به گزارش خبرگزاری ایمنا از گلستان، خلیج گرگان امروز بیش از هر زمان دیگری به نماد تعلل در اجرای مصوبات ملی و فاصله میان تصمیم و اقدام در حوزه محیطزیست کشور تبدیل شده است؛ پهنهای ارزشمند از شمال ایران که سالهاست در انتظار احیای کامل مانده و با وجود هشدارهای مکرر کارشناسان، همچنان بخشی از برنامههای نجات آن روی کاغذ باقی مانده است، این خلیج که نقشی کلیدی در تعادل اکولوژیک دریای خزر، معیشت جوامع محلی، صید و صیادی و توسعه گردشگری منطقه دارد، امروز با چالشهایی همچون کاهش تبادل آبی، رسوبگذاری، ورود آلایندهها و افت تراز آب دستوپنجه نرم میکند؛ چالشهایی که در صورت بیتوجهی، پیامدهای آن نهتنها گلستان بلکه بخش وسیعی از شمال کشور را تحت تأثیر قرار خواهد داد.
با وجود تشکیل ستاد ملی احیای خلیج گرگان و تصویب مصوبات متعدد در سالهای اخیر، روند اجرای این تصمیمها همچنان کند و ناهماهنگ پیش رفته است، لایروبی کانال آشوراده، هرچند بهعنوان مهمترین اقدام عملیاتی توانست روزنهای از امید برای احیای بخشی از خلیج ایجاد کند، اما توقف یا تعویق سایر اقدامات مصوب از جمله لایروبی کانالهای تکمیلی و پمپاژ آب، موجب شده است که این پروژه ملی به سرانجامی روشن نرسد، در چنین شرایطی، این پرسش جدی مطرح است که چرا با وجود تأکید مسئولان عالی کشور، برگزاری جلسات مکرر و وعدههای بودجهای، خلیج گرگان همچنان در وضعیت شکننده قرار دارد.
مردم گلستان در سالهای اخیر بارها اعلام کردهاند که انتظار آنها از مسئولان، تنها ارائه گزارشهای تکراری و وعدههای کلی نیست، بلکه اقدام عملی، شفافیت و پاسخگویی در قبال مصوبات و تعهدات ملی است، خلیج گرگان امروز به شاخصی برای سنجش میزان جدیت دستگاههای اجرایی در حفاظت از سرمایههای طبیعی و تحقق توسعه پایدار تبدیل شده است، شاخصی که نشان میدهد تا چه اندازه سیاستگذاریها از مرحله حرف به عمل نزدیک شدهاند.
در همین راستا، گفتوگوی پیشرو با عبدالجلال ای ری، نماینده مردم غرب گلستان در مجلس شورای اسلامی، نگاهی دقیق و بیپرده به وضعیت خلیج گرگان و دیگر مسائل کلان استان دارد. وی در این گفتوگو به تشریح مصوبات اجرانشده، موانع تأمین و تخصیص بودجه، ضعفهای مدیریتی و ضرورت تغییر رویکرد در برنامهریزی توسعه گلستان پرداخته و بر این نکته تأکید میکند که احیای خلیج گرگان و حل چالشهای زیستمحیطی استان، نیازمند ارادهای جدی، تصمیمهای عملی و نظارتی مستمر است.
ایمنا: درباره وضعیت خلیج گرگان و مصوبات ستاد ملی توضیح دهید.
ای ری: خلیج گرگان از مطالبات به حق مردم شریف استان گلستان و کشور است، به ویژه در حوزه شهرستان گمیشان، در ستاد ملی و جلسات مرتبط با خلیج گرگان مصوبات بسیار خوبی تصویب شد، اما تاکنون تنها یک بند آن به طور کامل اجرا شده است، این بند مربوط به لایروبی کانال اشوراده بود که با حضور رئیسجمهور شهید انجام شد و خدا را شکر شاهد احیای بخشی از خلیج گرگان بودیم اما سایر اقدامات همچون لایروبی دو کانال دیگر، پمپاژ آب و سایر موضوعات مرتبط، هنوز اجرایی نشده است، حتی جلساتی با نمایندهها در ارتباط با پیشنهاداتشان برگزار شد، اما هیچیک از پیشنهاداتی که در ارتباط با خلیج گرگان بود، مصوب و عملیاتی نشده است.
