به گزارش گروه علم و فناوری خبرگزاری ایمنا، با توجه به اینکه روزه فریضه ای واجب و ضروری برای بدن است، آنچه مسلم است تغییر فیزیولوژیک بدن است و لازم است مواردی را رعایت کنیم تا بعد از ماه مبارک رمضان دچار مشکل نشویم. زیرا ممکن است بیشتر بیماری ها بعد از ماه مبارک خود را نشان دهند. برای پیشگیری بیشتر از بیماری ها در ماه مبارک رمضان، گفت و گویی را با "دکتر محسن شریفی، متخصص داخلی و فوق تخصص گوارش و کبد و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان" انجام دادیم که شرح آن را در ادامه می خوانید:
در ابتدا برای راحت تر روزه گرفتن و سالم تر ماندن در ماه بارک رمضان چه کار هایی را باید انجام داد؟
ما از کم غذایی دچار مشکل نمی شویم، بلکه از کم آبی دچار مشکل می شویم. به ویژه افرادی که مشکلات کلیوی دارند و افراد عادی هم به ۸ الی ۹ لیوان آب در روز نیاز دارند. برخلاف عادت ایرانی ها در استفاده از چای برای رفع تشنگی، چای باید تبدیل به آب شود، زیرا چای ادرار آور است و تشنگی را بیشتر و همچنین علائم بیماری های گوارشی را تشدید می کند و بهترین جایگزین چای سیاه، چای به و سیب است.
اگر آب بیشتر به صورت شربت استفاده شود بهتر است؟
خیر، نوشیدنی های شیرین اعم از شربت های صنعتی و خود آبمیوه ها اصلا توصیه نمی شود، زیرا به سرعت قند خون را بالا می برد و دفع قند هم از ادرار بیشتر می شود، در نتیجه کالری بیشتری هم از دست می رود و شانس تشنگی را بیشتر می کند. ولی مصرف شربت هایی با خاکشیر و تخم شربتی را به دلیل داشتن فیبر بسیار تاکید به مصرف می کنیم.
روند دستگاه گوارش به چه صورت است؟
دستگاه گوارش یکی از دستگاه های فعال در بدن است و از ۴ بخش بلع، گوارش، جذب و دفع تشکیل شده است. دستگاه گوارش انسان از دهان تا مقعد امتداد دارد و هر آنچه وارد معده می شود با آنزیم های معده مخلوط و به اجزای ساده تر تجزیه می شود. بیماری های دستگاه گوارش به دو دسته خطرناک و غیر خطرناک تقسیم می شود که شایع ترین مشکلات گوارش، رفلاکس معده و بعد از آن زخم معده و اثنی عشر است که جز بیماری های خطرناک بیماری های گوارشی است.
چه توصیه ای برای وعده های غذایی مصرفی در افطار و سحردارید؟
از مصرف غذاهای چرب و سرخ شده در این دو وعده غذایی پرهیز کنید و بیشتر از سوپ، آش و غذاهای آبکی استفاده شود و همچنین فیبر ها که بسیار اهمیت دارند به ویژه سبزیجات و میوه جات در سبد غذایی خود قرار دهید. در واقع فیبر ها هستند که ایجاد سیری و در طول روز احساس گرسنگی را رفع می کنند. مصرف برنج را یک روز در میان کنید چون خود برنج یبوست را تشدید می کند و به دلیل نداشتن سبوس، ارزش غذایی هم ندارد.
آیا بهتر است وعده افطار دو قسمت شود؟
بهترین نوشیدنی که می توان روزه را با آن افطار کرد، شیر ولرم و یا آب ولرم است نه چای.
شیر یک غذای کامل است که بعد از آن با خوردن نون و پنیر و خرما اولین وعده افطار صرف می شود. افرادی که دچار نفخ می شوند بهتر است پوست خرما را جدا کنند که با این نکته نفخ از بین می رود. توصیه می شود که افطار دو قسمتی باشد که قسمت اول با شیر، نان و پنیر و خرما روزه باز و یک ساعت و نیم بعد وعده شام جایگزین شود.
علت مزه و بوی بد دهان در ایام روزه داری چیست؟
به طور کلی ۸۵ درصد بوی بد دهان ناشی از حفره دهان، دندان ها، ترشحات پشت حلق به دلیل آلرژی و سینوسیت است و ۱۵ درصد آن مربوط به دستگاه گوارش و دستگاه تنفسی است. در ماه مبارک رمضان به دلیل بالانس میکروبی، حرفه دهان تغییر می کند و افرادی که رفلاکس دارند به دلیل خوابیدن بعد از وعده سحری بوی بد دهانشان تشدید می شود. بنابرین بوی بد دهان در ماه رمضان ناخودآگاه تشدید می شود و باید علت آن مشخص شود. اکثر بوی بد دهان به دلیل دندان های خراب است. برای کاهش بوی بد دهان توصیه می شود حتما مسواک بزنند و نخ دندان استفاده کنند و بعد از وعده سحری مقداری گلاب استفاده کنند ولی عرق نعنا برای افراد رفلاکسی توصیه نمیشود.
