به گزارش ایمنا، در چکیده پایان‌نامه‌ای که با عنوان « شناسایی وضع موجود تقاطع‌ها، ارائه راهکارها جهت کاهش تصادفات تقاطع‌ها با استفاده از مدل‌های آماری» تهیه شده، می‌خوانیم:
هر ساله هزینه‌های بسیاری صرف ایمن‌سازی معابر شهری جهت جبران خسارت‌های ناشی از تصادفات می‌شود. بر اساس مطالعات انجام شده، بخشی از تصادفات ترافیکی در تقاطع‌های چراغ‌دار اتفاق می‌افتند. به منظور ایمن‌سازی بهتر تقاطع‌های شهری، شناخت الگوی تصادفات آن جهت برنامه‌ریزی علمی حائز اهمیت فراوان است. علت اصلی وقوع تصادفات در تقاطع‌ها، همگرا شدن جریان‌های ترافیکی مختلف در یک نقطه است.
به طور کلی مطالعات متنوعی در کشورهای جهان در زمینه مدل‌سازی تصادفات انجام شده و هر کدام یک الگو را در تطبیق با پارامترهای مؤثر بر رفتار آن شهر دانسته‌اند. هدف این پژوهش، پیش‌بینی تعداد تصادفات جرحی و فوتی تقاطع‌های چراغ‌دار شهر اصفهان براساس استفاده از پارامترهای ترافیکی، طرح هندسی و ویژگی‌های سیستم کنترل ترافیک است. جهت طراحی مدل پیش‌بینی از "مدل‌های آماری پوآسن" و "دوجمله‌ای منفی" استفاده شد. پس از ارزیابی اولیه آزمون‌های آماری مدل‌ها ملاحظه شد که برای تصادفات جرحی رخ داده در تقاطع‌های چراغ‌دار کلان شهر اصفهان؛ "مدل پوآسن" عملکرد و دقت بهتری دارد. همچنین نتایج نشان داد که برای تصادفات فوتی مدل "دوجمله‌ای منفی" از عملکرد بهتری نسبت به "مدل پوآسن" برخوردار است. کنترل صحت مدل‌ها از طریق آزمون‌های آماری تأیید شد.
براساس نتایج، ۱۴ متغیر بر ایمنی تقاطع‌ها تأثیر دارد که پیشنهاد می‌شود در برنامه‌های ایمن‌سازی معابر شهری مورد توجه واقع شوند. این متغیرها شامل، حجم ترافیک گردش به راست، حجم کل ترافیک شاخه تقاطع، حجم ترافیک روزانه عبوری مستقیم، وجود دوربین نظارتی، عرض میانه در شاخه تقاطع، تعداد خطوط عبوری شاخه تقاطع، خط گردش به راست ویژه، تعداد خط گردش به راست، طول خط گردش به راست ویژه، عرض شاخه تقاطع، فاز گردش به چپ محافظت شده، زاویه تقاطع و تعداد فازها به ازای سیکل‌ها است.
پیشنهادات:
۱- با توجه به اینکه عمده تصادفات رخ داده در تقاطع‌ها توسط موتورسیکلت و عابران پیاده رخ می‌دهد و اکثر اینگونه تصادفات منجر به فوت می‌شود؛ لذا بررسی پیش‌بینی تصادفات آنها از اهمیت بالایی برخوردار است. در این پژوهش به علت اینکه آمار فراوانی تصادفات فوتی در تقاطعات به سختی و به میزان کم گردآوری شد، لذا پیشنهاد می‌شود در تحقیقات آتی با توجه به موجود بودن اطلاعات هندسی و ترافیکی تقاطع‌ها اینگونه تصادفات با فراوانی تصادفات بیشتری مورد بررسی قرار گیرد.
۲- تقاطع‌هایی که در آنها بهسازی صورت گرفته است، انتخاب شده و فراوانی تصادفات با مشخصات تقاطع، قبل و بعد از بهسازی تقاطع، مدل‌سازی شود (بهسازی تقاطع شامل تغییر فازبندی چراغ راهنمایی، تغییر جریان‌بندی تقاطع، بازسازی و اصلاح تقاطع است).
۴- در این تحقیق به دلیل وجود نداشتن داده‌های مربوط به سرعت حرکت در شاخه‌های تقاطع، این متغیر در مدل‌سازی در نظر گرفته نشد. با نصب دوربین کنترل سرعت در شاخه‌های تقاطع می‌توان سرعت وسیله نقلیه در لحظه تصادف را تشخیص داد و تأثیر این متغیر را بر فراوانی تصادفات در تقاطع‌های چراغ‌دار بررسی کرد.
