وقتی سلامت، با واکس میوه جلا داده می‌شود+عکس و فیلم

طی روزهای اخیر، شایعات بسیاری مبنی بر استفاده از واکس شیمیایی سرطان‌زا برای ماندگاری بیشتر سیب در شبکه‌های اجتماعی و مجازی مطرح و موجب واكنش‌هاي بسياري از سوي مردم شد، عده‌اي از خريد ميوه‌هايي مانند پرتقال، سيب و حتي موز خودداري مي‌كردند و عده‌اي نيز معتقد بودند كه پوست گرفتن ميوه‌ها مشكل آلودگي آنها را با اين مواد شيميايي از بين مي‌برد و هيچ گونه مشكلي براي استفاده كننده ايجاد نمي‌كند.
اين سخنان و فيلم‌هاي مربوط به استفاده بيش از اندازه از واكس ميوه به قدري در شبكه‌هاي مجازي گسترش يافت كه موجب موضع‌گيري سازمان غذا و دارو در برابر اين واكنش‌ها شد و محمد هاشمي مدير روابط عمومي سازمان غذا و دارو با انتشار اعلاميه‌اي استفاده از هورمون اتفون در محصولات كشاورزي را ممنوع اعلام كرد.
اين مقام مسوول به نمايندگي از سوي سازمان غذا و دارو به خبرنگاراني كه پيگير اين موضوع بودند گفت:« با توجه به نامه ارسال شده توسط سازمان غذا و دارو به سازمان حفظ نباتات کشور در مهرماه سال جاری استفاده از هورمون اتفون به منظور زودرس شدن محصولات کشاورزی تا بررسی دقیق توسط سازمان حفظ نباتات ممنوع است و افراد خاطي در اين زمينه موجب پيگرد قانوني قرار مي‌گيرند».

هاشمی با رد اظهاراتی در خصوص مجوز استفاده از هورمون اتفون به منظور زودرس شدن محصولات کشاورزی توسط سازمان غذا و دارو، مي‌گويد:« اگرچه تلاش برای حفظ سلامت مردم تعاملی بین بخشی است اما در خصوص برخی اظهار نظرها می‌توان به پاسخ نامه ۳۰ شهریورماه سال جاری به شماره ۷۳۳۷۱.۶۷۵ سازمان غذا و دارو خطاب به نامه شماره ۷۳۰.۸۵۶۱ ، ۲۳تیرماه سازمان حفظ نباتات کشور اشاره کرد که در آن نامه دکتر هدایت حسینی، مدیرکل نظارت بر فرآورده‌های غذایی، آرایشی و بهداشتی سازمان غذا و دارو به صراحت به سم ایجاد شده توسط هورمورن مذکور برای انسان و موجودات آبزی در زمان مصرف اشاره کرده و از آن سازمان خواسته است به‌دلیل مخاطرات سم‌شناسی برای مصرف‌کنندگان موضوع عدم مصرف آن تا بررسی دقیق توسط سازمان حفظ نباتات به‌صورت جدی پیگیری شود».
اين سخنان در حالي است كه اگر سري به بازار ميوه و سبزي بزنيد بسياري از مغازه‌داران زمانيكه با سوال شما در اين زمينه مواجه مي‌شود عنوان مي‌كنند كه بسياري از باغداران براي رسيدن ميوه به آنها رنگ مي‌زنند يا اينكه برخي از آنها با نگهداري ميوه‌ها در انباري زودتر از موعود آنها را روانه بازار مي‌كنند.
خانمي كه شاهد گفتگوي من با ميوه فروش است به ميان آمده و مي‌گويد:« گفته شده بسياري از واكس‌هايي كه بر روي ميوه‌ها زده مي‌شود به علت شيميايي بودن سمي هستند و خوردن آنها براي سلامت انسان مضر است».
برايم جالب است كه اين خانم به سخنان وزير بهداشت هم اشاره مي‌كند و مي‌گويد:« خود وزير بهداشت هم چند هفته پيش در شبكه خبر حاضر شد و از مردم خواسته بود براي جلوگيري از بيماري از خوردن سيب و خيار با پوست خودداري كنند، من هم از اين پس پوست ميوه‌ها را با دقت شسته اما در هنگام مصرف پوست آنها را به طور كامل گرفته و بعد مصرف مي‌كنم».
