به گزارش خبرگزاری ایمنا و به نقل از ساینس دیلی، پژوهشگران زلزلهشناسی در آلاسکا به سرنخهای تازهای درباره یکی از خطرناکترین تهدیدهای طبیعی این منطقه دست یافتهاند؛ تهدیدی که میتواند به رانش عظیم زمین و در پی آن، سونامی منجر شود، این یافتهها حاصل بررسی دقیق دادههای لرزهای در اطراف «رانش زمین بری» (Barry Landslide) در خلیج پرینس ویلیام است؛ منطقهای که از سال ۲۰۲۰ بهطور مداوم تحت پایش علمی قرار دارد.
دانشمندان با تحلیل این دادهها، نوعی سیگنال لرزهای بسیار ضعیف و کوتاهمدت را شناسایی کردهاند که پیش از این بهطور سیستماتیک مطالعه نشده بود، این سیگنالها به شکل پالسهای تیز و با فرکانس بالا ظاهر میشوند و بهطورمعمول از اواخر تابستان تا میانه زمستان افزایش مییابند، اما در اواخر زمستان یا اوایل بهار بهطور ناگهانی ناپدید میشوند.
به گزارش نشریه Seismological Research Letters و به گفته «گابریله دیوی» از دانشگاه آلاسکا در فیربنکس، این سیگنالهای عجیب بهاحتمال زیاد ناشی از یخزدن و ذوبشدن آب در ترکهای ریز سنگها در زیر یخچال طبیعی «کاسکِید» هستند. هنگامی که آب در این شکافها یخ میزند یا دوباره ذوب میشود، تنشهای کوچکی ایجاد میکند که به صورت لرزههای بسیار خفیف ثبت میشوند.
پژوهشگران تأکید میکنند که این سیگنالها به معنای حرکت مستقیم رانش زمین بری نیستند، اما میتوانند اطلاعات ارزشمندی درباره شرایط آب زیرسطحی و تغییرات درونی دامنهها ارائه دهند؛ عواملی که در درازمدت ممکن است به ناپایداری و حرکت ناگهانی زمین منجر شوند.
اهمیت این یافتهها زمانی روشنتر میشود که بدانیم رانش زمین بری یکی از نگرانکنندهترین نقاط پرخطر آلاسکا است، این توده عظیم سنگ و خاک، حجمی در حدود ۵۰۰ میلیون متر مکعب دارد و برای دههها بهآرامی در حال حرکت بوده است. بستر این دامنه از سنگهای ضعیف و بهشدت ترکخورده تشکیل شده و علاوه بر آن، پشتیبانی طبیعی خود را به دلیل ذوب و عقبنشینی سریع یخچال بری در طول قرن گذشته از دست داده است.
دیوی هشدار میدهد که اگر این توده عظیم بهطور ناگهانی فروبریزد، مواد بهطورمستقیم وارد آبدره خواهند شد و میتوانند سونامی با امواج بلند و مخرب ایجاد کنند. این منطقه محل تردد قایقهای تفریحی، کایاکسواران و کشتیهای کروز است و جوامع ساحلی نزدیکی همچون شهر «ویتیر» نیز در معرض خطر قرار دارند.
برای درک بهتر این تهدید، پژوهشگران یک سال کامل از دادههای پیوسته لرزهای را بهصورت دستی بررسی کردند. آنها تلاش کردند تمام سیگنالهای «عادی» منطقه از زلزلههای کوچک و حرکت یخچالها گرفته تا لرزشهای پسزمینه را شناسایی کنند تا بتوانند نشانههای غیرمعمول را تشخیص دهند. سپس این دادهها با اطلاعات آبوهوایی، بارش و رادار زمینی مقایسه شد تا الگوی زمانی و مکانی سیگنالها مشخص شود.
نتیجه نشان داد که این لرزههای کوتاهمدت، الگوی فصلی مشخصی دارند و به فرایند یخزدگی و ذوب در سنگ بستر مربوط هستند؛ پدیدهای که پیشتر در مطالعاتی محدود در کشورهایی مانند نروژ نیز گزارش شده بود، پژوهشگران اکنون امیدوارند که این نوع سیگنالهای لرزهای بتوانند بهعنوان بخشی از سامانههای هشدار زودهنگام رانش زمین به کار گرفته شوند. به گفته همکاران این پروژه، چنین نشانههایی میتوانند در آینده به شناسایی خطرات بالقوه در بری آرم و سایر مناطق ناپایدار جنوب آلاسکا کمک کنند و نقشی مهم در کاهش خطر برای ساکنان و گردشگران ایفا کنند.
نظر شما