به گزارش خبرگزاری ایمنا، داریوش گلعلیزاده در قسمت سیوچهارم از فصل هفتم برنامه تلویزیونی «اصفهان من» با اشاره به ساختار قانونی مدیریت آلودگی هوا اظهار کرد: در قانون هوای پاک و آئیننامههای اجرایی آن، ۱۳ آئیننامه و ۱۷۶ تکلیف برای ۲۳ دستگاه و نهاد پیشبینی شده است که از این تعداد، ۱۱ دستگاه نقش اصلی در سطح ملی دارند و بخش مهمی از این تکالیف در سطح استانها اجرایی میشود.
وی با بیان اینکه در استان اصفهان ۱۱۰ تکلیف مشخص متوجه ۱۷ دستگاه اجرایی است، افزود: این تکالیف در سند کاهش آلودگی هوای استان که به تصویب شورای برنامهریزی استان رسیده، بهطور دقیق احصا شده است و دستگاههایی همچون شهرداری، صنعت، پلیس راهور و اداره کل حفاظت محیط زیست هرکدام مسئولیتهای مشخصی دارند که بهصورت مستمر رصد میشود.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اصفهان تاکید کرد: اداره کل محیط زیست علاوه بر وظیفه نظارتی، مسئولیت اجرایی نیز دارد و در دورههای اوج آلودگی هوا، پایشهای شبانهروزی تقویت شده است، بهطوری که با دریافت حکم قضائی از دادستانی، برخورد با واحدهای آلاینده بهعنوان آخرین ابزار قانونی در دستور کار قرار گرفته است.
گلعلیزاده گفت: از ابتدای آبان تاکنون بیش از ۳۰۰۰ پایش شبانه انجام و حدود ۷۰۰ پرونده قضائی در این زمینه تشکیل شده است که هدف اصلی این اقدامات، جلوگیری از تشدید آلودگی هواست، نه حل ریشهای مسئلهای که نیازمند برنامههای بلندمدت و زیرساختی است.
وی ادامه داد: تصمیمات کارگروه شرایط اضطرار آلودگی هوا، از جمله تعطیلیها، راهکار اساسی محسوب نمیشود، بلکه تصمیمی فوری برای کاهش رویارویی مردم بهویژه گروههای حساس، با هوای آلوده و همچنین جلوگیری از تشدید تردد و افزایش آلایندگی در کوتاهمدت است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اصفهان خاطرنشان کرد: تعطیلیها دو کارکرد اصلی دارند؛ نخست کاهش مواجهه شهروندان با آلایندهها و دوم ایجاد محدودیت در تردد برای جلوگیری از افزایش انتشار آلایندهها، اما باید توجه داشت که در شرایط سکون هوا و نبود باد مؤثر، آلایندههای روزهای قبل در هوا انباشته میشوند.
گلعلیزاده گفت: زمانی که سرعت باد به حداقل ۵ متر بر ثانیه نرسد و پدیده سکون جوی حاکم باشد، حتی اگر انتشار آلایندهها به حداقل برسد، شاخصهای کیفیت هوا همچنان در وضعیت ناسالم باقی میماند و این مسئله گاهی باعث برداشت نادرست شهروندان از اثرگذاری تصمیمات مدیریتی میشود.
وی افزود: تصمیمگیری برای تعطیلی یا اعمال محدودیتها بر اساس دستورالعمل مصوب و گزارشهای سازمان هواشناسی انجام میشود و پس از اعلام پایداری جوی در ۴۸ ساعت آینده، دانشگاه علوم پزشکی درخواست تشکیل جلسه کارگروه را ارائه میدهد و تصمیم نهایی پس از بررسی همه گزارشها اتخاذ میشود.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اصفهان تاکید کرد: شرایط و تصمیمات در شهرهای مختلف کشور یکسان نیست، زیرا متغیرهایی همچون شرایط جوی، وضعیت بهداشتی و حتی موضوعاتی همچون شیوع آنفلوانزا نیز در تصمیمگیریها اثرگذار است و نباید تعطیلیها را بهعنوان راهکار دائمی تلقی کرد.
نباید صنعت را تنها به دود کارخانهها محدود کرد
گلعلیزاده گفت: مطالعات منابع انتشار آلودگی هوا در اصفهان با همکاری کنسرسیومی متشکل از ۱۳ دانشگاه برتر کشور انجام شده و نتایج نشان میدهد که حملونقل سهم بالایی در آلودگی هوای شهر دارد، بهطوری که حدود ۷۶ درصد آلایندگیها به این بخش مربوط میشود.
وی ادامه داد: در بخش حملونقل، وسایل نقلیه عمومی با پیمایش بالا همچون اتوبوسها و تاکسیها سهم بیشتری دارند و در کنار آن، موتورسیکلتها نیز نقش قابل توجهی ایفا میکنند که این موضوع ضرورت نوسازی ناوگان و توسعه حملونقل پاک را بیش از پیش نمایان میکند.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اصفهان خاطرنشان کرد: نباید صنعت را تنها به دود کارخانهها محدود کرد، زیرا صنایع بزرگ استان روزانه حدود هزار دستگاه اتوبوس و مینیبوس بهعنوان سرویس کارکنان وارد شهر میکنند که این ترددها، بهویژه با توجه به فرسودگی ناوگان، سهم قابل توجهی در آلودگی متحرک دارند.