اين سخنان در حالي بين مردم رد و بدل مي‌شود كه رييس سازمان حفظ نباتات جهاد كشاورزي با اشاره به اينكه در همه جاي دنيا براي ماندگاري محصولات كشاورزي از واكس استفاده مي‌شود، مسووليت آلوده بودن يا نبودن اين دست مواد را به گردن وزارت بهداشت مي‌اندازد و مي‌گويد:« هورمنون اتفون سمي است كه تنها براي رسيدن ميوه‌ها استفاده مي‌شود و هيچ‌گونه ضرري براي افراد ندارد».
محمد علي باغستاني حتي به هيات نظارت بر سموم كشور اشاره مي‌كند و مي‌افزايد:« هر تركيب شيميايي كه بخواهد در كشور استفاده شود بايد زير نظر اين هيات باشد بنابراين تصور نمي‌كنم استفاد از اين هورمون براي مردم مضر باشد».
او معاونت غذا و داروی وزارت بهداشت را مرجع قانونی برای دادن مجوز استفاده از این هورمون در میوه‌ها مي‌داند و مي‌افزايد:« تاکنون مسوولان غذا و دارو نظر خود را در مورد هورمون اتفون به سازمان حفظ نباتات اعلام نکرده‌اند، همچنین ما به شبکه حفظ نباتات استان‌ها اعلام کردیم به فروشگاه‌های سم فروشی و کشاورزان اطلاع‌رسانی کنند که چون این ترکیب در داخل کشور ثبت نشده و هنوز وزارت بهداشت جواب قطعی در این خصوص نداده است، فعلا از این هورمون استفاده نکنند».
باغستاني علت اصلي استفاده از واكس سيب را افزايش طول عمر ميوه مي‌داند و مي‌افزايد:« واکس سیب، آفت کش نیست، در دنیا نیز برای افزایش طول مدت دوره نگهداری محصولات کشاورزی از جمله سیب از واکس استفاده می شود که ترکیبات این واکس عمدتا پارافین است، این واکس روزنه‌های روی پوست سیب را مسدود می‌کند و موجب می‌شود میوه تنفس کمتری کند. نفوذ هوا به درون آن کاهش یابد در نتیجه دوره ماندگاری میوه افزایش پیدا کند».
نوذرعلي اسماعيلي رييس اتحاديه صنف ميوه و سبزي اصفهان در اين زمينه به ايمنا مي‌گويد:« متاسفانه ۷۰ درصد پرتقال‌های شمال در انبارها رنگ و واکس‌زده می‌شوند، علاوه بر اينكه بيشتر خرمالوهاي عرضه شده در مغازه‌ها بر اثر تزيق رنگ به عمل آمده‌اند و رنگ آنها طبيعي نيست».
او به سمي بودن اينگونه رنگ‌ها و حتي واكس‌هاي پوشاننده ميوه‌ها اشاره مي‌كند و مي‌افزايد:« سال گذشته آغشته کردن پوست مرکبات به رنگ و واکس را به اداره بهداشت اعلام کردیم که متاسفانه نسبت به این موضوع اقدام لازم انجام نشد و همچنان شاهد استفاده از اين مواد بر روي ميوه‌ها در بازار هستيم».
اين سخنان در حالي است كه پيش از اين مصاحبه نيز معاونت امور باغبانی وزارت جهاد کشاورزی اعلام کرده بود که با توجه به کیفیت مناسب سیب در کشور و شرایط اقلیمی مناسب برای پرورش این محصول که موجب تولید میوه با کیفیت مناسب و مدت ماندگاری بالا می‌شود، نیازی به استفاده از واکس برای سیب با هدف افزایش ماندگاری نیست و موردی که در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده در صورت مربوط به ایران و صحت موضوع واکس طبیعی خود میوه است که روی میوه وجود دارد و هیچ ضرری برای انسان ندارد.

در بين اين ضد و نقيض‌‌ها وزير بهداشت نيز بيكار نماند و با انتشار خبري در اين زمينه مي‌گويد:« مصرف مواد شیمیایی بر روی میوه‌ها مشکل جدیدی نیست،‌ در واقع سال‌هاست که از مواد شیمیایی بر روی میوه‌ها استفاده می‌کنند، معمولا کمتر محصولی یافت می‌شود که از سم و کود در آن استفاده نشده باشد».