ایمنا: برای تأمین بودجه اجرای این پروژهها چه برنامهای وجود دارد؟
ای ری: با رئیس مجلس جلسهای داشتیم که در آن وعده شد مبلغ هزار میلیارد تومان در سال ۱۴۰۵ به خلیج گرگان اختصاص پیدا کند، این مبلغ باید در قالب ردیف بودجه مشخص لحاظ شود تا اقدامات عملیاتی از جمله لایروبی و دیگر پروژهها، انجام شود، انتظار داریم دولت هم در سفر رئیسجمهور به استان گلستان، این اقدامات را اجرایی کند، البته تا این لحظه هیچ گزارشی مبنی بر پیشرفت این پروژهها در سفرهای اخیر ارائه نشده است، اما امیدواریم با حضور رئیسجمهور، این وعدهها عملیاتی شود.
ایمنا: وضعیت فاضلاب در استان گلستان چگونه است؟
ای ری: در حوزه فاضلاب، استان گلستان نسبت به میانگین کشوری وضعیت مطلوبی ندارد، شهرستانهای کردکوی، بندر ترکمن، بندرگز و گمیشان با وجود پیگیریهای چندین ساله هنوز به نتایج قابل توجه نرسیدهاند، این مشکل بیشتر ناشی از نبود برنامهریزی صحیح و نبود تعادل بودجهای در سطح ملی است، وقتی بودجه به درستی تخصیص پیدا نمیکند، آثار منفی آن در حوزههای مختلف خود را نشان میدهد. برنامه بودجه کشور باید بر اساس برنامهریزی واقعی طراحی شود، نه بر اساس تعاملات منطقهای یا منفعتهای گروهی، در غیر این صورت، پروژههای مهمی مثل فاضلاب غرب استان یا خلیج گرگان تا سالها متوقف میماند و مردم از خدمات مورد انتظار بهرهمند نمیشوند.
ایمنا: وضعیت پسماند استان و سایت آققلا چگونه است؟
ای ری: در حال حاضر تمام بار پسماند استان روی دوش سایت آققلا است و حتی دفن پسماند شرق استان هم در همین سایت انجام میشود، اگر این وضعیت ادامه پیدا کند، طی ۱۰ سال آینده مشکلات جدی برای استان به وجود خواهد آمد، ما قصد داریم این منطقه را برای مسیرهای بینالمللی آماده کنیم، اما مدیریت پسماند بدون برنامهریزی منسجم، این هدف را با مشکل روبهرو میکند، به نظر میرسد آینده استان گلستان نیازمند برنامهریزی دقیق و علمی است، ما باید وضعیت موجود و نیازهای ۱۰ تا ۲۰ سال آینده را پیشبینی کنیم و توسعه زیرساختها همچون آزادراهها، راهآهن، بنادر، منطقه آزاد و پروژههای نفت و گاز را با توجه به منابع طبیعی و جمعیت آینده طراحی کنیم، اگر این برنامهریزی انجام نشود، بهرهوری از منابع محدود و فضای موجود کاهش پیدا میکند و مردم از خدمات بهینه بهرهمند نخواهند شد، تاکنون نگاه غالب به توسعه استان بیشتر کوتاهمدت و محدود به وضعیت موجود بوده است و برنامهریزی آمایشی سرزمین و توسعه پایدار در استان به درستی اجرا نشده است.
ایمنا: ارزیابی شما از عملکرد دستگاههای مسئول، مانند سازمان محیط زیست چیست؟
ای ری: در بسیاری از موارد، مسئولان به جای پاسخگویی واقعی و ارائه راهکار، تنها وضعیت موجود را توجیه میکنند، این موضوع در حوزه پسماند، فاضلاب و آبخیزداری مشاهده میشود، وظیفه نماینده یا مسئول ملی این است که راهکار ارائه کند و برنامهریزی عملیاتی انجام دهد، نه اینکه مشکلات را به توجیه تبدیل کند، برای مثال، مدیریت پسماند استان و حفاظت از مناطق ساحلی باید در قالب برنامههای استانی و ملی صورت گیرد تا مردم از خدمات بهتر بهرهمند شوند و منابع طبیعی حفظ شود.
از طرفی ما نیازمند تلاش بیشتر، برنامهریزی دقیق و نظارت مستمر هستیم تا پروژههای مهم همچون خلیج گرگان، فاضلاب، پسماند و زیرساختهای شمال استان به شکل صحیح اجرا شود، هدف نهایی آن است که مردم از خدمات بهتر بهرهمند شوند و منابع طبیعی و زیرساختهای استان بهینه و پایدار مدیریت شود.
نظر شما