به گزارش خبرگزاری ایمنا و به نقل از ساینس دیلی، شیرینکنندههای بدون قند سالهاست بهعنوان جایگزینی سالمتر برای شکر تبلیغ میشوند، اما نتایج یک تحقیق جدید از دانشگاه واشنگتن در سنتلوئیس نشان میدهد این تصور ممکن است چندان دقیق نباشد. بر اساس این مطالعه، سوربیتول نوعی الکل قندی که بهطور گسترده در آدامسها، آبنباتهای کمکالری و محصولات «بدون قند» استفاده میشود میتواند در کبد به فروکتوز تبدیل شود و پیامدهایی مشابه مصرف قند داشته باشد، این پژوهش که در نشریه علمی Science Signaling منتشر شده، ادامه تحقیقات پیشین درباره نقش فروکتوز در آسیبهای کبدی است، مطالعات گذشته نشان داده بودند که فروکتوز میتواند در مسیرهایی متابولیزه شود که به بیماری کبد چرب و حتی رشد سلولهای سرطانی کمک میکند؛ بیماریای که اکنون حدود ۳۰ درصد بزرگسالان جهان را درگیر کرده است.
یافته شگفتانگیز این تحقیق آن است که سوربیتول تنها «یک تغییر شیمیایی» با فروکتوز فاصله دارد. به گفته پروفسور گری پَتی، سرپرست این تحقیق، سوربیتول میتواند در دستگاه گوارش تولید شود، سپس به کبد منتقل و در آنجا به مشتقات فروکتوز تبدیل شود، این فرایند حتی در افراد سالم و بدون دیابت نیز ممکن است رخ دهد.
پژوهشگران با استفاده از مدل ماهی زبرا نشان دادند که پس از صرف غذا، سطح گلوکز در روده میتواند آنقدر بالا برود که آنزیمهای خاصی را فعال کند و منجر به تولید سوربیتول شود. در شرایط طبیعی، برخی باکتریهای مفید روده قادرند سوربیتول را تجزیه و خنثی کنند. اما اگر این باکتریها وجود نداشته باشند یا مقدار سوربیتول و گلوکز مصرفی بیش از حد باشد این سازوکار دفاعی از کار میافتد.
در چنین شرایطی، سوربیتول بدون تجزیه وارد کبد میشود و به فروکتوز تبدیل میگردد؛ مسیری که میتواند فشار متابولیک قابلتوجهی بر کبد وارد کند. این مسئله بهویژه برای افراد مبتلا به دیابت، چاقی یا اختلالات متابولیک نگرانکننده است؛ گروههایی که بیش از دیگران به محصولات بدون قند وابستهاند.
پژوهشگران تأکید میکنند که در مقادیر کم، مانند سوربیتول موجود در میوههای کامل، بهطورمعمول مشکلی ایجاد نمیشود. اما مصرف بالای محصولات فرآوریشده حاوی سوربیتول یا رژیمهایی با گلوکز زیاد میتواند تعادل میکروبی روده را برهم بزند و خطر آسیب کبدی را افزایش دهد.
جمعبندی این تحقیق پیام روشنی دارد؛ جایگزینکردن شکر با شیرینکنندههای مصنوعی یا الکلهای قندی راهحلی بی هزینه نیست. همانطور که پژوهشگران میگویند، در تغذیه «ناهار رایگان» وجود ندارد و بسیاری از مسیرها در نهایت به کبد ختم میشوند.
نظر شما