خانۀ نیما...

خانه نیما یوشیج که از جمله آثار دوران قاجاریه است در روستای یوش از توابع بخش بلده شهرستان نور در استان مازندران قرار دارد.

به گزارش ایمنا، روستای یوش از ییلاقات بسیار خوش آب و هوای استان مازندران است که چهارده چشمه دارد و دارای باغ‌های گردو، فندق، گیلاس و زردآلو است. قدمت این روستا به دوره ساسانیان باز می گردد که آتشکده رو به ویرانیِ «کیا داود» در حوالیِ یوش نیز شاهدی است بر این مدعا است. ناصرالدین شاه قاجار نیز برای تفریح و شکار در این روستا اقامت داشته و از این روستا به عنوان مکانی مفرح و خرم نام برده است.

بافت کلی روستای یوش به صورت مجتمع و توده ای، در قسمت جنوب غربی روستا متمرکز است. خانه ها به صورت پلکانی در پای کوه بنا گردیده اند و جهت آنها رو به قبله، یعنی جنوب و شرق است. مصالح اصلی دیوارها در قدیم خشت و گل و امروزه بلوک، آجر و سیمان است. در گذشته سقف ها تخت و با تیرهای چوبی و کاهگل پوشانده می شدند اما امروزه با استفاده از حلب و آلمینیوم پوشش سقف به صورت شیروانی ساخته می شود. یوش دارای تابستان های گرم و خنک و زمستان های بسیار سرد است گاهی تا ارتفاع یک متر در این ناحیه برف می نشیند. خانه نیما که بازسازی و مرمت شده در پیچ و خم کوچه ای خاکی قرار دارد.

وارد شهر یوش که می شوی، حضور نیما (علی اسفندیاری) را در همه جای شهر حس می کنی. اهالی روستا نیز همه خود را نیمایی می دانند و با او پیوندی دیرینه دارند. به کوچه نیما می رسی... خانه ای که نیما یوشیج پدر شعر نو فارسی در آن دیده به جهان گشود و امروز در مرکز حیاط آن آرام گرفته است، خانۀ نیما، خانه ای قاجاری و با سبک و سیاق معماری آن دوره است که به دستور «ناظم الایاله» در محله «لالوی» یوش با مصالح خشت و گل و چوب بنا شده است.

با قدم گذاشتن به حیاط خانه اجدادی نیما یوشیج و دیدن دیوارهای بلند و سقف ملون و گل های ختمی داخل حیاط و پنجره های ارسی و چوبی آن توصیف نیما از خانه پدری اش به ذهن انسان خطور می کند. در هنگام ورود به خانه نیما نیم تنه او بر ورودی خانه موزه قرار داده شده و تو را بانگاهش به داخل خانه دعوت می کند. این خانه سه در ورودی و اتاق های بسیاری  دورتا دور حیاط دارد که امروز به موزه تبدیل شده است.

خانۀ نیما دارای پلان معمولی تیپ قاجاریه است. سردر ورودی این بنا به تاریخ ۱۱۲۸ خورشیدی است، اما در شیر سرنمای قسمت شمالی آن تاریخ ۱۱۳۶ قید شده است. جبهه شمالی این خانه دارای یک ارسی پر ارزش با طرح گره‌چینی پرکار است و اتاق های طرفین ارسی و دارای ۶ نورگیر مشبک چوبی با طرح‌های جالب است. این بنا دارای ۳ ورودی، شاه‌نشین و اتاق‌های زیادی است. خانه نیما یوشیچ با داشتن آجرکاری و گچ‌کاری‌های زیبا از جاذبه‌های گردشگری استان مازندران به شمار می‌آید.


عمده مصالح به کار رفته در این بنا خشت و گل و چوب است و روکار نما نیز گچبری است. این خانه یک بار در سال ۱۳۷۰ مورد مرمت قرار گرفت و در سال ۱۳۷۳ توسط سازمان میراث فرهنگی خریداری شد و مجددا در سال ۱۳۷۵ مرمت اساسی شد.