در این تحقیق ابتدا به بررسی میزان تأثیرگذاری پارامترها در خصوص تصادفات رخ داده در تقاطع‌های چهار شاخه چراغ‌دار شهر اصفهان از قبیل مشخصات راننده، مشخصات محیطی، مشخصات تصادف و مشخصات زمان و مکان تصادف پرداخته شد. سپس به مدل‌سازی پیش‌بینی تصادفات جرحی و فوتی در هر یک از شاخه‌های تقاطع پرداخته شد.
در این پژوهش با مطرح کردن پرسش‌های کلیدی و با مد نظر قرار دادن آزمون‌های آماری تجزیه و تحلیل ارائه مدل احتمال وقوع تصادفات انجام پذیر شد.
با توجه به پرسش‌های مطرح شده در پژوهش و بررسی‌های انجام شده نتایج به شرح زیر است:
• طبق مطالعات انجام شده در خصوص احتمال وقوع تصادف و عوامل مرتبط با آن، عوامل ترافیکی، عوامل هندسی و خطاهای انسانی از مهم‌ترین علل بروز تصادف هستند، بدین ترتیب به بررسی ارتباط بین فراوانی تصادفات رخ داده در تقاطع‌ها با مشخصات هندسی، ترافیکی و کنترلی تقاطع‌ها چهار شاخه چراغ‌دار شهر اصفهان پرداخته شد تا مشخص شود کدام یک از متغیرهای مستقل نسبت به سایر متغیرها در تصادفات تقاطع‌ها چهار شاخه دخیل هستند.
طبق نتایج حاصل از مدل نهایی تصادفات جرحی این مدل قادر است فراوانی تصادفات جرحی را براساس پارامترهای هندسی (عرض میانه شاخه، تعداد خطوط عبور در شاخه تقاطع، خط گردش به راست ویژه، طول خط گردش به راست)، کنترلی (دوربین نظارتی و تعداد فاز) و ترافیکی تقاطع (حجم روزانه کل عبوری شاخه تقاطع) پیش‌بینی کند. همچنین طبق نتیجه نهایی مدل پیش‌بینی تصادفات فوتی این مدل قادر است فراوانی تصادفات فوتی را بر اساس پارامترهای هندسی (عرض شاخه و عرض خط گردش به چپ ویژه) کنترلی (دوربین نظارتی و تعداد فاز) و ترافیکی تقاطع (حجم ترافیک روزانه عبوری مستقیم) پیش‌بینی کند.
• طبق نتایج و با توجه به ضرایب متغیرهای حضور یافته در مدل نهایی پیش‌بینی تصادفات جرحی از میان پارامترهای هندسی، وجود خط گردش به راست ویژه با بالاترین ضریب (۷۵/.) بیشترین نقش را در کاهش تصادف جرحی ایفا می‌کند. از بین پارامترهای کنترلی وجود دوربین نظارتی با ضریب ۳۱۶/. (بدون در نظر گرفتن دو فازه و سه فازه بودن) سهم به سزایی در کاهش تصادفات دارد. در خصوص پارامترهای ترافیکی تقاطع با توجه به معنادار شدن تنها حجم روزانه کل عبوری شاخه تقاطع و با توجه به ضریب این متغیر در مدل(۱/۰۶۶)، می‌توان به سهم قابل توجه آن در افزایش تصادفات جرحی پی برد.
حجم کل عبوری شاخه تقاطع نسبت به وجود خط گردش به راست۱/۰۷ درصد سبب افزایش تصادفات جرحی می‌شود این در حالی است که در مقایسه با دوربین نظارتی ۱/۲۹ درصد سبب افزایش تصادفات جرحی می‌شود. با توجه به مدل نهایی پیش‌بینی تصادفات فوتی، از بین پارامترهای هندسی، عرض خط گردش به چپ ویژه با توجه به اینکه با مقدار ضریب بالاتری با ضریب (۲۵۳/.) در مدل حضور یافته لذا با افزایش آن سهم تصادفات فوتی افزایش می‌یابد. در بین پارامترهای کنترلی، وجود دوربین نظارتی با ضریب (۱/۴۰۱) (بدون در نظر گرفتن سه فازه بودن) نقش قابل توجهی در کاهش تصادفات فوتی ایفا می‌کند. با توجه به اینکه از میان پارامترهای ترافیکی تقاطع تنها حجم ترافیک روزانه عبوری مستقیم با ضریب (۰/۰۶۳) حضور یافته است می‌توان به سهم قابل توجه آن در افزایش تصادفات فوتی اشاره کرد. همچنین وجود دوربین نظارتی نسبت به عرض خط گردش به چپ ۱/۲۲ درصد سبب کاهش تصادفات فوتی می‌شود این در حالی است که وجود دوربین نظارتی نسبت به حجم ترافیک روزانه عبوری مستقیم ۱/۵۷ درصد سبب کاهش تصادفات می‌شود.