گلعلیزاده گفت: بسیاری از سرویسهای کارکنان صنایع، خودروهای فرسوده و غیراستاندارد هستند و در قانون هوای پاک برای ساماندهی آنها برنامه پیشبینی شده است؛ در این راستا هماهنگیهایی با شهرداری اصفهان برای اجرای برنامههای پنجساله در قالب مسئولیت اجتماعی صنایع در حال انجام است.
وی ادامه داد: در صورت تأمین اتوبوسهای برقی، این وسایل میتوانند در ساعات غیرسرویسدهی کارکنان صنایع، به ناوگان حملونقل عمومی شهر کمک کنند و این موضوع میتواند اثرگذاری مضاعفی در کاهش آلودگی هوا و ترافیک شهری داشته باشد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اصفهان خاطرنشان کرد: صنایع حملونقل بار نیز سهم قابل توجهی دارند؛ بهعنوان نمونه پالایشگاه اصفهان روزانه حدود ۱۷۰۰ نفتکش برای جابهجایی فرآوردههای نفتی دارد که رفتوبرگشت آنها به معنای ۳۴۰۰ تردد در روز است و بیشتر این خودروها نیز فرسوده هستند.
گلعلیزاده گفت: ترکیب ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون در هوای اصفهان نشان میدهد که بخش عمدهای از آلودگی از جنس دوده و ترکیبات هیدروکربنی است که مستقیم با تردد خودروهای فرسوده و مصرف سوخت فسیلی ارتباط دارد.
۳۶ درصد افزایش روزهای ناسالم نسبت به سال گذشته ثبت شده است
وی افزود: بر اساس نتایج مطالعات دانشگاهی، از ابتدای آبان تاکنون، ۳۶ درصد افزایش روزهای ناسالم نسبت به سال گذشته ثبت شده و حتی در روزهایی که هوای پاک تجربه میشود، این موضوع بیش از آنکه نتیجه عملکرد دستگاهها باشد، ناشی از شرایط جوی است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اصفهان تاکید کرد: بیش از ۹۴ درصد انرژی کشور مبتنی بر سوخت فسیلی است و تا زمانی که سهم انرژیهای تجدیدپذیر افزایش پیدا نکند، هرگونه مصرف در نیروگاهها، صنایع، خودروها و سیستمهای گرمایشی به تولید آلاینده منجر میشود.
گلعلیزاده گفت: در شهر اصفهان روزانه حدود چهار میلیون و ۶۰۰ هزار لیتر بنزین مصرف میشود و این رقم در سطح استان به هشت میلیون و ۶۰۰ هزار لیتر میرسد که نشاندهنده شدت بالای مصرف انرژی و ضرورت اصلاح الگوی مصرف و توسعه حملونقل عمومی کارآمد است.
وی ادامه داد: حملونقل عمومی زمانی کارآمد خواهد بود که شهروندان با حداکثر ۵۰۰ متر پیادهروی به یکی از سامانههای حملونقل دسترسی داشته باشند و از نظر هزینه، زمان و آسایش، انگیزهای برای استفاده از خودروی شخصی نداشته باشند.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اصفهان خاطرنشان کرد: حذف سرویس کارکنان ادارات در سالهای گذشته و افزایش خودروهای تکسرنشین، یکی از عوامل تشدید ترافیک و آلودگی هوا بوده است، چراکه خودرو در شرایط ترافیکی تا ۵ برابر حالت عادی آلایندگی تولید میکند.
گلعلیزاده گفت: بسیاری از تکالیف قانون هوای پاک در دو دهه گذشته بهدلیل نبود زیرساخت، مشکلات اقتصادی و تحریمها اجرایی نشده و این انباشت تکالیف اجرا نشده، امروز به شکل بحران آلودگی هوا خود را نشان داده است.
وی ادامه داد: اگر قوانین توسعه حملونقل عمومی، مدیریت مصرف سوخت و انرژیهای تجدیدپذیر در زمان خود بهطور کامل اجرا میشد، امروز با ناترازی در برق، گاز و بحران آلودگی هوا مواجه نبودیم، در حالی که استان اصفهان ظرفیت بالایی برای استفاده از انرژی خورشیدی دارد.
آلودگی هوا مسئلهای حلنشدنی نیست
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اصفهان تاکید کرد: در شرایط فعلی، نخستین اقدام جلوگیری از تشدید وضعیت موجود است و باید از هرگونه بارگذاری جدید جمعیتی و صنعتی که فراتر از ظرفیت سرزمین باشد، جلوگیری شود و در کنار آن، راندمان واحدهای موجود افزایش پیدا میکند.
گلعلیزاده گفت: آلودگی هوا مسئلهای حلنشدنی نیست و در بسیاری از کشورها با اجرای سیاستهای درست حل شده است، اما تحقق این هدف نیازمند تغییر نگاه، اجرای دقیق قوانین، تأمین زیرساختها و همکاری همه دستگاهها و شهروندان است.
وی خاطرنشان کرد: اقدامات مدیریت شهری اصفهان همچون اجرای حلقه چهارم ترافیکی، توسعه مترو، ورود اتوبوسها و تاکسیهای برقی و بازنگری طرح جامع شهر با رویکرد کاهش آلودگی، اقدامات مؤثری است که باید تداوم یابد، هرچند بهتنهایی کافی نیست.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اصفهان گفت: فراهمسازی زمینه سرمایهگذاری بخش خصوصی در حوزه حملونقل پاک و انرژیهای تجدیدپذیر، میتواند مسیر بهبود کیفیت هوا را هموارتر کند و تحقق این هدف نیازمند عزم جدی مدیریتی و استمرار برنامهها در سالهای آینده است.




نظر شما