به گزارش خبرگزاری ایمنا، در سالهای اخیر، دغدغه حضور نسل نوجوان در مجالس اهلبیت (ع) و هیئتهای هفتگی بیش از گذشته در میان خانوادهها، مربیان و فعالان فرهنگی دیده میشود. نسلی که در میانه موجی از جذابیتهای رسانهای، شبکههای اجتماعی، سرگرمیهای نو و سبکهای تازه زیست، هر روز با انبوهی از پیامها و تصویرهای متنوع روبهرو است، بیش از هر زمان دیگری نیازمند فضایی امن، هویتبخش و راهگشا برای شکلگیری شخصیت دینی و اجتماعی خود است.
هیئتها و مجالس اهلبیت (ع)، اگر بهدرستی طراحی و مدیریت شود، یکی از مؤثرترین کانونها برای تربیت معنوی و تقویت پیوند نوجوانان با ارزشهای دینی و اخلاقی است؛ فضایی که در آن «تجربه زیسته» بر «آموزش صرف» غلبه میکند و ارتباط قلبی، رفاقت سالم و الگوهای ملموس رفتاری، نقش اصلی را در تربیت ایفا میکنند.
امروز دیگر روشن است که نسل نوجوان برای حضور و ماندگاری در چنین فضاهایی، تنها با دعوت رسمی یا سخنرانیهای سنتی جذب نمیشود. نوجوان باید هیجان، معنا، محبت و احساس دیدهشدن را تجربه کند. او نیاز دارد بداند هیئت، فقط یک مجلس آئینی نیست، بلکه محیطی است که میتواند در آن پرسشهایش را مطرح کند، استعدادهایش را به نمایش بگذارد، دوستیهای سالم شکل دهد و هویت دینی خود را به زبانی قابل فهم و نزدیک به دنیای نوجوانان بازیابی کند. تجربههای موفق در شهرهای مختلف نشان داده است که هرگاه هیئتها توانستهاند از ظرفیتهای خلاقانه نوجوانان بهره بگیرند، نهتنها حضور آنها افزایش یافته، بلکه کیفیت تربیت نیز بهصورت ملموس ارتقا پیدا کرده است.
هیئت برای نوجوانان تنها یک محل تجمع نیست، بلکه یک مدرسه زندگی است. مدرسهای که در آن احترام، مسئولیتپذیری، غیرت دینی، دوستی، ادب، خدمترسانی و روحیه جمعی در قالبی غیررسمی، اما عمیق زیر چتر معارف دینی و در راستای مکتب حقیقی اهلبیت (ع) منتقل میشود. همین فضای صمیمی است که میتواند دل نوجوان را آماده دریافت پیامهای بلند اهلبیت (ع) کند؛ پیامهایی درباره انسانیت، اخلاق، آزادگی و کرامت. مهمتر اینکه نوجوان در هیئت، نه با امر و نهی مستقیم، بلکه با الگوهای زنده و همنسلان فعال ارتباط میگیرد و این نوع الگوپذیری، پایدارتر و اثربخشتر از آموزشهای یکسویه است؛ با این حال، پرسش مهم این است که چگونه میتوان بین دنیای پرشور و سرعتگرفته نوجوان امروز و فضای هیئتی که بهطور سنتی آرامتر و رسمیتر بوده، پلی مؤثر ایجاد کرد؟
حلاوت خاص خدمتگذاری اهلبیت (ع) را به نوجوانان بچشانیم
علی شجاعی، کارشناس علوم، قرآن و حدیث، کارشناس تربیتی و فعال نوجوان درباره راهکار جذب و سوق دادن نوجوانان به هیئتهای هفتگی به خبرنگار ایمنا میگوید: یکی از نکات بسیار مهم در جذب و سوق دادن نوجوانان به مسیر مکتب امام حسین (ع)، دادن نقش واقعی به آنها در هیئتها است.
وی میافزاید: باید به نوجوانان، این حس شیرین نوکری اهلبیت (ع) را منتقل کنیم؛ نوکریای که لذتبخشترین و باارزشترین خدمتها است. ممکن است در این مسیر خدمت، سختی و مصیبت هم باشد، اما رشد و حلاوت خاصی در این مسیر وجود دارد که نوجوان باید آن را تجربه کند.
فعال فرهنگی و اجتماعی و فعال نوجوان ادامه میدهد: اینکه گفته میشود نوجوان باید در هیئت نقش داشته باشد، یعنی به عنوان مثال در هیئتهای عمومی، نوجوانان میتوانند مدیر هیئت، مسئول مالی یا خادم موکب باشند؛ وقتی نوجوانان لباس خادمی میپوشند و در هیئت خدمت میکنند، این برایشان افتخار بزرگی است و انرژی و شوق خاصی به آنها میدهد.