او در زمينه استفاده از واكس ميوه و اينكه گفته مي‌شود اين مواد از پارافين تشكيل شده و هيچ‌گونه ضرري براي استفاده كننده ندارد به خبرنگار ايمنا مي‌گويد:« پارافين به صورت قاچاق وارد كشور مي‌‌شود بنابراين در مورد سالم بودن اين دست مواد نيز مشكلات فراواني وجود دارد بنابراين ابتدا بايد اين مواد شناسنامه دار شوند سپس به عنوان واكس از آنها براي ميوه‌ها استفاده كرد».
او به سم و نتيرات موجود در برخي از ميوه‌ها مانند خيار، سيب و ... در گفتگو با يكي ديگر از رسانه‌ها اشاره مي‌كند و مي‌گويد:«
بر اساس مطالعات انجام شده میزان نیترات خیار و سیب نسبت به سایر میوه‌ها بیشتر است و افراد باید از مصرف سیب غافل نشوند، اما در هنگام مصرف پوست آنها را بگيرند».
در اين زمينه حتي علي اكبر سياري معاون وزير بهداشت نيز مي‌گويد:« بسياري از كشاورزان تصور مي‌كنند كه استفاده از پارافين براي براق شدن ميوه‌ها هيچ‌گونه مشكلي ايجاد نمي‌كند بنابراين از اين دست مواد و حتي گريس يا وازلين براي براق شدن ميوه‌ها و فروش رفتن بهتر آنها استفاده مي‌كنند كه بايد گفت اين كار بسيار نادرست و غيرعلمي است».
او با تاكيد بر شستشوي دقيق اين دست ميوه‌ها، مي‌افزايد:« سیب‌ها و سبزیجات با دقت شسته شوند و پوست آن‌ها از مغزش جدا شود».
با اينحال پروفسور محمد شاهدي رييس انجمن غذا، صنعت و سلامت و عضو هيات علمي دانشگاه صنعتي اصفهان در اين زمينه به ايمنا مي‌گويد:« اتيلن گازي است كه براي رسيدن برخي از ميوه‌ها مانند موز، سيب، گلابي، گوجه فرنگي، خرمالو، زردآلو، انبه و كيوي استفاده مي‌شود و استفاده از آن در حدمجاز براي افراد هيچ‌گونه مشكلي را ايجاد نمي‌كند».
او در زمينه استفاده از گازهاي اتيفن و استلين و كاربرد آنها براي رسيدن ميوه‌ها مي‌گويد:« اتفن گازي است كه از آن براي توليد اتيلن استفاده مي‌شود، اگر اين گاز داراي ناخالصي باشد وارد ميوه شده و موجب به مخاطره افتادن سلامتي مصرف‌كنندگان مي‌شود».
شاهدي با هشدار نسبت به ورود برخي اتفن‌هاي چيني به بازار مي‌افزايد:«مسوولان ذيربط بايد بر تركيبات و موادي كه از خارج وارد مي‌شود و از جمله مواد غذايي كه از خارج وارد مي‌شود نظارت داشته باشند. در صورتي كه اداره نظارت بر مواد غذايي، خلوص و سلامت اتفن وارداتي از چين را تاييد كند استفاده صحيح از آن هيچ مشكلي براي سلامت افراد ايجاد نخواهد كرد و جاي نگراني نيست.
اين سخنان ضد و نقيض در حالي در كشور مطرح مي‌شود كه هنوز هم بسياري از باغداران براي خوش آب و رنگ شدن ميوه‌هاي خود به آنها واكس‌هاي پارافين‌دار مي‌زنند و آنها را وارد بازار مي‌كنند اگر وزارت بهداشت و همكاران آن زودتر فكري به حال اين قضيه نكنند در ايام عيد شاهد افزايش بيماراني هستيم كه در اثر مصرف اين مواد غير بهداشتي بدون رعايت نكات سلامتي به بيمارستان‌‌ها مراجعه مي‌كنند، بنابراين بهتر است تا دير نشده فكري به حال اين قضيه شود و به جاي انكار و شانه خالي كردن از اين موضوع فكري به حال مردم كشورمان كنيم.
برای دیدن فیلم اینجا کلیک کنید.
/زينب دبيري/