پس از بررسی‌های صورت گرفته مشخص شد تاکنون تحقیق و پژوهشی در ارتباط با بررسی تعداد و مشخصات تصادفات تقاطع‌های شهر اصفهان و همچنین پیش‌بینی مدل‌سازی تصادفات در ارتباط با تصادفات چهار شاخه چراغ‌دار شهر اصفهان صورت نگرفته است. لذا در ادامه به مقایسه کارهای انجام شده در دیگر شهرها و نتایج حاصل از این پژوهش پرداخته می‌شود.
شیخ الاسلامی و عزیزی استاد یار دانشکده مهندسی عمران دانشگاه علم و صنعت ایران با مطالعه بر روی تقاطع‌های چراغ‌دار چهار راهه در شهر تهران که برخورد شریانی به بزرگراه بودند، به مدل پیش‌بینی تعداد تصادفات بصورت تابعی از حجم ورودی از مسیرهای اصلی و فرعی به تقاطع در سطح همفزون دست یافتند. آنها از مدل دوجمله‌ای منفی برای انجام مدل‌سازی استفاده کردند. در مدل ساخته شده توسط آنها پارامترهای هندسی و محیطی لحاظ نشد، زیرا نمونه‌های انتخابی آنها از لحاظ هندسی و محیطی شبیه به یکدیگر بودند.
آیتی و قاسمی، پژوهشگران دانشکده مهندسی دانشگاه فردوسی با مطالعه بر روی تصادفات جرحی تقاطع‌های چهار شاخه چراغ‌دار شهر مشهد، اقدام به شناسایی عوامل مؤثر بر وقوع تصادفات و چاره‌اندیشی‌های لازم برای کاهش تصادفات جرحی در تقاطع‌های چراغ‌دار کردند. آنها از مدل خطی تعمیم یافته با توزیع دوجمله‌ای منفی استفاده کردند. در این مدل از پارامترهایی مانند حجم ترافیک در شاخه تقاطع، سیستم کنترل تقاطع، تعداد فازها در هر سیکل چراغ راهنمایی، وجود دوربین نظارتی در تقاطع، تعداد خطوط عبوری و وجود میانه در شاخه تقاطع استفاده کردند.
نتایج:
مدل‌های آماری ساخته شده در این پژوهش قادر است فراوانی تصادفات جرحی و فوتی را براساس پارامترهای هندسی، کنترلی و ترافیکی تقاطع پیش‌بینی نماید. در مدل جرحی ساخته شده، مدل پوآسن به عنوان مدل نهایی معرفی شد. در این مدل از پارامترهای چون تعداد خطوط عبوری، خط گردش به راست ویژه، طول خط گردش به راست ویژه، عرض میانه در شاخه تقاطع، دوربین نظارتی در تقاطع، تعداد فازها در هر سیکل چراغ راهنمایی و حجم روزانه کل عبوری شاخه تقاطع استفاده شد. در مدل فوتی ساخته شده، مدل دوجمله‌ای منفی به عنوان مدل نهایی معرفی شد. در این مدل از پارامترهای چون عرض شاخه، عرض خط گردش به چپ ویژه در تقاطع، دوربین نظارتی در تقاطع، تعداد فازها در هر سیکل چراغ راهنمایی و حجم ترافیک روزانه عبوری مستقیم استفاده شد.
به گزارش ایمنا، انجام تحقیق و همچنین اهمیت و نقش دانشگاه‌ها، مؤسسات و مجتمع‌های آموزش عالی و پژوهشی مورد تائید وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به منظور هدایت و تقویت توان علمی و ظرفیت‌های علمی آنها و تشویق دانشجویان جهت انجام تحقیقات و پروژه‌های کاربردی مورد نیاز شهرداری اصفهان است در همین راستا یکی از سیاست‌های مدیریت مطالعات و پژوهش حمایت از این دانشجویان در قالب حمایت از پایان نامه‌های کاربردی است که در این راستا یکی از این پایان نامه‌ها با عنوان: " شناسایی وضع موجود تقاطع‌ها، ارائه راهکارها جهت کاهش تصادفات تقاطع‌ها با استفاده از مدل‌های آماری" در این مدیریت مطرح شده است.
نظر شما