به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، گوگل قصد دارد مرکز داده جدید خود را با استفاده از سوختهای فسیلی اما بدون انتشار گازهای گلخانهای راهاندازی کند؛ اقدامی که به لطف فناوری جذب و ذخیرهسازی کربن (CCS) امکانپذیر خواهد شد. با افزایش سریع مراکز داده در سراسر ایالات متحده آمریکا، نیاز به انرژی و بهدنبال آن افزایش انتشار گازهای گلخانهای به چالشی جدی تبدیل شده است. سرورها و سامانههای خنککننده این مراکز بهطور مداوم در حال کار هستند و بسته به مقیاس تأسیسات، مصرف انرژی آنها از چند مگاوات تا بیش از ۱۰۰ مگاوات متغیر است؛ رقمی که در مقایسه با نیروگاههای گاز طبیعی بزرگ در آمریکا که کمتر از هزار مگاوات برق تولید میکنند، قابلتوجه است.
زمانی که انرژی مورد نیاز چنین مراکزی از سوختهای فسیلی تأمین شود، این تأسیسات میتوانند به منبعی بزرگ از انتشار گاز دیاکسیدکربن تبدیل شوند؛ مگر آنکه به فناوریهای جذب و ذخیرهسازی کربن مجهز شوند تا گازهای گلخانهای تولیدشده را پیش از ورود به جو جمعآوری و در اعماق زمین حبس کنند. در همین راستا، گوگل با امضای یک قرارداد خرید برق بلندمدت، روند ساخت نیروگاه گاز طبیعی جدیدی در ایالت ایلینوی را آغاز کرده است که با بهرهگیری از فناوری CCS طراحی شده است.
نیروگاه ۴۰۰ مگاواتی گوگل قرار است حدود ۹۰ درصد از انتشار دیاکسیدکربن خود را جذب و از طریق خطوط لوله به سازند ماسهسنگی کوه سیمون (Mount Simon) منتقل کند. این لایه زمینشناسی عظیم که زیر بخش عمدهای از ایلینوی، جنوب غربی ایندیانا، جنوب اوهایو و غرب کنتاکی گسترده است، یکی از مناسبترین سفرههای شور زیرزمینی برای ذخیره دائمی کربندی اکسید بهشمار میرود. بالای این سازند، لایه ضخیمی از شیل او کلر (Eau Claire) قرار دارد که بهعنوان درپوش طبیعی از خروج گاز از لایههای عمیق جلوگیری میکند. ظرفیت کل این سازند بین ۲۷ تا ۱۰۹ گیگاتن دیاکسیدکربن برآورد شده است.
فناوری جذب و ذخیرهسازی کربن فرایندی است که طی آن گاز دیاکسیدکربن از نیروگاهها یا صنایع بزرگ جمعآوری و پس از فشردهسازی، از طریق خطوط لوله به مناطق عمیق زمین منتقل میشود. در این عمقها گاز در حالت فرا بحرانی تزریق میشود، درون ساختارهای متخلخل زمین به دام میافتد، در آبهای شور محلول میشود یا در اثر واکنش شیمیایی با مواد معدنی به سنگ تبدیل میشود. هدف از این فرایند، جلوگیری از ورود کربندی اکسید به جو و حبس طولانیمدت آن برای کاهش گرمایش زمین است.
گزینههای مختلفی برای ذخیرهسازی زیرزمینی کربن وجود دارد؛ از جمله مخازن تخلیهشده نفت و گاز که پیشتر محل تجمع هیدروکربنها بودهاند و دادههای زمینشناسی دقیقی از آنها در دست است. در بعضی پروژهها نیز از تزریق کربندی اکسید در میادین فعال برای استخراج بیشتر سوختهای فسیلی، موسوم به «بازیافت پیشرفته نفت و گاز» استفاده میشود. سنگهای بازالتی نیز بهدلیل قابلیت تبدیل گاز کربن به مواد معدنی پایدار گزینهای ایمن بهشمار میروند و آبخوانهای شور عمیق که گوگل از آنها استفاده خواهد کرد، بهدلیل وسعت زیاد و ظرفیت بالا، یکی از بهترین گزینهها برای ذخیرهسازی دائمی کربن محسوب میشوند.
مطابق گزارش مؤسسه جهانی CCS در سال ۲۰۲۵، تاکنون ۲۱ مرکز صنعتی در آمریکا از فناوری جذب و ذخیره کربن استفاده کردهاند که پنج مورد از آنها در آبخوانهای شور و مابقی در پروژههای بازیافت پیشرفته نفت و گاز فعالاند. هرچند در سالهای اخیر چالشهایی همچون نشت جزئی از مناطق غیرمجاز در بعضی چاهها مشاهده شده است، بررسیهای آژانس حفاظت محیط زیست آمریکا نشان دادهاند که تهدیدی برای منابع آب وجود ندارد.
افزایش روزافزون تقاضا برای انرژی ناشی از رشد سریع فناوری هوش مصنوعی، چالشی اساسی برای زیرساختهای انرژی جهان بهویژه در ایالات متحده آمریکا ایجاد کرده است. شرکت اپنایآی (OpenAI) برآورد کرده که این کشور برای پاسخ به نیاز مراکز داده باید سالانه ۱۰۰ گیگاوات ظرفیت جدید تولید برق احداث کندکه رقمی دو برابر روند فعلی ساخت نیروگاههاست. از دید بسیاری از کارشناسان و نهادهایی همچون آژانس بینالمللی انرژی، فناوری جذب و ذخیرهسازی کربن یکی از کلیدیترین ابزارها برای جلوگیری از رسیدن دمای جهانی به سطوح خطرناک در دهههای آینده است. پروژه جدید گوگل میتواند بهعنوان الگویی برای همزیستی توسعه فناوری با تعهدات اقلیمی و حرکت به سوی آیندهای پاکتر مطرح شود.
نظر شما