شجاعی با تاکید بر اینکه قیام عاشورا خودش الگوی بینظیری برای دادن نقش به نوجوانان است، عنوان میکند: حتی حضرت اباعبدالله حسین (ع) به فرزند خردسالش علیاصغر، نقش داد؛ چون هر کسی در این مکتب جایگاه ویژهای دارد، چه نوزاد چه پیرمرد. مقام معظم رهبری نیز بارها به این نکته اشاره کردهاند که نوجوانان باید جدی گرفته شوند و با آنها مثل افراد فهمیده و بالغ برخورد شود.
وی اضافه میکند: امروزه نوجوانان دسترسی بیشتری به اطلاعات دارند و باید به این قشر بها داده شود؛ در بسیاری از مساجد، نوجوانان میتوانند مناجات یا زیارت عاشورا بخوانند، در کنار مداحان حضور فعال داشته باشند یا به عنوان خادم رسانه در هیئت مشغول به کار شوند. باید به نوجوانان نقش بدهیم و زمینه رشد و فعالیتشان را فراهم کنیم تا به طور واقعی در مسیر مکتب اهلبیت (ع) قرار بگیرند و حس کنند که بخشی از این حرکت بزرگ هستند.
گیمیفیکیشن، رسانه و برنامههای اختصاصی؛ ۳ ستون ارتباط با نوجوان امروزی
این کارشناس تربیتی با اشاره به اینکه یکی از موارد مهم در جذب نوجوانان به هیئت، ایجاد فضای امن و شاد برای نشاط آنهاست، خاطرنشان میکند: نوجوان با بزرگسال متفاوت است و نمیتوان انتظار داشت نوجوان ساعتها کنار والدینش آرام بنشیند، چون انرژی زیادی دارد و باید تخلیه شود، بنابراین لازم است فضایی در هیئت یا مسجد فراهم کنیم که نوجوانان و حتی کودکان بتوانند بازی کنند، سرگرم شوند و خوش بگذرانند. اگر این فرصت را به آنها ندهیم، ممکن است به دنبال خوشگذرانیهای نامناسب در خارج از این فضا بروند و از شیرینی خدمت در مجالس اهلبیت (ع) بیبهره بمانند.
شجاعی میافزاید: میتوان برای نوجوانان برنامههای ویژه تدارک دید؛ به عنوان مثال در زمان سخنرانی ۴۵ دقیقهای، نوجوانان را به سالن یا فضای جداگانهای دعوت کنیم تا برنامههای مخصوص خودشان را داشته باشند، بعد از این برنامه، برای سینهزنی و دیگر مراسم، دوباره به جمع بزرگسالان بپیوندند؛ در کنار این، حضور مبلغ حوزه و برگزاری مسابقات با موضوعاتی مثل استقامت، مقاومت، غزه، لبنان و فلسطین میتواند جذاب و آموزنده باشد.
وی تاکید میکند: در کنار روضهخوانی، منبر، پذیرایی و مناجات، استفاده از بازی و سرگرمیهای هدفمند (گیمیفیکیشن) بسیار مؤثر است تا نوجوانان به شکل غیرمستقیم با مفاهیم عاشورا و مکتب اهلبیت (ع) آشنا شوند.
حافظ قرآن و فعال تربیتی میگوید: باید از ظرفیتهای سمعی و بصری هیئت به خوبی بهره ببریم، به عنوان مثال پخش فیلم، مستند یا کلیپهای مرتبط با عاشورا، قیام امام حسین (ع) و شهدای این راه میتواند برای نوجوانان جذاب باشد و فضای هیئت را به نوعی سینما تبدیل کند. مقام معظم رهبری نیز بارها بر اهمیت این نوع رسانهها و نمایش تصویری سخنرانیها و منبرها تاکید کردهاند.
روشن است که نوجوان امروزی بیش از هر زمان نیازمند فضایی اصیل و معنابخش است؛ فضایی که بتواند میان نیازهای فطری او با دنیای مدرن ارتباط برقرار کند. هیئتها اگر با زبان نسل نوجوان سخن بگویند، در برنامهریزی به ظرفیتهای آنها اعتماد کنند، میتوانند به یکی از مهمترین پایگاههای تربیت دینی و اخلاقی تبدیل شوند.
در نهایت، حفظ و گسترش حضور نوجوانان در مجالس اهلبیت (ع)، نه تنها یک کار فرهنگی، بلکه یک سرمایهگذاری بلندمدت برای جامعه است. نوجوانی که در هیئت رشد میکند، فردا جوانی خواهد شد که هویت، مسئولیتپذیری و معنویت را توأمان با خود حمل میکند و این همان ظرفیتی است که میتواند آینده اجتماعی، فرهنگی و اخلاقی کشور را تضمین کند.
نظر شما