نبود استراتژی چالش اصلی رشد اقتصادی پایدار/رخنه بیماری هلندی به جان اقتصاد ایران

مطابق سند چشم انداز ۲۰ ساله در نظر داشتیم بین ۲۴ کشور اول شویم. در آن زمان ترکیه و عربستان از ما جلوتر بودند اما نه تنها فاصله با ترکیه کمتر نشد بلکه عقب‌تر افتادیم. به اعتقاد کارشناسان، متاسفانه برای رسیدن به رشد اقتصادی پایدار، استراتژی نداریم.

به گزارش خبرنگار ایمنا، خوش چهره استاد دانشگاه شامگاه گذشته در برنامه تیتر امشب پیرامون چالش دولت برای رسیدن به رشد پایدار اقتصادی، با اشاره به اینکه بعد از جنگ همه روی رشد اقتصادی تاکید داشتند، اظهار داشت: یکی از خطاهای استراتژیک نظام برنامه ریزی این بوده که بدون درک صحیح از وی با بیان اینکه در مقاطعی نرخ رشد اقتصادی ما منفی بوده است، افزود: یکی از دلایل این است که سطحی نگری می کنیم و درک صحیحی نداریم، عددگذاری ها نیز دقیق نبوده است.

محمد خوش چهره با یادآوری اینکه استراتژی مجموعه ای از سیاست ها، برنامه ها و روش هاست که برای رسیدن به هدف تنظیم می شود، گفت: دولت اصلاحات استراتژی صنعتی را تبیین کرد تا صادرات گرا شویم. در آن زمان بنده به همراه چند استاد به رئیس جمهور نامه دادیم که استراتژی درست نیست و اشکال دارد که رئیس جمهور نیز پذیرفت.

 وی با بیان اینکه اشکال عمده ما این است که استراتژی درست و جامعی نداریم، گفت: متاسفانه ما سیاست صنعتی شدن داشته ایم اما استراتژی جامع نداشته ایم.

این استاد دانشگاه گفت: نرخ رشد اقتصادی شاخص و معیاری است برای درست برنامه ریزی کردن، که اگر تحقق پیدا کند مشخص می شود که برنامه ریزی ها درست بوده است.

 وی افزود: به درصد تغییرات نرخ رشد اقتصادی می گوییم اما عملا انحرافات معنی دار داریم. ممکن است نرخ رشد اقتصادی را بدست بیاوریم اما زمانی که نتوانیم به آن استمرار ببخشیم و آن را حفظ کنیم؛ نرخ رشد غیرواقعی بوده است. رشد مستمر و پایدار اقتصادی بسیار مهم است.

خوش چهره با تاکید بر اینکه درآمد ملی است که به رفاه ملی و بهبود سطح جامعه می رسد، گفت: اگر درآمد ملی ریشه در تولید ملی داشته باشد به اقتصاد پایدار می رسیم و اگر غیر از این باشد اقتصاد پایداری خود را از دست می دهد.

وی با بیان اینکه دولت درآمدش از مالیات است بنابراین سعی می کند تولید ناخالص ملی را حفظ کند، افزود: اشتغال ریشه در تولید ناخالص ملی دارد بنابراین باید درآمد از طریق خام فروشی را متوقف کنیم البته رشد پایدار و درآمد ملی پایدار موقعی است که ریشه در تولید ناخالص ملی داشته باشد.

این اقتصاددان و استاد دانشگاه با تاکید بر اینکه یکی از دلایل خطای ما این است که تناسبات دیده نشده است، تصریح کرد: در سند چشم انداز ۲۰ ساله گفتیم که می خواهیم بین ۲۴ کشور اول شویم آن موقع ترکیه و عربستان از ما جلوتر بودند، هدف ما این بود که از رقبایی چون ترکیه و عربستان جلوتر رویم اما از آن سال تاکنون نه تنها نتوانستیم فاصله را با ترکیه کمتر کنیم بلکه بیشتر هم فاصله گرفتیم و عقب افتادیم.

وی گفت: برای اینکه فاصله را با رقبا کم کنیم باید قابلیت های فعلی اقتصاد خود را هم نگاه کنیم.

خوش چهره در ادامه درباره اشکالات نرخ رشد اقتصادی، گفت: برای نرخ رشد اقتصادی درصد تغییرات تعیین می کنیم که عددگذاری بسیار مهم است اگر عدد ۸ را در نظر می گیریم باید بدانیم که نرخ رشد را از یک مدل انتخاب می کنند که موانع کم است، ما فکر می کنیم هرچه سرمایه گذاری بیشتر باشد نرخ رشد بالاتر خواهد بود که در اصل اینگونه نیست بلکه باید به تنگناها نگاه کرد.

بیماری هلندی اقتصاد ایران ۴۰ ساله شد

وحید شقاقی استاد دانشگاه و دیگر مهمان برنامه با اشاره به اینکه اقتصاد ایران با بیماری تحت عنوان بیمار هلندی درست از سال ۵۳ با افزایش قیمت نفت از یک دلار به ۱۱ دلار، درگیر شده است، گفت: به دنبال این بیماری عجیب تورم دهه ۵۰ از ۵ درصد به ۲۵ درصد در سال ۵۶ رسید که این روند با رکود و تورم تا به امروز ادامه دارد.