در میانه حیاط سه سنگ قبر را مشاهده می کنید که متعلق به نیما، خواهرش بهجت و دیگری سیروس طاهباز است. اتاق ها امروز به موزه و کتابخانه تبدیل شده اند. سه تا از اتاق ها محل کتابخانه هستند و البته در هر کتابخانه همه نوع کتابی خواهید دید حتی کتاب هایی که از آن نیما نیستند.

اتاق های دیگر را آثار و دست نوشته های وی قرار دارد، در یکی از اتاق ها نقاشی جالبی از مناره قزوین را خواهید دید که امضای نیما پایین آن جالب توجه است، عکس هایی از نیما، و شعرهایی که از طرف شاعران مازندرانی و در وصف شهر یوش و مازندران و پدر شعر نو سروده شده است. از دیگر اشیا به نمایش درآمده می توان به وسایل شخصی یوشیج مانند عینک و قلم و لباس و کفش و چراغ و پیه‌ سوز اشاره کرد.

در حین تماشای موزه اگر کمی با زندگی علی اسفندیاری بنیانگذار شعر نو فارسی آشنا باشید، حتما در حیاط و اتاق ها صدای نیما را در کنار خواهر و برادرش خواهید شنید و یا زندگی بعد از ازدواج او با عالیه خانم برایتان تداعی می شود.

علی اسفندیاری، مردی که بعدها به «نیما یوشیج» شهرت یافت، ۲۱ آبانماه سال ۱۲۷۶ در این خانه متولد شد. این شاعر بزرگ، درحالی‌که به علت سرمای شدید یوش، به ذات‌الریه مبتلا شده بود، برای معالجه به تهران آمد؛ معالجات تاثیری نداشت و در تاریخ ۱۳ دی‌ماه ۱۳۳۸، درگذشت. او را در تهران دفن ‌کردند؛ تا اینکه در سال ۱۳۷۲ طبق وصیتش، پیکرش را به یوش برده و در حیاط همین خانه که محل تولدش نیز بود، به خاک ‌سپردند. خانه نیما یوشیج در سال ۱۳۷۵ توسط سازمان میراث فرهنگی با شماره ۱۸۰۲ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.

نوشته‌های نیما یوشیج را می‌توان در چند بخش مورد بررسی قرار داد؛ ابتدا شعرهای نیما، بخش دیگر، مقاله‌های متعددی است که او در زمان همکاری با نشریه‌های آن دوران می‌نوشته و در آنها به چاپ می‌رسانده است؛ بخش دیگر، نامه‌هایی است که از نیما باقی مانده است. این نامه‌ها اغلب، برای دوستان و همفکران نوشته می‌شده است و در برخی از آنها به نقد وضع اجتماعی و تحلیل شعر زمان خود می‌پرداخته است؛ از جمله در نامه‌هایی که به استادش «نظام وفا» می‌نوشته است.

تعریف و تبصره و یادداشت‌های دیگر، حرف‌های همسایه، حکایات و خانواده‌ی سرباز، شعر من، مانلی و خانه‌ی سریویلی، فریادهای دیگر و عنکبوت رنگ، قلم‌انداز، کندوهای شکسته(شامل پنج قصه‌ی کوتاه)، نامه‌های عاشقانه، ازجمله آثار نیما یوشیج است.

نیما علاوه بر شکستن برخی قوالب و قواعد، در زبان قالب‌های شعری تاثیر فراوانی داشت؛ او در قالب غزل، به‌عنوان یکی از قالب‌های سنتی، نیز تاثیر گذار بوده؛ به طوری که عده‌ای معتقدند غزل بعد از نیما شکل دیگری گرفت و به گونه‌ای کامل‌تر راه خویش را پیمود.

کد خبر 327117

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.