مشاوره نمی بینند، بنابراین شهروندان جامعه ای که فرض کنند کامل است و در بین آنها یک نوع خود محوری و خودباوری کاذب وجود داشته باشد نیازی به یادگیری و مطالعه در خودشان نمی بیند.
توجه به فرم و محتوای کتاب و ذائقه مخاطب
وی گفت: مسئله بعدی که باعث کاهش میزان و سرانه مطالعه و عدم علاقه به کتاب و کتابخوانی است، وجود رقبای قدرتمندی مثل تلویزیون، ماهواره و شبکه های اجتماعی است. هم‌چنین بحث بعدی غلبه فرهنگ شفاهی و محدویت جامعه ما بوده است که بهترین کتاب های ما توسط مرحوم شریعتی، مطهری و ... به صورت سخنرانی های آنها بوده است چراکه مردم در مقایسه با کتاب، علاقه زیادی به گفتار و مونولگ تا کتاب دارند.
دهقانی ادامه داد: بحث بعدی در ارتباط با ذائقه مخاطب است. کتاب های ما از طریق نهادهای عمومی و اصلی بدون توجه جدی به ذائقه مخاطب و محتوا و فرم کتاب انتخاب می شوند. اما یکی از اتفاق های خوبی که در این دوره از تهیه کتاب و حضور ما در نمایشگاه بین المللی کتاب تهران صورت گرفت این بود که هیأت ما که در حوزه های علوم اجتماعی، روانشناسی، معماری، اقتصاد، مدیریت شهری محیط زیست و سایر زمینه های مختلف کتابها را تهیه کردند هم به فرم کتاب و هم محتوای کتاب توجه داشتند، فرم کتاب از نظر زیبایی نقش مهمی در ایجاد ارتباط با مخاطب دارد.
انتخاب و خرید کتابها بر اساس سه شاخص
معاون فرهنگی، هنری سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری اصفهان تاکید کرد: محتوای کتاب های تهیه شده از نمایشگاه بین المللی کتاب تهران با سه شاخص انتخاب شده اند. شاخص اول برای انتخاب کتاب این بود که بدانیم مسایل موجود برای شهر اصفهان و کشور چه مواردی است، مسایلی مثل اختلالات فرهنگی و افسردگی و اختلالات روانی، در حوزه روانشناختی مسایلی مثل اعتیاد و طلاق در حوزه آسیب های اجتماعی، مسایلی مثل بحران های محیط زیست و مسایلی مثل حمل و نقل و مدیریت شهری و یا مثل آمایش سرزمین و در حوزه اقتصاد مثل کارآفرینی و بسیاری کتابهای دیگر که مجموعه آنها ازجمله شاخص های جدی برای انتخاب کتاب بوده است.
دهقانی گفت: شاخص دوم مؤلفه هایی بوده است که مورد نظر مدیریت شهری و به ویژه مؤلفه های ۱۳ گانه ۱۳ عضو شورای شهر بوده است مثل زمان، کودکان، کارآفرینی و هم‌چنین حقوق شهروندی و بسیاری کتابهای دیگر در این زمنیه تهیه شده است؛ ضمن اینکه شاخص سوم توجه به انتشارات، مؤلفه ها و مترجمان معتبر بوده است.
خرید ۱۰۷۷۲ نسخه و ۳۰۱۱۰ عنوان کتاب از نمایشگاه کتاب
وی تصریح کرد: من وقتی لابه لای این کتابها سیر می کردم چون علاقه شدید و شناخت زیادی هم به کتاب دارم، وقتی این کتابها را به لحاظ فرم و محتوا می دیدم لذت دست‌گرفتن و تورق آن ها واقعاً سیری ناپذیر بود و خستگی روزانه را از تن آدم بیرون می آورد و مطمئن هستم حضور شما در این نمایشگاه این واقعیت را تایید می کند.
دهقانی ادامه داد: ۳۰۱۱۰ عنوان کتاب در حوزه های مختلف از نمایشگاه بین المللی کتاب به مبلغ ۱۸۰ میلیون تومان خریداری شده و ۶۰ میلیون تومان تخفیف گرفته شده است؛ لاین تخفیف از خود ناشران گرفته شده و این کار در اصفهان بی سابقه بوده است.
نظر شما