ارتباط روزه داری با کبد چرب چیست؟
دلیل اصلی نارسایی کبد، کبد چرب است و به دلیل الگوی غذایی غلط و بی تحرکی این مسئله تبدیل به بحران شده و حدود ۳۰ درصد افراد جامعه دچار کبد چرب هستند. کبد زمانی چرب می شود که توازن بین دریافتی های بدن با خروجی به هم بخورد و طبق مطالعه انجام شده ایرانی ها ۳۰ درصد اضافه غذا می خورند یعنی باید ۳۰ درصد از حجم غذا را کم کنند و سپس فعالیت های هوازی را بیشتر کنند.
افرادی که فیبروز دارند یعنی بافت سفتی در کبد جایگزین شده و کبد چرب شدید است از روزه داری منع می شود و در موارد کبد چرب خفیف به دلیل اینکه یکی از درمان های کبد چرب کاهش وزن است، روزه داری مفید است. لازم به ذکر است به اندازه ای که غذاهای نشاسته ای مانند برنج و سیب زمینی و شیرینی جات برای کبد چرب ضرر دارد، غذاهای چرب ضرر ندارد.
آیا اسید معده با روزه داری بیشتر می شود؟
رفلاکس معده یا برگشت محتویات اسیدی معده که ناشی از نارسایی دریچه بین معده و مری است و شایع ترین علامت رایج مراجعه کنندگان مشکلات معده است، با الگوی رژیم غذایی، اضافه وزن و ژنتیک مرتبط است.
در ماه مبارک رمضان رفلاکس بیشتر می شود ولی دال بر این نیست که روزه نگیرند. در افراد رفلاکسی توصیه می شود که مصرف چای سیاه و چای سبز را به حداقل برسانند و از چای به و سفید و غیر نعنایی استفاده کنند. پرخوری و با عجله غذا خوردن شدیدا برای معده ضرر دارد و نباید بیمار بعد از غذا بخوابد و نماز را با فاصله با غذا به جا آورند.
شایع ترین بیماران در ماه مبارک رمضان چیست؟
رفلاکس معده و سوء هاضمه که بیشترین علامت آن نفخ و سنگینی سر دل است با رعایت الگویی غذایی رفع می شود. این افراد نباید بین غذا آب بخورند زیرا با خوردن آب شیره معده و اسید معده را رقیق کرده و غذا هضم نمی شود. غذای هضم نشده تحویل روده داده می شود که در این صورت وظیفه روده جذب است نه هضم غذا.
از نوشابه و نوشیدنی های شیرین اصلا استفاده نکنند و بیشتر ازآب و دوغ استفاده کنند ولی با فاصله از غذا. افرادی که نفخ دارند باید غذا را به خوبی بجوند و زمان غذا خوردن را طولانی کنند.
منع مطلق روزه داری در بیماران گوارشی چه کسانی هستند؟
افرادی که ناراسایی کبد و سیروز پیشرفته و هپاتیت حاد دارند. افرادی که بیماری زخم اپتیک و یا زخم اثنی عشر دارند که بیماری های التهابی روده و تحریک پذیر است، از روزه داری منع می شوند.
نوع نان هم در ایجاد بیماری ها موثر است؟
در مورد افراد رفلاکسی توصیه می شود نان های غیر خمیری استفاده کنند برای نمونه وسط نان تافتون و یا نان های خانگی خشک استفاده کنند و در روزه داری بهتر است از نان های سبوس دار استفاده شود. حتی افرادی که در این ماه دچار یبوست می شوند، سبوس جو دوسر یا سبوس گندم یا سبوس دوم برنج را تهیه کنند و شبها قبل از خواب یک قاشق مربا خوری داخل یک لیوان شیر و آب استفاده کنند که این هم غنی از ویتامین های گروه B هست و هم کمک شایانی به یبوست می کنند.
چه الگو های غذایی را توصیه می کنید؟
حتما از غذاهای خانگی نسبت به فست و فودها و غذاهای سرخ کردنی بیشتر استفاده کنیم و فیبر ها را جایگزین کنیم و حتما میوه و سبزی را در سبد غذایی قرار دهیم.
شانس زخم های گوارشی در افرادی که از دخانیات استفاده می کنند، بیشتر می شود و سیگار باعث ازدیاد اسید معده نمی شود، بلکه لایه مخاطی دفاعی معده را شدیدا ضعیف می کند.
میکروب معده چیست و امکان دارد در ماه مبارک رمضان تشدید شود؟
۸۰ درصد شیوع این بیماری را دربین افراد داریم و این میکروب در برخی از افراد به صورت مسالمت آمیز زندگی می کند و ریشه کن کردن آن، بیماری زا است و کسانی را برای این عفونت درمان می کنیم که علائم داشته باشند.
نظر شما