وی افزود: واقعیت این است که اقتصاد ایران برای رفع این موارد از اقدامات سرپایی و موقت بهره برده و عملا به دنبال درمان قطعی برای آن نبوده است.

شقاقی گفت: تاکنون پنج استراتژی برای اقتصاد ایران تعریف شده که متاسفانه با روی کار آمدن هر دولتی آن استراتژی ها کنار گذاشته شد تا بعد از سال ها در کشور شاهد عدم وجود استراتژی صنعتی در کشور باشیم، حال آنکه کشور نیازمند تولید و سرمایه گذاری است.

وی افزود: متاسفانه نگاه تولید در اقتصاد کشورمان به بازار داخل دوخته شده است.

این استاد دانشگاه با اشاره به انواع استراتژی بازار، گفت: گروه نخست معتقد به استراتژی تولید برای بازار داخل است؛ استراتژی دوم، استراتژی بازار با هدف صادرات به بازار های خارجی و در نهایت حضور بنگاه های تولید در زنجیره تولید جهانی است که اروپای شرقی این نوع استراتژی را دنبال می کند به این معنا که تولید برای برندهای معروف با هدف اشتغال زایی، صورت می گیرد.

وی با اشاره به اینکه اقتصاد ایران در همان فاز نخست فریز شده است گفت: متاسفانه به دلیل فقدان توسعه صنعتی نگاه اقتصادی کشور به بازارهای خارجی و صادرات معطوف نشد و از سوی دیگر تجربه تولید برای برندهای معروف نیز در کارنامه اقتصادی کشور وجود نداشت بنابراین ما در همان فاز نخست متوقف شدم.

شقاقی با اشاره به کاهش درآمدهای نفتی و تاثیر ۴۰ درصد آن بر کوچک تر شدن اقتصاد کشور، گفت: ماجرای سرریز شدن موجودی انبارها به دلیل عدم تعادل در عرضه و تقاضا بود که نتیجه ای جز مازاد عرضه در بازار به همراه کاهش توان مالی مردم نداشت.

وی با بیان اینکه اقتصاد ایران ظرفیت های بی نظیری دارد، گفت: سرمایه انسانی خوبی در اختیار داریم، به لحاظ سرانه دانشجو، بعد از آمریکا و در رده دوم قرار گرفته ایم، به لحاظ معدن، گردشگری و ... نیز رده های مشابهی را در اختیار داریم و همین امور موجب شد تا در برنامه ششم و با اتکا به پتانسیل های داخلی، رشد ۸ درصد را برای اقتصاد کشور پیش بینی کنیم.

ایران ۱۴۰۴ باید به سرانه تولید ۲۰۰۰ میلیارد دلار برسد

این استاد دانشگاه افزود: برآوردها نشان می داد ایران ۱۴۰۴ باید به سرانه تولید ۲۰۰۰ میلیارد دلار برسد، این درحالیست که ترکیه و عربستان هم برنامه توسعه اقتصادی برای خود تعریف کرده اند، آنها رشد اقتصادی ۶ و ۷ درصدی را هدف گذاری کرده اند.

وی ادامه داد: ما در افق ۲۰ ساله ۱۴۰۴ به این نتیجه رسیدیم که اگر می خواهیم قدرت اول منطقه باشیم باید به رشد اقتصادی ۸ درصدی برسیم تا ترکیه و عربستان را پشت سر بگذاریم. این مبنای اصلی ما از سال ۱۳۸۴ تا ۱۴۰۴ بوده است.

شقاقی با اشاره به دو رشد اقتصادی منفی در سال های ۹۱ و ۹۲ که به دلیل تحریم ها گریبان گیر اقتصاد شد تا جایی که اقتصاد کشور را تا ۴۰ درصد کوچکتر کرد، افزود: آمارها رشد اقتصادی سال ۹۵ را ۱۲.۵ درصد نشان می دهند که از این آمار سهم اصلی متعلق به نفت است، عددی معادل ۹.۵ درصد از ۱۲.۵ درصد، که رشد ۳ درصدی بقیه مربوط به بخش های صنعت، کشاورزی و خدمات مربوط است، آماری که دیگر تکرار نمی شود.

به اعتقاد وی، سال ۹۶ سال اقتصاد واقعی ایران است، حال سوال این است که آیا در سال ۹۶ شاهد رشد پایدار در اقتصاد کشور هستیم؟ و دولت چه کار باید می کرد و باید بکند؟

این استاد دانشگاه با بیان اینکه بخش خدمات در دنیا، بخش بزرگی برای رشد اقتصادی به حساب می آید، افزود: آمارها نشان می دهند که در حوزه رقابت پذیری روند اقتصادی ایران نه تنها رشد نکرده بلکه نزول یافته زیرا رشد اقتصادی ایران در سال ۲۰۱۰، عدد ۶۹ بود که در سال ۲۰۱۷ به ۷۶ نزول یافته است.

وی گفت: در اقتصاد ایران مشکلات بنیادینی فراروی تولیدکنندگان وجود دارد لذا تا این مشکلات رفع نشوند اشتغال زایی هم ممکن نخواهد بود.

کد خبر 312168

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.